Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 8 DECEMBER 1928
No. 2688
Muziek en Tooneel
Kenisc ,.s;ol»eurteni»sc'a" iii
het Concertgebouw
DE afgeloopen maand waren er
drie ,.gebeurtenissen": het op
treden van den Duitschen componist
Paul Hindemith als solist in /.ijn eigen
concert voor alt en kamerorkest: het
optreden van de Weerisclie zangeres
Rose Anday. ei dat van de ('armen
der Wagnervereeniging-opvoeringen.
Jane Boiirguignon.
De figuur van irindemif.lv boeif al
geruimen tijd hen. die in de moderne
muziek belang stellen. Hij is feitelijk
de eenige vertegenwoordiger van het
muzikale moderne Ouitsrhland. die
tot ons is doorgedrongen. AVij /.ijn
met ?.ijn werk reeds sinds eenige jaren
vertrouwd. Wij kennen dit: werk.
Wij mogen het bewonderen of niet.
wij voelen, dat het werk van een
persoonlijkheid is. van een man die
inderdaad weet wat hij /oo wil schrij
ven als hij deed, voor wien y.ijn
manier van componeeren geen
experimenteeren meer is, maar zijn muziek.
Want het is muziek. Men hoort een
toon in de/.e bijna nonchalant door
elkaar dravende stemmen eiv
rythmische wendingen die iii ons nablijft,
die ons er over doet namijmeren,
zmuler dat wij onze indrukken geheel
kunnen preciseeren. Ook dit concert.
voor alt en klein orkest, hoewel een
voudiger en ook door/.ichtiger va:i
structuur dan het, door Sehnudler
indertijd geïntroduceerd e vioolconcert.
heeft het boeiende van een schrijf
wijze, die men tjua stemvoering tot
op f$ach /ou kunnen terugbrengen,
en Hindemith heeft de g;>.ve van
de solo-stem door geluiden en zelfs
enkele tonen der andere instrum.??ivteii
te la.ten begeleidc^i, die bui1enge\voo;i
suggestief als klank werkt. De nui/ick
is on-lyrisch, ma:ir niettemin V;MI
stemming, die va.a.k visionair grotesk
aandoet. \ooral de variant op een
Didtscl'ei bra,llenden inilita.iren
marsch, met /.ijn pomneus-ple/.ieriw
ingezette koperhla/ers. heeft, een
gvmoedelijkh'id, die va.u het
humoiistische naar liet lugubere o\vrgaM.t.
Ifet succes, dat Hindemith met /ijn
werk en niet in de laatste pl:iats a.Is
meesterlijk --n oiigeloofelijk licht spe
lend uitvoerder van de solo-stem
behaalde, grensde aan een ware triomf
zoowel van de /ijde van het publiek
als van het orkest.
De zangeres Itose Anday bracht cru
groote reputatie mee. die naar ons
gevoelen niet geheel in haar prestaties
verantwoord was. Kerst in ha.a.r voor
dracht van Mahler's ..Lieder eines
fahrenden (iesellen" onthulde zich een
groot dfcimatisch talent, al te
dramatisch-zwaar soms voordezeals
volkschsentimenteele liederen opgezette com
posities, e 11 in de plastische uitdruk
king der gevoelens doofde, stem gingen
de vaak wat scherpe int onat ies. die ons
eerst hadden gehinderd, meer verloren.
Kn Jane Hourguignon. de Kransche
Carmen, waar, eenigeii tijd lang
/ooHetWiegetind
Moeders nemen voor
de roode, gesmette of
ontstoken huid
van de kleine, uit
sluitend het aller
beste, en' dat is
PUROL
Doos 30 en 60 cenl. Tube 80 cent.
Bij Apoth. en Droaislen
wat heel Amsterdam over sprak? Vn.ii
('c ] lanken afgedaald, ontdaan van.
de betooverde sfeer van bet theater,
had men in een aria uit halo's ..Ke Hoi
d'Ys". die bovendien voor haar stem
/.oo nu eiv dan wat te boog leek te
liggen, even moeite de groote
operazangeres te herkennen. Doch bij de
bekende aria. uit Saint Saens ..Sa.mson
et Dalila" biocide de stem o)), kreeg
de voordracht een uitdrukkingskracht,
die ontroerde en meesleepte en liet.
<le zangeres een geweldige indruk
acht el'.
\Vij mogen tevens de gelegenheid
niet voorbij laten gaan om de
zeldy.ame vertolking te herdenken, die
Herthe Scroen. op het concert V;MI
l l November van Havel's
..Scheherazade" gaf. een vertolking zoo prachtig
in stijl met den uvest van het werk.
zoo prachtig L,'c/.egd. /oo pra.chtig als
geluid n met den klank Vi'.n het
orkcstra.al geheel als Seroeii nog ailleen
in haar beste momenten had weten te
bereiken. Dit wa.s een edel en
hoogartistiek genot, waaraan men nog
lang met verrukking terug denkt.
Wat de orkest-uit voeringen betreft.
behalve de Schubert-vertolkingen. die
thans min of meer geregeld op het
programma staan, was het feitelijk
alleen de kleine, z.g. militaire
symphonie van den gestorven
lioheemscheii meester .lanacek. die onder de
noviteiten voor ims een openhaiing
va,n een sterk en kracht i g werk 11 ra c h t.
Over de rainp/.a.lig verouderde
..Negerra,psodie" vsm den Amerikaan .lohn
l'owel i. die /( II' di' piii.uoj)iU't ij speelde.
doen \vij maar iii.\er het /wijgen toe.
C(;.\srr.\.\T \'.\.\ \VKSS K M
y,o n tela mie
H KT Vereeiligd Tooneel is /eldell
gelukkig in zijn
Siuterklaassurpiises. liet is mogelijk, d,U nu n
ieder jaar /oo'n
xie-ile-maan-sehijntdl ior-de-bool!le>i-st u k ilnodig heetl
omda.t de burger in ile/.e d.tgen nu
eenma.al graag per lam i l ie ilen
schoii\vbui'g bezoekt. .Maar ook aan marsepein
mag men toch /.ekere eischen sli'llen.
De vondst \vas {>? moni: ..in >luilie
genomen" bleek ilit si lik ..evengoed"
in Holland te kunnen spelen als in
Kngeland. iets wat het met andei'e
prullen gemeen heeft. Daarom, wie
bet breed heeft, late het breed hangen.
waarom niet de heele sant ekraam
van /eeuwsche costuuiiis opliet
looneel? Waarom niet de heele wereld
van lleyeniians luchtledig iiitgepoiupt
en vervangen door de
buryeriiiiiusbridgeavond-ideologie. dat ..niets een
anarchist zoozeer treft als een erfe
nis"? O /outelande. rederijkers en
.sinterklazen hebben met een urove
preek beslag gelegd op uw pret ent
ieloo/.e recht/innigheid en u weguerukl
uit de trillende zon van Hart Xibbriu'.
Schande over ben !
De spelers hadden, ondanks de
voorgift van het ..costnum". een vrij
wel onmogelijke laak aan dit stuk.
waarin naiiwelijke een accent natuur
lijk te treffen is. Toch pakte (insta
('hrispijn .Mulder het atoouipje
menschelijkheid in haar oude vrouwenrol
beet en maakte iloor een stille mimiek
en veel kleine gebaartjes, beter ilan de
text liet vermocht, duidelijk, dal :/;
de oude erltanle was. die haar familie
wel door had. óók in een rolstoel.
Toch legde llunsclie een ouderwetsch
gezellige rol lieer en 'Zorgde voor het
laweit op de beide feest part ijen. die
ons dooi' den avond heen helpen:
Tante's verjaardag en de verdeeling
van Tante's erfenis.
Kommer Kleyn \'erborg het
geMEUBELEN
Z"JN
QOEDONIWENENAE
HERSTELT DB/ PLATVOET \\
O. A. MESSING. V
URSWAL 334. AT>A^
M HET BINHEN6A&TMUISI
O.Z.VO
&&&&£INSTALLATEUR opgen
VAN H ET
KON. PALEIS
Hofleverancier
Binnenhuis-Architect
Modern, Antiek
Showrooms
Heerengr.254
Te!.
Dames agentessen
met relaties in gegoede
kringen en bij
repatrieerenden gevraagd,voor
prettig artikel.
?r No.S.s.
NAAR MAAT
'R,
20 Leidschestraat 22 - Amsterdam
Zee/0/ %len hij
* ~ s * <S
Jhe
Schoo/ 'of
ianóLiaóes. L/PQQÓT
55, o
ppospeerus.
Abonneert U op:
De Groene Amsterdammer
Onderwijs Zwakke Kinderen - Zwitserland
Home «ri'.nl'. Hélieats IVtite l'.rolc \ouvelle
MENS SANA" Chesières sur Bex
A.III hovi-iliiciK» nul iü-tidiiil is een al'<l. M ,Sïl, l! l, V M»S< II
OVUi:s:\\ l.l«> vrrlmn l.'ii voor <-<>n Ix-porUt aiintiil l ??«?!? l i uiten lint.
«il' cxt.l li.O. en «Ti'-t ? klussen U.O. l'rivtiat l essen I.'PÜnsi-H. Onitseli.
]?'. iiüelseti. \aas( -/.orii' uldiïi'e \ ei'ph.'ü'i ny' ps> eholoii'iseln1 belia nïl el injx
uuur moderae in/.iclit -11. In lirliti nm-n nccl't gaarne l>e Hircctic
A. >1 n l Ii'i'-I.einaïi'e.
hruikelijke hart \an ti'.uil onder de
gelukkig in /.i;
een voort rellel i j k gelukt opsch n i'ken holle gema nierei ril beid al van
!?van /.ijn schomlerblailen het succes \ oren te gronde gericht had.
van den avond, al y.oii men iiem lll'l.MÜK S<'IIOI/I'K