De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1928 15 december pagina 9

15 december 1928 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

No. 2689 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 15 DECEMBER 1928 Moderne vrouwen en -vraagstukken door Emmy J. Belinfante BROERTJES door Jet Luber Efficiency in de huishouding ]N denzelfden tijd ongeveer tentoonstellingen op gebied van electriciteit in den Haag en Arnhem, die beide de huisvrouw herinnerden, dat zij door haar woning electrisch in te richten zich veel tijd, moeite en ergernis bespaart. Wttenschip ehjke opva tng <it-r huisho id.ng is het w.i h woord van dez;n tijd. In de Ver. Staten, in Engela id, in Oostenrijk weiken de regeerirg n Li raan mee. Uit Amerika niet alleen, maar uit de landen, waar de vrouw na den oorlog nog harder moet werken dan tevoren en veelal een dubbele taak moet verrichten, uit Frankrijk en Duitschland komen de werken, die de huisvrouw willen leeren haar arbeid te ver eenvoudigen door toepassing van de leuze van de 20ste eeuw, die ieder schoolkind op zijn manier uitlegt, (door nml. van zijn taak te schrappen wat hem het omslachtigst en daardoor het minst doelmatig voorkomt,) en die de huisvrouw in Holland nog maar aarzelend aanvaardt, omdat haar gevoel voor traditie haar doet terugschrikken van nieuwe methoden en dure aankoopen, terwijl zij nog zooveel heeft, dat zij gebruiken kan. En laat mevrouw Ammers?Kühler in haar Tantalus (dat schijnt te willen breken met de Hollandsche bekrompenheid in alle opzichten, welke samenhangt met die vasthoudendheid aan traditiën) niet tenslotte haar veramerikaanschte Hollander erkennen, dat er een groote kracht ligt in die traditiën. . . . Wel is waar geeft zij in dat boek een type Hollanders, dat we de laatste jaren, zelfs in de provincie ontgroeid schijnen te zijn, maar toch valt niet weg te cijferen, dat in die erkenning van de kracht der traditiën, zoowel op geestelijk als op materiaal gebied, de erkenning ligt van de moeilijkheid voor de Hollandsche huisvrouw efficiency toe te passen in haar huis houding. Zij moet eerst geestelijke schoonmaak hebben gehouden, voordat zij de erfstukken prijsgeeft, die zooveel onderhoud eischen, maar toch met zooveel herinneringen verbonden zijn. En om zake lijkheid te waardeeren, moet zij er eerst van door drongen zijn, dat een vrouw, die in een paar uren haar huishouding regelt en slechts op vaste uren haar vrienden te woord staat, geen onvrouwelijke vrouw is, en ha,ar plichten jegens haar gezin niet verwaarloost. Reeds doet h 't bestuur der Ne-el. Ver. van Huisvrouwen haar best de leden in deze richting op te voeden, laatstelijk dooi' van een Nederlandsche bewerking van Erna Meyer's /.< er gewa ideerd \\erk Der Neue Haushalt" een goedkoopere oplaag voor haar leden te hebben uitge lokt door overleg met den uitgever (van Holkema en Warendorf's Uitgevers Mij., Amsterdam). fn het buitenland heeft men reeds langer beseft. dat van den nood een deugd moest worden gemaakt. en terwijl de oorspronkelijk Nedcrlandsehe litera tuur op dit gebied arm is. is ook nog een andere vertaling van een buitenlandsch werk, dezer dagen bij M. D. Tjeenk Willink, Haarlem, verschenen. nml. BedenkendeHuisvrouw ', een vrije vertaling van een werk van Christine Frederiek. de eerste die in Amerika het Taylorsysteem op de huishou ding toepaste. De Fransche pioniersters op huishoudelijk g-ebied zijn: Mme Moll Weis.s, die heel wat bekroon de werken heeft doen verschijnen en Mlle Bernège, de redactrice van Moii chez Moi," die in een werk: De la Methode Ménagère. voor haar landgenooten, die niet minder behoudend zijn dan de Nederlandsche vrouw, efficiency toelicht bij de regeling van haar huishouding, de keuze; van haar materiaal en de plaatsing harer meubelen, bij de opstelling van haar dagprogramma en het doen van de inkoopen van haar levensmiddelen, bij haar klappersysteem, om alles gemakkelijk te vinden en bij het opmaken van haar begrooting. Natuurlijk past zij de in onzen tijd onmisbare flectriciteit toe (al