Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 8 SEPTEMBER 1828
No. 2675
Tikblaadj es
door Dr. R. Feenstra
Projectiel-bankiers
TT ERLEDEN week in Weenen. Een
;V voi hotelterras en het ge
roezemoes van het theeuurtje daarop.
Flarden van klanken v?n
everywhere leest u er het verslag van
de Bundesbahnen maar op na ! En
ineens een doffe slag een kwak
en dan ontzetting in alle gezichten.
f Wat is er gebeurd? Wat was de
slag, die als met honderd vuisten op
een van de wankele ijzeren tafeltjes
leek neergemokerd ? Een mensch viel
uit de hoogte. Een bankier, die zich
verdeed".
Alles wat volgt is griezelig, mp.p.r
duurt niet lang. Een magere bejaarde
heer krabbelt van den grond, opge
holpen door don vriend, met wien hij
zijn Jause zat te gebruiken: en veel
hulpvaardige mcnschcn schieten toe.
De magere oude heer huilt op. als een
gotroffen kind; met dunne pijnlijke
schreeuwen. Hij is er leelijk aan toe.
De bankier is hem op den < p liet
tafeltje leuncnden arm gevallen; en
de bovenai-m heeft een
sameiigvstelden breuk, waarbij het blauwe ve,n
zijn. boenvlios naar buiten puilt.
Wat dan nog ligt is een gebarsten
mennich. Kleeren stuk; lichaam stuk.
Men komt met oude tapijten en
k!eo?den. hot beroemde doekje voor het
blooden en een kwartier later is de
politie er al geweest, de geneeskundige
?dienst er al geweest; en stap^t een nv.ii
van de waterleiding van den oenen
kpjnt en een hotelportier van den
Raderen met een straal water te
spuiten tegen schoone plaveitegels en
schoon kiezel, waar al lang geen
klontertje geronnen bloed meer Pan
hecht. Als wilden zij zoo iets afschu
welijks uit historie en herinnering
beide wegspuiten.
Het was een bankier, die naar
beleden kwam; en natuurlijk was het
;en ,,zenuw-overspannen" bankier.
ioodra een bankier de streep er
vrij.vi'lig onder zet, heet hij zenmvlijder
en overspannen. Nadat Loewenstein.
die een groote onder hen was. uit zijn
vliegtuig sprong, kan men ook van
de kleineren soortgelijke
doodenspronf en verwachten. Niet ieder heeft
daarvoor een eigen vliegtuig tot zijn
beschikking, oceanen, zeeën, of zelfs
een Kanaal. Heeft men niet anders
LEESHOEK
ONTWE RP Yi* W P E N AAT
3BOeKENI<ASTEN MET DEUR EN VERST
PLANKEN BANK"AOSKUSSEN. UITVOEPINGIN
SLAvON 6CH E l KEN GRAND-BASSAM
MAHOOOA" MET PAUS WIE MET PA
ZOO. SAN DE R LISSANDER
termijn bapi!
Ma?// /.ij
dan een vierde of vijfde verdieping
dan wee den menschen parterre !
Een bankier, en speciaal een v p. n
het faiseur-slag, gvJ nooit veel peht op
de ellebogen van zijn medemcrisrhen
beneden.
Er zijn blijkbar. r bankiers en ban
kiers op de wereld. Kr is een soort, dat
op den bügaiien grond arbeidt, dat
constructief is. wegen aanlegt. tim
mert. bouwt dat. hoewel creatief,
ap^n den vasten grond blijft plakken;
en er is een genre, dat aan de losse
lasso's van zelf-op.yoslingerde cijfers
de hoogte in wil. Het laatste genre.
het Loewenstein-soort. kan men ook
de l'aiseur-bankioi's noemen.
/ij zijn in h< t kapitalistische stelsel
nóódig. omdat /.ij de beury.en in
bew<>«'ing honden e;i h<>( .suwltki'oesvuiir
ondel' de omvormings- en
srneeiingsoveiis p.pi'ileggen of a?.nbl?,zen; om
dat zij iii^er l'antr.sie h"bbc-n drji de
zware ..hoeders" v;'ri het bc7.it en
uit de illusies der kleiner(-ii op kortenen
' g>'ld kunnen persen.
zijn no )it pro.iucticve
kiv.chteii; e'i h(-ii verbindt n nut de
ondern^minsi'ii. die /.ij beiuicrsclu n
of die /.ij pogen t" beh.ec-rschcn.
jiooit de diepere affecties van liet
p.vbeiUsdeiiken ; ma;'.r alleen losse luch
tige vhicbtigo dingen, die de motor
VJMI huu verbeten wil een tijd leng
materialiseert: de cijfers.
DA?A' was de gi'oote Loewenstein.
Wat is zoo'n wereldbankier per saldo r1
De man heeft ..feeling" gehad. Hij
heeft de stormachtige ontwikkeling
van de /uid-Ainerikaansche
electriciteitsindustrie en van de
Europeesche kunstzij-industrie voelen op
komen: voelen aankomen: zijn brein
werkte korten tijd als een wichelroede
van de conjunclu.ir. Maar au fond is
/.ulk een feeling geestelijk van het
zelfde gehalte als de feeling van den
fruitkoopman. die zegt: morgen bana
nen koopen; of van den venter die
zegt: op Koninginnedag da?jr gaan
staan . Slechts grootscher en wat wijder.
Xu moet deze feeling practische
..bapm" krijgen in een systeem. Het
systeem van Loewenstein was vrij
simpel. Hij kocht aandeelen met ge
leend geld. 1 1 ij stapelde aandelen
pakket op aandeelenpakket, en het
gold om de geleende duiten terug te
betalen vond hij door de stichting van
z.g. investment trusts. dat zijn ven
nootschappen niet geen andere actie
ven dan effecten. De koersen van de
aandeelen dezer investment-trusts wist
hij zoo op te zotten, dat het rende
ment voor den belegger, aandeel
houder daa.rin. ten slotte geen twee
procent meer was. Zoo moet men de
illu/.ies en de verwachtingen kunnen
schoren als goed baiikicr-faiscur.
LOT
'OOSTIEBEÏK
LEVEDT
WON-INPKHTINGEN
fRANCO HUIS N E D EDI ANC
VRAAGT
VAN
lUSTEWlD'S
ADVOCAAT
A.VAN BIJSTERVELD
AMSTERDAM
EXPORT
Spoor's
W. A. Spoor Jr., Culemborg'.
ÓTEUNZOLEN^r^^mOFt
MET OPSTAANDE!» BUlTtNRAMO
HERSTELT DE/PLATVOET1
O.A.rOASSING. ?.
O.Z.VOQW5URSWAL 33*. At>Af
-^ H MET BLNNEN6ASTHUIS)
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f3. per kwartaal of f
10.per jaar bij vooruitbetaling
N.V. Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
PE INPAriTHREM ESHTqEvERFDE
qOEPEREN HEBBEN ALS in~E£r1
VLUCHT DE WERELD VEROVER P
OMPATZE IN ZICH VEREENiqEII
PE HOOQ5TE Eiq£nSCHAPPErlv«ri
ZOfl »WASCH-fTRDPEnECHTH£lp
jTEUtn MET AU; E HACHTTiEPERLAnPSCH FASR. mPAnTHRErl CjEVERFP
CLASIE, CASPERS 6 Co.
Behangerij Ameublementen Stoffeerderij
Moderne Landhuisstoffen en
Oud-Hollandsche Meubelen
VIJZELGRACHT 13, Telefoon 37354
V! e*O R l Ar WAT E R
Uitstekend te
vermengen
OBEMLAMHSTEIM
met wijn of
vruchtensappen
Velen van deze soo't bankiers, hoe
wel noodig in de k;>j>it:»!ist ische
wereldorde omdat zij de snieltings en
omsmelt ing-iproresseii \'ersne!l<-n en
in de beuiv.cn \v;'t rctie bonden. ' ^
eindigen iat uurlijk als projectiel- j
b;Mikicrs. '^n zooilni. zij met een een- i ;':ML \'i'n hun stroovmir d;'t vergloni.
]);'rig versnelde beweging op het j Sti'.'-it o;,k de conven \ idnneelc lengen om ge.lt men niet hevel- t ne. d.-1 de'/
hili'de ])laveisel of d" niet minder hi'rde kl;ri,i' met de di.",g,io^c: zenuwover- lieden de cijfers opslingi ren e;i neei
Kann.tilgolveii zijn gestooten stiiül de :. s]ifi,nning ! \\'.":>.i-oin wordt niet dil lic- slingeren en d."' zij /.e IK! inov!,
en steekt zich ccïi goeden. sig.r.M'
li'.chelijke woord de tragiek v,-n zu
hun