De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1929 12 januari pagina 5

12 januari 1929 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 JANUARI 1929 No. 2693 Tikblaadjes door Dr. R. Feenstfa NEEN, geen gezwavel of erger over de jaarswisseling zelf. Maar bij het bekijken van al deze plaatjes, die de kranten ons bij de jaarswisseling aanbieden, komen onwillekeurig ge dachten bij je op over oude en nieuwe mènschen. Al deze oude menschen, die dit jaar weer van ons gingen: krijgen wij nog Ersatz ervoor? Natuurlijk: geen stoel blijft leeg geen conto naam.loos geen baantje onbezet; we krijgen nieuwe menschen op de oude plaatsen. Maat /.i j u het geen.... andere menschen ? Wij doen altijd heel gewichtig of wij een ander jaar krijgen. Wij verdrinken het oude jaar in een heelèboel punch en champagne na een serie-start feestdagen en wij kijken dan in de eerste sneeuw, die met het Nieuwe jaar valt, alsof daarachter en daaruit omhoog zich iets geheel nieuws zal afteekenen. Maar de jaren blijven in wezen vrij nder. Daarentegen de menschen gaan; en slechts. ... nieuwe menschen ko men; en zij zijn soortelijk van elkaar verschillend; en lijken minder op «Ikaar 'dan 'n wijnmt'rk van verschil lende jaargangen. Deze ruide menschen, die stierven CHAIR NS 4KLEINE GEMAKKELIJKE HUKEUIL SIERLIJKE VORM VOOR KAMER MET BEPERKTE RUIM- X *%TE ZEER GESCHIKT H O^J . TAFELTJE HOOG4OV- DIAM BLAD 30 y2 XM MET \TL _^ ACHTKANTia BLAD F, K/5O AFBEELOIMCEN FRANCO zij hadden ellebogen, óf zij hadden een niet op acht uur afgestemde werkWoede; óf zij hadden een universali teit die tegenwoordig niet meer te vinden is. Zij hadden talenten, die hen op een afstand plaatsten van het compacte gros - terwijl er tegen woordig uit het gros een soort magne tisme opstijgt, dat ook de talenten aan zich bindt en vasthoudt. Deze oude menschen van de oude jaren, die zoo verschillend waren, als talrijk waren allen in hun soort: karakters; terwijl het karakter teloor gaat bij de nieuwe menschen, die in community zingen, in community wonen, coöperatief leven en sterven. Niettemin: de wereld wordt van jaar tot jaar meer bouwterrein. Alles wat nuttig is, wat efficiont is, wat maatschappelijk rendabel is vindt bouwmeesters en erfpachtsuitgiften. Het is een gehamer en geklop, dat je oude <xn' ei1 .van gaat brommen. Werkplaatsen voor heelkunst, meet kunst, scheikunde verrijzen overal, torens, van Babyion, die naar den acther grijpen, om er het laatste geheim uit te hengelen. Alles wat ons bestaan kan ver lichten, verbeteren, ons gerief en onze snelheid verhoogen dat wórdt geprobeerd en'vertoond : ons heroïsme i» technisch schier .volkomen, ge worden ? maar wij /elf kijken er naar' met oogen. die half up die va T den doorsnee Amerikaan Babbitt, en half op die van een herkauwend dier lijken. Xiet meer met de pittige karakter*mgen van die oude meiisejiun uit de oude jaren, 'die straks finaal van ons weg /uilen Zijn .gegaan. Wat is het verschil tusschen oud en nieuw:' Tussclien het oude jaar en het Nieuwe Jaar'is er geen ander .verschil dan dat de feestdagen plotseling op y.ijn; en de werkplaats ,weer begint te gonzen. Dat het eeiie -.rustige jaar, gemaakt uit drie honderd zooveel onrustige dagen, voor een volgend rustig dienstjaar, bedrij f sjaaiv levens jaar. . . . met even zooveel onrustige dagen heeft plaats gemaakt. Maar: de menschen. die komen zijn als sprinkhanen; zij weten dat het groene blacl op'deze wereld . voor allen is, dat ook de kleinste er van mee mag bikken: «lat zoo noodig voldoende stikstof mest voor mér blad zal worden aangemaakt; en dat het doelloos is uitïhet gelid te gaan; en anders <lan*eenfsprinkhaan in den FIAT TYPE 52O 6 cyllnder 2'A. I*. 4?S pera. modellen Compleet uitteerust: Torperto ... f 3450. CoupéSpider ,, 3H5O. Cond. Intérieur» ' laken bekl. .... f »H,TO. Itdtr. btkl. 4O50. R. A. I. STAND 3H FIAT TYPE 521 6 cyllnder «V, 1*. 6 pera. modellen Compleet uitgerust: Torpedo. . . f 43OO. CoupéUrn. . ,, 3Q5O. Cond. Intérlenre. Syst. Weymann t 4750. J. LEONARD LANG Stadhouderskade 114 Tel. 27100 Amsterdam ? jMuv LWT LEVERT WON-INDKHTINGEN fPANCO HUIS NEDEDIAND STEUNZOLEN HCT OPSTAAN OCN HERSTELT D J.A. o.z.vo Spoor's Mosterd W A. Spoor )r?Culemborcp -MANUS FA JACOBSÓN & MANUS WEESPERZIJDE 2 TELEFOON 53266 OPRUIMING KOOPJES IN ALLE WITTE GOEDEREN KOOPT NU «[ZET VUiTU W LINNENKAST CLASIE, CASPERS .6 Co. Behangen] Ameublementen Stoffeerderij Moderne Landhuisstoffen en Oud-Hollandsche Meubelen VIJZELGRACHT 13, Telefoon 37354 zwerm mee te trekken. Zij krijgen- de nieuwe -gezichten. Over vijftig jaar. als men bij de jaarswisseling de foto pagina's met de dood en van het jaar zal bekijken, dan zal men naaf mijn idee heel wat minder pittige koppen te y,itm krijgen. Koppen mot oogen als Van Yankees en.insecteti: met meer ..arithmetiHche" trekken: waarop mis schien de draadspanning zal leven van een hoog opgevoerde verkeersaandacht; en met neuzen, als reageerstiften op stikgaseen. Koppen van zoo en zoo veel in het mud, net als aardappelen. ' Maar misschien zal men dan gén foto-doodenlijsten meer publiceeren; al ware het alleen uit efficiency ofwel: omdat men sferische beelden uitzendt .'via den ae'thot'. De juiste weg tot het verkrygen van blinkend witte tanden is de volgende: r Druk een strook Chlorodont-pasta op den drogen Chlorodont-tandenborstel (speciale borstel met getand borsteloppervlak), borste! het gebit r,u naar aile kanten, ook van onder naar boven, doop eerst nu den borstel in water of beter in Chlorodont-inondspoekvater en spoel daarmee, onder gorgelen, terdege na. Het resultaat zal U verwonderen' De bruinkleurice tandaanslag is verdwenen en een heerlyk gevoel van irischheid blyft achter. Koopt nog heden een tube Chlorodont-tandpasta en den daarby bchoorenden Chlorodont-tandenborstel, JU^V ifTiiTi 11 iMrt AIJWlmM CHlorodortt-tandpasta Chlorodont-tandenborstels Chlorodont- mondwater Tube 35-en 60 cent 75 cent, voor kinderen 45 cent Jlacon f. 1,10 Men verlange uitdrukkelyk alleen echt Chlorodont en wyze jedere namaak af. No. 2693 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 JANUARI 1929 Uit de Natuur: Zwart kop Mees door Dr. Jac. P. Thijsse DE tamelijk ondiepe vijver is langzamerhand. door vier dagen matige vorst »1 zoover, dat hij een enkel voorzichtig mensen kart dragen. Alleen in het midden is een wel en langs den westkant, waar het grondwater van de duinen komt binnenvloeien, blyft vlak langs den oever een strookje van een paar centimeter breed nog open. We behoeven dus voorloopig nog geen mjt te hakken als drinkplaats voor de vogels en ademhalingsgat voor het watergedierte. In het gebied van dat warme duinwater zijn gras en biezen ook langer groen gebleven. We hebben hier in een klein gebied een merkbaar verschil van klimaatjes. De steile oever in dat warm gebied is voor een deel begroeid met berken en elzen en die leveren een beschutten weg voor de vogels, die willen drinken of baden. Al het klein gedoe van vinken, merels, winterkonipkjes, meezen strgkt eerst neer in de boompjes en springt dan van tak tot tak naar den waterkant. Ze schijnen den eenzamen, stilstaanden mensen niet te zien of vreezen hem niet, doordat zy ook al lang gewend zijn aan den tuinman die hier den heelen dag rondscharrelt en andere menschen komen hier maar weinig in dezen tijd. Het is aan den waterkant druk genoeg. Bijna altijd zijn er twee of drie vogels bezig, soms een half dozijn tegelijk of meer en binnen een half uur krijg ik wel alle vogels te zien, die tegenwoordig in den tuin vertoeven. Er zijn heel wat vin ken, ongeveer evenveel manne tjes en wyfjes en ook een groenvinkenpaar. De groen vink en heb ben de wilde rozen ontdekt en doen zich nu al weken lang te goed aan de bottels, die ze open hakken en dan kraken ze de harde dopvruchtjes, die ze liever hebben dan brood. Haast iedere rozenhaag of groote rozenstruik heeft tegenwoordig zijn groenvink, tenminste hier in Kenne merland. , Het lijkt wel of de vinken meer behoefte hebben aan water dan de meezen, maar ook die komen alle toch opdagen: veel koolmeezen, haast even veel zwartkopmeezen en drie paren pimpelmeezen. Haast al die vogels vormen tegenwoordig al paartjes. Staartmeezen heb ik den eenen dag wel, een anderei niet, de zwarte mees kwam eenmaal; de kuifmees nog in het geheel niet. Die is zeldzaam in de duinstreek; Verleden week op de Veluwe zag ik ze bij troepen in het jonge dennenhout. Iedereen kan tegenwoordig al die. meezensoorten onderscheiden: de koolmees met zijn zwartblauwen schedel en de heldergele borst met zwarte middenstreep; de pimpel met aijn mooi hemelsblauw kopje, de kuifmees en de staartmees die beiden hun naam eer aandoen. Zwartkopmees en Zwarte mees hebben beiden een zwarten schedel, maar de zwarte mees heeft een groote witte hekvlek, veel grooter en veel witter clan'de nekylek van d koolmees. Zoover gaat alles goed. Maar nu weten we ook. dat er twee of zelfs meer soorten van zwartkop meezen in ons land. voorkomen. Voorloopig zullen we ons maar houden aan twee soorten en wol: de Glanskop-zwartkop en de Matkop-zwartkop. Als het nu wat blijft winteren en we krijgen al die meezen aan de voederplaats en aan de i drinkbak, dan willen we tocty eens probeëren, om die zwartkoninkl. Boomlwelerij Ifiilitliiiini," Charles van Ginnekrn & Zoon, Zondert, ty.fir. Het van oud's gunstig bekende adres voor: Denhen, ter bebossching (uitbuitend Inheemtch zaad) Exotische Dennen- en Sparrensoorten« Boetch- en Haagplantsoen, Boomen en Heesters. ' ' Catalogi op aanvraag gratis, en franco. Tel Interc. No. 1. Telegr.-Adr.: )VNhelmina,Zundert. Zwart kop Mees koppen uit elkaar te houden. De eerste dagen lijkt dat heel moeilijk, en ik vrees ook dat velen uwer het een overbodig werk zullen vinden. Maar hot is toch wel heel goed, om oor en oog te oefenen en ge wordt beloond niet alleen doordat die prach tige vogeltjes u zooveel nader komen, maar ook door het innig besef van de i groote i onbegrijpelijken rijkdom en verscheidenheid van levensvormen. En wie met inspanning kijkt, krijgt ook geen hinder van zijn koude voeten. De Glanskop heeft glanzige zwarte schedel veeren, bij de Matkop zijn ze doffer en trekken ze iets in het bruine, maar het verschil is lang niét zoo groot als tusschen Monteux en Mengelberg. Bij de Sfatkop gaan de zwarte schedelveeren wat dieper naar de nekstreek, eenigszins vaag over gaand in het gr^js van den rug. Beide vogels hebben een zwarte kinvlek en die is ? bij de Glanskop scherper begrensd dan bij de Matkop, die ook in zijn wangen en voor aan de i borstkant donkere vlekjes kan vertoonen. Maar al deze verschillen zijn zoo subtiel, dat n enkele afzonderlijke Zwartkop toch moeilijk te identificeren is. Gelukkig heeft de Matkop nog een aardig kenmerk in zijn vleugels, doordat de buitenrandèn van de kleine slagpennen nagenoeg wit zijn en die vormen dan met elkander een kleine, niet al te opvallende maar door gaans toch goed waarneembare witte spiegelvlek. Toch/ zouden wij nog graag een ^beslissend kenmerk willen hebben. Dat vinden wij nu in het geluid, in de lokroep. De Matkop is het, die al dikwijls uw aandacht heeft getrokken door het parmantig, zelfs tame lijk ruw pèh, pèh, pèh" waar mee hij zich aankondigt., laag van toon en lang gerekt en zonder de i-geluiden en r-trillers. die voor de meeste andere meezen zoo typisch zijn en die de Glanskop ook tot zijn beschikking heeft hoewel hij ze ook afwisselt met ,.tet-tet-tet". dat echter veel korter en helderder klinkt dan de ik mag wel zeggen bekende Matkoproep. Ge ziet dat onze studie toch nog altijd inspanning blijft vergen. Binnenkort gaan al die meezen zingen, velen doen het reeds nu. Wanneer ge bijtijds de Glanskop en de Matkop leert onderscheiden, zult ge spoedig bemerken dat het Glanskopje de beste zanger LH van de twee. Bovendien merkt ge ook,1 dat Matkop en Glanskop tegelijk op dezelfde plaatsen voor komen, maar dat n van beide altijd duidelijk in de meerderheid is. Bij ons de Matkop. Vondelherdènking De Vondelherdenking, welke door het bestuur van het Vondelmuseum wordt georganiseerd, zal in de