Historisch Archief 1877-1940
16
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 FEBRUARI 1929
No. 2697
i
t :
Duistere samenzwering
door Melis Stoke
H KT hieronder naar waarheid
beschreven avontuur werd door
mij beleefd in den aanvang van liet
jaar 11)21). De waarachtigheid va u het
verhaal moge boven eiken twijfel
verheven geacht worden, ook door
de meerderheid van mijne lezers, die
automatisch, jaar in jaar uit /onder
blikken of blozen eene dergelijke ver
klaring teekenen aan den voet van
hun belasting-aangiftebiljet.
Ik ben door eene vrouw betrokken
in eene duistere samen/wering. De
bijeenkomst werd gehouden in een
zaaltje waar het licht was uitgedraaid.
en de politie is er aan te pas gekomen
en maakte proces-verbaal.
12r zullen er ongetwijfeld onder u
zijn, die mij thans beschuldigen van
schaamteloosheid en politieke of an
dere extravaganties. Kr zijn nu een
maal incnsehen die dadelijk klaar
staan met hun oordeel. Laten de
zulken hun lectuur hier mnar staken,
want ik bedank er voor beschouwd
te worden als leverancier van
prikkellectuur.
Maar ten behoeve van de enkele
geestverwanten, die ook wel eens
betrokken geweest zijn' bij dingen
die liet daglicht niet verdragen kunnen.
wil ik mijn verhaal vervolgen, en
tevens niet het doel eenige' goede
vrienden teleur te stellen die in tien
aanhef de/es materiaal mochten ver
wachten voor weiwillenden achtcrklap
omtrent mijne'moraliteit. .
.Om kort te gaan. de/.erxlagen werd
ik door eetie vrouw meegetroond naar
een bijeenkomst van een tachtigtal
personen in een perceel dat door de
politie bewaakt werd. Xadat de politie
proces-verbaal had opgemaakt werden
de deuren gesloten en de clectrische
lampen gedoofd en gedurende ruim
drie uren niet cene korte onder
breking zaten wij allen in het
duister.
Hetgeen er geschiedde is te inge
wikkeld om te vertellen: er werd
gedanst, geklauterd, gegeten,
geslachen: gedronken, geweend en ge
musiceerd. Iemand werd gedood' en
begraven, iemand trad in het huwelijk,
iemand werd achtervolgd.... kort
om, alles wat geschiedde was cene
afspiegeling van het dage l ij ksch leven.
welke, desondanks, en daarom moest
het licht uit, het licht niet verdragen
kon.
Degene die mij naar deze bizarre'
bijeenkomst nieetroonde was en
hier mogen de oudere lezeressen hare
stoelleuningen even vastgrijpen
mijne Mathihle, 'die eene geregelde
bezoekster van dergelijke bijeen
komsten is en betalend eontribuante
van een genootschap -dat 'Film-Liga
hset. Met deze opheldering vervalt
mfcteen de verdenking die erkent
u hét maai- eerlijk -?al zoo gezellig
bij u begon op te komen.
En zoo er nu rtog onder u mochten
zijn die -7- zooals, me? dat op de soci
teit overkwam in mijne mede.*
deeling dat ik -zulk eene voorstelling
heb medegemaakt, aanleiding moch
ten vinden, mij een por in de lenden
te moeten geven, tegelijk niet een
knipoogje en de opwekking: ..Zoo. .
srnakkerd.... en vertel nou'er'es wat
van de verbooie films..".. dan 'm<*et
ik dezulken ook al weer teleurstellen
met de verklaring dat er geenerlei
aanleiding tot stispicie in welk opzicht
Ook behoeft te, bestaan* Het Avas
namelijk allemaal kunst. ?'.
Xij die uit de geregelde kennisne
ming van mijne geschriften «Ie juiste
conslusie hebben getrokken, dat eene
beoordeling van hetgeen al dan niet
tut kunst eii verheven zaken gerekend
mag worden buiten mijne
intellectueele competentie valt. zullen in
stemmen niet de voorwaarde onder
Welke Mathilde mij in haar genoot
schap hevft geïntroduceerd, namelijk
dat ik geen critiek, in Welken vorm
dan ook, zou publiceeren. Daarvoor
zijn trouwens degelijker rubrieken in
dit tijdschrift bestemd. Wat ik hier
dan ook, geef is niet anders dan de
uitdrukking van mijne verbijstering
dat een zoo goedig genoegen als het
door mij gesmaakte omgeven moet
zijn door recherche,. proces-verbaal
en alle complicaties, waarmede het
clandestiene nachtleven van een me
tropool annex is.
