roene voor Nederland Sinds meer dan vijftig jaar aan de apita der weekbladen ...'." ONDER HOOFDREDACTIE VAN G, W. KERNRAMP Redacteuren: H. BRUGMANS, M. KANN EN TOP NAEFF Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM KEIZERSGRACHT 333 Uit.: N.V. DE GROENE AMSTERDAMMER AMSTERDAM. C. Dun, tóch ijzersterk OPGERICHT IN 1877 No. 2677 ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1928 De Troonrede IN dezen tijd van ..een ho:>gst bekrompcne en eenzijdige, valsi'h georiënteerde democratie. ?die overal tot gevolg heeft: relativeering, vernau wing der grenzen, vulgarizeering en een nivelleering waarbij veelal niet het lagere omhoog, maar het hoogere omlaag getrokken wordt" ik citeer hier niet uit een verkiezingsspeech van een conservatief politicus, maar nit de redevoering, waarmede de aftredende rector-magnificus van de t'trechtsehe universiteit zijn ambt aan zijn opvolger overdroeg in dezen miserabeleri tijd dan. die ei' op uit is elk onderscheid van maatschappelijken en geeste lijken rang en stand uit te vlakken en ons allen. in figuurlijken zoowel cis in letterlijken /.in. in de gestandaardiseerde kleed ij van een confectie magazijn wil steken, rust het oog met welgevallen op hetgeen de kranten ons mildelijk berichten over de plechtigheid van de opening der Staten-( leneraal. Ziehier dan nog eens een vertooning, die ontzag inboezemt en eerbied afdwingt voor de gestelde machten ; ziehier een praal van uniformen en ambts gewaden en ridderorden., die juist het lagere om hoog trekt, wel te verstaan in dezen zin. dat voor n oogenblik in volle, glorie zich verheft wat door een valsch georiënteerde democratie naar beneden wordt gedrukt; ziehier een van die helaas! zeld?/.ame gelegenheden, waarbij de grenzen niet '/.ijn verflauwd, maar 7.00 schei1]) mogelijk worden ge trokken en het onderscheid in rang en stand van hen. wieu de eer te beurt valt de voorlezing van de troonrede te mogen aanhooren. y.ich kond doet niet alleen iri de wijze, waarop -zij zich naar de Ridderzaal begeven, en de plaats, die hun daar is aangewezen, maar ook in het stoffelijk omhulsel dat zij als kenteeken hunner waardigheid dragen. liet is een goede gedachte van de leden, der Kerste en Tweede Kamer, om de veelvuldigheid der maatschappelijke onderscheidingen te accentueeren en tegen de vulgarizeering en nivelleering van onzen tijd ook op deze wijze te protesteeren.. dat zij zich bij deze plechtigheid niet allen tooien. in hetzelfde ambtsgewaad en aldus den indruk ?/.ouden wekken, alsof het eeive Kamerlid gelijk ware aan. het andere, maar dat zij zich vertoonen in de uniform of het ambtsgewaad, waarop /.ij uit anderen hoofde dan hun Kamerlidmaatschap vecht hebben. * Xoo bieden dan ook de witte ministerspantaJon. de generaalsuniform, de professorale toga en het ambtscostuum van kamerheer in gewonen of buitengewonen dienst, van burgemeester of lid der Provinciale Staten, niet alleen een den. blik streelende afwisseling in kleur en snit van gewaad, maar herinneren zij tevens aan de verscheidenheid in verdiensten en maatschappelijke positie van hunne dragers een verscheidenheid, die te loor zou gaan onder de vervlakkende eenvormigheid van de officieele kleed ij van hel Kamerlidmaatschap. Die echter ook te loor zou zijn gegaan voor allen. die de plechtigheid niet mochten bijwonen, maar ?