Historisch Archief 1877-1940
70
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 29 SEPTEMBER 1928
No.
Interieur Prijsvraag
WIJ verwijzen naar bladzijde 13 van ons num
mer van heden, om de lezers attent te maken
op onze hoogst belangrijke prijsvraag.
Doet allen mede! Abonné's zoowel als
nictabonné's. Het is heuseh niet noodig een buiten
gewoon goede foto of elaboraat uitgewerkte
schetsteekening in te sturen. Wanneer de jury*) uw
inzending waardig keurt aan dezen kunstzinni gen
wedloop mede te doen, stuurt De (iroene" zoo
noodig een harer fotografen om een juiste opname
te maken.
' Wij dragen er zorg voor dat de inzendingen ge
lijkelijk klaar beoordeeld kunnen worJen.
Even een toelichting bij de vier klassen. Klasse A
spreekt voor zich zelf. Zij staat geheel apart. l>e
daarvoor uitgeschreven wedloop dient eensdeels
om de hier zoo boeiende binnenarchitt ctuur nog
weer eens aan te moedigen, anderdeels om de door
vakbanden ontworpen interieurs te lichten uit tic
overige klasse der competitie.
Voor klasse B komen in aanmerking: een speci
fiek ATisterdamsche Zaal", een deftige tuinkamer
met openslaande deuren, waar een Velper herfst
zonnetje na?jr binnen schijnt, een hoek van een
Leidsc'ie patricierswoning, kortom alle reeds
bestaande, bewoonde vertrekken met een
levend karakter en een sfeer van stijl en traditie.
Bewoond, dus niet: ontworpen. Een kostbare
maar ijskoude en voor dit doel opgezette Louis XVI
creatie bij wijze van spreken za,l door de jury
natuurijk terzijde gelegd worden. Op
autenthiciteit van antieke meubels wordt evenmin gelet als
op de uitvoering der foto's. Het betreft hier noch
een meubel-, noch een foto-tentoonstelling !
Dat klasse C hiervan niet a.ltijd te scheiden zou
zijn, behoeft niet te worden gevreesd. De jury
keurt k de juiste klassificeering. Hij klasse C
wordt eveneens uitsluitend op oorspronkelijkheid
en gezelligheid gel t. Daaruit moet men dan ook
het moderne karakter proeven. De stijl van de
meubels doet hier ook al weer niet terzake. De
aanwezigheid, zelfs van een antiek stuk, behoeft
de moderne uitdrukking allerminst te schaden.
Een suggestie echter van historischen stijl is
hierbij natuurlijk uitgesloten.
Ten slotte klasse D. Keil studentenkamer, een.
bewoond schildersatelier, een «ober kamertje op
een afgelegen boerderij, alles kan hiervoor in aan
merking komen. Kon. groep, speciaal om te zorgen
dat opbluffen in middelen geen kans geeft tot
overtroeven van wat tenslotte met mér ziel is
samengesteld.
Bij deze groep een korte beschrijving van het
materiaal te voegen is hier zeer zeker op zijn
plaats. Bv.: mat, vloerzeil. brr.bantsche stoelen,
gekalkte muur. Wij zullen deze klasse bovendien
later bijzondei'lijk doen bespreken, omdat hierbij
juist veel te loeren valt.
*) De lieer (i. J'fit ./../:.u. t<; Ooita-heik
ra
zoekt ons m"il<' te drrli'ii. ilut hij IJCI'H <lf<l kun
uitmaken nni dr HIII.
Tentoonstellingen
Uijks-Muwiim. l rank Itruii^w.vn
Frank Brai gwyn is een etser die alles be'lokt in
het grootscheepseho. Hij kan geen oud huisje of
versleten bruggetje in beeld brengen of hij maakt
er iets geweldige van. Het is vreemd dat do
Kngelschen, die als een nuchter volk bekend stam zoo
met hem wegloopen. '/M vinden hem decoratief en
majestueus en, spreken van zijn ..wondcrl'ul
conceptions". In werkelijkheid kent hij slechts twee
toonwaarden. een verblindend wit en een verbijste
rend zwart en het is niet te verwonderen dat hij
gniiiiiiiiiiiiiiiiMiMiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiuii ^|f iiiiiïiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiina
I T. B. BENNER 6 ZOON |
I PIANOHANDEL i;*?;^? l
S DEN HAAG 97 NOORDEINDE =
1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM!"
daarmee verbluffende'contrasten bereikt. Zijn
teekening is even suggestief" als zijn coloriet. De
lijnen die hij in het koper bijt zijn forsch en onver
biddelijk, maar ze zijn weinig anders dan dat. Het
is waai' dat zijn meest geëigende onderwerpen pas
sen bij zijn methode. De breaking up of the
Duncan" is een gebeurtenis die een breede behan
deling wettigt en het melodrama, dat Bra gwyn
er van maakt, heeft door zijn formaat, zijn durf,
zijn visii naire qualiteiten, verdiensten. Doch wie
er maar n soort van visie op na houdt en die op
de uiteenloopendste gebieden toepast, verraadt zijn.
o' macht. Brangw\n is psychisch gesproken een
eenzijdig etser. Hij is altijd hetzelfde. Sommigen
noemden Bembrandts naam naast den zijnen. Maar
oen gevaarlijker nabuurschap is voor Mra :gw\n
niet denkbaar. Bij Uembrandt zijn licht en duister
.symbolen, bij Brangwyn zijn het tot in het
roekelooze verbruikte effecten. Herder doet hij om zijn
heftige, stoutmoedige, agressieve natuur aan
Voranesi denken. Maar er zijn in het ontzagwekkende
oeuvre van den ISen-eeuwschen Italiaan toch heel
wat fijner en inniger accenten dan in dat van den
contemporairen Krigelschman; met dat al is hij een
figuur in de moderne etskunst, een figuur wier
beteekenis vooral ligt in haar durf en haar onver
zettelijkheid. Boven de vele vriendelijke en teedere
landschapjes beschrijvende etsers van zijn tijd
steekt hij door zijn moed en. zijn koppigheid huizen
hoog uit. Aan zijn oprechtheid kunt ge niet twijfe
len. Als hij zich vergist, vergist hij zich koninklijk.
Hij heeft de overtuiging dat hij iets vorstelijks
maakt en misschien is dat de eerste voorwaarde
om er toe te geraken.
Schilderijen van Ariiia II niii-iihoH*.
Laren. Hotel llaimlorf
De tachtigste verjaardag van deze schilderes
heeft tot eerie bet 'iging van hartelijkheid geleid,
aan de welgemeendheid waarvan niet viel te twijfe
len. De velen die haar mot toespraken huldigden
noemden zonder niankooreii den. naam van Anton
Mauve.
Mauve is de held van Moj. Hugenholtz op het
gebied der schilderkunst. Mauve was eeiiM ha;v.'
leermeester en Mauve is do naom die u bij het,
zien vjiïi haar tentoonstelling telkens op de lippen.
komt. Dat is noch een. blaam voor den meestor,
noch n voor de leerling. I >o/o tentoonstelling
verplaatst u ruim veertig jaar terug in do dagen
van den fijnsten Lareiischen schilder. I taai' zijn de
koetjes; aai i don slootkant onder do wilgen, de
schapen ouder do dennen, do beige paarden voor
den ploeg, geleid door (ion boer in bia.uwen kiel
en stappende over den bruinen fijn gesohakoerdon
grond, daar is ook hot teere verschiet, onder den
oven lichtenden, grijzoiidon. hemel en daar is do
begrenzing van a.kkerma.a.lshout die niemand zoo
geestig en zoo wonderbaarlijk etherisch kon schilde
ren als Mauve.
Mej. Hugenholtz is Mauve niet: zij ka,n. niet /.oo
puntig teekenen, zij is een graadje minder fijn in do
soliakeeringen, zij zou niet, geworden zijn die zij
word zonder haren voorganger on zij is soms, met,
name in hot schilderij ..in den rogoii" schilderach
tiger en drajnajtiseher da,n Ma,uve ooit, uvweest is.
M;',a,r zij heeft de pointe in het, ta,lent va.u iiaren
meeslor \-oort,roft'olijk begrepen eit <le wijze waa.rop
zij luw,i' visie daarop hooft, ingesteld is bijna, aan
doenlijk. Hier is de zielsverwantschap in hel
scliildorlijke. De k<>:'tonkop no. 21 ka,ii van Mauve zijn:
de vroege koostudies no. !) en 10 van Mej.
Hugoiiholtz zien er uit als vroege koestudies va,n Mauve:
in no. l!l bij de wilgen en no. 22 onder do wilgen
zijn groenen en grijzen die alleen Mauve schilderde
en do i'ao.tuur lijkt hier en daar als twee druppels
water op de zijne. In z'ii.'< rheid en tee.-heid komt
zij hem zeer nabij. Kn hem niet alleen: nu en da,n.
als Mej. Hugenholtz wat kleuriger on vrijmoediger
wordt., rijst do schim van .). 11. Weisseubruoh voor
u op en ginds in een grijze dag" of in een
eha.rmanle herinnering a,a,n ..den Mrink" die van
Deutman.
Kn wie zag haar va,rkenshokje (no. -!?">) zonder
even a.a.n Pogi^eiiboek te donken:' Deze
toiitooiistelling i:; een caleidoscoop. Ken stoet, v»,n
ovei'leden schilders uil, een groot tijdperk (is er niet een
intérieur dat tusschen Kever on Xeiihuy-, in sta,a,t ':}
trekt uw oog voorbij. Juffrouw llugenholt/. heeft.
allen geïnterpreteerd. Zij is geen sterke picturale
figuur. Ma,a,i' zij heel't, mot wondorlijkon sma.a.k en
\rouwelijken tact hun kwalitoiton to(. de hare
gem;ia,kt. F.i- is bijna ^een .schilderijtje op lia.a.r ten
toonstelling da.,t, hel niet doet, en bijna, geen dat
niet een wc i-moedige herinnering bij u opwekt.
II KNNI'S
SCHILDERKUNST
door A. Plasschaert
Rembrandt en Drost, bij Kleykainp..
cl en liaan
Doctor Bredius stond uit zijn bezit een ver
wonderlijk goeden Drost af ter vergelijking niet
Rembrandt's schilderij de keukenmeid". Twee
yansrh verschillende geaardheden werden bij deze
vergelijking i nuitwischbaar duidelijk. De afzonder
lijkheid van Rembrandt in de Hollandsche schilder
kunst, en niet alleen in die der zeventiende eeuw.
is zijn onweerstaanbare drang naar het -psychixdi
di'iniiii, naar de groote daden etihandelingen van hel
gevoel en van de hartstochten; nog eens met
andere woorden, naar de, pnych-inche liandelinii.
Wij hebben in Holland zelden deze eigenschap
op zulke wijze verwerkelijkt gezien. Zij heeft bij
.Rembrandt de onweerstaanbaarheid eenorbehoeft < :
zij is oen voortdurend doorgronden en. willen doe
u
zien van hem bij mensehen bewogen door de driften
van liet leven, /ijil heele schilderkunst is van deze
bewering een bewijs ter beeltenis van hem van
als een tooneel. waarop iets plaats grijpt, en al? de
houding, liet gebaar dezo handelingen niet uit
drukken, dan. zijn de oogeri vol van. de
zielsgeschiedenis, van het ziel.sgeschieden, van de gebaren
van het gevoel. Maar hij schildert, dat spreekt v;:n
zelf, niet alleen het drama in de oogen; door een
vastgehouden gebaar, door oen uitdrukkingsvolleii
stand, maakt hij gaarne de innerlijke gebeurte
nis volledig. Dat alles te doen maakt Hembrandt
tot don zeldzame, die hij is in onze gansche schilder
kunst. Want do Hollandsche schilder schildert.
in het algemeen, zulke psychische actie niet.
Meestentijds ziet hij de figuur als een stilleven.
schoon door het' vleosch, schoon om de weergave
der stoffen, schoon om al de dille, xtoffe» te x/i.nn.
Zóó was ook hot voortreffelijk werk van Drost.
De figuur daal' is een rijk stilleven bovenal, met
den /.achten blik dor oogen. daarover. Kr is dus in
derdaad geen gemeenscha)) t ussclien dezen. Dro-,1
en Rembrandt : er is daar geen verwantschap.
maar eer een tegenstelling. Dat leerde deze ver
gelijking.
Tentoonstellingen
Nationale Kunst lunsde). 11 eerenuTaelil
K'.VAmslerdam. \\Yrkeii door Je'ian \"I;:i'.t'der.-n. Tul
:!0 September.
Nonijto. Rotterdam. Handel en Indn-trie. Toi
l October.
J. H. de Muis. Haarlem. Moderne scliild..rijen >?!
tookoningen. Tot l Oetolier.
Willem Mrok. Hilversum. Schilderijen, teeke
ningeii. etsen on hout sneden van llemi van O*<
Delliez. Tot l October.
Holwog en 7.0011. Uozengraelit o'li. Amsterdam.
Tentoonstelling van handgesinoed tn.lVl/.ilvi-r. Tot
l October.
Volksuniversiteit, 's 'iravonliagc. Werken vai
II. Kekina.n. T. W. Bulthuis. A. Termote. Jat.
(iiesoii, <>. (üsokeii. .). .1. van Heel en ('. .1. \an t!ei
Hoef. Tot l October.
Motu <t- ('o. (I.iborly). Amsterdam.
M.-irokkaaiiselio kleedeii. Tot l Oclober.
Kunsthandel Santeo La.ndoweer. l leerehuraelil
UW). Amsterdam. Kransehe l'ront kunsl . Tol !."?
Oelober.
C. II. Kckharts Meubelfabriek.
Di.-i-aiirdelaa i 2. Kottordiim. Schilderijen en Teek.-iiin^e.i
van Joh. D. llellilliks. Tot 22 Octoher.
De Mi-mi. /out mansïraat K!. 's-( MV< \ ejihau'e.
Spaansohe Affiches.
llamdorf. Laren. Werken van Mej.Aiina
ilu_enholtz. JubileimiMentoon^tellini,- ter -e!e._",.],liei,i
van ha:1,r tacht 'lasten verjaardag.
TABA SIGAREN
** ZIJN TOCH DE BESTB ~ **