10 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 OCTOBER 1928 No. 2682 Zadeltuig behoorende bij de Statiewagens der Egyptische Koningen EGYPTISCHE KUNST eens Tut-Anrli-Amon DE aanstichters en uitvoerders van de opgra vingen die het graf van Tut-anch-ainon zouden blootleggen, hebben het indertijd wenschelijk geoordeeld dat hun werk dag aan dag gevolgd zou worden door het krantenle/.end publiek; men kan slechts gissen welke beweegredenen hen daarbij hebben geleid. Zeker i.s dat zij achteraf de beden kelijke proefneming, het oproepen van een door nieuws onverzadigbaar monster, niet als geslaagd blijken te beschouwen. ..De Pers is ecu groote en noodige kracht in de moderne beschaving, maar zij is soms begeerig naar meer nieuws dan er feil dijk is," verzucht de heer Carter op bl. !)7 van 7. ij n laatste boek l) in sobere bewoordingen; maar elders blijkt dat.de teleurstellingen, bij de uitge lokte inmenging der dagbladpers ondervonden, hem danig hebben verbitterd; 7.ij brachten hem de nog zonder gelatenheid gedragen overtuiging bij. dat onze zedelijke vooruitgang in sommige op zichten minder duidelijk is. dan welnieetiende menschen gemeenlijk gelooven." (bl. 21!). Het zon niet noodig zijn aan de onverkwikkelijke gebeurte nissen en verschijnselen, die deze opgravingen door hun begeleiding hebben ontsierd, te herinneren waartoe dient het duister verhaal op bl. 1(1 en volg. met zijn onverstaanbare aanduidingen 'i wanneer ook dit boek niet nog de sporen droeg van een verkeerden opzet. De voornaamste uitkomst van ('arter's opgra vingen hooft Prof. 01:bink in zijn kort Voor woord duidelijk aange geven: men heeft, ge bruik makend van een waarschijnlijk laatste kans, een ongeschonden koningsmummie in vol ornaat aan den dag gebracht; en daarmee zich een middel ver schaft ,,om te worden in gelicht betreffende vele nog altijd open vragen aangaande een konink lijke begrafenis in het oude Egypte". Is zulk een resultaat er een van de soort waarvoor men een veel verbreide be langstelling kan ver wachten? Daarop mag antwoorden wie do be hoeften van het publiek meent te kennen, /eker is echter dat het streven om daaraan tegemoet te komen aan den vorm van het verslag der op gravingen afbreuk heeft gedaan. Men zegt in liet minst geen kwaad van de wetenschappelijke kwaliteiten van Carter wanneer mon vaststelt dat hij het talent ome >ver DOOR Prof Dr. H. Bolkestein zijn werkzaamheden aantrekkelijk t e schrijven mist. Dat dit mogelijk is heeft Kvans. de ontdekker van Kreta's wonderen, bewezen. 'Toen hij wilde duidelijk maken van hoc buitengewone bet eekenisgedurende zijn opgravingen de verschijning was van het sedert algemeen bekend geworden fresco vim den ..Va.asdrager". koos hij het middel om den indruk te beschrijven dien de/.c vondst. ..the first truc port ra i ture of a m;in of this mysterious Myeetia.ea,» race". op zijn werklieden maakte. ../ij beschouwden de ontdekking van zulk ecu schilderstuk in den schoot dei' aarde als niets minder dan wonderbaarlijk. en zagen er de ikon in van een heilige ! D<- ver plaatsing van het fresco vereischte een uiterst voorzichtig en moeizaam proces van onderpleistering, waarbij bewaking gedurende den nacht nood zakelijk Werd: de oude Manolis. een van de be trouwbaarste» uit onze ploeg, was voor dit doel aangewezen. Door de een of andere omstandigheid viel hij in sla.Hip. maar de vergramde heilige ver scheen hem in een droom. Met een schok ontwakend werd hij zich de geheimzinnigheid van zijn omgeving bewust; de dieren rondom hem begonnen te loeien en te hinniken, en hij zag verschijningen; Het hoofd der beeltenis^op de eerste kist ..phantazei". zei hij. den volgenden morgen zijn ondervindingen samenvattend, ..de heele streek spookt !" Van dit dramatiseerend vermogen. aangewend als middel om de aandacht te spannen. bezit de heer Carter weinig: en niet tevreden niet e'cii eenvoudige beschrijving, zoekt hij. waar schijnlijk steeds bevreesd dat zijn publiek de uit zonderlijke .bet oekonis van het gevondene niet genoeg zal beseffen, zijn kracht in sterke woorden ? ..de uitwerking was verbijsterend, bijna verplet terend !" (Voor ..bijna" verhuigt me» hier van den verta.ler ..schier"). Of rholorische wendinue» \a» dit slag: ../nlke indrnkke'ii schijnen ,.».- te \ erheffe» boven den afgrond der jaren en boven het mysterie van den tijd." na.'ir aanleiding \a» d, afbeelding va» een bekoorlijk t oilet seènet je. Men krijgt steeds opnieuw den indruk dat het eeii\ oudiuv rela.as van den opgraver bont overgeschilderd idoor den verslaggever <lie zich tot liet publiek richt De eerste zal. om te kennen te geven dat «ij van den onbeduidende» Tut-aneh-anion niet- te «-eten komen dal de moeite va» het kennisnemen «-aard is. b.v. toeschreven hebben: iets ei-e»- of peisoonlijks doet zich \a» hem niet aan on- voor: in den gedrukte» !ek-i is dit da» -,,?«,,rden: ..Het mysterie van /.ij» le\'cn ontwijkt on- nou d< se-hadiiwen bewegen zie'h. maar de duisternis inooil gi'heel vi-rdwencM." Ibl. 52). I» liet kraiiteiigeschrijf. dat door de M\ermatiu, publicatie der opgravingen uitgelokt i-, .-chijnt een flinke hoe\ eelheid o» __ ^ noo/ele wii-iieiel o\el de Kgypt isehe kimM 11 zijn gellichi . hetgeen den heer ( 'art el- \ e|-leid heel'l lot hel -chrijven van een inleiding tot haai verdediging. Naar dei inhoud der bestreden opvalt inüe» moet men gisse» : maar het peil moet wel zeel' laag ge weest zijn dal het de» polemist zich Ia»).! ver gelen tot lessen a,|..onvert reiuwelh.'id met een zaak i- een blind, en hi>ogst<? uvvaal 'ijk, gids !" (bl. :;| s. Men kan zich moeilijk verhelen dat «at ('art ei Zelf over de Kuyplisehc kunst ten be.-ti' geeft .op zijn zachts; ue/.egd tot e'en beter begrip van deze niet bjjdraagt. Men schijnt hem. of andere». de weiiiiu' redelijke vraae. te hebben uesteld. ..waarom de l'.a\ pt iscln kunst zich nooit heeft Olll wikkeld , '}l dezelfde wijze als 'Ie' l''.!iropee.sch, kunst" .b;. ::ni. D, bea »1 «"< H i] d inu' el ie ('arter <ia 'i r\ a : i ,^1 «/et is een .