No. 2685 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 17 NOVEMBER 1928 Weekoverzicht Pilmliga : ., d'onfants"" van l-'<-\<l<T FEYDKH's Visages d'enfants" ha,d het werk kunnen zijn, waarop wij reeds lang wachten : de tegenpool van het ('ooganisme de verlossing uit de nachtmerrie, welke dit wonderkind in zijn mysterieust! vroegrijpheid over ons beeft gebracht. Jackie is. met de praematmirheid van zijn wezen. reeds lang Jack geworden begrijpt waarschijn lijk van de ..Kid" nog minder dan wij en int nsschen leeft het jochie op den filmband '/.ijn eigen, onver woestbaar leven, slaat ons bij iedere reprise op nieuw met verbazing en. beklemming, bergend inde grondelooze diepte zijner donkere oogen hel raad sel van het ,.acteérende kind". Het ra.a.dsel. dat ons drukt en kwelt als het tegennatuurlijke wonder dezer dagen. Het heeft er in liet begin allen schijn van of Feyder deüban verbreken zal. '/ijn drie kinder figuren zijn van een verrukkelijke onbevangenheid. niets is hun vreemder, dan .lackie's duister genie en raffinement. l'Yyder heeft de argelooze kuische schoonheid hunner onberoerde kinderzie len met eerbiedige liefde omgeven, zich opwerkend tot hun pure klaarheid, om iets van het wonderl ieven dezer kleine menschjes vast te houden. Zoo geeft hij ons in de vierde acte een scenet je tusscheri den jongen, die in het huis van zijn hertrouwden. vader teruggekeerd, het stiefzusje op zijn plaats vindt. Dit is kortweg: prachtig, (i een van beide kinderen verontrust ons met een opvallend ..ta,lent" zij doen precies-, wat alle kinderen zouden doen en et' ontwikkelt zich in dit wereldje deiminuscule dimensies een drama, dat in zijn zuivere. primitieve componenten sterker aangrijpt, dan welk groote-rneiischencontliet ook. Hit is onbe grijpelijk, hoe de dramatis personae zonder eenig opzet of overleg, met feillooze zekerheid de goe.de filmische accenten weten te vinden en men stelt zich onwillekeurig den opgetogen cineast voor. die achter rijn camera, bevend van ontroering al deze goddelijke natuurlijkheid en frischheid gadeslaat en vastlegt. Dan is er het kleine scharminkel! je Pierrette, met haar groote schoenen, piekstaartje en leelijk, mager gezichtje, fonkelend van brutali teit en schranderheid. Men begrijpe het goed dit alles staat buiten eenige verteedei-ing voor de sujetten-zelf. Noch de zeer gewone jongen., noch de weinig aantrekkelijke meisjes geven daartoe aan leiding net is de ongerepte zuiverheid deiexpressie, de zeldzame waarachtigheid der emoties. Welke ons meesleept. Helaas waarom moest de kunst ena,a.r. die toch ongetwijfeld gedurende de weinige scènes. waarin hij dit onvergelijkelijk materiaal benut, een wereld vol onvermoede schoonheid zag opengaan. zijn arbeid onvoltooid laten;" Waarom moest hij deze voortreffelijke? meimenten verdrinken in een stupide groe)te-nie'iischenverzinseltje. da.t zich moeizaam voortsleept acht breedspra.kige. vervelende acten lang? Wat interesseert eins. naa.st bet eiitóindig fijne, subtiele e'ii sterke' gebeuren, dat in ele gebaren en de> expressie de-r kineleivn opge-slote-n ligt, de gre>Ve>. armeteejigv bieise-oopkra.am van sneeuwlawinew. xelfmoovden en dierbare' pastoors':" Een oejgeriblik zagen wij he>t kinel het a-litf kind. Niet langgemoeg evenwel om eleii drukke'iielen last weg te nemem. dien ('haplin eins in zijn geniale misdaad ..The; kiel", op ele' seheiude-rs laaelele. . . . ! l>e Oude («arde. llt-nny Porten in hi't Rembrundttlicater Aardig emi 7,e>e> na ele- re'Voltee'renele heftigheid der Russen en ele- psycheilogische ze-lfkwellingen eler puristen deze veterane uit de oude school terug te zien. Is liet niet, of er geen Moscovitisch vuilje aan de lucht wan* noch een Ruttmann bestond, die datgene in het filmische eten tracht te werpen, waarvoor zijn naam reeds waarschuwt i1 Alles gaat hier langs de veilige, gebaande paden der goede oude speelfilm en behoudens een enkelepassage van ..overblenden". zem men op bet eerste gezicht zweren, een tiental jaren terug te leven. Ken merkwaardig en tastbaar bewijs van het waan zinnig stiingendo in IK-t ontwikkelingstempo der film. die per kwartaal afdoet, waartoe vroeger generaties noodig waren. Intussche'ii lijkt het belangrijk eens nader te vergelijken, hoe de gemiddelde bioscoopfilm van tegenwoordig, zich verhoudt tof de nieuwe, n i eu wen en niem\ st e st l nomingen. \\ ij e-opst at e-ei .-n clan liet volgende: behalve gezegd ..overhlendeiL liet incopieeren va,üverschi ilende bee-tden. waardeior het merkwaardige impressie-complex dei- film ontslaat -- va.lt op te merken, hoe de filmische <lia,lec(iek aan directheid, krach! en eoncie-heid onmiskenbaar gewonnen heeft. Me ve-rvaa.rlijke seenes-a-faire. waarvoor men vroeger extra gillis verzitten, teneinde ze mei succes te kunnen weer staan, zijn gesupprimeerd. De anee-elot ise-he1 nieelcdeelingeri werden over liet algemeen suggestiever en Kakelijker - verschijnselen, waaraan de vaart der Kussen en (In-t valt niet te ontkennen) de nue-htere economie dei- Amerikanen stellig niet vreemd zijn. Verder wordt het We:zen der film dichter genaderd, door een veelvuldige!' en be wuster optreden van bet z.g. ..animisme de toepassing van het détail a.Is levende elramatische factor. Dit alles tev.M.mengeiiomcn maakt de liedendaagscbe bioscoop-film, afgezien van haar inelividueele artistieke belangrijkheid oneindig geniet baarder dan haar prototype, van een decennium terug. Hetzelfde kan ongeveer van de persoonlijkheid: llenny Porten, gezegd worden. Ook zij is. opper vlakkig beschouwd, niets veranderd terwijl toch bij nader toezien op haar. de evolut ies dellaatste jaren evenmin 7,011 d el1 invloed bleven. r/,ij is naar het uiterlijk dezelfde: het blonde, wat trage en tempera.mentlooze t;. (>e der Duitsebe ingénue. ina;tr soberder, eenvoudiger en ela.areloor sterker dan vooiheeiï. Zij heeft, wijzer dan een Jannings. van de verouderde en irriteerende ..star"-allure afstand gedaan, door 'ut. dn lihn-zi-li li-ni// li- lit'ili'n en het nadrukklijk exposeereii hare r particuliere gevoelens o)) te geven. Dat deze vrijwillige be-pe-i king geen filn\s)>elei' tot nadeel strekt. Ut-wijze-ii enkele voortreffelijke tnonienten. die /.ij weet te vinden (eerste vis-a-vis niet den zwerver scène niet conimeiisales) momenten. die haar ge zamenlijke glaiisrollen in den schaduw stellen. ..Wilivti. <!<? y.oeloe." t'orso-ci iiema ..De eerste groot e dramatische film. geheel door wilden Bespeeld" l t het in het prospect u-., dat ook verdero]) nog eens den nadruk legt op ..liet natuurlijke spel. van deze. nog door geen IH-«rfic rl IK/ bc'dorvei rmenschen". \Vat ilal spel betreft, men doet verstandig er zich geen over dreven voorstelling van te maken. Deze zwartjes doen nogal bevangen, lacherig en zenuwachtig hun ..spel" bestaat in een veelvuldig hoofdknikken en een overvloedig, maar houterig gest ieuleeivn niet den rechterarm. Alles in alles lijkt het niet onwaarse-hijnlijk. dat de Italiaansehe regisseur. inplaats van het gemoedsleven dezer wilden, naar eigen wijze en impuls te la.ten opbloeien, een Europeesche en nogal stnmpei-ige cliehé-ac't ie lu-elt opgedrongen. .Met al de |)iieriele gevolgen van dien. Als technische ..elocumentair"-!'iim staat dit Welk echter op zeer hoog peil. De fotografie is (zeldzaam verschijnsel bij dergelijke expeditieproducte'ii l fra.ai en duidelijk. De gedeelten, waarin de /oeloe's buiten de ei mfect ie-ha neleling der ilm mogen treden en dus werkelijk /er. n : de krijg:-en hezweringsdansen. zijn sujierieiir. Als zoodanig is de film ongetwijfeld boeiend. leerzaam en zeer aanbeveleiiswaard. ..!><? tst»- vijaiiil." TiiMOE.BESTEVARinA5 Men vindt l .ilian ( Ush terug als alt ijd : t eer. lirooen ietwat bloedeloos, maar uitei.-l g<-\oeiiu en expressief. TnsM-hen de Ya.nk..(-..-!e.i V' e, n apart ? en uit z.onelerhjke \ er-chiimng. Daarom on- \merikaanse-h ? Neen dH niet. \\an1 per .-lot ven tek,Iline. i> Zij toe h -te, -d- neig \;>II ee-l! b | J ' l ! k , - , < l : - .. ? i i l l i l ! ei, v lekke!oo-l;ei<l. i. !s le--H .'Ule-e-u i, ';;:!>? ni.j .i. engelen ei: in ! l o! l \ u o. n l a.a.nlreft. /.ij -\ .-, l ,?-?!;', iLIANE HAID en KIRT VKSPI.RMANN in de amusementsfilm W!EN,WIEN,NURnUALLEIN", welke film vanaf Vrijdag 16 November in het ,,Rembrandt Theater Amsterdam vertoont! wordt. reeds met ele-n zweem \an een glimia-.-' . '.- . "ke-en gevoelige a.ee-cntcn t'1 \ inden, die me,, ? ,-p !eieg,.|mat.ige. gepleisterd-- makkers n;,.--1 e. .|1( ga'levc-rgeefs zou zoeke-n. O. zeker het is niet veel méi''i' dan <;;.'. ile-t is niminev groot, bet ..breekt" nooit ,.ii»< .??". hei is altijd schuchter en gesoiirdineerei. -aar deze bescheiden zuiverheid i-'e.-n verkwikkn, j 'ussclnn veel luidruchtige valschheid. die uit '-. ?: \\'estrn tot onr, komt. Zoo blijft dit kleine, nia.ar stabiel-. :;:?.? -i;, uat het was zonder groei, zo n el e r venli.-i.i.-',_- en h e,a r bleeke mineurtiguurtje zou ook dit ma;ei ,-:j ongemerkt voorin jse-hael uwen. \\are daar ' -. : -.. film. watu'iu wij ha,;',.r ziei;. \\ a n t hel. val! n iet te < 'Ht keimt-n , -. ? ..'