Historisch Archief 1877-1940
IN o. 2679
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 6 OCTOBER 1928
Aanteekeningen
'V TH Kngeland staat men aan den vooravond
van het verkiezingsjaar. De groot e partijcongressen
brteekenen dus zooveel als een wapensehouw. eer
men den strijd zal aangaan. Achtereenvolgens
hebben de conservatieven en de !.abonr-men hun
gebruikelijke parade gehouden. Natuurlijk was
men er in beide gevallen op uit een zoo goed
mogelijken indruk op de buitenwereld en.. .. op
zich/elf te maken. Doch hoezeer Baldwin zich ook
uitsloofde om het conservatieve heir in eigen kracht
te doen gelooven. niemand, die in staat is de zaken
objectief te beoordeeleu. za! durven beweren.dat
de opsomming \an de staatkundige heldendaden
der conservatieve partij in staat was om voldoende
bekoring op het gehoor in den lande uit te oefenen.
De ophemelarij van ('hamberlain vermocht de
Jongste blunders van het Foreign office niet in
vergetelheid te doen geraken. Kn waar bovendien
allerlei conservatieve desiderata. zooals bescher
ming, hervorming van Ju-t lloogeihuis en
dergeI ijken, on verwezenlijk t bleven terwijl dan als
pakkende leuze voor de komende verkiezingen
slechts de negatieve verzamelkreet ..tegen de
socialisten en hun trawanten" (als zoodanig werden
de liberalen gekenschetst! dienst moest doen. was
het geheel een vrij armzalige vertooning.
Neen. dan zat er heel wat meel' opgewektheid
in het congres van de Arbeiderspartij, dat uit d.eii
aard dei- zaak o.m. het buitenlandsch beleid van
het Kabinet Baldwiii duchtig hekelde. Aan een
vurig streven van MacDoiiald en zijn vrienden om
straks Kngeland, hebben zij het voor het zeggen
of mede voor het zeggen weer met kracht posi
tief opbouwend te laten meewerken aan den arbeid
van (u'in've, ontbreekt het allerminst. Natuurlijk
bood de trieste geschiedenis van het
KranscliKngelsch vlootaccoord en de daarbij veel te ver
doorgevoerde geheimzinnigheid een
prachtgelegenheid om de huidige machthebbers extra onder
handen te nemen. ..Geheime diplomatie is als een
'/.ak niet een, kat er in. De een houdt den zak
gesloten, de ander laat het beestje eruit om in het
openbaar te miauwen. Voor beide standpunten
valt iets te zeggen, maar aan Sir Austeii
('hainberlain komt de eer toe een nieuwe manier te hebben
uitgevonden: uit zijn diplomatieke zak komt slechts
een lange staart kijken en iedereen mag verder
raden, wat aan dien staart eigenlijk vastzit.''
Aldus Kamsay MacDonald in een vermakelijke
typeering van het wel bijstel' ongelukkige optreden
van Buitenlandsehe '/aken. Nu achteraf zal men
wel spijt van dr geheimhouderij hebben, vooral,
waar de Quai d'Orsay de eerste was om op opening
van zaken aan te dringen, hetgeen Londen nu wel
heel moeilijk zal kunnen weigeren.
Jntusseheti, hoe ongunstig de
verkiezingstoekotust er voov de conservatieven ook moge uitzien.
dat de Arbeiderspartij per se de overwinning zal
behalen is nog geenszins zeker, liet oude districten
stelsel waarbij de candidaat die alleen maar de
relatieve, niet eens de volstrekte, meerdei beid
behaald heeft, zich de electorale prijs in den vorm
van een zetel toegekend /iet. kan nog tal van
verrassingen opleveren.
jf *
*
Wanneer deze aanteekeningen het licht zien. zal
menigeen in Oostenrijk met eenige spanning'
vervuld zijn over de dingen, die den volgenden dag
in het roode Wieiirr Nritstadt te gebeuren staan.
Op den zevenden October toch zullen de mannen
van de burgerwachten, in wier kring het aan be
paald»,' fascistische neigingen niet ontbreekt, in
genoemde stad. waai' de meerderheid van. de be
volking socialistische opvattingen koestert, een
optocht houden, die ontegenzeggelijk een uitdagend
karakter heeft. Dat de burgerwachten betoogcii
daar. waar het publiek hen gaarne /.iet. is begrij
pelijk, doch zulke demonstraties nu juist te onder
nemen in een hun niet vriendelijk gezinde om
geving, kan niet heel verstandig genoemd worden.
Vooral niet. sinds men in Juli van het vorige jaar de
bedenkelijke bloedige botsingen te Weenen gehad
heeft. Verontwaardigd over wat zij als ecu uit
daging beschouwden, besloten de socialistische
bonden op hun beurt eveneens op den zevenden
Oetober in Wiener Xeustadt de straat op !e gaan.
Kn natuurlijk waren de communisten er toen als
de kippen bij om van hun kant het noodige te doen.
ten einde de zaken zoo moeilijk mogelijk te maken.
Toen de opwinding onder de bevolking toenam.
verklaarden de sociaal-democraten zich bereid van
hun optocht te zullen afzien, als de burgerwachters
hetzelfde zouden willen doen. maar dezen
wenschFinancieele betrekking van Rijk en Gemeenten
Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek
Van den regen in den drup
ten u|> y.ulk ren compromis niet in te gaan. Daarop
heeft de bestuurder van .Neder-Oosteiirijk eerst dr
socialistische opmarsch verboden uu\ eclitei' later
dat verbod weer in te trekken, torn bleek, dat beide
partijen liet eens konden worden over een regeling.
waardoor -/.V] elkaav niet in den weg zouden loopen.
doeli integendeel elk zijn eigen parade- en
optochtgebied 7.011 krijgen. Xoo ziet het er dus tenslotte
momenteel naar uit. dat Oostenrijk voor de schande
van een herhaling van hetgeen er ruim een jaar
geleden in de hoofdstad gebeurde, bespaard /.al
blijven, tenzij onbekookte elementen en gaarue in
troebel water vissehende communist en ei' in /.ouden
slagen toch nog relletjes uit te lokken. \'erhefi'end
is dit heele schou\\"spel /.eker niet en rnen vraagt
y.irh at', of de Oostenrijkers hun tijd en geld niet
beter konden besteden.
.Monseigneur Seipel achtte het wijs beleid yieh
buiten de onverkwikkelijke inzie te honden, wijzer
nog zou hij handelen, indien hij zijn landgenooten
tot ontwapening wist te brengen, want begrijpe
lijkerwijze maakt deze lieele geschiedenis op het
buitenland, dat Oostenrijk toch noodig heell. een
zeer slechten indruk, terwijl bovendien reeds
gebleken is hoe gevaarlijk hel bestaan van der
gelijke gewapende oruanisat ies is. Ja. waren de
leiders allemaal zoo tam als onze (ieneraal Duim |'ie.
dan 7.011 het een onschuldig vermaak zijn. maar nu
kan men het doen en laten van de burgerwachten
in de Duitsch-Oosteiirijkschc republiek, en het
zelfde geld! t.a.\. hun politieke tegenstanders.
geenszins zoo licht nemen, '/.oodra er met geweien
en dergelijke gewerkt wordt, in plaats van uit
sluitend het stembiljet te laten beslissen \\ ie (ie
imas znllen zijn. houdt alle gemoedelijkheid, zelfs
11 ie va n de \\ eenei's, op.
?:?:- *
Men moei toch respect hebben voor een man als
\ eni/.eli ts. die ondanks /ijn hoogeii leeftijd, en nog
slechts kort geleden hersteld van de dengue. als
een < in vei moi-jd politiek e< >in mis-voyageur ver
schillende hoofdsteden bezoekt. in verband met zijn
streven < Iriekridaiid internationaal een gunstige
positie te verschaffen, l'it Home bracht hij een
arbitrage- en ver/oeningsverdrag met Italiëmee.
wat voor luttele- jaren dooi- een ieder onmogelijk
geacht zou zijn. Kn eer hij in Athene terugkeert
schijnt o.m. lielgrado op /.ijn programma te staan.
terwijl hij ook al te kennen geg-evcn heeft eventueel
bereid te zijn in Xiii/ora met den Tnrkscheii Mach
tige te gaan praten. Heen lïaikanenl ent e wil hij in
het leven roepen, rnaar \\el voelt hij er veel voor
nauwere \riendschapshetrekkkinge -t de vel
schillende staten in dat deel van Kuropa aan te
knoopen. De Duee /.al daartegen geen bezwaar
koesteren, mits diens politiek om in de
Halkanwereld den noodigrn invloed uit te oefenen geen
moeilijkheden onderv indt.