'l \ VQOT*?Sinds meer dan vijftig /aar aac de apita der weekbladen . . . ," ONDER HOOFDREDACTIE VAN Mr, A. C. JOSEPHUS JITTA Redacteuren: H.' BRUGMANS, L. J. JORDAAN, M. KANN EN. TOP NAEFF. ? Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM ? KEIZERSGRACHT 333, AMSTERDAM ? C. ? Niet te overtreffen OPGERICHT IN 1877 No. 2694 ZATERDAG 19 JANUARI 1929 De begrootingsdiscussies in den Gemeenteraad van Amsterdam door Dr. I. H. J. Vos "VT AAST de verslagen van de Tweede Kamer L * hebben die van den gemeenteraad van Amster dam de ruime belangstelling van het Xederlandsche publiek. Tiet is niet alleen, omdat het de hoofdstad van ons land betreft, dat de weetgierigheid daar' naar uitgaat; het is stellig ook. omdat elders de ö,vmeentepolitiek zich spiegelt aan en zich ook ten ?deele richt naar die van de hpofdstad. En ook omdat in Amsterdam geschiedenis wordt gemaakt. Vooral in de laatste jaren, sinds de sociaal;lemocratt-n een grooten invloed uitoefenen op het gemeentelijke politieke leven en hun beste verte genwoordigers bestuursverantwoordelijkheid droe gen, grijpt ons lezend publiek nog gretiger naar de Kaadsverslagen. En nu ? door een incidenteele mn-zaak ? de sociaal-democraten hun vertrou wensmannen tijdelijk uit het bestuur der gemeente hebben teruggenomen, is wellicht nog meer dan vroeger menigeen benieuwd, hoe het nu wel zal tjaan. De laatste begrootingsdiscussies hebben inder daad bewezen, dat het gaat. Over de geheele Unie. tiet blijkt inderdaad mogelijk, onder de bekwame ;-n bezielende leiding van den burgemeester, met wn z.g. burgerlijke meerderheid het schip door de moeilijkheden van den tijd heen te loodsen. Met een z.g. burgerlijke meerderheid. Want opnieuw is gebleken, dat de Raadsgroepen, die niet sociaal-democratisch en communistisch zijn, ?zich volledige vrijheid van handelen hebben voor behouden en ook meermalen van die vrijheid gebruik maken. Wanneer voorts de tactiek der groote socialistische minderheid die andere groepen wat minder dikwijls op een hoop dreef, dan zou nog sterker uitkomen, hoe weinig stevig de basis is. waarop het huidig college van B., en W. heet te ?zetelen. In die basis toch zitten van huis uit al eenige zwakke plekken. Het valt evenwel niet te ?ontkennen, dat de sociaal-democraten thans heel andere eiechen stellen als toen hun eigen wet houders mede achter de. groene tafel zaten. Dat 'was reeds duidelijk geworden bij de behandeling van de loonen der gemeenteambtenaren en werk lieden; maar ook tijdens de behandeling der bc^rooting kwam de frontverandering herhaaldelijk tot uiting. En het "merkwaardige was wel, dat de .gewezen wethouders daarbij den toon aangaven óf <iogenschijnlijk gaarne dé veranderde gedragslijn aanvaardden. De eisch van den bouw van 10000 nieuwe woningen vormt hiervan, een sprekend voorbeeld, maar ook de voorstellen inzake ver laging der tarieven en zooveel meer getuigen ervan. "Waarom hier zooveel aandacht gewijd wordt aan de houding der sociaal-democraten? Wel, omdat .die houding nog altijd de gemeentepolitiek van de hoofdstad beheerscht. '' De begrooting, zelve getuigt er het sterkste van. Men versta ons niet verkeerd.! Het is er verre Van, dat in Amsterdam het socialisme in het gemeente lijke politieke leven, op principieele wijze is be lichaamd. De enkele pogingen daartoe, op het gebied van de groenten- en vooral van de melkvoorziening, zyn niet geslaagd. Dat neemt intus-i schen niet weg, dat het bewind der laatste jaren in ,hooge mate beïnvloed is door de in politicis ge voelde reëele behoeften van de gemei ntepolitiek der sociaal-democratische part j. Waarheen men den blik wendt, hetzij naar het terrein van het onderwijs of dat der belastingen, overal zal men den zooeven gememoreerden invloed ontwaren. Welnu, in de gemeentebegrooting. die schier onveranderd is aangenomen, is van eenig onder scheid van beteekenis, laat staan van eenig prin cipieel onderscheid geen sprake. Dat bewijst drieerlei en wel: Ie. dat het beleid der laatste jaren de essentieele goedkeuring heeft gehad van het ovewrroote de*l der'burgerlijke groepen. 2e. dat dit beleid in sterke mate de wissel werking heeft ondergaan van de sociale en fiscale opvattingen dier groepen, en 3e. dat een principieele verandering in den koers voorloopig uitgesloten moet worden geacht. Speciaal met betrekking tot het bezuinigen op de gemèentebemoeimgeii i * dit alles van overwegende beteekenis. Ongetwijfeld is er nog .wel het een en ander, dat zou kunnen worden besnoeid. al moet men zich daarvan dan ook geen overdreven vpor. stelling maken. Maar yooral. waar gebleken is, dat de gemeenteloonen thans vrijwel gefixeerd zijn, moet eventueel alle heil worden verwacht van een verbetering der economische conjunctuur. De vermindering van het aantal werklodzen met ongeveer 2000 wijst in deze richting, maar een overdreven optimisme schijnt niettemin toch nog niet geoorloofd. Voor de toekomstige ontwikkeling van Amster dam zal een nieuwe verbinding met den Bovenrijn niét kunnen worden gemist. Dit besef is tijdens de begrotingsbehandeling nog eens duidelijk aan' den dag getreden. Het is te hdpen, dat de Hegeering de dringende behoeften ? men mag wel zeggen de vitale belangen ? van haar eigen volk volledig begrijpt; het gaat niet alleen om één stad. het betreft hier ongetwijfeld een landsbelang. . * * De onderwerpen, die behandeld zijn, wijken nagenoeg niet af van die van voorgaande jaren. Nieuwe gezichtspunten zijn niet geopönd. Eenige, voor de -toekomst belangrijke, zaken vroegen de aandacht. Zoo is het groote bosch van meer dan 800 H.A.,, met zooveel enthousiasme door den vroegereh directeur van' Publieke Werken A. W. Bos voorbereid en reeds door Wethouder ter Haar op stapel gezet, in een zoodanig stadium getreden, dat spoedig een aanvang kan worden gemaakt met den aanleg. Men zegt wel eens, dat de omgeving van Amsterdam arm is aan natuurschoon. Dat is maar gedeeltelijk waar. Er valt wel het een en ander te genieten, maar de gebieden, waarom het hier gaat, o.a. De Nieuwe Meer, zijn nog niet ?ont sloten". Ook daarin zal welhaast verandering worden gebracht.. Het kan evenwel niet worden ontkend, dat bosschen- in de onmiddellijke omitbreken en dat een bosch aan duizenden, verschaffen. Het 'onderhavige besluit jok onverdeeld worden toegejuicht. '?stie, die vooral uit een principieel' oog wat stof heeft doen opwaaien, is de van het voorstel van, B. en W., om aan geving genot k moet da , Een k ,punt n-« aanneriDe inhoud staat op pag, 24 Bonbons VNGERS £et~ op den naam den Haarlemmerweg in het Gebouw ?Electra" een wasscherij voor de gemeente-instellingen te vesti gen. De heer Boissevam heeft daarover veel moeten hooren; Ju-t >s zelfs zóó voorgesteld, alsof de liberale wetgever zijn oude principes zou hebben verloo chend. Deze meening is niet 'juist: er is van het stichten van een nieuwe ..volkswasscherij" geen sprake on het voorstel strekte alleen tot het ver plaatsen van een eenmaal bestaande en alleszins tf verdedigen eigen wasscherij voor de ziekenhui zen. Maar och. een grapje of een kleine pikanterie kunnen in den kabbelenden stroom van meest il vrij eentonige bégrootinssdiscussies geen kwaad. De discussies namen weer een respectabelen tijd in b^glag. Het schijnt, dat de gemeenteraad van Amsterdam langzamerhand de richting uitgaat van een abonnement op minstens vijftig begrootingszittingen. Het is waar. dat er voor een groot aantal onderwerpen bijkans maar één gelegenheid in het jaar is om ze eens ferm overhoop te halen. maar dat, behoeft dan toch nóg geen reden te zijii om dat te doen. Vooral niet. omdat het effect in den regel flink onevenredig is met de moeite, die de redenaars zich geven. Een andere oorzaak .voor het rekken der debat ten is de politieke naijver .tusschen de communisten van diverse pluimage en de sociaal-democraten. Deze laatste maken inderdaad, hun sterkte in aanmerking genomen, in" den regel geen misbruik van den communalen tijd. De communisten daar entegen grijpen iedere gelegenheid aan, om hun minder geavanceerde broeders in moeilijkheden te brengen of te critiseeren. Zij vinden het van tijd tot tijd bovendien noodig. duidelijk te maken, dat hun eigen nuance hen tot' waschechté ?Genossen" stempelt. En waar de hoofdstad bijzonder rijk gezegend is met drie fracties van meer of minder echt wagenschot en onder omstandigheden alle vijf leden dier groepen aan het debat dteelnemen, vindt men daarin voor een deel een verklaring van de veelpraterij. De burgemeester zal na zijn' terugkomst uit Indië mede als opgave vinden, op welke wijze de behandeling der begroeting kan worden bekort. Waar onze burgervader een algemeen aanzien ge- , niet en zich Verheugen mag in een groot prestige en een flinke dosis tact, zal het hem wel niet moeilijk' vallen, een doeltreffend remedie te vinden en.. i. te doen innemen. ;* * * .Met enkele woorden dient ten slotte gewezen op de eigenaardige positie der sociaal-democraten. Door hen toch was een felle oppositie aangekondigd en deze was dan ook met eenige spanning tegemoetgezien. Het was immers de eerste heusche begroo ting van het burgerHjke college van B. en W. Ten vorigen jare kon van de groene tafel den ietwat te hard van stapel geloopen opposanten tegemoet gevoerd worden, dat het feitelijk hun eigen be grooting was en dat het hun e'gén schimmen waren, die zij'bezig waren te bestrijden. Doch dit jaar kon deze tactische zwakheid worden uitgeschakeldV ' ' (Slot op pag. '2.) iek l sie."an sch ?ng leb ?een ogMP. ijls ere zen t ie. rVd. ?er usmij der. en, ?to. lat .we ,HT