/ich slechts konden laven aan het relaas in de krant, wanneer sommige groote dagbladen niet de prijzenswaardige gewoonte hadden, hun lezers tot in bijzonderheden te onderrichten over de uiterlijke indrukwekkendheid van het auditorium in de Ridderzaal. De zorgvuldigheid, waarmede dit geschiedt, is alleszins te verklaren uit de hier boven aangeroerde symbolische beteekenis van de verscheidenheid der gewaden, waardoor men. immers wil getuigen tegen den geest van nivelleering en het besef hoopt te versterken van de wezenlijke ongelijkheid, die overal schuilt achter de schijnbare gelijkheid vpn het collega zijn. Slechts omtrent n punt zou een nadere op heldering misschien niet overbodig mogen worden genoemd. Het zal velen lezers duidelijk zijn. waarom de ministerspantalon en het ambtscostuum van kamerheer in gewonen of buitengewonen dienst aan de vergetelheid worden onttrokken; maar niet onmiddellijk zullen zij begrijpen, waarom ook wordt vermeld, welke Kamerleden in ambtseostuum waren, welke in rok. smoking, gekleede jas of jaquette: een enkele verslaggever blijkt /elfs zooveel aandacht aan. het costuum der Kamerleden te wijden, dat hij ons ervan op de hoogte houdt of zij. na afloop van de openingsplechtigheid. nog gelegenheid hadden gevonden zich te verkleedeii voor de daarop volgende Kanierzitting. Aan de schijnbaar onbeduidende vraag: rok. smoking, gekleede jas of jaquette. ligt blijkbaar ook een diepere kwestie ten ondergrond; anders zou de krant er immers niet van gewagen. .Maar niet ieder raadt onmiddellijk de symbolische beteekenis van een smoking of de politieke bedoe ling van een gekleede jas. .Bij een volgende gelegen heid zal men in sommige redaetie-bureau's mis schien, willen overwegen, of een korte verklaring hieromtrent geen nut ka,n stichten. Hij een volgende gelegenheid - zal ei- dan een ministerie zijn. dat iets belangrijkers heeft te ver téllen dan in de jongste troonrede geschiedt 'i Men kan het tegenwoordige kabinet niet ver wijten, dat het geen politieke richting geeft. Krachtens zijn oorsprong moet het zich onthouden van alle vraagstukken, waarbij de partijpolitiek gemoeid is. Miiür de. onzijdigheid, die het in dit opzicht moet betrachten, behoefde toch geen reden te zijn om zulk een nietszeggend sta:dsstuk als deze t roonrede te brouwen. Nietszeggend -?niet omdat er geen belangrijke wetsontwerpen in zouden worden aangekondigd. Ken Voorstel tot herziening van de financieele ver houding t usscheii het H ijk en de gemeenten behoort zeker niet tot de onbeteekenende dingen. Kvenzeer kan een ontwerp tot herziening der gemeentewet lang gewenschte verbeteringen in het bestuur en de huishouding der genieenten te voorschijn roepen. Tilaar behalve dat de bloote aankondiging van deze en ta.l van andere wetsont \verpen ons niets wijzer maakt omtrent de hoofdzakelijke bedoeling ervan, en dat het aan groot en twijfel onderhevig is. of alle ontwerpen, van Wet. die de troonrede in het uitzicht stelt, door de Kamers in behandeling zullen worden genomen - een troonrede moet toch nog iets anders wezen dan een opsomming van de wetsontwerpen, die. aan de Kamers zullen worden voorgelegd. /ij behoort ook het inzicht van de Kcgeering aan te geven in. ..den algemeenen toestand van hetland". l)it gebeurt dan ook in deze troonrede. Maar zij bedient zich daarbij van leege woorden. /oodra er gelegenheid Wils. flinkweg een meening uit te spreken, verricht zij een eiereiidans. Het ontwijken van de moeilijkheden komt het duidelijkst aan den dag bij de passage die de Oost betreft. ..De politieke toestand in Nederlandsch-Indië. hoewel voortdurende waakzaamheid vereischeride. is. vergeleken bij dien van het vurige jaar. ver beterd, liet bedrijfsleven verheugt ziel) over hel algemeen in een normalen bloei". Niets dus over de groote vraagstukken, die ten opzichte van Oost-lndiëmoeten worden opgelost. In volstrekte onevenredigheid daarmede staat de vermelding van détails in de paragraaf over DE GROENE AMSTERDAMMER Prijs per jaargang ?10.?bij vooruitbetaling. Per No. 25 Cent. Advertentiën ?0.75 per regel. Postgiro 72880, Gem.-Oiro G 1000. INHOUD: 1. Prof. Dr. O. W. Kernkamp, De troonrede. 2. Mr. H. Giltay, Een nieuw boek van De Ligt. 3, Mr. M. Kann, De Volkenbondsvergadering, met tcekeningen door Jordaan. 4. H. G. Cannegieter, Achter den afsluitdijk. 5. L. J. Jordaa», De tollen A. Plasschaert, Schilderkunst. C. Dr. R. Feenstra, Tikblaadjes. 1. Dr. Jac. P. Thijsse, UU de Natuur Mr. Frans Coenen, Kroniek. 9 Voor Vrouwen, redactrice Elis. M. Rogge. 10 en 11. Wybo Meyer, Prenten van Albert Hahn Sr 12. Radio en grammofoon. 13. H. Scholte, Septentbertooneel. 15. C. A. Klaasse, Gemeente-Schulden Beursspiegel. 16 Herman Middendorp, Zwarte Jimmy. 17. Uit het Kladschrift van Jantje. l H. Melis Stoke, Slachtoffers van beroepsplicht. Materialistisch Herfstreisje. H. Yi-ersema. Een Indischman over. l U. Prijsvraag. '20. Telefoon. Charivaria. Omslag: Spelproblemen. Bijvoegsel: Joh. Braakensiek, De onderhandelingen over de ontruiming van hei Rijnland. sfee.c/s Bonbons RINGERS Let' op den naam Suriname: de mededeeling. dat ..de bauxiet winning zich krachtig ontwikkelt" /al een ongekende iia\ raag naar ..beuxiel " inliet leven roepen -ten minste: naa.r de beteekenis van dit woord. Kr<in<nnisehe en tinancieele onderwerpen plegen hoofdzakelijk in het gezichtsveld der lïegeernm' Ie komen, zoodra zi.j liet algeloopen jaar gaat be schouwen : de dingen, van den geest t rekken minder de. aandacht. en. niemand verwijt haar dat gewoon lijk; een vermelding in de t roonrede van het verlies. dat de wetenschap leed dooi- het heengaan van Lorentz. zou vermoedelijk zelfs eenige verbazing hebben gewekt . liet belangrijkste woord in het geheele sltik is misschien het woord ..n'iii'oiur" in de passage-: ..Ik vertrouw, dat hernieuwde besprekingen met Belgiëzullen leiden tot een voor beide, landen be vredigende uit komst ". Misschien was deze zin door den minister van Biiitenlanilsehe /aken reeds opgesteld, voordat hij naar (ienève vertrok; dat hij hem handhaafde ook na. de bijeenkomst. die liij daar niet /.ijn Belgischen collega, heeft gehouden, wettigt de verondel-stelling dat dit tweegesprek tot beter resultaten heeft gevoerd, da.n mocht worden afgeleid uit de vage mcdedcclingen. ilie daarover aan de pers, werden verstrekt. \Va.nt een Regeering. <lie zóó bevreesd is voor eeltige stellige uitspraak en zulk een bedrevenheid toont in hel gebruik van gemeenplaatsen, zal zek.-r luM'e goede redenen hebben gehad om in de be doelde passage niet maar te gewagen van de IIHOII. doch positief uiting te geven a,;! n haai- rcrli'iniiri'n, dat. de nieuwe onderhandelingen met Belgiëeen voor beide landen bevredigende uitkomst zullen opleveren. KKÜNK AMT