Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 15 DECEMBER 1928
No. 2689
Tikblaadjes
door Dr. R. Feenstra
Krantenfeullleton-lsost
WAT ook vall' het feuilleton
staat pal.
Veel is er in vorm en inhoud van het
dagblad veranderd; we zagen zelfs
deze week nog hoe de Turksche kran
ten gemetamorfoseerd en gemoderni
seerd raakten op een kiek van
een onzer pcrsfoto-agencies.
We hebben meer schandalen, meer
kieken misschien wat minder
politiek in de krant; wat meer psycho
logie, wat meer volksuniversiteit.
Met ons leven, met de geïntensiveerde
maatschappij mee, is de krant sterk
veranderd.
Maar het feuilleton bleef. En het
feuilleton veranderde lang niet zoo
grif als de overige inhoud v;vn de krant.
Het zette ook niet zoo uit als de
bcursrubriek; noch kromp het als de
vergadering?- en
vercenigingsverslaggeverij. Het bleef dagelijks op gelijke
hoogte over n pagina, spanning,
kleur en verhaal geven. Toen ik een
jongetje was, vochten mijn tantes er
reeds om; om het" blad met het
vcrvolgfeuilleton er in; en nu mijn
nichtjes. Nog altijd staat, bij de /.wakke
sekse het feuilleton het hoogst geno
teerd. Toch lezen ook -veil heeren
de amusantere niet ongaarne. Maar
een man kan nooit meer dan drie
feuilletons tegelijk bijslofi'en; terwijl
het prestatievermogen van de vrouw
op dat gebied ongelooflijk is. Ik heb,
toen ik op een twintigtal dag- en
weekbladen geabonneerd was. er bij
mij thuis wel eens de proef mee
genomen. Hier heb ik eeu mooi
feuilleton in de Hrcslauer ; en hier in
de Depêche de Toulousc en hier in de
Zürizilig. Als een kapper die aan een
dikke vlecht werkt,heb ik-, r voorzichtig
telkens n sliert leuill- ton bijgenomen ;
ingewerkt; door na eeiügc dagen met
een nieuw eerste nummer K' komen;
en titels, die pakten. Ku wat bleek mij 'f
De vrouwen kunnen tot acht feuille
tons goed verdragen.
Terwijl een man nooit boven de drie
kwam, en zich dan reeds spoedig
verwarde en niet kon coiicenticer'.'ii,
nam de vrouw makkelijk, of IK t. de
steken van een breiwerk waren, de
draden van veel meei laiu;ebaanselu'
feuilletons tegelijkertijd gocsk-lijk op.
Vroiiwenhersens schijnen ontvanke
lijker voor het mozaiek onder de
streep, dan manuenhersens. Zij vonden
na een halve alinea de aansluiting
zooals ze een gevallen steek van haar
handwerkjos in enkele seconden soms
opnemen. Zij maken ook geen
slagroom of advocaat van de verbeeldings
werelden van diverse feuilletons;
zelfs ni;>t wanneer zij elkaar nadeien.
Zij houden ze prachtig uit elkaar;
zelfs bij verminderend geheugen.
Tussehen het rij]) en groen, het
weec en herhaalde van honderden
prijsvragen, heefteen Deutsche Verlag
(Oskar Meister! het eens beproefd
met zich op het krantenfeuilleton te
werpen teneinde dit bij de polsen
te krijgen en het psychologisch te
laten piepen, met eigen geluid.
De Verlag heeft zich ditmaal eens
niet gewend tot de lezeressen en lezers
van haar eigen uitgaven; maar zij
heeft haar prijsvraag opengesteld voor
alle Duitsehe Kedaktioueii, en hun
personeel. Op die wijze kon zij beoor
deel ingsmaterieel verwachten van
lieden, die niet zelf verslaafd zijn aan
het feuilleton; maar die hot hanteeren
als een instrument, die er de sterke en
zwakke zijden door en door van
kennen.
Kn /,i< t wat alweder symptoma
tisch is ( en redactrice, me i. ('aria
König uit Stettin, heeft den eersten
prijs gewonnen ; en geen mijnheer.
.Antwoorden sdiijnen er audeis bij
het. gros binnengekomen te zijn; en de
doorsnee van de/e vele antwoorden
constateert:
,,der gute *) Zeiiungsromnn hat zwei
Bedingungen zu erfullen :
a) ^Jine reale; (ais Ware), deshalb hat er zu
werben;
b) eire idedle (als Teil der Zeitung),
dfshalb hat er zu bilden.
IJer Roman, der werben ?oll, yetzt
Spannun^, Tempo und intere^sierenites Thema
Vüraus.
Der Roman, der bilden soll, bedingt
\Vahrhaltigkeit, guten Stil und Lugik.
Xu is en blijl'l de krant helaas meer
.,wa;'ir'' dan idccelc ..waarde"; en
daiirom komt. liet allereerst op het
,.wcrl:endc" element, '.van.