. ' ro, ,T st e Vijand" laa.t een vrij sterken Mii:^- ea. tegen veel bezwaren en reeleneeringej '' . Het ikitsch en het is cliché, (oegege ven ? D- i.<,-, kamer tje'S-el l end e. de edela.a.rdige professor, .i- \ -?? maai d," ..oorlogshel" met den pott en-en-pani ??!.-?; -i'iel in het orkest, ele smelt e-iïge halo-l'e ,t o-1 a:,. ?;> ;;a. doenlijke momenten. ... het beliooü,,!.-?- :.:'? he-1 Viekende arsenaal var, \veee. MMa.kel»»-/,- - Munenta,liteit. waarmee lloliyuoeid de ge\'>,.!i_ !!aite>i en susceptilx Ie trüjmklii l en ple-egt 1-- !,.?--? .Ken. Maar er zit in deze film e-en ele-ment. .i,.: ,iei:\\ i\ oor de Anierikaa.nsche | u-e M l u d ie : hei iv.iii'.-' -n! van eeiiheftige rhyt hmische lie« 'ogenheid . J:, -r.>. ? , ;\\;ie.i aan die. welke den ,.1'ot etnkin" onve: u--1 e! ., n-,..: kt e. Telkens eluikt het op in ih-n wre.-el,-:.. -: .mm. n regehna.at va.n den stap der inareheej .-;i,i,. ;,._,? -r ;-i iiet stempelen der molii!i-r.t ieor.Iers- !',:,..- -,ii<n, !-? kleipjiell op een eleilr. Kn dit alle- z i - -te-ri» ? !? suggestief, dat het blijft doorklink- n. ,: ?; on,!.i de liana.le opp.-r\ la.kt e van het plaat ;? -'. .?; IT,;; !t j. door. liet vei'ontrust .ms. het grijpt .r" ..MI. h. t la.at eins niet his. 1t.|'\\'ijl \\'ij noe u'liti! i.-e-i, ? .:ni t| Veel/.in-^ olUloo/e'le d oe-1 li l: u e'tl ele; ! ; ' [ i. : ] J i! l', M , Het geeft a.a 11 bet eiYeliect's nie-t lti|>',e! ''.. ; .; ^ ;?'; k -' \\e-rk. een achtergrond van duister,- P, ^ k. die liet hoven zijn l'eeele ileteeketlis U\U' ':. \\anneer aan h.-t -Ie,t de jeuïge- \i:»;v... ??,.' d-' (loodst ijd i n:^' \ a n haar M ia i: i:og in e l,- ,,,., , , ? e j t i a.a i Lies' (il'Vell kindje aellt . l'bii j ft . /\\eh ,. -ei!i,-i|-peliende- paukonde e,e~tamp ra,n. t -.' ? ?-.. i:e!-e h fortis-inio een rhythmi^eh pa r. ,\ ?,-:;..?. daalles overstemt e n de heriimering a,-i; .(e i.n-/. 'i als e-en stormwind \\ i'i;vaagt . Dwars door het figumtje de-r ai !:'.??_- -.,--\ . n-... t rekken de sehimnu-is ei.-i diii/.ende-:. .1; ? -..,av .!eM dood ma.i cheeivn .... .-en ! u.-,-. . . ? -.-;i Iwee. .in moïeske. Inaeaiiet-e reu, !Mi,,.i' }?'.'.< ,J.-mar( \'an het individu loM -/\> ;. ,e e ,i,.n a.iL'e-nieeni-n steirni \an ??ii.-nile. -l-.- ,-.,!? ,!?We-reld \'aart een \\ aa h/i n n ii;'e l.'n h ,-ei-;e!t h. t gezicht \';in de jonge \iouu : ..l!lo\v. lüiul"- rny i-hild is dead. thank ( io<! '." ,-n langv.a.a:; negin! zij met de ha.nden in .-te,-el-, heftige' '?, ?.'.??ging. n liet ohsedeerende rhvtl'.lne der 'lei! ....?!!!<!-? leger- te -i-anili'i-rei!: ......-n tv. ,--... .-.'-n l \\-e-e .... l la! i.- In-i i-inde ei, , , : l.lüfl -,!;???: . ' .., i ,.?.., di! (,tlue\\oiie en \e!i', \. ;: .f,;>pp\ ?? ; . : i , :, !? i \\ ei-el, ! k ol! l! e i e ;; l :,?!,',. l , ? . l | >o, ?: ; _ : 'l , ? ! . k i 'f.;, IS l e ^ < !,-/ , ? \\ , .' ., i, ; ! , ? lx , ? L l ia(" ' , ' , .,?-?'. ?? liet i- ,-?;: der \.-!,. ;,-,, .;-,.:,.! . .... a;il ?', ? e, . ? -ea.e-i-hik- -;, It , n 'i',- .? - d,.. . . . .-?, /.'.? ijkend l , aan '. aa l '> !?.