No. 2681 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 20 OCTOBER 1928 KRONIEK Berkenwoud door Dr. Jac. P. Thijsse HEB ik hier al eens de historie verteld van de geit? Het kau geen kwaad, het nog eens te doen. We hadden dan. in het Naardermcrr een groot perceel aangewezen, dat volstrekt ongerept zou blijven en ik verwachtte daar wonder veel van, want het verkeerde in. het stadium, dat het ongemoeid gelaten weldra veranderen zou in ni'jeragwoud. Daar kwam echter niets vn.n. Hij nauwkeurig onderzoek vond ik echter we! tal van afgebeten n- en tweejarige elsjes en berken en het bleek toen. dat een bewoner van. het Meer. die nog niet geheel en al doordrongen was van de grondbeginselen der natuurbescherming er af en tod zijn geit h a. J geperkt. Natuurlijk verdween die geit nu van. het tooneel en thans hebben wij er ons moeraswoud van berken en el/.eii. vooral berken. Ken enkele geit had daar het status, quo weten t" handhaven. Nu hebben wij op de eilanden overal jonge «huilen, duintjes in hun allerprilste jeugd, duintjis. die nog geboren moeten worden en het is dus wel mogelijk, dat we daar mettertijd nog iets kunnen leeren. Ik twijfel er niet aan. oi' de berken zullen daar ook weldra kunnen toonen wat zi.j kunnen. zij zullen hun pioniers-natuur niet verloochenen. En wellicht zal ik dan ook nog eens durven gelooven, dat de prachtige berkenbossehen in de duinen van Holland de ..vaste wal", zooals wij op Texel zeggen tenminste voor een groot ge deelte ook een oorspronkelijk karakter dragen. spontaan opgeschoten uit zaad. afkomstig van ..wilde" berken uit vroeger tijd en zoo terug tot aan den oorsprong van al onze duinen. Toen. na het eindigen van. den ijstijd, ons land. voor zoover liet bestond meer geschikt raakte om. begroeid te worden, waven ook a'weer de berken en de elzen d ? eerste boome-n. die zich hier kwamen vestigen. Vóór hun komst was er e"rst nog een periode, dat hier alleen dwergstrnikjes konden groeien, waaronder de prachtige- Dryas octopetala, pronkte als koningin. Op die Dryas-periode volgde dan de berkentijd en daarna, kwamen pas de dennen en veel later (ie eiken en beuken. De berken, waren, voor he.t ijs niet zoo heel ver terug Roninkl.BoomkwEekefii Wilhelmina." Charles van Oinneken & Zoon, Zundert, N.Br. Het van ouds gunstig bekende adres voor: Dennen, ter bebossching(uitsluitend Inheemschzaad) Exotische Dennen- en Sparrensoorten, Bosch- en Haaèplantsoen, Boomen en Heesters. Catalogi op aanvraag gratis en franco. fel Interc. No. 1. Telegr.-Adr.: Wilhelmina,Zundert. geweken eu de wind kon hun licht ? gevleugelde vruchtjes al heel spoedig hierheen brengen. KIL thans nog altijd en overal staan, de berken gereed O:IL heide en hoogveen. moeras en duinpan in bezit te iLciiK.il, zoo zelfs, dat in sommige ontginningen CIL bebosschingen deze mooi ? boom optreedt als onkruid en gewied zou moeten worden, Gelukkig is er nog al vraag naar voor beplanting >jn liet lukt nog f il eelLS om voor het wiedsel een goeden prijs te bedingen. De berken groeien zoowel op de hooge droge zandgronden als in liet natte veen. Kigeiilijk hebbeiL wij in ons land twee soorten va.n berken: de KuAVe. Berk en de /acht e Berk. De eerste heeft. op de schors van de jonge takken harde klierkiLobbelt jes. soms meer. soms minder. bij de l weede zijn de jonge takken (-enigszins donzig. Dezer dagen en den heelen winter dooi- 'zijn de berken behangen met vrucht katjes, die ge gemakkelijk uit elkaar kunt peuteren en dan vindt ge tiisschen heel sierlijk gevormde schubben de gevleugelde vruchtjes. Bij de Zachte Berk zijn die vleugels even breed als het vruchtje zei!. l>ij de Uuwe Bei k zijn ze v nel breedei. liet is Wel de moeite waard. om die beide berkensoorten van elkaar te onder scheiden. Meteen kunt ge dan nagaan, dat de berken met de mooie deime neerhangende twijgi n meestal Uuwe Herken zijn. De /lichte Berk. de Mooi'birke der Duitschers. ziet er meestal nog;!./ stug uit met zijn twijgen rechtop in de lucht. Op de hooge zandgronden en langs de wegen krijg! ge meestal den Huwen Berk te zien. de 7-aelite is meer thuis op vochtige plaatsen, in IK t bij zonder op de veengronden. Ma:ir n in het Korenbuvgvrvee.i n, in het Naardermecr n in de «luinpnimeii hel) ik beide soorten gevonden n;;;i-l elkander. Nu moeten we niet denker.. d;:< de Kerken maar altijd en overal zullen opkomen, va".!- ei n vruchtje de ruimte krijgt. De berken namelijk beliooren tol de groote groep van planten, die een bondgenool schap hebben gesloten met de paddestoelen. OI daf boiï'le;ei»ootseb;ïp absoluut on verbreek ba;i r i.