DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 FEBRUARI 1929 No. 2697 l '.V FIAT TYPE 520 6 cylinder «'/. TL. 4?5 pen*, modellen Compleet uitgerust: Torpedo ... f S450. CoupéSpider 3850. Cond. Intérieurs laken btkl. .... f 3S5O. leder btkl 4O50. FIAT TYPE 521 O vylinder 2V, l*. tt per»*, modellen Compleet uitgerust: Torpedo. . . f 430O. CoupéUm. . ,, 5030. Cond. Intéri«>ure Syst. Weymann f 4750. J. LEONARD LANG Stadhouderskade 114 Tel. 27100 Amsterdam KIES YOOQ UWE HCT OPSTAAN Oen BUr HERSTELT DE/PLATVOET\\ SSING. .A. O.Z.VO R6URÜWAL V At» »4MtT BINNEN6A6THUISI Spoor's Mosterd W. A. Spoor )r., Culemborcr. Leept % 457 bi'J het Xonrfspfe.n Tef, 33286 lz Schoof of en Herstellingsoord WASSENAAR f 2.50 per Hoogtezon N.W Meubelmagazijn Eden" MÖLSTEEG ~ AMSTERDAM BOEKENKASTEN VOOR BETERE MEUBELEN ARNOLD HOUTSCHILT AMSTERDAM i.' * Nieuwe boeken Duitsch Arthur Schnilzlcr. Therese. (S. Finrhcr, lict-lin). Na ,,Der Weg ins Freie" hadden we van Schnitzler goan roman vari dezen omvang meer gehad. Kn welk een uitnemend vertoller blijkt hij ook nu woer te zijn. Diivct, zonder voel bij werk, en diep doordringend in de psyche xijnor sujetten, spint hij zijn verhaal verder, schijnbaar onbewogen over hot triestig verloopend bestaan van zijn heldin. Die onbcwogonhoid is echter ook niet moer dan schijnbaar. on in wezen oen hoogor soort bewo genheid, eon boven de dingen staan. eo<i streng beheersrht. maar daarom nog niet minder innig mensehclijk medelijden, van heel w»t lu.ogor ge halte dan vage gevoeligheid. En dan: .welk eon beelder van menscheu toont hij zich wederom. Zelfs de vele mijnheeren en mevrou wen, in wier hui/on Thorese korter of langer tijd vertoeft, blijven in onze herinnering voortleven, zoo scherp heeft de dichter ze voor zich gezien en ook ons doem aanschouwen. Ook de. eenzame weg" van de/o officicrsdochter verbaast ons niet. De omstandigheden drijven haar dien weg op otx zij hult zich drijven. Na zich aan o;>n luitenant gosievoii te hebben. komen «>r meer mannon in haar leven. zonder dat daar ooit een duurzame verhouding uit' groeit. En als ten slotte do vader van n haror let-iv lingen haar tof. zijn vrouw zal maken. iTcloorei' wij nauwelijks meer aan do mogelijkheid van dit late geluk en zijn plotselinge dood lijkt tic eenige logische oplossing. Vat» haar zoon belooft zij al,even min itoiufgen on do jongen, die mis dadig van aanleer is. wordt eindelijk haar moordenaar. Doch storvond \vjgooft /.ij hem HOLT on /,ij voelt hot als h's'uir selmld dat hij zoo geworden is. omdat 7e hem oorst niet liRd willen laten geboren worden on in oen oogonblik van wanhoop, vlak nn zijn jr?boorte, er aan gedacht had hem ojn heb leven te brongen. Haar h«;;-le grijze-, troostelooste loven on haar gowulddadi<£on -dood beschouwt zij als d« straf voor deze zonde. Er is niemand gewocst in dit heele doelloos»' lijkende bostaan, bij wie Therese zich had kunnen aansluiten. Haar vader eindigt zijn leven in een krankzinnigengesticht, haar moeder leeft slechts voor hot. schrijven van haar prullisre feuilletons,. Ka-rl, haar broer. is een Strebor en niets dan een Strober. on Albort, haar eerste liefde, maakt haar na vele lange jaren wol te t zijn maitr'esüc; maar laat haar tenslotte, ? evenals al haar vorigo minnaars, in don stook. ' J .. * - '* .' . Chi'ohik eines Frauenlebens" heeft Schnitzler dezen roman genoemd, e h die ondertitel is karaktci'istiek. Voor monschen dio niet de kunst verstaan. om tusschcn de rogels door to lozen, moot dit boek wol een eenigszrns dorre k'-oniek lijkpn van trie?te ervarint?on. /ij zullen dan ook verstandig doon mot dit bock maar mot rust te. '.aten. Ieder die echter werkelijk héft leoreri lezen", zal don grooton Oostenrijker dankbaar zijn voor dit prachtige en zuivere werk. A. M. BUIS Vlaamsch Cam. Lemonnier. Wind op de molens. Naverteld in het Vlaamsch door Ant, Thiry, Middelburg 2.7'. O. W. deii Boer. Het moet voor Antooii Thiry een aantrekkelijke opgave geweest zijn, van dit boek een Vlaamsch e bewer king te geven. Camille Lemonnier was een van die Belgische kunstenaars, van wie het eigenlijk niet meer dan toeval is,dat ze schreven in het Fransch. Dit boek is door en door Ylaaiiiseh van geest, en zoo kan het door een bewerking in het Vlaamsch slechts itv waarde stijgen, vooral waar die be werking werd ondernomen door Ant. Thiry, die zoo uitnemend de kunst verstaat, een boek in vertaling om te scheppen tot een nieuw kunstwerk. Ik behoef hier slechts te herinneren aan zijn vertalingen van Eugeno Demolder, ook zoo'n Fransch-schrijvende Vlaming. Het sociale element in dit boek is ongetwijfeld verouderd. Lemonnier stierf in 1913, en het Vlaanderen van vóór den oorlog is een ander dan dat van nu. Gelukkig heeft het boek ook een andere, -en zelfs een meer diep gaande beteekenis. Dries' Abeels, de hoofdpersoon, U als symbool van weinig waarde meer; als type van den ontwakenden bour geois", die een roeping begint te voelen als mensch onder de menschen en van een lui en lekker levend renteniertje verandert in een behoorlijk handwerks man, kunnen wij hem gevoeglijk laten voor wat hij is; als droomend, denkend en ten slotte handelend wezen op zich-zelf kan hij ook nu nog onze belangstelling wekken. Maar schooner dan de uitbeelding van dit nienschenleven is de omlijsting, waarin het eigenlijke verhaal gevat is. Misschien is het woord ^.omlijsting" te beperkt, want de vertelling is met die uitgebreide entourage tot Oen eigen aardige eenheid samengeweven. Zoo. dat er atmosfeer in het boek kwam; de beschrijving van natuur en men schen werd opgevoerd tot een boeien de, dichterlijke visie van Vlaanderen; het werd een compositie van groote lijnen en wijde vlakken; er kwam ruimte in het verhaal. Daardoor onderscheidt het zich van de beperkte kunst der dorpsvertelling. HEKMAN MIDDENDORP NIEUWE j&AME MVOEGtBARE MEUBELEN OMTWIRPïiNWPBNAAT 5 BOEKENKASTEN MET DEUR EN VERST: . UTTVOEONCIN .. SUMDNISCH EIKEN QUND-fiA£#MMAHO. O AA" MET B*1-'* MIE MET t* ~f~, ZÖD; SANDER (LI5SANOER 35Q 2697 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 FEBRUARI 1929 Wetenschappelijke Varia door Dr. P. van Olst Onverwachte levensgezellen MENCKEN, de Amerikaansche filosoof, maakt de opmerking dat de waarde die de wereld toekent aan onze beweegredenen, dikwijls zeer onrechtvaardig en onnauwkeurig is. Zoo wordt het verlangen om goed te doen hoog verheven boven onverzadelijke nieuwsgierigheid. En toch is het de laatstgenoemde beweegreden, die de grootste menschen gedreven hooft tot hun werk. n.l. de wetenschappelijke onderzoekers. Het prototype van den onderzoeker is niet ?de barmhartige Samaritaan, zooals velen meenen, maar de hond die heftig .'snuffelt aan een oneindige serie konijnenholen. Deze nieuwsgierigheid is ook de -drijfveer geweest bij het bestudeereii van het volgende geval. Het betreft de zoogenaamde symbioac, waaronder men het verschijnsel verstaat dat twee dikwijls zér uiteenloöpende wezens (planten of dieren) een levensgemeenschap aangaan, waarbij beide partijen voordeel trekken uit deze samenleving en waarbij zij nauw (soms ondeelbaar) verbonden zijn. Nu is het -soms zeer lastig om uit te maken of werkelijk beide partijen voordeel genieten en of dus werkelijk «en echt geval van symbiose zich voordoet, of slechts een ingewikkeld. .geval van parasitisme, waarbij slechts n partij de lusten draagt en de andere partij alleen de lasten. Eigen lijk moot er een nauwkeurig even* wicht sijn tusschen de beide belang hebbenden: maar zoo precies moet men het liever niet opvatten daar dan misschien alle symbiose-gevallen geschrapt moesten worden. Men moet tevreden zijn met de gevallen, waarbij boide partijen werkelijk vóórdeel hebben en niet de eene partij zoover gaat dat zij de andere partij .v.óó uitmergelt dat deze het opgeeft en ,,overgaat", om een spiritistische (b.v. gewoon fütreerpapier). De termieten leefden er lustig op los en toonden gt-en verschillen met een controle-kolonie, die het normale voedsel kreeg van levend hout. Nu is voor een termiet, die geen scheikundige verteringssappen afzondert om cellu lose aan te tasten, deze stof toch heuseh volkomen onverteerbaar. Maar het was reeds lang bekend dat de darm van de echte hout-etende termieten, die geen zwam-tuinen hebben, een buitengewone verzameling eencellige wezens herbergt. Men kan zich geen voldoende voorstelling ervan maken hoe vreemd zoo'n darm eruit ziet bij een gezonde termiet, bijna verstopt door de door elkaar wrieme lende gasten, die ongeveer de helft van tiet lichaanwgewicht van de termiet vormen! Deze gasten term te gebruiken. liet zwartste parasitisme. Een onmiskenbaar goval van echte .-.symbiose acht Prof. MacKimmon. op grond van onderzoekingen van Cleveland. den toestand bij een soort hout-etende termieten (?witte mieren"), die in hun lichaam een aantal gasten huisvesten, die zonder twijfel niet als parasiet op te yattt-n zijn maar als symbionten. waarvan de aanwezigheid een levensvoorwaarde is voor de termieten en do afwezigheid een doodsoorzaak. Het hout, waarvan de termieten leven, bevat minstens de helft aan cellulpie.. Dit is n scheikundige stof, die voor de mee?tu dieren volkomen onverteerbaar is, tenzij er in het darniotol.sel speciale hulpmiddelen voor aanwezig zijn in den vorm van andere organismen die cellulose, wel kunnen verteren. De termietensoorten die er' z jogenaamdy ..j.zwam-tuintjes" op na houden, doen dit niet uit dezelfde liefhebberij als do verzorgers van onze Amsterdamsche volks tuintjes, maar om deze zwammen het hout te laten verteerbaar, maken dat de termieten dan opeten. Maar er zijn ook termieten, die geeft zwammen gebruiken maar direct van levend hout eten en dit verteren. Cleveland. nam proeven' met deze termietensoort en vond dat zij in zijn laboratorium voor ?drie jaren, dus Vermoedelijk o jk voor onboporkten ?tijd, konden leven op een dieet van zuivere cellulose R U I Z E-R IJ M E N MIS, HOLLAND! Er was een tijd, dat Holland zeer geïsoleerd was, Door vreemden, en zichzelf, om d'eigen aurd geëerd was. Toen kwam de zogen van het buitenlincsih verkeer. Nu is ons vaderland ons vaderland niet moer. Want al \yat leelijk is, daav ginder uitgevonden. Wordt nu als feestgescherk naar Nederland gezonden. Zoo deze grol, waarbij de mensch, beschouwd als dier. Naar 't lichaam wordt geprijsd, gelijk een mooie stier. De Juryleden, niet de minsten uit den lande,, Die in v.ulk werk g«_en schijn of, schaduw zien van schande, Uevoelen zich volkomen thuis op dit terrein. En kijken op de kiek, alsof z' er trotscu op zijn. Daar komt zoo'n schepsel aan. Eén strijkt 'r 't haar van 't voorhoofd Je moet het kunnen zien. Dat is volmaakt geoorloofd. Een ander haalt haar rok. zoo rnooglijk, wat omhoog, Dan krijgt de Jury ook de kuielijn goed in 't oog. Wel ja. Waarom ook niet? Ze heeft hot recht te kijken; Ze moet dit exemplaar met andre vergelijken. Je kop een beetje scheef. Loop nu eens op on neer. Zoo. Laat je tanden zien. Lach. Nog eens. Nog een keer. P U ROL er op! Als Uw Handen ruw zijn of gesprongen en Uw lippen schraal en pijnlijk; maar vooral ook bij brand- en snijwunden, ontvellingen en allerlei huidverwondingen Het verzacht en geneest behandeling is beter en vlugger maar het allerbest is zuurstof van vier atmosfeer druk, waardoor de gasten in een half uur volkomen vernietigd worden, terwijl de termieton c-r geen hinder van hebben. Zelfs bleek het mogelijk door do behandeling wat korter of wat langer te laten duren, verschillende soorten der gasten, stuk voor stuk van het tooneel te doen verdwijnen. De termieten, die vrij zijn gemaakt van de flagellaten, voelen zich puik, t;n eten met lust hot hout-voedsel, maar hoewel dit met smaak naar binnen Raat, v e teort er n ie f K van. en na drie of vier weken zijn de termieten dood. Plaatst men er echter eenige niet-bchandelcle termieten bij, die dus nog massa's gasten bevatten, dan worden de gezuiverde exemplaren spoedig wee*1 besmet, en zijn dun in staat hun voedsel, ook zelfs zuivel e cellulose goed te verteren en gezond verder te leven. Er is dus Been twij fel aan of do flagellaten zijn onmisbaai als gasten, die de onverteerbare cellulose op een of andere manier verteren voor den gastheer, de termii't. Maar niet alleen de termitten zijn een afhankelijke partij in dit bondgenootschap. Ook de flagel laten kunnen niet buiten de termieten bestaan, want langer dan tien dageit Zeg. geef de meter eens. Ik moet het middel meten. En nou van hiel tot stuit. Dien afstand wil ik weten. Nou de gebogen lijn. Voorover, 't Wezen bukt. Ik heb het genoteerd. Nou 't volgende produkt. De keur-keet wordt bestormd door zwermen journalisten, Verbtel j», dat ze zop'n verkuiklijk w-rkjo mïstm! 7t* schr'jven met een vaart; 't ver.-la^ is 7óó g<rieJ. Ken sloot copie voor 't blad. En prentjes bij de vleet. Wat kijkt gij smalend neer op die gevallen, vrouwen, Die. óók haar lichaam als het materiaal beschouwen, Waarmede zij een prijs verdienen, graag of niet? O deugdzaam Christenmensen, o valsche hypocriet! Doch werpen wij geen steen op deze creaturen. Die niet begrijpen welk een smaadheid zij verduren; Vergeef zelfs 't jourAalistendom in zeekren zin: De zondaar is 't publiek, de pers is zijn slavin. Want wat het volk behaagt, verschaft het blad contanten, Dus béte interviews verschijnen in de kranten. Zoo wordt door pers en plebs, dat al die dingen leest, De vrouw, van oorsprong mensch, verlaagd tot luxe-beest. CHARIVARIUS kunnen, de flagollatcn niet blijven leven buiten de termietondarm en dan ailuen nog maar in een speciaal medium van bloedserum. waaraan zeer fijn verpoeierde hoiitcellulose in toegevoegd. Zoover bekend is, vindt men deze gasten dan ook nooit in Vrij-levenden toestand. De gast enflagollnton krijgen voedsel en een woonplaats van hun gasthoortormiot, die op zijn beurt van de cellulose-ver tering zijn voordeel trekt. Men mag de flagellaten dus niet als zuivere gasten beschouwen, die ook in onze menschelijkt: samenleving steeds iets parasictachtigs hebben, maar liever als een soort, betalende logéV. Hoe de flagellaten hun verteerbare cellulose,producten afgeven aan den termiet is nog niet bekend; onmogelijk is het niet dat zij dit doen door dood te gaan t;n zoo hun lichaamsbouwstoffen ter beschikking van den tefrniet te stellen. een geval van oprechte trouw" waar Badeloch niet bij halen kan. Nieuwe Uitgaven Kunstzaal van Lier Rokin 126 Amsterdam: Tot 23 Februari expositie werken door W. SCHUHMACHER behooron tot de zoogenaamde flngflUiten of zweep* diertjes. Als men de termieteneioren tijdig isoleert komen er larven uit, die vrij zijn van deze gasten maar een samenwonen niet volwassen termieten gedurende een etmaal is al voldoende om ,de jonge dieren ook te besmetten", als men van besmetting spreken wil. Déflagellaten zijn gewoonlijk vol gepropt met do kleine fijngekauwde stukjes hout, die de termiet als Voedsel tot zich neemt» Cleveland deed nu verdere proeven met deze. flagellaten. Hij probeerde do gasten te Verwijderen zonder de tormioten zelf te beschadigen. Dit lijkt moeilijk, maar bleek vrij ^omakkolijkjto gaan op drie manieren of door hongorlijden.Jöf door de termietenkolonie op een temperatuur van 'M°C. te houden, óf door hen to behandelen mot zuurstof onder-hoogo druly Het hongerlijden heeft na een paar' wekun vrijwel alle gaston verwijderd, maar toch zelden geheel en al, terwijl\bovendien de .termieten zelf nogal afgemat raksn.De temperatuur Bij ,1. B. Wolters. Uitgever, Gro ningen, den Haag. ia .verschonen: Dr. A. 1'EBD.KCK, A n., en flish lUerary Reader. W. L. M. E. VAK LKEUWEX, Korte schets van de 'otitwikkeliwi der NedrrlinulHclic letterkunde. p G. W. L'OMELLO eri F. A. VAN DEK BILT, OefenHchrifi I en II behoorende bij het Nieuw leerboek ?'vóór.het .Boekhouden1, voor Inrichtingen van Mid delbaar-, Voortgezet- en Ilandelsojiderwijs. THE qilALITy CAB IMPORTEUR \JSTIKKELJE ALKMAAR