Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 10 NOVEMBER 1928
Nq. 2684
Tikblaadj es
dcor Dr. R. Feenstra
? Hard en langzaam
DE wereld vliegt vooruit. Zij stormt
vopruit.
Aan materieele rijkdommen hebben
de laatste drie generaties meer ge
smeed en gemetseld, dan de 57 genera
ties daarvóór sinds Jezus Christus
over de wereld ging.
Slechts pessimisten, zooals on/.e
dappere ehroniqueur Ooenen, zien het
toenemende gedrang nog met kop
zorg aan. T)e optimisten voelen allang.
dat de wetten van Malthus zijn
..gcinverteerd"; dat iedere dag meer
brood, mér rijkdom brengt; en dat we.
als we het als do rotten deden, toch
nog niet zoo snel meiischen zouden
kunnen produceeren, als voeding en
weelde voor hunne consumptie.
^Natuurlijk komt daar eenmaal een
eind a.an; net als aan ieder liedje.
Maai' voorloopig zijn we in de opgaan
de welvaartscurve. Bij honderd jaar
geleden hebben we vier maal zooveel
menschen; maar twintig tot dertig
maal meer woonruimte en we /ijn
onderweg naar volkswoningen met
stroomend koud eri warm water,
centrale verwarming, lucht, licht, plus
ultra licht en in het eten .,/.wem
men" we.
Overal verrijzen stikstof-fabrieken.
Ieder land gaat stikstof uit de lucht
fixeeren. ledere ton stikstof betcekent
20 ton rogge of 10;) ton peulvrucht.
Reeds nu weten we niet onzen suiker
geen raad; hoewel het leven enorm
verzoet is. Straks hebben we niet
alleen suiker teveel op de wereld:
maar ook vet, meel, eiwit te veel: van
alles te veel. Wij kunnen ons dus waar
lijk de weelde permitteeren de ouden.
in het leven te houden; en geen kinder
premie kan hoog genoeg zijn. wanneer
het werkelijk daarbij slechts te doen
was om scheppers en verbruikers van
toenemende rijkdommen te creëeren ;
en wanneer niet ook het geluk een
factor ware die meetelt bij liet
overreiken van de vlam der vitaliteit van
de eene generatie aan de andere.
Maai- wat, ook stormt en vliegt, of de
wereld dagelijks honderd kilonieters
pijpleiding en goede wegen wint. dui
zenden auto's op de markt smijt, voor
ieder meisje tien paar kunst/ijdeii kou
sen per dag zal weven dagelijks o])
ieder verkeers- en productie-ge!.ied
intensiveert - op n terrein gaat het
met. . . . stapjes en met
schuifelcentimeters.
De ..wetgeving" is nooit bij; sloft
altijd .achter de practijk aan; en dit
nasloffen duurt soms generaties.
Wij zuchten altijd onder wetten van
een vorige eeuw; wij knoeien en
prutoverwerkte
zenuwen
kalmeeren en worden
gesterkt door
sen er wat aan: komen /.elden er van
los.
Ken wet ga,a,t jnaar langzaam over
stag. wat de prineipieele
..Einstellung" betreft. Kerst komt de kunst of
de kunstenaar, en spreekt er een dra
matisch requisitoir tegen uit. Twintig
jam- later komt de krant .het tijdschrift.
de politieke partij; en nog weel-1 wint ig
jaar later peilt een Staatscommissie
een beter, nieuwer wetsbeginsel.
Toch is onze tijd van omvorming op
"welva^rts- en maatseha,ppij-gebied nog
een begunstigde tijd. die eenige accele
ratie kent ook o]> dit star-conser
vatieve terrein.
-Men hoeft ei' niet direct de Sowjets
en Italiëbij te halen : ook jonge landen
va.n meer democratisch slag durven
wel eens wat.
Kil xoo is er nu in l'raag een voor
ontwerp van een strafwetboek in
cirkulatie gegeven een vooront
werp, dat nog niet voor de parlemen
taire discussie rijp is. maar voor de
publieke vóór-discussie dat heeft
durven breken niet eeuigen ouderen
AVettischen ade.t.
O.a. de problemen van leven en
dood worden er in ai'ngeraakt.
()npa.thetische, zakelijke j n r i sten hersenen
van proffen en practici hebben /.e be
keken, gekeerd, omgekeerd en nog eens
bekeken. Kn om direct maai- met de
deur in luns te vallen: de
TschechoSlowaksche staat /elf wil de (loodst.r.'if
afschaffen, die een kosmet ische fout is
in het. strafstelsel eend- ddnocra.tie.
-Maar dood. die elders niet ongeu T-okcn
blijft, krijgt onder x.iju bestel een
kier.
()i:d, r meer de ent ha.nasie :
Art. 271 /al /.eggen: Doodt de schul
dige een anderen mensch md op/.et
uit. medelijden, om /.ijn
onal'wendba.ar-nii.bijeii dood t.e bespoedigen, ten
einde hem va.n een lijden te bevrijden.
waarvoor geen baal meel- is. da.n kan
het gerecht, va.n bestraffing al'/.ien.
Dit betreft een soorl geassisteerde of
verlengde /el f moord. \\ a :> r k w ij n end e
kracht moed en physiek vei-mouvn
da;' rt oe mist. kan /ij /ich \ a u v i-een i d e
energie bedienen die ;1 > :i st ra ffeloos
'/;>\ blijven.
l let Tsechoslowaksche \vetsont werp
verbiedt den moord van een mensch
uit staat si'a.ison ; het laai. ent ha.nasie
uit gwoelsbeWeegTedelieii (n.-. Men
ka.n als modern mensch na. \ cel
wat er gebeurd is daar weinig meer
tegen in brengen.
-Mier tige;) twee van de ?!
desiderat !. \\-aarop ook ..p/a.e-ratale"
(looding /al worden t )eg(l'..(eii. Maar is
dit o'd', r\\crp vno:- een ..;du m en
weekl l ad ni; t ietwat i/iifirii'l':
Nieuwe Uitgaven
' Buisje 75 et Bij Apoth.en Drogisten.
..Ten diensle van lid ondel-wijs
staat onder den titel vernield, en dit
n.iirdige boekje kan. /onwel om den
inhoud als om de wij/.e van behande
ling, voor het ondei-vvijs aanbevolen
Worden. Ineen klas niet del t ieli- ;'l
vijft ienjarige leerlingen /ou lul als
led1leesboek je Li'oed Ie gebruiken /ij:i. dt
\\rie er binnen de begren/ing vau /ijn
leerstol' klassikaal geell weg mee \\'eet .
g.-ve het een plaatsje in de
schoolMEUBELEN EN
OOSTERCEEK
ft! BETIMMERINGEN
HERSTELT DE/PLATVOÉT\\
? J* &_« JT 0 ** l &J ^ -s. \
OVERHEMDEN
NAAR MAAT
FR. SINEMUS
20 Leidschestraat 22 - Amsterdam
N. V. Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
VOOR BETERE MEUBELEN
ARNOLD HOUTSCHILT
ONDER DEN ST MAARTEN
HAARLEM DEN HAAG AMSTERDAM
Groote keuze nieuwe
Slaapkamer modellen
PE IMPAMTiREM ECH'
(JOEPfREM HEHEth
VLUCHT DE V.VERELDVEROVERP
OMDMZE IM2IGH VEREEhiqEri
C/E HCOqSTE EKJEMSCHAPPEnwi
ZOrn-WftSCH-hTRDPEnECHTHElp
j-ElPS^CMESTRflAT 89"9? AMSTERDAM <^_O_)_
5TALEM-PRAMCQ
.ST [UMI MET AliE MACHT nEDERLAHP^CH FABR^ mPArfTH^M ^''"^P
'rep doend uit den <>\errijkeii vonr- \v;iarde. nok .''l behandelt de si-ln-ij\ .-i
ad ma.teriaa.l. Oude volksgebruiken. \our een deel i.-.nleeringen.
verscnijn' beteekeni.s va.n kerkelijk.- feeslda- -elen dus. die blijven beneden de lijn