zijn er na den jongsteii storm Hollandsche huisvrouwen, die bang zijn. dat deze bron van arbeidskracht niet afdoend is. omdat zij wel dienst weigert) en zij r;vidt haar Franschen zusteren liever een auto op te offeren. dan niet al haar opgespaard geld te gebruiken voor T'lectrische machinerie, welke zij in haar huishou ding noodig hebben en die haar een massa tijd en geld doet bezuinigen in het gebruik. En wat de poëzie betreft. ... ze is genoeg Francaise om daarmede rekening te houden en zelfs met de tradities. Indien ge kunt, schrijft zij. denk dan tevoren aan uw maandtaak, p.ari do werk zaamheden van de seizoenen, aan de jaarlijks terugkeerende werkzaamheden. Tegen Paschen wordt in het Noorden van Frankrijk de huiskamer geschilderd en nieuw behangen. Waarom zou het niet hetzelfde zijn met andere; werkzaamheden als het schoorsteenveger!, het bijhouden van den inventaris van linnenkast en kelder;1 Zorg voor fanülietradities. ze veraangenamen het leven. mits men ze niet overdrijft. En uw kinderen zullen u dankbaar zijn. dat ge hun jeugd niet enkel hebt omringd met teedere zorgen, maar gezorgd hebt voor een harmonieus evenwicht en voor zekere bijzondere werkzaamheden, die voor hen een bij zondere vreugde hebben. '£e is dan ook geen drijf ster deze Francaise en al verlangt zij een geregelde tijdverdeeling. voor bijzondere gebeurtenissen mag ervan worden af geweken. Is dit niet de groote kunst voor de huisvrouw? Dat zij weet liet evenwicht te bewaren tusschen (il haar plichten en dat zij met haai' tijd woekerend, altijd tijd heeft voor de geestelijke behoeften van haar gezin, dat zij bij intuïtie weet, wanneer haar kind in zijn problemen haar hulp niet kan missen en wanneer zij het aan zichzelf kan overlaten. Mevr. van Ifille?(Jaerthéheeft het in ..De Plaats, waar op gij staat" zoo mooi doen voelen: Ze zatea heel stil samen op de hooikist. Niet weggaan dacht Runt, ik moet nog meer vragen. Moeder bleef rustig zitten. Xe, tlacht aan de saus. die koud en stijf werd op het aanrecht. Maar ze voelde wel. dat 'Kunt nog niet klaar was...." Moeder had haar saus in den steek gelaten en liet die bederven, omdat het ging om het liooger geestelijk belang van haar kind. Efficiency in de opvoeding? Kr zijn psycholo gische momenten, die niet terugkomen en die <le geboren opvoeder voelt en niet laat voorbijgaan. En nu kunnen de vrouwen over deu Oceaan nog zoo practisch zijn in h'iir opvoeding, nu kan men redeneeren, dat te veel opvoeding schadelijk is. dat liet heel nuttig is als alle hnisgenooten een taak hebben - met de beste arbeidsverdeeling blijft er altijd iets. dat alleen de moeder kan. althans de geboren, moeder en dat gaat boven gelei ve'rdione'ïi e-n nuttigheid, waareleieir de \\erelel niet altijd mooier en beter worelt. Kffie'iene'V kan vele minuten, elie ne>g «orden verknoe'id eloor suffe sleur of oneloelniatig aanpak ken van het werk. re-elele-n voor prettige xvanelelinge'il e'n geze-llig ve'rkeer tussehe-n einders en kineleren. maar zij mag noeiit e-e-n eleigma xvorelen. ele huis vrouw mag nooit slaaf we>rden van ee'iiig systeem. ze)e>miïi als zij eloor ge-bivk aan eirele e-n eive-rleg ele' sloeil' mag worelen van haar gezin, /ij moet blijven ele' h'Vende' kracht, elie' elke methoele in opvoeding e>n huishouden dankbjiar maar ook critisch eive-rvveegt, met liet eiog e>p haai- eigen gezin, zijn be'hoe-fte'H e>n omstandigheden. Dan slechts kan zij he-t maximum heil tivkken van elevereenvoudiging en intelligente' organisatie- van haar taak. VAN ALLES WAT Ideale Jtrolaswoerinj De heer Je>s;-ph Jense-ndorfer, elie' de'i'fig jaar gvletlen wegens meiord e>p zijn schoonine>e(lcr <ejr clexiel veroordeeld werel, en keirt veior het te-n uitvoer brengen van he-t veinnis gratie' kreeg, eloe-h voor levenslang we-rd opgvsleite-n, werd de- straf kwijl ge'scholeleii omdat hij zich jaivnlang ve>e>rbeje'lelig gedre>eg e^n zich opge-we'i'kt had leil ejen be'kwaam sehrijmve'rke'i'. 7ijn physieke' e'ii more'ele krae-ht ve'i'loor hij nie-t. eleeil ze'lfs uit vinelinge'ii waareletor aan e'e'nige instrumenteel groote' ve'rbeteringen kemelen worde-n aange-brae'hl -- waareip hij patent nam. 'Peien hij ele gevangenis ve'i-liet kon hij over ee'ii Mim van 50.000 dollar be'schikke-n. Daarmede i'ie-htte hij e-en kleine instrument n-fabriek eip. waarvoeir hij a,l!een we'rklii'ilen aannam, elie ge vangenisstraf hadden emeleTg.i.-ui. ciinla! hij m," M r ju te goeel wist - ree'ieli vist en die' eloor liet wanti'euiwe'ii e'n de' ve'rae-hting van de me-nse-hen neieiit III. Het bedroefde Liedje HET is op een winteravond, na het eten. De tafel is nog niet eens afgedekt, maar Moeder kan niet opstaan, want de kleinste is op haar schoot geklommen en vleit e>m kusjes, grapjes en liedjes. Moeder put uit het rcpertohe van sehoolliedjcs en ze zingen alle drie mee, maar ze willen toch liever de versjes hoorcn, die alleen Moeder kent, die zijn zeio boeiend, omdat ze ze maar half be grijpen. Natuurlijk moet ook dat ne Fransche liedje gezongen weireien en ze zingen het refrein mee : Bemseiir, Madame la lune, bonsoir !" Moeder heeft liet weieens voor ze vertaald: lut is van een rare meneer, elie de maan goeiendag zegt: goeientivond. mevrouw de maan '." l'k-rreit heeft Meieder oen beetje melancholiek en sentimenteel gestemd: , Onder ele groene hoornen . . . ." Ken drievoudig, hevig protest: dat is téver drietig, dat verhaaltje van het arme gestorven ? vogeltje, dat onder de groene hoornen begraven wordt ! Maar Moeder kan niet ze>e> maar dadelijk het droefgeestige; genre verlaten. .... ,,Er was eens een arm klein ventje. ..." Dat is e'iók een bedroefd liedje" zegt de, jongste. Maar Moeder wa igt teich neig: Die vroeg aan zijn meieder een hroek. ..." De oudste stopt in preit.est zijn ooren dicht. De middelste tuurt strak naar Moeders mond. de jongste kijkt in spanning- naar haar eiogen. ,Zijn vader was weken lang zoek. . . ." Was zijn vader heelcmaal weggegaan?'' vraagt Joosje ontzet. Vond ie elie Mevrouw niet aardig meer?" onderzoekt Jantje. Wil ie nooit meer bij die Mevrouwen bij Jantje kennen?" dringt ele jongste, aan. Moeder zingt verder, maar 7.e luisteren niet: ze lachen niet e>m el' seheur in ele bioek en om wat ele' sohoolmakkertje s zeiden, /e ziet aan hun gezichtjes dat ze nog steeeis aan den ongelooflijk wreeele-n vader denken, elie' vrouw en kinel verliet: iets einbe-grijpelijks voor hen, in hun veilige be schutting van Vaders elurcnelcn zeug. Waarom is elie- Vader weggegaan?" smeekt, Joosje. Kn neiu gaat z'n moeder oeik neig ele:eid" zucht Jantje wRnhe;pit>. Moeder yingt het lie-el van Speenhoff's Jantje niet 'e'ii einele. De trilling in hun stemmetjes hoeft haar gewaarschuwd, dat het. tijel is eun naar oen vroeili.jke'i' re-pirteiire eun Ie zien. .... Klein Urocrt.jo /.it eip Meieders schoot " De ge/ielitjes kl;'.ren neig nier op /e herhaalt de; eerste regel, J)ittiger en opgewekter e-n valt /.ie'hzell' dan in ele- re-de': ..Dit is ce-n cht liedje, want Jirocrtjc zit. e-ht. e>p Meieders schoot !" ...Maar Joosje- heeft scheienen aan" nu-rkt ele mielele'lsle- op, ael rem. Onder h.e-t zingen ziet Meieder neig steeds de tre-urige; schaduw over Jeieisje-'s bekommerd ge zichtje. Als ze bij den laatsten regel: Wij ge-ven hem e-e-n le-kkre-n zeie-n !" ele-n jemgon e,p haar schoot cht kust. beginnen plotseling zijn eieigen te- glanzen. ..Dit is ee-ii cht liedje- !" roept hij me't e-en l)lijele-ii lach. Kii dat bedroefde- liedje, dat, was maar ce-n spreiokjo. hè?" meer <i|» eie-n gex-de-ii we-g kemde-n te-riigkeimeii haddeii hem dit zoei vaak geklaagel lie'ie moe-ilijk het le-ve-n veieir zulke mense'hen is. Teil elusver he-e-lt hij geen be'reiuw ei\e-r zijn besluit. Be-kwame- vaklui me'lehlen zich elaeh'li.jk aan e-u hel gedrag van de; 15 arbe'iele-r.s elie- eineh'i' zijn le-ieling werke-n. laat, niets te- we-nse-he'n eiver. /ijii fabrie-kje van Kaelieiapparate'ii zal ze-lfs binnenkort vergroot weirden. N K LI A' van Wie YOGHURT OUD-BUSSEM eet, wordt oud, maar blijft jong, KERKSTRAAT 67 _ TELEFOON 37344

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl