Historisch Archief 1877-1940
JO
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 20 OCTOBER 1928
No. 2681
Boekbespreking
Martin Buber, De Legende van
den Baalsjèm. Vertaling van
R. Colafo Osorio-Swaub.
Zutphen, W. J. Thieme &
C ie. Prijs ?3.90, geb. / 4.90.
Martin Buber is voor vele jonge
Joden van den tegenwoordigen tijd de
profeet geworden, die den geest van
het Jodendom in de volle diepte voor
hen heeft verklaard. Hij is begaafd met
een ontzagwekkende kennis van de
oude en latere Joodsche letterkunde.
en heeft de Joodsche wijsheid gepeild
en in zich opgenomen als bijna geen
zijner tijdgenooten. Daarenboven
schrijft hij een proza, dat in
Duitschland algemeene bewondering wekt door
den vorm en de klaarheid van uitdruk
king.
Zijn meest bekende werk is Bie
Legende des Baalsjèms. Hij heeft bij
het schrijven er van een taak volbracht
die niemand vóór hem op deze wijze
had durven ondernemen. De Joodsche
mystiek, die volgens hem altijd in het
Joodsche volk heef t geleefd, maar haar
.grooten bloei heeft bereikt
inhetChassidisme, is in hem zelf als het ware her
leefd. Daarom ligt er over alles, wat
hij over of door deze beweging schrijft,
een mystiek waas, dat zijn geschriften
des te aantrekkelijker en grootscher
maakt.
Enkele historici hebben vóór hem
den geest van het Chassidisme trach
ten uiteen te zetten. Het is hun gelukt,
voor zoover het de uiterlijke gedaante
betreft, tnaar nimmer hebben zij de
ziel van den Chassid weten te open
baren. Buber zelf heeft in een ander
werk het Godsbegrip, zooals het
Chassidisme zich dat voorstelt, uiteen
gezet. Hij leert daar dat volgens deze
opvatting God is het weien van elk
ding, zoodat hij niet uit de dingen
spreekt, maar in. de dingen denkt, en
alleen met de innigste kracht dor ziel
kan worden ontvangen in een extase,
die zich volkomen tot (Jod opheft.
Maar in dit boek laat l.ij de gi-voelcris
van de besten dezer Chassidini weer
spiegelen, meer dan dat hij zo uiteen
zet, in <le legenden omtrent de grooten
dezer beweging, die hij verzameld
heeft.
De lectuur van deze boeken is niet
gemakkelijk. Men moet meer het ge
heel over zich laten heen gaan. dan dat
men in de beteekenis van elk woord of
eiken zin wil doordringen. Maar als
men dit doet, dan. leest men deze
boeken met de extase, die de schrijver
zelf er in gelegd heeft. Deze menscheri,
die naar de grootste en meest vol
maakte goedheid streven, en die, naar
hun geloof, het eeuwige geluk zouden
kunnen inboeten door n slechte ge
dachte of n boos gebaar tijdens hun
Ijveo, worden, als wij over hen lez< n.
voor ons zelf tot de volmaakte liefde
en vreugde en overgave aan hun ideaal.
overwerkte
zenuwen
kalmeeren en worden
gesterkt door
zenu/u/tefitette/n,
' Buisje 75ct.Bij Apoth.en Drogisten.
WAAROM UW NACHTRUST OP EEN
ZOOVEEL VERKWIKKENDER IS
In voorraad bij de voornaamste
bedden- en meubelmagazijnen.
Een geïllustreerde catalogus
wordt op aanvrage gaarne toe
gezonden.
Slapen op een Vi-Spring bovenmatras is
des te meer comfortabel en verkwikkend,
omdat de Vi-Spring de matras is welke
het grootst mogelijke aantal
springveertjes bevat.
In een Vi-Spring Matras van l Al. . 2 M.
zijn 782 veertjes verwerkt, omdat met
een geringer aantal niet het maximum
comfort bereikt kan worden en een grooter
aantal niet practisch is. De uitstekende
kwaliteit springveeren de beste welke
voor stoffeerderswerk gebiuikt worden
geeft aan de Vi-Spring extra .oepeiheid
en veerkracht.
Eischt de Vi-Spring Matras en !et t1:' op
dat ze onzen geregistreerden n_i:irr. en
handelsmerk draagt.
Generaal-Agent voor Holland :
B. M. Jj. A. WILLEMSE, Alb. Thymstraat 33, Amsterdam, Telef. Ko. 29433
Eenige fabrikanten: THE MAUSHALli PATEKT MATTRESS CO., 1TJD.
15 Vi-Spring Works, Victoria Koad, Willesden Jfunction, Liondon X.W. 10
Vi-Spring Matrassen zijn te bezichtigen.
en tevens verkrijgbaar bij de firma
KOLDEWEY & CORBIÈRE
Leidschestraat 30 Amsterdam.
Uit de bestudeering van het woord,
dat voor hun tijdgenooten hoofdzaak
was. zijn zij gekomen tot de beschou
wing' en di! verrukking over elk ding.
dat zij op hun weg ontmoeten. In den
.Baalsjèm, den stichter en leider dezer
beweging, is de vonk van. liet godde
lijke aanwezig. Hij ziet en hoort ver
schijningen, die voor ieder ander ver
borgen blijve/i. en wekt zijn
\vlgelingen op. door zijn voorbeeld en leer.
tot het verrichten van goede daden en
tot innerlijk geluk. De legenden, die
omtrent zijn werk gaan. zijn voor hem.
die ze eenma,a.l gelezen en doorvoeld
heeft, onvergetelijk. In het onbegrijpe
lijke van zijn persoonlijkheid vinden.
velen toch iets van. zichzelf en hun
innigste verlangen terug.
Mevrouw l!, ('olaco Osorio-Swaab
heeft een goed werk gedaan, door de/e
legenden in het Nederlandse]! te ver
talen. Al heeft zij den glans, die over
het Duitsche wei-k van Hubor uit
gespreid ligt, niet altijd in. haar ver
taling kannen weergeven, toch heeft
zij door de woordschikking en. dooi' de
kleur der woorden het mystieke weten
te benaderen.
liet is te hopen, dat velen dit boek
zullen lozen, om ook deze eens zeel'
machtige uiting van den. .loodselien
geest te waardeeren en te beirrijpeii.
D. ('OHKN
l^liHdh^ih Xt'i'ii i/,'c. Ifi'i'tudii
H'tbbei'H <//,s' rontd iixrh rij r<T.
(ïevolffd linnr ecu ruUcdit/i'
ftibl tor/i'C [>f(ic ilnor J'. ff.
Muller. Anmlertlmi 1D2S.
f'ttt/i'ivrxniij. ..Klsccier".
Ilerm'in .Hobbe'.s is dit jaar/estig
geworden en men heeft hel u gehuldigd.
Ongetwijfeld was daar bij iemand van
Hobbers' verdiensten reden voor. te
meer. waar die verdiensten allerminst
uitsluitend in het verleden liggen.
want Hobbers z'n werkkracht is
onver/wakt. Ik weet niet. of dit boekje
van mej. Xernike niet de huldiging in
eenig verband staat, maar het heeft
er wel den schijn van. Men is bij zoo'n
gelegenheid aMicht geneigd, de kwali
teiten van den jubilaris op tien voor
grond te schuiven, en. over '/.ijn ge
breken, zoo ze al genoemd worden, wal
losjes heen te loopeii. liet boekje
wekt eenigs/ins den indruk van een
d erge] ij ken jubileums-speech, al mag
aan een opzettelijke bedoeling niet
worden gedacht. Miiiir de schrijfster.
zelf uit de school van Hobbers voort
gekomen, is Ir \ eel met den p'est
van Ivobbers aangedaan om een objec
tief oordeel over hem te kunnen uit
spreken. Ken voorbeeld. Ken. v;: n
Hobbers' hinderlijkste gebreken, een
gebrek dat zijn boeken voor lezers
die toch al niet met hem wogloopon.
nagenoeg onleesbaar maakt, is zijn
uitweiding over allerlei kleinigheden.
een zekere droge opsomming van
bijzomlerheidjes. die en da.ar komt
het natuurlijk op aan - iii oneven
redig verband staan tot den bouw van
liet geheel. Ook mej. /ernikc heeft
deze vervelende overlading opgemerkt.
Aaj'zelend spreekt /ij van ..een
onnoodige uitstalling. . . . va.n wat hij
gezien heeft, wat hij heeft opgemerkt".
(blz. i)). ^\laar onmiddellijk, alsof zij
zelf geschrokken is van een. zoo vrij
moedige critiek op den maestro.
begint /.ij in een hinge tirade de/e
werkwij/o van Hobbers goed te praten
en /ij eindig! met de oor/aak t (te te
schrijven aan ..de uitbundigheid van
zijn inspiratie". Dat is een leelijke
dooddoener.
De schrijfster gaat den ontwikkelings
gang van Hobbers na. en bespreekt
achtereenvolgens al /ijn romans. Tot
een eenigszins diepe karakteristiek
komt zij daarbij niet. zij blijft aan de
oppervlakt e. en haa.r notities /.ijn
meer beminnelijk dan scherp en raak.
liet herinnert allemaal wet te veel
aan een schooljoiigensopst el: liet ver
melden van den verkorten inhoud met
opgave van wat de auteur erg mooi
vindt. Ook heeft de schrijfster m.i.
het juiste relief in Hobb,-;--' \\ei-k niet
opgemerkt. Helene Serv.-ies" lijkt
mij het beste vil II Kohbe!-' boeken :
in. de t ypeerinu1 van de/.' vrouwen
figuur heef! de schrijver jet- hoogers.
bereikt dan met al /ijn e, ,
i-eiet,ricul)eséhre\ en \ ert egeiiu o; -rd mers van
den. middenstand. Kn t.-t d.'/e laat
st en zou ik nok de beid ? kii
-tenaarstypen. die Hobbers (?!?«?<?.-rde Huil'.
Hoogland /oonel als 'l',.ui Holman
willen rekenen.
Op (Ie \erschijning \;U' ló.l'lvrs ;;l~
gematigd realist na d' -\e.?->.?>! \en
de Nieuwe ( Mds-beweu'ii;_. h;dlln-ei
nadruk gelegd kunnen worden. Hiel
had de schrijfster waarlrk hooi_'ei
kunnen waarileeren ! !n d"
bihliographie is de kleine ertiek vatt
Hensbiiru' op ..Op ]i.>,,?_? wolxen"
(Hoek en Kunst. Selil. '.'.''J.')! ui' l
opgem tmen.
11. .M 11 >D K N J M !]!(>
Brandblusscher.
Anna v. Buerenstraat 212
's-GRAVENHAGE
TEL. 72369.