Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 OCTOBER 1928
No. 2682
Een cyclus van moderne Fransche
muziek in het Muzieklyceum
door Constant van Wessem
WANNEER wij reeds jaren lang
constateeren, dat het concert
leven hier in een kring ronddraait,
dat wij overvoerd worden niet mu
ziekavonden, waarop wij een uit
voerende hooren, die hoogstens zich
zelf speelt en dat kan interessant
zijn, wanneer die uitvoerende een
persoonlijkheid is, wat helaas nog te
zelden voorkomt , maar niet de
muziek, waarvoor wij kwamen: wan
neer wij tot nog toe maar een enkele
maal bij stukjes en beetjes iets van
die muziek, die buiten het concert
repertoire valt, mogen opvangen, dan
is er geen trompet meer te groot om
daarmede den lof te verkondigen vari
het Muzieklyceum. dat het heeft
durven bestaan in zijnnieu we. moderne
concertzaal een cyclus van concerten
te beginnen, geheel gewijd aan de
jongste Fransche muziek.
En goed; want het geeft niet alleen
de muziek, het geeft ook de gerenom
meerde vertolkers er bij, de persoon
lijkheden, die zich door hun pioniers
werk bij het publiek reeds naam
verwierven en aan wie de juiste uit
voering het best is toevertrouwd.
Het heeft Ruggero (J-erliii laten
komen voor het clavecin. waarop do
17e eeuwscheelavecinisteride moderne
Fransche klaviermuziek hebben in
geleid. Het heeft het pianisten-paai'
Jean Wiener en Clement Doucet laten
komen voor vertolkingen, die
eeiiigszins onjuist als ..jazz" zijn aange
kondigd, doch die ons in werkelijk
heid deden kennis maken met be
werkingen van jazz-melodieén tot
prachtige en vast rythrnische klank
stukken voor twee piano's, die in
de concertzaal de plaats /.ouden
kunnen innemen van Liszt's
Ilongaarsche rapsodieën. Dan zullen nog
optreden de zangeres Janc Bathori.
die omstreeks 191S de Muze van de
Six" was en die nog steeds voort
gaat de jongeren te pousseeren:
verder Henri Sauguet en Maxime
Jacob, twee vertegenwoordigers van
de school van Arcueil. de stichting
van Grootvader Satie; aan wiens
werk zijn laatste en jongste vriend
Robert Caby een causerie en een reeks
voordrachten zal wijden op den zesden
avond. Terwijl, na een concert van
«en voor ons nog onbekend
componisttweeta', Maurice Jaubert en Marcel
Delannoy, Arthur Honegger persoon
lijk den cyclus fluit.
Inderdaad, dit is alles gearrangeerd
uit een onbekrompen opvatting.
Hier heeft men in de eerst.' plaats
het doel voor oogen gehouden en er
is nagegaan, hoe dit doel het best
verwerkelijkt zou worden. K n. zooals
?de cyclus thans is beantwoordt hij
geheel aan het doel ons een goed en
helder overzicht te geven van de
hedendaagsche Fransche muziek.
Laten wij thans het boste hopen
van de resultaten, die. wanneer zij
bevredigend zijn, het mogelijk zullen
maken, dat een dergelijke cyclus ook
van de moderne muziek van andere
landen kan gegeven worden, niet in
de laatste plaats van Ifollaiid zelf.
Wij vestigen de aandacht op den
Franschen cyclus, die thans aan den
gang is en wekken ten zeerste tol
een bezoeken ervan op.
Tot nog toe waren de merkwaar
dige verschijningen in dezen cyclus
de beide pianisten Jean Wiener en
Clement Doucet. Men hoeft hen met
een glimlach ontvangen en mot oen
glimlach aangehoord. De argeloo/e
toehoorder heeft /ieh behagelijk en
vermaakt gevoeld: nu hebben wij den.
ja//. 011 de deskundige, die zich veel
Iaat voorstaan op zijn deskundigheid.
verzekerde .smalend, dat dat. o hemel
nee. ja//, niet was. Wij willen niemand
zijn genoegen ontnemen, ja// of geen
ja//, ei- was een avond boeiende, on
derhoudende, ja vaak ontroerende
muziek (/ooals in ..Hirtli of the
Blues"), muziek schijnbaar zoo non
chalant voortgebracht als of zij niets
om het lijl' had. De vingers speelden
en de gezichten leken er zich niets
van aan te trekken, schenen zelf
met de gedachten elders. Maar bet
spel zelf was geconcentreerd, de par
tijen der beide pianisten sloten als
een bus in elkaar, bij alle schijnbaar
improviseerende losheid bleef oen
prachtig geheel bestaan. Wiener gaf
in de/e jaz/bewerkingen een staal
van het streven, dat hij ook in zijn
composities onthult: de dansmuziek
van on/en tijd in den vasten
mu/ikalen structuur van een zuivere mu
ziek te ..vereeuwigen". Wiener wil
on/e mu/iek niet ver..jazz"-en. Alleen
wat hij aan rijkdommen."! jazz ontdekt
heeft wil hij voor Kuropa behouden.
vooral het beginsel van het
eontrapuntisch stemmenweefsel in ja//, dat
danswijs met contrapuntiek verbindt.
zooals dat reeds bij Baeh voorkomt.
Ifet was ook Baeh. wiens schim op
het concert van Wiener en Doucet
ten getuige werd geroepen niet diens
concert naar Vivaldi. getransponeerd
voor twee piano's. De vertolking.
wel afwijkend \ aii wat wij als
Bachopvatting (wat is dat toch eigenlijk:')
gewend zijn. Werd natuurlijk een on
derwerp voor dispuut. Wat van de/e
verstrakte. trage, nuanceloo/e en
mechanische Baeh te /eggen:' Het is
de Bacb van Strawinsky. van de
mechanische piano's. van de ..on
persoonlijke" mu/iek. In de finale
was Baeh zelfs rythmi<e.h vorjazzt.
Waarom ook niet. ton slottor1 Bacil
was hier een getuige, niol een (iod.
Kn het bleef voor ons maar een
toelichting, hoewel een /eer merk
waardige en uiterst boeiende.
Nieuwe Uitgaven
11 uij» \\'nut. De -H-urti' r/i l li i
\'crt. uit het ,S'/H«/»I.ST/I il.
H. ('. .\ ntxteriluin z.t.l.. J..
De naam van den schrijver klinkt
niet erg Spaansch. en het boek /elf
al gaat het er nu en dan wat Spaaiiscli
toe maakt ook geen erg Spaanscben
indruk. De oorspronkelijke titel ..Valle
negro" staat inmiddels tusschon haak
jes onder don vertaalden gedrukt, als
om te getuigen, dat het geschrift wol
degelijk van Spaansch origine is.
Misschien denken wij bij alles wat uit
het land van de stierengevechten
komt. ook wel wat te voel aan situa
ties a la ('armen, en do intrige van
de/en roman kon zich. op enkel uiter
lijke bijzonderheden mi. evengoed
atgespoeld hebben aan de"/.!' zijde van
de Pyreneeën. O\ origons een erg ge
woon romannetje: wat a vont uren,
wat liefde, wat tranen, wat
kindoraunminnigheid. en/... op
ouderwetschroniant ischen t rant bij elkaar gebracht
en niet /onder divkerigheid uit de
verf gehaald. ||. M.
PJN
GOED ONTWEN EN Af
STEUNZOLEN&
HET OPSTAAN DEN
t
HERSTELT
U.A.l
O.Z.VOQR6UR6WAL ?
^T772j^t^Z^7l^c
INSTALLATEUR opger.
VAN HET
KON. PALEIS
Hofleverancier
Binnenhuis-Architect
Modern, Antiek
Showrooms
Heerengr.254
Tel. 44oó2
OVERHEMDEN
NAAR MAAT
FR. SINEMUS
20 Leidscbestraat 22 - Amsterdam
BOUUTINHET
I VERSTREKT DE DIRECTIE
Gelukkig huweliiMnbezorgd bestaan.
Welke hoogst beschaafde en sympa
thieke Dame, uitstekend milieu, wenscht
voor dit doel grondige kennismaking
met Heer, die haar dit kan en wil ver
schaffen? Nederl. reflectanten beneden
38 jaar, die geheel aan die eischen
voldoen, gelieven, onder toezending
van uitgebreide bijzonderheden en zeer
duidelijke foto, te schrijven, hoe den
eersten stap daarvoor te doen, onder
lett, D 70, Alg. Adv. Bur. ROUMA & Co..
Amsterdam.
N. V. Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
ONDER DEN ST MAARTEN
HAARLEM DEN HAAG AMSTERDAM
Groote keuze nieuwe
Slaapkamer modellen
VOOR BETERE MEUBELEN
ARNOLD HOUTSCHILT
AMSTERDAM
Koldewey 6 Corbière
Leidschestraat 30 - Amsterdam
SPECIALITEIT IN:
Kinderbadkuipen Badtafels Baby bascules
.?Linnenmaoden