Historisch Archief 1877-1940
No. 2676
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 15 SEPTEMBER 1928
Uit de Natuur:
Natuurbescherming
door Dr. Jac. P. Thijsse
frt
DE Vereeniging tot Behoud van Natuurmonu
menten heeft dezer dag*» aan de leden haar
Jaarboek" toegezonden. Kigenlijk moest het
Jarenboek heeten of Lustrumboek. want de Ver
eeniging heeft de goede gewoonte haar Verslagen
niet ieder jaar te publiceeren en bespaart daardoor
aan drukkosten en porti ecnige duizenden guldens.
die dan weer besteed kunnen worden aan liet
eigenlijke werk. dat zij op zich heeft genomen: het
behoud van Nederland's Natuur-schoon. Bovendien
kan men zoo eens in de vijf jaren, behalve de regle
mentaire verslagen ook belangrijke artikelen publi
ceeren, die betrekking hebben op het werk tier
Vereeniging.
Zoodoende hebben de leden thans een
boek in handen gekregen, rijk geïllustreerd
en uitermate leesbaar. ... i
In deze vijf jaren is veel gebeurd. Kr hangt
over alle vijf de jaarverslagen een donkert!
wolk: het geval met den Sint-Pietersbcrg.
,,.\ quelque cbose malheur esL bon." Wij
hebben uit dat geval veel geleerd en wel
in de allereerste plaats dit, dat in de tegen
woordige omstandigheden, die zoo hemels
breed verschillen van die van een kwart
eeuw geleden, het behoud van ons
Natuurschoon ondoenlijk wordt zonder flinke,
royale, medewerking van de Overheid en
zonder wettelijke regeling. Daarom heeft
de Vereeniging reeds in November 192ti aan
den Minister- van Onder-wijs. Kunsten en
Wetenschappen een Memorie toegezonden
over de noodzakelijkheid en de grondslagen
eener goede Natuurbeschermingswet. Ken.
groot aantal Vereenigingen hebben haar
a.dha_>sie met deze memorie betuigd, en
thans is door de Ministeries van Onder-wijs.
van Binnenlandsche Zaken en van. Finan
ciën een commissie gevormd, belast met
het ontwerpen van een dergelijke wet.
Vroeger konden er met het totstand komen
van wetten jaren en jaren gemoeid zijn,
maar dat is in den laatsten tijd ook alweer
anders geworden, en wij mogen hopen dat
een zoo dringend noodige wet als deze
Natuurbeschermingswet nu ook eens bin
nen hot jaar van kracht wordt. Deze zaak
is toch wel belangrijker- dan klompen,
schoenen of aardewerk.
In de vijf jaren, waarover- deze ver.- lagen
gaan, heeft de Vereeniging hare bezittingen
van Leuvenumsche Bosch, llagenau en
Khederoord belangrijk uitgebreid. Door
schenking verwierf zij het practrtig natuur
monument Voorne'f duin, groot 71-"i II.A.
Op Texel verwierf zij een viertal nieuwe
kleine bezittingen en in l'trecht een groot
deel van het Soesterveen. Van de ge
meente Mook kocht zij den Zuidwesthoek
van de Mookerheide, van de gemeente
Aalsmeer het onvergelijkelijk moerasland ron
dom de Oosteinder Poel, voorts nog in het verre
Westerwolde een klein stukje berk en woud, waar
de zeldzame Zweedsche kornoelje groeit, in Fries
land het Oude Mirdurner Klif, en op de Veluwe
ongeveer 200 II.A. van het ILulshorster zand.
Bovendien kocht zij, gesteund door de gemeenten
Alkmaar en Heiloo en de Provincie Noor-d-Holland.
het bosch van Heiloo. Wanneer we al deze nieuwe
natuurmonumenten" stuk voor stuk bekijken,
dan zien wij dat de Vereeniging bleef werken in
drieërlei richting: bescherming van de
Nederlandsche planten, dieren en landschappen om hunzclfs
wil, behoud van tle landschappen die voor- de
wetenKoninkl. Boomkweekerij Wilhelmina,"
Charles van Ginneken & Zoon, Zundert, N.Br.
Het van ouds gunstig bekende adres voor:
Dennen, ter be bossching (uitsluitend Inheemsch zaad)
Exotische Dennen- en Sparrensoorten,
Bosch- en Haagplantsoen,
Boomen en Heesters.
Catalogi op aanvraag gratis en franco.
Tel Interc. No. 1. Telegr.-Adr.: Wilhelmina,Zundert.
schap van belang zijn, behoud van landschappen
groot en klein, waar de mensch veredelend en ver
heffend genot kan smaken door omgang met de
natuur. We zouden deze drie richtingen kunnen
typeeren door Jipsinghuizen, de Oost einder Poel,
het Bosch van Heiloo.
Dikwijls komen in. een enkel natuurmonument
alle drie drze richtingen tot haar recht. bijv. in het
Naardermeer, in Voorne's Duin, in dt Bosschen en
Vennen van Oisterwijk. Van de wetenschappelijke
beteekenis onzer natuurmonumenten, is tot
dusverie nog niet bijzonder veel gebleken, maar dat
begint nu te komen. De Amsterdamsche Universi
teit is bezig met het wetenschappelijk onderzoek
van het N aard erin eer en daarvan vinden we nu in
de Jaarboeken l!)2!i-?li(2S eenige zeer belangrijke
verslagen. Vooral de entomologen komen heel
aardig voor den dag. Wanneer ge het artikel van
den heer Corporaal over het Kntomologisch onder
zoek van het- .Naardermeer leest, dan vindt ge daar
in in de eerste plaats een prettige uiting va~i de
vreugde, die naluuronderzoek altijd verschaft..
Daar komt dan nog bij dat onze onderzoekers in
liet Meer bij de vijftig soorten van insecten en
spinachtige dieren hebben ontdekt, die nog nooit in
Nederland waren aangetroffen, en daaronder een
Kunsthandel D. G. SANTEE LANDWEER
Hcer«MiSraoht 3»« AMSTEI(I>AM
Tot 18 OctolK-r TEXTOONKTKLiaxt;
FRANSCHE GRAPHISCHE KUNST
KRONIEK
H;:
(Foto Mr. P. G. van Tienhoven)
Taai leven in het Leuvenumsche Bosch
drietal ..nieuwe." soorten, die de wetenschap nog
niet kende, (ie begrijpt, dat deze onderzoekers het
nu hierbij niet zullen laten, vooral niet. omdat zij
de zekerh' id hebben dat dit onderzoek zijn
beteekenis nooit zal verliezen, doordat het
onderzoekingsterreiri, ons dierbare Naardermeer. on
aangetast en ongeschonden kan blijven tot in
lengte van dagen. Ook de Plantkundigen kunnen
in dit besef hun onderzoek zoo grondig mogelijk
volbrengen, vooral ook omdat, in het Xaardermeer
nen aantal uitgestrekte terreinen zijn aangewezen.
die volstrekt ongerept blijven, waar de hand des
menschen het natuurlijk beloop der ontwikkeling
aan planten en dieren nimmer stoort.
liet is te wciischen dat ook andere van oiize en
van de staatsnatuurmonumenten zoo grondig zullen
worden onderzocht. Met sommige ervan is reeds
een flink begin gemaakt. Maar nog meer is hel te
wenschen. dat- sommige terreinen in ons land. die
in den jongsten tijd dooi- talent volle geleerden zijn
onderzocht en waarvan de groote bet eekenis voor
de wetenschap ten allerduidelijkste is gebleken, nu
ook bewaard mogen worden in den ongerepleii
slaat, wa.a.r zij recht op hebben en waai- de weten
schap recht op heeft. Dat moet binnen weinige
jaren gebeuren en daarvoor zal de Vereeniging zich
l.eo Tolstb
K.M verklaren zou beteekenen hem vrijwel
legrijpen. en dat is voor gewone menschen
zeker niet weggelegd. Teder neemt dan ook den
kunt. dien hij omvatten kan, die bij zijn geest past.
De vrome mehseh erkent in den Christen Tolstoi.
den prediker der non-resistentie, zijn geestverwant
en legt daar de kern van diens persoonlijkheid. De
revolulioimair ontdekt in hem de kiemen voor alle
opstandigheid, van socialisme tot communisme.
/oo is hij ook de .M and er religieuze-socialist en, die
hem vereeren als hun profeet. Kn ten slot te, de
litteraire menschen, de fanatieke letteraars achten
hem toen vooral een schrijver en betreuren maar,
dal hij nog niet veel meer romans schreef, nu hij
'het zoo goed bleek te kunnen. Maar geen
[van deze drie Tolstoï's - er zijn er nog
meer ! schijnt de ware, de geheele, al
was hij ook telkens in al deze ..eenzijdig
heden" geheel.
Wat dan wel de ware Tolstoïwas? Men
kan i iet niet zeggen, niet benoemen, als
men met ('enigszins duidelijke woorden
spreken wil. Men kan alleen er op wijzen.
hoe de romantiek en later de tweede helft
der vorigeeemv meerdere soort gelijkegroote
figuren heeft opgeleverd. H o ussea u was on
getwijfeld een hunner eu misschien
Chateaubriand. Dan later, in kleiner for
maat, zeker on/e Multatuli en onze
Frederik van Keden. Min of meer groot aan
gelegde, heftig emotioneele naturen, die in
hun alleenigheid inderdaad een kort begrip
derganschemenschheid vertegenwoordigen.
.luist alsof het algemeen. >, zich op do ge
wone wijze in het individu verbijzonderend.
(?(?liter nog ongewoon veel sluizen had
laten openstaan, en er aldus geen gesloten
geheel van komen kon. Kosrnisei e. maar
voorloopig nog chaotische persoonlijkheden.
gelijk er misschien weer noodig zijn, als
de menschheid te beperkt evenwichtig, te
zelfgenoegzaam rustig is geworden, opnieuw
grandioze idealisten van de daad, be
stemd om. als Christus, het onmogelijke Ie
bepioeven (n leven met leer te verzoenen.
'?'oo een was waarschijnlijk l.eo Tolstoï: een
heroieke poging, die van begin aan bestemd
wa.s om te falen, in zijn zoowel sterk leven
als sterk streven een zeer volkonie/i beeld
van het mensc.hdotn in zijn geheel. Natuur
lijk heeft hij nooit iets concreet s bereikt.
Hij, die op de verovering van het Konink
rijk <io:!s uitging, kon zich niet met een
kleine aardsche bezitting vergenoegen. In
liet groot willen is zijn verdienste en zijn
beteekenis gelegen. Kn wat ons in hem
aantrekt is de tragedie van zijn leven,
van zijn menschzijn, die wij immers, van
ver of nabij, als.de eigene voelen. ,!//(? leven
is (en slotte tragisch, en als mensch vervulle.i wij
allen heldenrollen, al beseffen wij het meestal
gelukkig niet. Maar aan een ontzaglijk tragische
figuur als die van Tolstoïgevoelen wij, huiverend.
wat ook o.i/e levens zouden kunnen zijn. als ook
wij de noodlottige gave hadden gekreiieii h"ii
in vollen omvang te ontplooien.
K. C.
aanzienlijke offers moeten getroosten. Daartoe zal
/.ij niet in staal zijn. wanneer zij niet veel meer
steun ondervindt dan thans. I Tot Jaarboek, waar
van ik den rijken, inhoud nauwelijks heb aangestipt.
begint en eindigt dan ook met den roep om meer
leden, meel' donateurs, meer belangstelling. De
Inleiding is nog al hing. daarom geef ik liever liet
slotwoord, dat luidt:
Kesiillalen van den arbeid der Vereeniging:
/ 2.!!2:>.7S(> betn.ald voor aankoop van haa,r be
zittingen: / l.!l!Mi.20(l voor deze aankoopen ge
leend (deels a i! ",,. deels renteloos): -W!:! II.A.
natuurterreinen in eigendom: 10-100 donateurs
en ledeu. Steunt het' moeilijke eti omvangrijke
werk der Vereeniging. Werft leden.