De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1928 17 november pagina 13

17 november 1928 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 17 NOVEMBER 1928 In de Rotterdamsche Diergaarde door Dr. K. Kuiper VII. Xog eens «Ie grootc zwarte kakatoe WAAK, liet hart vol van is... -Men zal mij. hoop ik, nog niet van zwaar-op-de-hand-zijn .beschuldigen, wanneer deze Vertelling nog eens ge wijd is aan den merkwaardigen vogel waarover wc .het voor eenige weken hadden. -Maar een kleine verklaring is toeh wel van pas. Herinnert ge u de kroniek van K. (\ over: Hay.epepiT '/.onder .daas ! Dat zelfde gerecht nu hebt ge laatst in < l e/e rubriek voorge'/.et gekregen door een ver gissing: de plaatjesmaker was vergeten en alleen de praatjesmaker had zijn zegje gehad. Van. de gelegenheid om bij het afdrukken van Verstijnen's l'ijne illustraties nog wat aanvulling te geven op mijn vorig relaas maak ik nu gaarne .gebruik, daar ik slechts in gecomprimeerde)! vorm Jiet interessantste over deze diersoort heb kunnen mededeelen, ten einde het optimum van artikel lengte niet te veel te overschrijden. Het allereerste, waarover ik dan nog iets zou willen zeggen, is het gebruik dat papegaaien in .het algemeen, en de/o vogelsoort vooral, maakt van zijn ondersnavel bij liet openmaken van harde noten. Zooals ge weet, eet de zwarte kakatoe bij voorkeur ka.narienoten. Deze zeer vette zaden kunnen we ook wat de hardheid van de bast be treft, vergelijken met de paranoten of kokeliko s die wij hier beter plegen te kennen. Als ge daarom wilt zien hoe de vogel 't met een kaïiarienoot klaar speelt, kunt ge hem een paranoot geven, (ie zult dan bespeuren, dat hij. de noot met de punt van den bovensnavel en do tong vasthoudend, met tien voorkant van den ondersnavel in die st-eenha.ttUschaal een groef snijdt. De functie van dien onder snavel kunt ge liet best vergelijken met die van een guts of hollen beitel van den timmerman. Is eenmaal een flink gat in de schaal gesneden, dan weet de vogel met een behendige beweging van de tong de kern er in stukken uit t .'lichten, waarbij gewoonlijk de hulp van een poot wordt ingeroepen <mi de noot vast te houden. De kanarienoot is ve< l gladder van bast dan de paranoot. Ten einde nu te maken dat bij het doorkraken zoo'n kanarienoot niet wegglijdt, maar stevig blijft zitten, bijt do -kakatoe, als we Wallace mogen gelooven. en ik neem aan dat hij dit, wol zelf zal hebben waar genomen, na de groef in de schaal te hebben ge sneden, een blad af, legt dat indcndiepei, inhamvHii de bovenkaak, pakt dan de noot weer uit zijn pool in '/.ijnbek. zet den voorkant vanden anderen snavel in de gemaakte groef en weet de vrucht die dooi- het elastisch bladweefsel wordt vastgehouden niet een krachtiger! knauw dooi' te breken, l1'.r wordt door dezen notenkraker werkelijk een flinke kracht uit geoefend. Als ge soms eens dool- een gewonen pape gaai gebeten bont, dan zal u dat nog wel heugen. MUZIEKHANDEL l '? PIANO'S A' 1835 D *chterSt.Pieter4 H. RAHR VLEUGELS D Tel. 443 UTRECHT want tot zekere hoogte zijn alle leden de/er farniiie kraakexperts. Om een reden, die ik aanstonds nader zal uiteen zetten, hel' ikdozerdagen oen i'hnkeii tak in do kooi van onzen zwa,rten kakatoe gezet. Telkens als hij daarvan oen stuk afbijt