De waarde van een goed
krant.cnfcuillcton is rechtstreeks evenredig
met. de snelheid waarmee de geabon
neerde naar de brievenbus holt. als bij
de krant hoort neerklakkcn ; is omge
keerd evenredig met den tijd die er
verloopt tusschen het krant ter band
nemen en het feuilleton inkijken;
*) ,,Gut" heisst nicht: anerkannt von
ziinft'gen Literarlustorikern, beriifsrnassigen
Kn'ikern, literarisch stark interessierter, l\reisen
wenigstens nicht allein von diesen
sondern pubhkumtwirksam "
Optrekvermogen van 8 tot 40 K.M.
in 10 sec. Snelheid in 4e versnelling
van 8 tot 95 K.M.-Klimvermogen in
Ie versnelling van 35%-Remvermogen
Type 520 da ideale
Europaesch-Amerikaansche wagen
Torpedo . . . fl. 3450.
Coupé-spider 3850.
Cond. Int.. . 3850.
Uitrusting : res.-wiel met
band, 4 schokbrekers,
electr. richtingsaanw., aut.
ruitenwisscher enz.
tot totalen stilstand bij 90 K.M. snel
heid in 3 sec. Benzineverbruik l L. op
7 J K.M. Geheel geruischloos. Muurvast
op den weg. Prachtvolle carrosserieën.
Vraag onze brochures aan.
J. LEONARD LANG,Stadhouderskade114,A'DAM.
LOV
OOSTERBEtK
GEEF F DESKUNDIG ADVIES
VOOE UWE WOONINCKOTINO
MET OPSTAAN DED BUr
HERSTELT DE/ PLATVOET \\
U. A. MESSING. V
O. Z. VOO ReU R G WA L 33A-. /VDAC
""
VtntT BINMEN6ASTHUIS/
H, V VOOR BETERE MEUBELEN
,;3i fff
ARNOLD HOUTSCHILT
AMSTERDAM
Bij geregeld
gebruik
OBEftUMiMSTKIM
digestie
bevorderend
terwijl topvvaarde lier- ikl v\orul
wann< er verschillende gc/inslcdenlianden
de f'oiiillctoi pauma m si ukken
sclicuv.in\ve<ie het pi'ioriteitssl r"V en.
Ik v<>or mij Ie b allij..' gcdaclif. d.-if
een feuilleton een feuilleton was: en
dat hel. genre reeds meer dan een
k\v;irt eeuw uvstabilisr.'nl l a u'. De
Diiilsche ,iri.|svi;i:ig leert hel. mij
andeis.
.,I)c kr:in!.enroiniin van lieden
neemt niet meer de veniehle t .veede
plaats in naa.st den del't.ig( r
hoekroman" maar de meeste IKK
kromanl'ahrikiinten gaan tha.ns aaarne iiecoord
nut. c<'n voor.suce<'s in
krant.enroinanycrm. .Merkbaar is hier l oor in de
laatste tien jaar het. genre ..verbeterd".
Ken krnnlenroman is als een \\orni.
Snijdt men dien in stukjes, dan bijt de
viseh aan ieder stukje. De le/cr die er
vreemd invalt, moet. net /oo in ieder
fe:iillctonver\ olg bijtin
Dit wordt slechts bereikt door:
spanning, spanning, sj.'annin^; in
iedere l'<-ni!le(oriL;1"lcdiiig. . .
!?!n vervolgens door wat de prijs
vraagoplossers iu:< men de
..Kliissii;k, it" van het. feuilh ton. Het. moei
li'open. Hit moet. klokken als een
'ool na een oiuveersbui wat. ook
een boeiend ye/.ieht is. waar je h. t
in>if niet al' kunt houden.
liet genre schijnt tamelijk moeilijk
Ie krijgen. ()|> honderd manuscripten
of aanbiedingen. <lic een Duitsehe
redactie leest, /.ijn drie of vier van dit
..goede" soort, tipt het gros vuil de
in/enders.
De Juiste weg tot het verkrygen van blinkend witte tanden
is de volgende:
Druk een strook Chlorodont-pasta op den drogen Chlorodont-tandenborstel
(speciale borstel met getand borstel oppervlak), borstel het gebit nu naar
alle kanten, ook van onder naar boven, doop eerst nu den borstel in
water of beter in Chlorodont-mondspoelwater en spoel daarmee, onder
gorgelen, terdege na. Het resultaat zal U verwonderen! De bruinkleurige
tandaanslag is verdwenen en een heerlyk gevoel van frischheid blyft achter.
Koopt nog heden een tubeChlorodont-tandpastaenden daarby behoorenden
Chlorodont-tandenborstel.
Chlorodortt-tandpasta Chlorodont-tandenborstels Chlorodont - mondwater
Tube 35-en 60 cent 75 cent, voor kinderen 45 cent flacon f. 1.10
Men verlange uitdrukkelyk alleen e*cht Chlorodont en wyze jedere namaak af.