eerste plaats bestaan in een plechtigheid, op Maandag 4 Februari des avonds in het Muzieklyceum te Amsterdam. ? Prof. dr. Gerard Brom zal bij die .gelegenheid een herdenkingsrede uitspreken. Voorts zullen mevrouw Ellen Russe en de heer Paul Huf mede werken met de voordracht van verschillende ge dichten en dramatische fragmenten van Vondel. Het plan, om de opvoering van een treurspel van Vondel mogelijk te maken, is wel eenigszins uitgesteld, maar wordt in geenen deele opgegeven. De pogingen in deze richting worden met kracht voortgeze^. Indien enigszins mogelijk, zal die opvoering nog in dit voorjaar plaats, vinden. MEILIGEWEG 11-17* AMSTERDAM Kleermakerij Bij ons verkrijgbaar N. R. V. MONTA SCHOENEN KRONIEK I'itvcrkoop DE Vroede Vaderen van Staat en Stad zijn wel immer ijverig en oplettend doende om onze goede zeden te bewaren, maar het schijnt toch soms of zij op het wijde veld der Onzede blind blijven voor het voornaamste. Wij mogen niet naakt loopcn, wij mogen geen pornografie lezen, wij mogen ons zelfs niet afzonderen", wij mogen nog zoo veel niet, dat onze reinheid aantasten zou, dewijl het op onze lagere hartstochten" werkt. Alles.goed en wel, en wjj zijn in erkentelijk voor al die voorzorg. Doch nu is, helaas, een groote stad zonder meer al een oord van schandelijke verleiding, in zoover winkel aan winkel onze hebzucht opwekt en onze jaloesie gaande maakt jegens de beter gesitu eerde evennaasten, die van de heerlijkheden in de etalages al het een en ander deelachtig werden, waar wij zelf af moeten blijven. Een speculatie op de lagere instinkten van ijdelheid en kooplust is zoo'n stad, maar hoe dan, als die fatale trek nog verhevigd wordt .door .... Uitverkoop V Uitverkoop hier en daar, uitverkoop overal, vau alles, dat toch al zoo erg te koop was, maar nu ons schier naar het hoofd gegooid wordt in over stelpende hoeveelheid. Daar is vooral zekere uitverkoop van coupons"., die speciaal het vrouwelijk menschdom tot zonde verleidt. Wie in de eerste dagen van zulk een duivelsspel het nauwelijks beleefde gedrang om de toonbanken^gezien heeft, de gesloten witte ge,zichten met de harde oogen en vooral de koortsig graaiende handen, die elk oogenblik in staaf schijnen aan de buurvrouw haar lapje te ont futselen, juist haar lapje, dat ineens zooveel be geerlijker lijkt dan het eigene; wie de ongeduldige rukken en duwen waarnam van hen, die nog niet tot liet lokaas door konden dringen en ,van anderen de wijdgespreide, afwerende vingers over de Uitverkoren lappen, of die 't misscMeu zouden worden wie, die . dit alles huiverend gade sloeg, voelde niet zijn geloof-in de Mensc'.iheid wankelen of zelfs finaal tegen de Vlakte slaan ? En men zegt, dat het op de beurs en bij tabaks veilingen bijv. nog erger toegaat ...... Waarom is dan de overheid zoo fel op de handhaving der 'sexueele zedelijkheid en laat die andere lagere instinkten" van beurs en uitverkoop, om maar deze te noemen, de vrije baan? Zou hier toch hoogere wijsheid voorzitten? Wellicht de p vert-uigihg, dat-het bezitsinstinkt, de snoode. heb zucht toch maar het fundament des burgerlijken levens is en dus eigenlijk een deugd? Terwijl het vrijen enkel de vrij-gevi'gheid in de hand werkt. Aldus zou i er onderscheid te maken zijn tusschen de eene en de andere lagere neiging" en cultiveert, desbewust, de Overheid de goede of voordeelige, om de onnutte driften strengelijk te keer te gaan. Maar ik begrijp toch niet, dat de , Ver. voor Volkenbond n Vrede hier geen lont geroken heeft, als men dit oneigenlijk beeld voor zulke vrede lievende i gebruiken mag. Want, vraag ik,,wat moet er ooit van Volkenbond en .Vrecie terecht komen, als wij de dierlijke bezitlust niet bestrijden. en zelfs toelaten, dat deze systematisch eii perio diek in ons wordt opgehitst? l^aat ons dan, tot heil der menschheid* de Uitverkoope'n, mijden. De beurs en dergelijke kunnen wij natuurlijk voorjoopig ' nog njet missen. . . -?' '?' ?'?'." "' ? ? ' .. ". : F. C.' '

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl