Historisch Archief 1877-1940
10
DE GROENE AMSTERDAMMER l
Prenten van P
door Wyt
prenten het licht wa'irx a.'i dr rriir
c ven feilen haat a Is d e a ndere een
krachtigen. zin voor luiiiior ademde- beide
gericht tegen Dl'. Kuyper persoonlijk.
Hij gelegenheid va'i dr tri'oo! r spoor
wegstaking in l'MK! \crsclieeii de
z.g.n. Wnrgpreiit ". Di'. Kiiyper. den
arbeider worgend ,.ln den na.am van.
Christus !"
Dc/.r prent genoot dr onderschei
ding oiu in beslag genomen en \ oor
publicatie vri'l)o;lrn tr worden!
Voor/.rkei' dr beste erkenning v;in haiv,
doodclijke raakheid !
/ijn l'rlstr aanvallen op Kuyper
i.itte hij in prenten van humoristische!),
liever: ironische!) a".:d. Itechtslreeks
rijft n'!'l f. y.óitder een luimig accent,
waren veelal die juvn1.cn welke gericht
waren tegen maatschappelijk onrecht
in ht'f <tl<it'nti't'it.
, * * P
; * . *?
111 M'II ontslond ook de pi'ent «
a:i!'inee Halm /.ijn meesterschap wel yooi.'
p u-d bevestigde: de inonnnientiilc)
kop Vii.o ..Abraham d.' < iewciditfe".
/ij verscheen als tite]pl;t:'1 van ..De
\Va,re .lacob": de ins])ii'a,tie ei'vooi'
kfeey llahn hij de behandeling van de
Vloot\vc< in de '2dc Kami r. Dexe
prent toont wel sterk aan. hoe/eer
llahn y.ich in hel psychisch type va:i
Kuyper had ..ingewerkt" en hoe hij
met diens ..kop" n ?:'.?! r wrl^evallcn.
luuidrleii kon t rn behoeve y.ijner
te»;ketunx'ei:. lnmi"rs: ..Studies naar dr
natuur", naar K'iyperals ..levend
mod(0". hii:l hij nooit <;vma,:ik<! />i.in
ca.ric.'ituren hadden Li;een jindrr \cld van
studie achter y.ich dan vlucht iyc (nicl
persoonlijke) ontmoetingen met
Knyper cd de ^rondi^r be^( udcei iii.n' vjui
diei.s ]>syche. l'/en. studie, waartoe
Knyi)ri''s h.".ndi lini; cnals ministi'i' hem
vriicln ha'iv mat 'ria'il \ crsch'ii't en.
HET VOORJAAR KOMT
Nu pas gaan mijn dagen goed worden1
79/5
HAHX's prenten ! Nu ik ze alle
weer onder de oo^'rn krij^. nu
eerst wordt mij recht duidelijk, \vat
nobele kunst nu reeds jaren lang en
week na week door onze handen
gaat".
Aldus (ongeveer) ving een begelei
ding aan, welke Dr. II. K. (ireve
schreef bij een vroegeren bundel pren
ten van Hahn. Deze bundel verscheen
in 1906 bij Maas en van Kuchteleri te
Amsterdam; hij bevatte ongeveer
een 20-tal prenten uit Ilahn's toen
4-jarige werkzaamheid als
..Volks"teekenaav. Met evenveel ja
met hoeveel mér recht hadden Dr.
Greve's woorden ook kunnen gelden
voor het lijvige, luxueus uitgevoerde
boek dat thans voor ons ligt !
In dit werk vindt men een ISO-tal
van Ilahn's beste teekeningen aan
vangend met die welke zijn positie
aan het toenmalige .,/oudagsblad
va i liet Volk" (in 1902) bevestigde
en eindigend met zijn allerlaatste.
waaraan hij nog op zijn sterfdag,
3 Augustus 1018 arbeidde.
Die eerste prent had als onderwerp :
De brandkast beschermd door Bijbel
en wierookvat"; y.ij verscheen op
C Juni 1902 a!s resultaat van een dooi
de redactie van liet Volk'' uitge
schreven oproeping om een vasten
teekenaar. Ook zonder de teekeningen
der andere; inzenders te kennen be
hoeven wij ons niet (r verbazen dat
deze prent werd uitverkoren. Want y.ij
bevat' reeds, hoewel (natuurlijk) in
zwakkere ontwikkeling nog. de goede
en sterke hoedanigheden die Ilahn's
werk kaïvikteriseeren. In de techniek:
de krachtige, toch gevoelige lijn.
Jn de voorst,'Hing: de eenvoud van
compositie, de (daardoor) snelle be
grijpelijkheid, de rake satire en de
felle aanval, alle factoren die zoo bij
uitstek geschikt zijn om ta .spreken tot
den geest en de harten van hen die
(vooral in dien tijd nog-) den lezers
kring van .,IIet Volk" gioOicruieels
vormden. Halm toont zich hii-i- ook
reeds de meester in het treffen van ge
lijkenissen. Dr. Schaepman met het
wierookvat, Dr. Kuyper niet denliijbel
als beschermers van de brandkast,
waarvoor het volk ootmoedig ge
knield ligt. En op den. achtergrond
rondom de brandkast zweven als
grijnzende satyrs: Talma. Goeman
Borgesius, Tydemaii e.a. Het kón wel
niet anders of deze prent moest in
slaan, op welke wijze dan ook; zij
wekte, zooals in later jaren llahn's
werk zoo menigmaal deed. zoowel een
goedkeurcndcii glimlach als heftige
verontwaardiging op.
liet .. Kuyper-réii'iine '. waaronder
ons volk in die j;;ivn /.uclittc. sch;i!'(e
aan. llahn ruimschoots gelegenheid om
zijn hai'.t en y.ijn ironie uit te vieren.
Iteeds kort na zijn debuut zagen twee
RECHTS ONDER! Theo: Is dat nu de
Bram: Schei uit me