hoor je onder- on bovensnavel met eori klap togen elkaar aaii.slaan,dio voor de kracht van. do kauwspieren een sprekend plei dooi is. Xooals bekend is hebben papagaaien vaak bij zondere gewoonten in gevangenschap en op die snelle gewoontevorming on de neiging tot na bootsing berust natuurlijk do vaak verbazing wekkende dressuur bij deze dieren. De sterkste staaltjes daarvan die ik ooit gezien heb. vertoonen de papegaaien van den bekenden Jhiitschen dierendresseur l'erzina,. Maar daarover vertel ik u later misschien, wel eens wat nadors. wani dal is maar niet een soort keriuisdressuur. Hij vormt m. i. een soort meesterklasse op zich zelf ! Tot de gewoonten van papegaaien behoort ook liet kapotbijten van alles wat niet tegen de de structieve werking van hun snav.'l bestand is. Vooral het exemplaar dat in IStili in deii dieren tuin te Frankfort leefde. 011 waarvan destijds een levendige beschrijving is gegeven, was een phenomeeii in het vernielen van etoris- en driiikonsbakken. /el f s uit een gietijzeren pan brak hij een stuk uit. Als zoo'n dier geen voldoende gelegen heid vindt om zijn bijtlust bot te vieren, wil hij ook nog wel eens zich zelf als slachtoffer nemen en beginnen met veorenplukken. (ie weet dat niet zoo misschien, maar voerenplukken is een van de ver derfelijkste ondeugden die oen vogel kan hebben. Sommigen doen het alleen zich zelf aan. maar bij kippen ziet men ook wol dat zoo'n veereiiplukker, na, zich zelf te heben. onderhanden genomen, bij zijn buren aanvangt. N'vi zijn er vermoedelijk verschillende oorzaken voor deze k waal. Verkoord voedsel, vooral te v el rijk voedsel schijnt er van invloed op te zijn. maar ook. y.oo;;Is gezegd, gebrek aan afleiding. Ook kan het in treden va-n don paartijd naar men zegt oorzaak van voereiipliikkon zijn. (Je begrijpt al waar ik hoon wil. Sedert ik de eerst e beschouwing over den zwarten kaka,toe schreef is ons oudste exemplaar zich aan die hebbelijkheid gaan. schuldig makea. \andaa>r dus een driezijdige therapie. 1°. dieet wijziging: Weinig oliehoudende zaden zooals kanarienoten. ma-is en zonnebloompitten. maar gerst en luiver en brood. 2J. Werkverschaffing, d. w. z. een flinke versoh afgesneden t a-k in de kooi. die \vrniold ma-g worden. '->J. "czelsehap Vlieden door den plukker met den jongen uien w aiangekomen vogel in ei'n Looi te brengen. Dit laatste was natuurlijk een risico want- zonder naspeurbare ooi-zaak wil wol eens tusschen twee sa,mengebra.cht-e dieren een si rijd on Je\ en en dood onfbra.nden. Soms kan men da-delijk zien dat de dieren niet zullen hu-rmonieei-en. maar in andere gevallen nemen ze eerst dagen lang geen notitie van elkaar en wachten blijkbaar hun oogonblik af om aan te pakken. In ons geval echter ging a.lles goed en beginnen de vogels zelfs al eenige toenadering t-e vertoonen. Naar liet, schijnt is de plukmanio hierdoor tot staan gebracht, wat oen reden tot- groote verheugenis is, want- a-ls ge de onverbeterlijke exemplaren kent die met een waren hartstocht elk veertje waar ze bij kunnen en dat het waagt op (e groeien uit rukken, dan begrijpt ge wat een ramp dat bij een zoo zcldzamen vogel zou zijn. Met die t icnadering dor vogels gaat een minder schuw en agressief worden van den ouden vogel tegenover den mcnsch gepaa,rd. IJlijkbaai' zijn