--. wet en wij nog niet zeker. Maar u el kunt ge in veel gevallen zien. dat bepaalde soorten \jiii paddestoelen de berken vergezellen, niet alleen de Vliegen/.wa m. dat nog al een a Meina MS\ riem! i<. ma.ar o;?k de Huwe Boleet (Bolet lis scaber'. de Bruine Boleet (H. rufus) en een soorl van Uidderzwam ('f'rii'lioloniii). K.r groeien nog \ cc' meel soorten van paddestoele.i. maar vtin de drie ge noemde soorten en ook \jm de Kef bjire Bnleef (B. edulis) is aangetoond, dat hun zwamweefsel de berkenwortels bekleeilt en bun behulpzaam is bij het opnemen van voedsel. Cui'lositeiten D K lectuur der Nederlandsche dagbladen, een bezigheid, die niet altijd tot vermaak of be vrediging strekt, leverde echter JLL deze laatste dagen zulk een schat van interessaiLte vreerndigheden op. dat het onbillijk zou zijn er van te zwijgen. Was daar niet allereerst de mededeeling, geschikt en bestemd ongetwijfeld om veel onrust te stillen, dat de gerieesheeren in Nederland en in JVederl.Indië, tijdens een interessant kruisgesprek tusscheii Bandoeng en Den Haag. het volkomen eens zijn ge worden over de ziektegevallen op de Jnsulinde? /ij kwamen, leest men, tot algeheele overeenstemming en wegruiming van alle misverstand, en het zal den levenden gewis tot rust en vertrouwen .stem men, dat de doctoren niet meer kibbelen over de diagnose. De op die reis overledenen zijn ILU eerst medisch-wettig overleden en wat kunnen wij, arme stervelingen, meer verlangen dan reglementair en theoretisch juist te sterven? Het gaat immers om de wetenschap en niet om de grillige gedragingen van dezen of genen patiënt. . . . Dan las ik van zekeren ,,Vrede,sbriel'", door een tweetal voorname /eeuwsche ingezetenen aan de Nederlandsche regeering aangeboden uit naam van ruim 11.000 onderteekenaars, met dringend ver zoek den vrede te bevorderen en niet oorlogzuchtig te zijn. /ijne Exc. De deer, onze prime-minister. heeft inderdaad de deputatie ontvangen en haar medegedeeld wat natuurlijk bijzonder meeviel dat hij persoonlijk zeer vredelievend was. En nog sterker: dat hij gegronde reden had zulks ook van zijn collega's te vermoeden. Ja zelfs, welbeschouwd, waren nllt' Nederlandsche regeeringen in de laatste eeuw. tot de Belgische afscheiding toe. vredelievend geweest, waarom dan ook. als belooning voor zoo langdurige deugd. Den l laagmet het leelijke Yrede.spnleis was opgeknapt. Overigens zou /ijne Esc. den brief ter kennis van den ministerraad brengen, ten einde. ... in het belang van den vrede werk zaam te zijn. Alleen wat Indiëbetreft, moes-t de 11ollundsche vredelievendheid natuurlijk een voor behoud maken. De vredesweg aldaar gaat mi eeiima.al dwars tlooi' deu oorlog. Vervolgens kon men het verbluffende bericht lezen, dat de llaagsche politie, ter gelegenheid der begrafenis van den ongelukkig doodgeschoten jon? g 'il niii.li. kieschheidshalve van de straat verdwenen was. het aan de menigte zelve overlatend de orde te bewaren. Met het natuurlijk gevolg, da.t er hevige wanorde van kwam. Nu is kieschheid een ongemeen fraaie deugd, welker beoefening echter \ oor een pi i! i t iecorps niet in de eerst e plaat s k on il . Men ka.n zelfs zeggen, dat het integendeel gemeenlijk zijn plicht is ..andersdenkenden" te grieven en zich met andermanszakeii te bemoeien. Als de politie bij die bemoeienis iemand doodschiet, zal dit al of niet onwettig blijken, maar bet korps als zoodanig be hoeft er zich geen sikkepit van aan te liekken en mag zeker de orde op straat niet uit handen geven. Doet zij dit toch. dan beteekent dat een logische denkverwarring in de hoofden harer chefs, die veel bedenkelijker is dan het fatale noodscliot uit des ngents revolver, /ou het geen zaak zijmh n Vrijwilligen Landstorm nu maar op te roepen:1 Kindelijk heb ik nog genoten van de luisterrijke vertooning van Sjcf van Dongen als Openbare lle'.d <!.oor eeii'ge ..vooraanstaande tooneelspelers eii deu \ oorzitter van de ..\ ereeniü'ing A'oor Meiischlievetid Hulpbetoon ..l'rins 11endrik". Het was misschien ongezond hem ouder een stroomen den regen in een open landauer rond t e rijden en het was zeker o\ erbodig hem in het Hika lloppertheater een lezing te doen houden, /ijn terrein ligt a.a.n de pool en niet op het tooneel. en onze Heldenvereering behoorde ha.ar grenzen te vinden, waar een allicht niet onbaatzuchtige reclanie/iicht zich Min haar meester maakt tot eigen doeleinden. Kn verder moeten wij niet l lelden veivering in bet algemeen voorzichtig en zuinig ziiii.