Niet lang geleden hebben wij voor
den verjaardag van mijn zoontje
een bioscoopvoorstelling thuis laten
geven. Welke slechts op dctailpuntell
van ondergeschikt belang afweek van
de hier bedoelde. Kr was een komi
sche film, een instructieve en een goed
aardig blijspel.
Xa hetgeen ik thans heb mee
gemaakt dank ik (Sod, dat de politie
niet de lucht van dat feestje gekregen
heeft.. Welk een blamage tegenover
de ouders van de schoolvriiidjes on/er
kinderen als alle. gasten door recher
cheurs waren meegesleept, omdat het
eene clandestiene voorstelling was..
Maar minder de inhoud van dit
vertoonde dan wel de huivering
wekkende politioncele maatregelen
gaven een bijzonder cachet aan de
vertoning.
Het Was reuzen-eng om in de pauze
Kunja te. zwelgen voor niets, omdat er
geen vergunning was tot verkoop van
alcohol-vrije dranken. Kn ik moet
eerlijk bekennen dat het eene teleur
stelling voor mij was. dat Mathilde
en ik na afloop gewoon met de tram
naar huis konden gaan inplaats van
in een. tlievcnwagcn Vol met
Ligaleden naar het politiebureau.
'Kn nu waren er Wel samenzweer
ders die volhielden dat het op het
randje af was geweest, eri dat er maar
iemand had muitten zijn die een dub
beltje voor z'n Haiija gegeven had of de
heele. kluit was ingerekend en geboeid
naar het arrestantenlokaal gedreven,
maar dat houd ik voor gesnoet".
Maar dat zou hier -bepaald > niet
,,.gevallen" zijn. Voor zooverre ik dat
kan beoordeelen bevonden Avij ons
in een soliede, huiselijk en kunstzin
nig milieu, en dépolitie zou zeker
met ons allon in de maag hebben
gezeten. Hoogstens een enkele marte
laar voor de kunst en de vrijheid
van gedachten zou bij het wégsleepen
geprotesteerd' hebben en gebruld,
dat hij eischte orn een ongecens
reerde opname van den'Kiffeltoren
te zien als zijn gemoed hem daartoe
drong....
Kn dat is nu juist het vreemde:
terwijl elk kind in Parijs naar dtri
Kiffeltorcn mag kijken zonder vrees
voor straf wordt in. dit land proces
verbaal Opgemaakt tegen volwassen* n
die zich het clandestiene genot ver
schaffen om een film van dat
bouwWerk te zien, onder het genot van
gratis , alcoholvrije consumptie. Ik
begrijp niets van onze wetgeving.
die stiekeme, lichtschuwe mcnschen
van ons maakt-en'die. mijne eerbare
Mathilde dwingt om. inplauts van naar
n gewone bioscoop, naar clmides't iene
'bijeenkomsten' te gaan met
rc,chercheurs voor de deur, en gratis lianjate
zwelgen met samenzweerders. . . .
3JAS PSBOMMEi:
KERKSTRAAT 58
AMSTERDAM
No. 2697
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 FEBRUARI 1929
Van de smakelijkheid der spijzen
h&ngtveelaft
1°de gescherpte eetlust, die voldoende voedsel- '_]
opname mogelijk maakt;
2°de grondige vertering der spijzen, die het juiste
i profijt van het voedsel Waarborgt;
en dientengevolge:
3°het algemeene welzijn en de door ieder
gewenschte arbeidskracht.
, Om flauwe soepen, sausen, groenten,
cicrgerechten enzr oogenblikkelijk'van smaak te verbeteren,
is er niets practischer en goedkooper dan
MACCIS
SPIJZEN-S1ROM/J
UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE
Croquante croquetjes
door Alida Zevenboom
CHARIVARIA
Heeft \\ xvel eens 'gehoord van
nu-hsehen liift een ..twei-ih-'gezieht"?
l! ?{ is gek dat je van dit-dingen vroeger ?