deze dieren dus zeer plastisch wat hun karakt -r a,a,nga-at . Dat hun intelligentie op dezelfde hoogte staat als van den witten ka ka-toe, mag men wel af leiden uit di' modedeelingon van Mohnike. waaiop ik in mijn vorig a,rt ikol al even zinspeelde. De vogel die bij hem in Amboina. vrij op zijn <-n' en in zijn huis rondvloog, leerde heel spoedig (lat hij de kracht van zijn snavel niet aan stoelen, t a-fels en andei huisraa-d mocht beproeven. Toen deze vo'jel eens in een open put gestort was en da.arbij zijn poot gebroken had. livi hij zich zonder cenig tegenstribbelen een spalk verband aanleggen en ook verder verbinden zooals ook een hond da-l kan doel!, /elf heb ik over de intelligent ii' olizel dieren HOL;- niet veel wa-arneiningen kunnen doen en daarom zal ik voor het oogenblik hierover niet llleer Zeggen. l let is te hopen dat met ma-te in de volgetide jaren nog eens wal z\\a-rt ? ka-kat-i--s worden inge\oerd en dan liefst van verschillende punten van herkomst, \\ant de k \\eMie der onilersi M »rt en is dunkt mij nog niet opgelos!. Ook o\er liet a.lol' niet grijsgepooie.rd zijn der vogels '/.on dan mi.-seliieii wa,t meer licht \erspreid worden. D. G. SANTEE LANDWEER t ACHT 3»fi - AMKTEItU AM Van 24 Oet.-!>4 Xov. TKXTOOXMTKM.iIX<,i Lithos A. v. Dobbenburgh, beeldhouwwerk l', van Hall TOEGEPASTE KUNST door Otto van Tussenbroek II rt eerste noeclo en iM'hoone trailitrn ii*»|mre ut Ik heb reeds lang geleden en bij lierli.-iling uit drukking Liegeven aan deti spijs, dat men hij het ontwerpen van t ramt ranspa rent en (evena-ls. helaa> bij te veel andere dingen!) naar liet scheen den bijstand van ecu bekwaam kinist enaa.i- niet \\ensehelijk of noodzakelijk achtte. Hoeveel aangena mer zou een tramrit niet worden als men inslede van tegen den overvloed van al te onsclioone en ka.rakterlooz.e t ransparent en aan Ie moeten kijken zich het oog verlustigen kun door hof bezien van werkelijk fraaie en door kunstenaars ontworpen modellen. .Maar ook: «'elk eene opvoedende kracht kon er van dit alles uitgaan op aesthetisoh gebied. waardoor jong en oud \\a.ardeering konden loeren hebben voor hetgeen nog ai te zeer een onopgeslagen bladzijde van hel levensboek bleef!.... l lot looi ij k e 11 at nu regel is zou te midden van wat mooi is opvallen ajs een dissonant: terwijl het schoone. dat nu uitzondering blijft, te midden van een zee van vorfooilijkhodon jammerlijk ver/inkt ! Toch was het oenc blijde verrassing na, een ver blijf vuil eenige maanden buitenslands liet eerste goede en schoone t ramt ransparent te mogen be groeten, waarvoor men De Kristal-Knie ...Maas tricht " t e Maast rictit dankbaar kan zijn. liet is een voorbeeld hoe het wel kon wezen: de ontwerper II ../. Hn~ciiil/iiil gal' daarin het fonkelende, hoekige. Mitsende \an hel kristal door een drinkglas als hoofdmotief Ie bezigen en dit in een zuiveren zeshoek te coin | loneeren. De kleur is zwart, grijs en wit niet een tikje rood van lek kende gla.su\ en\ lammen. De letters zijn bijzonder goed en alle- in dit kleine maar nobele werkstuk staat op zijn plaa,ts niet een eenvoud c-n een klaarheid ueike, of men al zit of aan de Ins bengelt, eene «are herademing kan heeteii in dezen al Ie onsehooneii l ijd.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl