»??. -»? v-r-r \ 16 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 16 FEBRUARI 1929 No. 2698 CADILLAC Het feit, dat de Cadillac dikwijls voor veel duurder wordt gehouden, dan ze in werkelijkheid is, pleit wel zeer sterk voor de hooge plaats.die de CADILLAC in de algemecne achting inneemt K. LANDEWEER UTRECHT AMSTERDAM Bütstraat 74 ~~ Singel 430-432 IJsvacantie' De grilligheid van onbestendig weder heeft cü'A we#r#piegeld in tn; j n huiselijk heid. . . . t ii 't spreekwoord dat het dooien kan en hfb 'A: aan .mijn lijf gevoeld, door de verliezen die 'k tuin mijn keurig- netten boedel lijd. ! * ? 't \Vns op fen dag dat ntc-te-re-O'lp-gen --. die -Ue sindsdien beslist niet nieer vertrouw me feilen toornt en helder weer voor spelden, i n a U de $chool de kinderen huiswaarts snelden daar 't 's middags" ijsvacantie icesen zou. .... Maar grauwe nerelu trokken langs de aardt; i n Itntwe regen daalde uit de lucht. . . . Jlit dooide. . en de ijttelub giny niet open . . Mi't kierren (utn dit' JYI» het water dropen 't krnitxt teleurgesteld naar huift 'l'uen heb ik in mijn nette liuin ervaren hoc tlnoi deijm'ucanticrreugd rcrgall. . . . J l ft hnin ve-rd door ccn- horde icilili' knapen ?'?mr hrt model ran In-I verblijf herschopt' n \i'ii(d 'o. i»'n hnd \\'nt ijttcacantie is, kan hij.nlechtu iceten '.ïie'KN kroont die op ent (Unj run dooi gen iet .... /V heele boel u'f-rd kort en klein ge slagen . . \\'ir. za/ de nchade na n mijn boedel dragen..? .... 7>i> s f huldig f voorn pellers al va<tt niet ---- ! ! ! ! M KUS N Boekbespreking 1K)OR Herman Middendorp ff. J. de Stoppelaar. Door son en tcind. Den Haag 1928. A'. T'. Uitgever?-M ij. Hagit. Dit boek is eerlijk gezegd niet aan in i j besteed. Ik ben verslaafd aan d;stad; ik kan er moeilijk toe komen, Amsterdam te verlaten; zelfs in den zomer, als de. weerom-druk van het asphalt verdacht begint te worden, heb ik genoeg aan de schaduw en het goede bier van het Rembrandtplein, en als ik in zulke dagen het stads* gewoel" ontvlied, on vlied ik het slechts om het woeliger gewoel van een buitenlandsche stad tegemoet te snellen. Het buitenleven maakt mij triestig; ik verveel mij buiten de stad. En toch met dit boek, een boek vau buitenleven in 't kwadraat, heb ik mij niet verveeld. Integendeel. K n. ik kan ook wel nagaan, hoe dit komt. Uit boek vertelt van de Friesche natuur, van de Friesche wateren, van de wijde luchten van Friesland. Tot mijn vijftiende jaar heb ik onder die luchten geleefd, rondgezworven tusschen do uitgeveende plassen en in de bosschen van Friesland. Dit boek roept herinneringen in me op. wél van lang geleden, maar toch zoo duidelijk, dat ik in zekeren zin over dit werk objectief oordeelen kan. En mij dunkt: liet is- goed. Door deze bladzijden waart de atmosfeer van ?Friesland. Voor zoover het bot k lessen in natuurlijke historie geeft, kan ik liet niet volgen: ik ben te Veel achter geraakt, over 't geheel tenminste. Mij ».!