v ? >l meer hoorde dan nu. In mijn
f.tmiHe bijvoorbeeld, zijn er vijf div
..met den helm 'gebotvn zijn", zoiuils
d»t heette eli die allemaal het tweede
?_"/.ivht hadden. Worden er
tegen'\v-tordig geen kinderen met den helm
ru r geboren;', Is «lat ook al een ge
volg van den vooruitgang? Dan is dat
i-:i achteruit gang. want het is toch
maar waar. dat die menschen vooruit
wi*ten. en noms Weken en maanden
vooruit, water ging gebeuren. Hen van
mijn tantes van vaderskant is van haar
..helm" rijk geworden want zij had
t»-ii drukbeklante waarzeggerij en ik
h-l> meermalen haar helm gezien, die
haar klanten moesten aanraken en
d,m zag, zij in een kom
met'??goudviss«-heii. die voor liaai- stond, altijd wat'
;-r ging gebeuren. Kn het kwam uit !
l k had den helm van haar moeten erven
want ik was, naar haar genoemd en
bovendien vond zij. dat ik talent had
'»m haar'op' te volgen, .man r bij een
binnenbrandje .?de poes liep de
brandende lamp omver is d»' helm
verbrand en .mijn tante er bij en een
:uidore nicht van haar heeft de zaak
'v. »? trtgezet met een namaak-hehn. dien
w van een varkensblaas had gemaakt.
maar op bedrog rust geen zegen en
t'»'-n zij eens aan 'een.'dame voorspeld
had dat haar man haar met een
rossige .onbekende zou bedriegen, is de
PRIMA
dame woedend geworden, want h.-t
was geen rossige maar het waren
twe«/warte en '/.ij i> "iet haar man. niet
wien v.\\ zich verzoend had. nicht e.-ns
komen '..afdrogen", zou als dat heet.
Kn dat moet je net gebeuren in «!??
Minnen Bant«minerstraat. waar je
geen kat inzijn staart kan knijpen ut'
de, heele huurt Weet liet.
Maar ik heb ..de tweede reuk". Ik
kan altijd drie dagen van te vuren
zeggen wanneer het zal gaan omveeivn
en wanneer «Ie dooi invalt en /uu lu-b
ik'Zondag al de dooi geroken. T /al
er om lachen, maar mijn neus zegt mij
of ik met een eerlijk inensch te doen
heb of niet.' Ik ruik het direct zooals
een ander het onbewust voelt. Ik hel)
me maar eenmaal in mijn leven ver
gist. Dat was met dien
schippersknecht, die zich. uitgaf voor zendeling
van de inwendige zending. Die had
\yerkelijk den reuk van een fatsoenlijk
mensch en wij stonden al bijna onder
de geboden toen mijn neus mij zei:
' Alida. je hebt je vergist !" Kn het
kwam'uit ook. want ,ik had een derde
bovenhuis in dè'Yon Xeseivst raat
heelemaal gestoffeerd1 en gemeubileerd en
toen ik er op den'Zondag vóórdat wij
in ondertrouw zo'iden gaan. naar toe
ging. was alles weg. Alleen de mand
voor de poes had hij laten staan.
Maar ik ben ondertusst'hen maar
blij dat het dooit. Als je al die 'opge
togen en opgewonden vertogen iu de
kranten leest over de ijssport. begint
het je te krh'belen, want hebben al die
heeren die zoo mooi schrijven dan geen
vrouw die steen en been klaagt over
het opraken van de brand en over den
prijs dien ze er voor moet betalen ? Kn
dan moet je, zooals ik. zeven 'groot e.
kamers te verwarmen hebben en al
mijn betalende gasten" zijn erg
kouwelijk en het is/altijd lekker warm
stoken van eens andermans kolen.
Het komt van de zonnevlek,
heeft meneer,Stanislafski me uitgelegd.
Vroeger zeiden de mensehendathetde
schuld was van dékomeet van Halley,
' maar daau zijn ze van terug gekomen.
Zoo'n zonnevlek zendt allemaal
kleiMERKWAARDIGE BERICHTEX
'..Het tapijt i? in strenzen amp--re Mij'
_ehouden." , L'. D.)
,.Dit streven i> ook in 't belan? van den
vrédcüvrede." .V. ff. Ct.
..Het feit, dat de toestand onveranderd u.
wordt als aanwijzing beschouwd, dat de
algemeene' toestand gehandhaaft blijft "
//iW<":;<' Ct.
.,Afwezig was voort* wethouder Laan. Deze
sprak een uitvoerig openingswoord. De
barometer liep tot II graden onder nul terug "
(O. H. C. ,
Hij verklaarde, dat er behalve hem rog
viei personen in het vliegtuig waren; drie
leden der bemanningen t.vee passagiers." 11*1 >
H KT' IMIY THVI-I T: i: nM.i:t
..Ook dit:ra;i! wi-rd hè: ;V.:'k
dat orccio.feliik vitale rh-, thrric
SCHRILLE TEGEXSTELLISGEX , ,
't I* niet hiitorlfc'i'. doch waar gebeurd ''
c .">? ... D'. ,-?': .'.- c?
,.Een der incasseerders bij Je l'Oh:heJn;ve =
:'$ ont-'.a'gen weger.* verclu:-ter:rc." H*!'
,,F-"en o-'Sgetiüge vertelt, dat de ont^porn;:
onder geweldig la-.vaai p!aat« v> nu " 7r.'
,,Ju;iana van Stolberg, .'de starr:r-,oeder van
otij ,V'T$ten!iuU. heeft den t:tel prinse» \an
Oranie nooit gedragen, doch zij bezielde haar
zoon \ViU«:n tot. den *t';jd met eerlijke
wapens." \. R. C
HET WASSEXDE ONGELOOF
Ong. toeren van Fakir Karma. Ong.
mi?standen aan het licht gekomen. Ong. gevallet;
in de opium-commissie medegedeeld. 7.\\ per
sten hem ong. bedragen af. Hij verrichtte onp.
truc?. Hij begaat ong. blunders. Zij trokkt-n
met ong. hoeveelheden kalk aan het werk. Zij
heeft op ong. cynische wijze haar man ver
moord." Tel.')'
I'O'LYRHYTHMIÈK
In heilige rhythme-roes bevangen, vaart
de heilige Maagd majestueus ten hemel." 7Y/J'
, Het rhythme van ruwe natuurkrachten."
.''"'?'. .! . Gr.
TAA.LVERRIJKINO
Afgedacht hiervan <tond hun. het recht
van petitie vrij. De wind ginc allengs weer
afflauwen. Welke houding zal men t. o' v
deze belangnemiri? aannemen?" .V R.C.
..Deze reeks wordt overlapt door latere waar
nemingen. De geleidelijke -verrechtscSing van
Duittchland heeft weer voor een verlinkschins
plaats gemaakt." Hbl.)
,.De schilderijen,die gebruikleerd zijn." (Tci.)
..Deze film is e*n echt<eigentiidsch kunst
werk. Eind. DMJ
Een doodval." S:;m. P. '
Ei:X 'EERLI.TKK
Rectificatie \Ve zullen trachten enkele
fouten te herstellen;, waar het woord solo's
voorkwam werd bedoeld soli's"
'Blprrr.tr.il. EJ. .''?
ne golfjes uit. zooals tegenwoordig
alles n iedereen golfjes uitzendt, zei
meneer Stanislafeki. en hij keek net of
hij naar mijn kleine golfjes zocht.tiraar
ze niet kon; vinden, en vandaar die
kou over heel de wereld. Maar het is
toch heel erg casueel dat een vlek op
de zon in staat is de anthraciet duur
der te maken I Ik voor mij geloof dat
Ook zonder vlek wij meer zouden moe-.
ten betalen.
En is die vlek ook al Schuld aan
de griep? vroeg ik (innoozel weg.
r Het is zooals u vermoedt, zei hij.
. Volgens do jongste ontdekkingen is
een ziekte niets anders dan een spe
ciaal soort korte golfjes en een Ame
rikaan heeft ontdekt dat de golflengte
van de infleuuza precies klopt niet de
golflengte van de zóhnevlek. Is het
niet prachtig in de natuur ingericht?
Wat je ..prachtig" noemt, want ik
zit nu met voert UMI dagen thuis en er
moet zoo'n 'mooie film bij Tuschinskv
gegaan zijn. Als de vlek dat gebeten
had!
Do-liefde, moet cjok niet anders
zijn dan een kort golfje, zei hij weer.
maar toen moest ik in eens' denken
aan dat boek met verzen met die rare
naam Fluffy" er in en ..aan mijn
onvergetelijke" en toen' heb ik niets
anders gezegd dan:
-p Als u dan maar niet de
Mexikaansche hond is."1 '
Hij is zonder- te blaffen opgestaan.
u
n
11
.f
.71
Is
1?»i>'
kIt.