<? lezing van de hoofdstukken, die handelen over het zoeken van kievitsciereii (..Kondom den kievit" en .,!).? lantste dag") was ik weer thuis. .Man in h"t \\vrk zijn tal van gede tailleerde waarnemingen opgeteekend, die mij voor den mitmirrouderzoeker va:i belang lijken: trouwens, de auteur is op dit gebied reeds lang geen. onbekende meel'. Dezen kant van zijn werk critisch te beschouwen, blijve aan competenter beoouleelaars over gelaten. Ik voor mij wil er mij toe beperken, te noteeren, hoe wél de schrijver het Friesche landschap, dat op den achtergrond van mijn ?her innering leeft, in beeld heeft gebracht., Dit kan men niet volbrengen zonder te beschikken over zekere, artistieke stijl-kwaliteiten; de schrijver heeft coiriTor l comfort De Vi-Spring-Matras waarborgt U, door hel zeer gtootc aantal springvceren en de supe rieure kwaliteit hiervan, het grootste comfort. Er zijn 782 veertjes in een Vi-Spring-Matras van l M * 2 M. van elke kwaliteit. Net genoeg, daar een groote aantal niet practisch zou zijn en bij een geringer aantal In voortud bij de vooinumsle bedden- en meubcImaKuiJMn. Etn («illutuecide calitogu» woidt op aanvrage gaaine toegezonden. OlHlul-A|«M »<x» H«IU»d: B M. L A. WII.IFMSE niet het maximum comfort en duurzaamheid verkregen zou worden. - De Vi-Spring hecll een kwart eeuw ervaring achter zich. Eischt Je Vi-Spring-Malras en lel ' er op dal ze onzen geregiilreerJen naam en handelsmerk draagt. THE MARSHAL PATENT MATTM5S OM". l' Vi.J»,mf W.rk.. Vicl»ri. R..J. WOUW» JuBcti». LwMU«. N.W. 10. Vi-Spring Matrassen zijn te bezichtigen en tevens verkrijgbaar bij de firma KOLDE WE Y & CORBIÈRE Leidschestraat 30 Amsterdam. Abonneert 'op:' - - - - - De Groene Amsterdammer ze dun ook tot zijn beschikking.' Zijn boek is een verzameling van schetsen, die oorspronkelijk in een dagblad verschenen, maar ze gaan een heel eind boven middelmatige journalistiek uit. Het is de arbeid van een predikant. Alle theologie is'er vreemd aan; niet alles wat religieus is. Liefde voor de natuur, in elk van haar vormen en verschijningen, is er de grondtoon van. Kn me.i voelt het: elk van di«> voiuu-u en verschijningen is door den schrijver gezien als de vertijdclijking van den ?eiiwigen geest, waarvan VViridekimi tot den kleinen Johanues zeide: ?Noem die namen niet".. .. De schrij ver noemt ze ook niet. maar de wijdini: die over zijn werk ligt uitgespreid, legt voldoende getuigenis af van den eerbied, die hem bezielde. Witte tanden: Chlorodoni De heeHyk frisch smakende Pepermunt-Tandpasta Chlorodont maakt de tanden schitterend wit en verwydert leelyken tandaanslag het beste door hetgelyktydig gebruik van den Chlorodont-Tandenborstel, welke het reinigen en wit poetsen der tanden ook aan de zykanten rnogeiyk maakt. Overtuigt U eerst door het koopen van een tube van 35 cent, groote tube 60 cent, Chlorodont-Tandenborstels 75 cent, voor kinderen 45 cent. Men verlange alleen de echte ChlorodonMandpasta met rood-wit-blauwen garantiestrook en wyze iedere namaak af. Leo-Werke, Dresden, Bykantoor Amsterdam. No. 2698 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 16 FEBRUARI 1929 \ GEDACHTEN VAN SCHOPENHAUER BERIJMD DOOR CHARIVARWS V. De Styl De stijl, vertoont den vorm van 's schrijvers ganschen geest. Dien vindt men overal, in wat men van hem leest. Hoe ver is 't," vroeg men Uilenspiegel, naar die stad?" En Uilenspiegel zet: Loop eens een pas of wat." Hij wou bereeknen naar de mate van zijn pas Hoe lange tijd voor dezen wand laar noodig was. Zoo heb ik meestal na een pagina of vier Den schrijver van een stuk volkomen in 't. vizier. Kn, houdt mij zin voor zin al bij den aanvang vast. Dan krijgt zijn boek een plaatsjen in mijn boekenkast; Maar is zijn stijl banaal, onecht, of nonchalant, Dan gaat zijn schrijfsel hup ! zóó in de prullenmand. De meesten geven enkel hun gedachten niet, Omdat hun geest te weinig stof tot schrijven biedt. Zij redeneeren zoo: als 'k zeilde zonder vlag, , Dan kwam er wel iets heel onnoozels voor den dag. Tooh kan een eerlijk stuk uit een eenvoudig brein Voor een beperkten kring zeer goed, zelfs leerzaam zijn. Maar wat doet menigmaal zoo'n simpele scribent? Hij fabriceert de zwaarste zinnen zonder end, Bakt mooie, lange, nieuwe woorden bij de vleet, En stuurt zijn kind op straat, geschilderd en verkleed. (Een voorbeeld van zoo'n baksel uit den laatstcn tijd: In plaats van scheuring, tweedracht, twist, gespletenheid".) Hij vlecht de f razen om zijn mager denkbeeld heen, Nu staat hij op zijn hoofd, dan op zijn'grooten teen, Opdat de lezer zucht', wat meestal ook geschiedt, Het zal wel prachtig zijn, want ik begrijp het niet." De stijl is 't silhouet van wat de hersens zijn, En duisterheid van stijl verraadt een duister brein. Wie zich tot stelen van een ander's stijl verlaagt. Is als de man op straat, die mom en masker draagt. Een masker, schoon in schijn, in wezen valsch pn voos. Ik griezel! 't Leek te leven bah ! 't is levenloos. Veel liever zie ik 't leelijkst numschclijk gezicht. Want daaruit straalt ten minst*? 't. echte levenslicht. Een felle aanval op een collega door Melis Stoke ER bestaat eene goodige en bestofte voorziening in onze wetgeving welke voorschrijft dat de voor ons allen vastgestelde regelen in druk zullen verschijnen, opdat geen onzer onbekendheid zal kunnen voorwenden met hetgeen waaraan hij in den ver volge onderworpen is. Maar heef t'men er zich wel ooit rekenschap van gegeven dat de .staat te kort schiet in de ten aanzien \ an dit punt getroffen voorzieningen? Van de honderden en duizenden periodieken die in Nederland ver schijnen is het Staatsblad stellig wel liet minst populair. De redac eur sloft nog ajtij l mede in een sleur van tientallen jaren terug, en tnen. vraagt zich verb ."sterd af hoe het nog maar steeds mogelyk blijkt opvolgers in dit ambt te vinden die niets weten van de vorderingen van de druk ?« chniek en do veranderde eischen v'an het l ubliek. Zonder plaatjes of sprekende titels, zonder prijsraadsels n feuille tons, zonder kinderverhalen, humo ristische teeken ngen of sensationeele onthullingen sleept deze dorre pers zuster haar wel verzekerd bestaan voort, als een soort vrijgestelde die zijne parlementaire plichten vervul / ..zonder persoonlijk deel te behoeven nemen aan. den strijd en de compe titie van hen die worstelen voor het bestaan. ? De redactie heeft het buitengewone voordeel dat haar lezerskring ver zekerd is door een conglomeraat van poenale sanctie-voorzieningen' die alle Nederlanders op straffe van boete e i gevangenis dwingen kennis te nemen van hetgeen haar blad te vertellen heeft. Iedere Nederlander .wordt ge acht de wet te kennen, en kan deze wetenschap puren uit de kolommen van het bedoelde orgaan. Welk ecne bevoorrechting ! Denk eens aan dat ,de wet voor schreef dat elke Nederlander geacht werd op de hoog e te zijn van hetgeen geschreven wordt in de (ïroene Am sterdammer. Déuitgever zou zich met zulk eene bepaling gelukkig' kunnen prijzen. Millioenen abonné's, doodsbang voor boete en vrijheidsstraffen zouden zich laten inschrijven, en alle medewerkers aan dit blad zouden in een minimum van tijd tot de populariteit geraken die thans beperkt blijft tot de honderd vijf tig hoeren in den Haag die ge durende, het grootste deel van het jaar omslachtige redactievergaderin gen houden, welke .resulteeren in den dorren inhoud van hét Staatsblad. ? Toch zou hiervoor iets te zeggen zijn. Want eene overheid die jaar in .jaar uit de openbare middelen blijft aanwenden tot het in stand houden van het. in journalistiek en actueel opzicht slecht geredigeerd drgaan van Nederland zou, integendeel, ons volk een weldaad bewijzen door het te verplichten week in week uit kennis tenemen van de frissche en vlotte op stellen van dit weekblad. Sinds de figuren van een Abraham Kuyper, een Troelstra en andere scribenten van beteekenis op ons parlementaire tooneel hebben plaats gemaakt voor lieden di/e ons niets dan uitroepteekens en superlatieven voorzeiten is van onze Staten Generaal geehe verbetering van het officieel Ken slechte schrijver dwingt, verwringt zijn eigen stijl, Kn tracht zijn taal te duwen naar een hooger peil, 't Zijn fratsen, die hij in zijn kunstprodukt verkoopt, Kn 't is of elke zin vau 't stuk op stelten loopt. Gemeenplaats volgt gemeenplaats, stoplap mode-woord. Zoo hotst zijn hobbelpaard. Kn hij pent lustig voort. Kn vraag innar niet wat al die fraaiighuid beduidt, 't Is bergenbarenswoe een muisje komt eruit. Hoe moeilijk het ook schijnt, er is maar weinig aan. Om zoo te schrijven, dat geen mensch je kan verstaan; 't Is heel wat lastiger, eenvoudig, kort en klaar Te schrijven over iets, dat duister lijkt en zwaar. Ziehier de wet der letterkundig» moraal: Zeg ongewone dingen in gewone taal. Maar vele schrijvers koeren dezen regel om: Dat is niet slechte onjuist, 't is daarenboven dom: Wie zich den schijn van grooten geesteHrijkdom geeft. Schept een vermoeden, dat hij bitter weinig heeft, Want schijn beduidt gemis. Dit geldt op elk gebied: Wat iemand affecteert, bezit hij zeker niet. Vermijd ook slordigheid. Want wie iets slordig zegt, Toont, dat hij aan zijn denkbeeld weinig waarde hecht. De zelfbewuste denker kiest gekuischte taal, Zoo legt men kostbre vruchten op kristallen schaal. Kn in besprekingen van letterkundig werk Treft slordigheid van stijl natuurlijk dubbel sterk: Wat is een recensent, die zich er niet voor hoedt? Ken rechter op de zitting in zijn ondergoed. Hetzij g'een schetsje schrijft, of een beschouwing schept. Vooreerst moet vaststaan, dat gij iets te zeggen hebt. Hoe simpel lijkt dit woord, en hoeveel houdt het in ! Het zij van al uw'schrijven basis en begin. Wat heb ik vaak produkten ondel- 't oog gehad. Waarbij ik uitriep: man. schei uit! Je, schrijft maar wat. Wees zuinig op uw inkt. en schrijf alleen maar zoo. Dat gij kutit zeggen, met de woorden van Boileau: ..Ma pensee au grand jour partout s'offre et s'expose. Kt nxon vers. bien ou mal. dit toujuürs' quelque chose." (Wordt vcn' orgaan te verwachten. Wij maken hier eene uitzondering voor enkele mannen, y.ooals Li ui de Visser. Duys. «!<? heer Duyinaer van Twist of Mr. Mairhant die wellicht in'staat zouden zijn iii onderlinge samenwerking een rakel amusant nummer van doMaatseourant te doen verschijnen. Voor hetgeen de oy rigcn betreft is de situatie echter volkomen hopeloos. /ij die mij van overdrijving be schuldigen willen hier wellicht eene toelichting. Deze is gemakkelijk te geven. Men stelle naast elkander wat de Staatscourant zijn lezers voorzet omtrent u*e verhouding tusschen Ne^ derland en België. Men legt daarnaast wat het-publiek b.v. te genieten krijgt van een,voetbal match. Nederland?Belgiëwanneer het particulier initiatief er achter zit. De match wordt op Zondagmiddag gehouden. Door de radio kan eiken Nederlander de worsteling van zijn land niet den zuiderbuurman van minuut tot minuut volgen. Wanneer hij aldus Zondagmiddag reeds vol komen op de hoogte is kan hij voor de redactiebureaux der particuliere bla den (de bureaux van de staatscourant zijn alsdan gesloten) en voor de sigarenwinkels het geheele verhaal nog eens volgen. Des avonds hoort hij nog eens den uitslag door de radio. Maandagmorgen leest hij het .weer in kleuren en geuren in het Maandag ochtendblad , ..M-landaginmp g -n," of ,;llrt Volk.". Maandagavond ziet hij het geïllustreerd 'in alle avondbladen terug. Wanneer hij daar a naar de bioscoop gaat ziet hij den wedstrijd nog eens op de film.;... Kortom.... geen Nederlander van enige cultuur kan onbekendheid voorwenden om trent den afloop van de mate') Holland België. . En nu de Staatscourant, het misse lijk formeel orgaan da'f'dc mv..ud«->i'«i« ' nieuwsgierigheid van het, publiek ««ui trent dt; Hollandsen?tleluisrhe ynhoudmu jaar in jaar uit volkomen onbevredigd laat- om. tenslotte, \v;in- . neer Ivt nit-uwtje er af is en nllaardigheid daarmee van h"t »n<i«iwerp . verdwenen is. V.-P ..lrr»<»u opstelletje opn'ei-mt Vermeldend 'lêuit eindelijke resultaten, in ????n tivnt 'li-geen lezer bekoort. * * Met het hierbovenstaaiul/ hoop; ik aangetoond te .hebben ifM «l» eiioiine bescherming welke het over heidsorgaan geniet in'. Ct**-n enkel opzicht evenredig is aan de eischen van'h«?t publiek, en dat 'hc't hoog tijd wordt dat aan de Staatscourant eenig.mailnen ? van inzicht en er\'arin^ worden verbonden waaronder ook ondergeteekende die het Nederlandsche volk, voor hunne belastimipcnningen, een frisch en aardig periodiekje bezorgen, met oen spannend feuilleton, rebussen, smakelijke r <? jpten en modeplaten, altemnal zaken waarbij de e'isch van bekendheid lichter te dragen is dan bij de duffe en oudbakken materie die ons n.b. voor ons eigen geld -?op straffe van boete en gevangenisstraf iti de tnaagwórdt geduwd. Zij, die in het bovenstaande een pncollegialen daad mochten v.ien te genover mijn confrère'van'de Staats-, courant gelieven te overwegen dat ik deze regelen geschreven heb in een vlaag van depressie tengevolge van. iwintig jaren onafgebroken en inge spannen lectuur" van zijn onverteer baar geschrijf,1 terwijl hij tenslott»geweigerd heeft een ingezonden stuk. teruggezonden heef t met een koel brief je met den dooddoener dat hij: wegens overvloed van copy...." Daar behoeft men'mij niet mede ann te komen ! Ik ken diéuitvluchten.... 'li; , i