Historisch Archief 1877-1940
.^
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 16 FEBRUARI 1929
No. 2698
BOUUJTINHET
inLifflTincm vtmm DE DIRECTIE
? ^^W
LWT
MEIMLEN
EN STOFrEEtlNdEN
OVERHEMDEN
NAAR MAAT
FR. SINEMUS
20 LeicUchemtraat 22 - Amsterdam
«CT OP5TAAMOCM BVITCMRANI»
HERSTELT DE/ PLATVOET
JURIST,
met ruime juridische zoowel als
commercieele ervaring,' in binnen*
en buitenland, zoekt een hem pas
senden, verantwoordelijken werk
kring van standing, onverschillig
waar, mits buiten de tropen.
Brieven onder No. 815 Brugma's
Boekhandel, Zadelstraat 25,Utrecht.
N.V. Meubelmagazijn Eden"
MOLSTEEG - AMSTERDAM
BOEKENKASTEN
ONDER DEN ST. MAARTEN
HAARLEM DEN HAAG AMSTERDAM
Groote keuze nieuwe
Slaapkamer modellen
r VOOR BETERE) MEUBELEN
ARNOLD HOUTSCHILT
AMSTERDAM
C\/>'
c/ilixg
O SCOTS
, VERTEGENWOORDIGD DOOR:
N.V. HQOGEWERFF, CHABOT & VISSER'S WIJNH4NDEL.
DEN HAAC ROTTERDAM ARNHEM
VICTORIA-WATER
Bij geregeld
gebruik
00EALAHMSTCIM
. digestie i
bevorderend
Tikblaadjes
door Dr. R. Feenstra
in <le
IK kom van de flanken van den
IMz Nair. V eerend, in knirën eu
stuit, als een cavallerist.' Om mij hoon
is niets dan /on en Esueouvv. {n mijn
kop is niets dan 7.011. De ruimte is
oneindig; mijn gang is vlot en deze
oneindige wijde witte sueeuwkommen
zijn nu alleen van mij. voor mij. Wat
beteekenen alle po ivere
meesteiHchappeiv van het leven, naast die
gecombineerde behoersching van
lichaam en terrein die den skilooper.
tot "over de menschelijke
genietingsgivns. vtot halfgod stempelt? Wat is
geld. wat beteekent macht over
menscheu; wat is de voldoening over
een geslaagd werkstuk en wat i.s
liefderoes naast dit witte schurende'
wijde beheei-schte uitloopou door
gouden schalen over een opalen we
relddak? Iedere pees. iedere zenuw
van het lichaam staat gespannen:
en toch is deze inspanning n jui
chende uitspanning. Men voelt slechts
een vermetele eupho.ie. Men leeft
nimmer zoo intens. 7.00. boven zijn
kracht. Itoe schimmelig is alle genie
ting daar beneden waar de menschen
wonen.
Ik kom van de flanken van den l'iz
Nair en schiet in de richting van den
alp (tiop. waar de skisporen toenemen:
en /k- plotseling bij een bocht iets
blinken in de sneeuw.
Wat is het geweest ? Was het slechts
het stuk stanniol \an een chocolade
snoeper? Was het een optische
maanvonk tusschen al dat geelgevlekte
sneeuwgoud. Men is nu eenmaal een
nieuwsgierig wezen: of men is het niet.
Ken scherpe ivmdraaj; een paar
schuifzigzagbaneti terug, en men raapt
een zwaren zilveren cigarettenkoker
uit de sneeuw: half opengeknipt van
den yalschok de sigaretten deels
sneeuwnat gezogen.
Hier vloog hij voorover: daar viel
hij concludeert men met het oog op
een z.g. ..Badewfmne". een valgat
verderop; en v.óó ging ballistisch de
koker uit zijn zijzak. dien hij niet onder
knoop- of Ritz-verschlusy. heeft gehad.
Xmas 191S staat gegraveerd op
den koker. Alzoo: een Kngelschman!
Kn dan een j'aar naainletters en een
paar dedicatie lettere. Een man. die
tien jaren geleden verloofd was? Snel
laat men hem in een zijzak van de
Windjacke glijden. Kn dan hobbelen.
hobbelen, hobbelen over den alp
(Jiop 'gekoerst ?-- tiaar het.dal. waar
de taartjes e.ir de t«-H ende mensohen
zijn.
een spoortje loopt gaat ook «l»- nu-«>r
sportieve liefhebber zelden nog per
pedes naar boven.
Ik heb lang boven bij de
('orvigliahut in'de zon gezeten koert* naar
beneden op het Suvretta haus; e.i
kom ongev<-er in de glooiing van den
vorigen dag. Haar zie ik een kleinen
man in blauw Noorweegsch
skicostuum. die in de sneeuw staat tr
Woelen.
An.xthing lost there? vraag ik
remmend.
Maai- de man antwoordt mij in het
Schw \ zerdiUsch:
Ja ik zoek nog naar een hand
schoen. Hier is het gebeurd. Zoo iets
is ellendig voor een gids, ook als hij
er part noch deel. aan heeft! Hier:
zei mijn m-iieer: mir wirda schlecht:
en meteen viel hij. En op hetzelfde
oogenblik zag ik. dat er niets meer
aan te doen zou zijn, dat het
afgeloopen was ik ben naar
Chantarella gevlogen, heb om een dokter
getelefoneerd.
De zoekend»? man is nog ganschelijk
ingehouden emotionaliteit. Zijn heer"
was uit Londen; vooraan in de veertig.
..Kr lief usgezeichnet". Maar hij had
een versleten hart. Immer Wei
hergeschichten ! Onmatig in alles. Hij at
b.v. anderhalf huisje" aspirine per
dag. als wij op toer waren....
Kan hij een cigarettenétui met een,
11. Verloren hebben?
Ja - dat zou kunnen.
Ik vond het
Fundbürt».
hier gaf het op het
toevallig om
meest ben ik
bergen, zie ik
Op
Dt-n volgenden dag kom ik weor
o ver'don alp (liop: nu niet van den
Piz Nair flank; maar van den
('or,viglia.
Vroegere winters moest men,altijd,
met zijn vellen onder, hier tegen op
sjouwen. Dozen winter stapt men zoo
van de ('hantarella spoor, die u op
twee duizend meter brengt over op
de Corviglia spoor, die u tot 2550 AI.
brengt. Vijf honderd .meter voor vijf.
frank bergopwaarts is ' ? i
geen, geld; en al wordt ==
de skisport er dcior ont
aard, die
terreinbeklimming naast terreinafglij
veronderstelt: en geen
ski-sleden" langs steeds
drukbe/ochter s
lbaantjes-netten; waar eenmaal
Twee dagen later.
lat eii lunchtijd thuis;
met de lunch in de
sleden voor het Palacehotel staan.
dit uur. dat ieder aan tafel zit,,
een stille uittocht Voorbereid. Daar
gaan een stuk of tien gidsen naar binnen
en ik herken mijn mannetje onder hen.
lieeds komt de kist. die zij samen op
do voorste sier- zetten. Een rood laken
volgestikt niet honderden roode rozen
gaat' ei over heen.
Dan komt een slee met bloemen;
prachtige orchideestukken
Venusschoentjes: lichtblauwe.
?Ken. reverend met een grijzende
kuif is uit de hal naar buiten getreden.
11 ij ziet mannelijk en brutaal, wereldse h
en -'onuitstaanbaar ijdel, alsof hit-t
de doode. maar hij middelpunt hier
was.
Dun stille gezichten, snel uit deti
.fog hierheen gereisd. De vierde sledf.
de erfgenamen !-.??...
De stoet zet zich in beweging; en
ik .neem'mijn hoed af.
Van dezen doode weet ik alleen,
«lat hij van tle bergen hield en daarin
plotseling werd afgetikt. Dat hij
onmatig xvas - in zijn sportieve n.
't oerzin: in. de hotelbars achter
d«vrouwtjes: zelfs in de aspirine-con
sumptie en dat ik misschien" zijn
sigaret! on koker vond. 't
Kn het komt; mij toch voor. alsof
ik mei-r ,vau hem weet, dan van de
velen wier sociale en burgerdeugden
ik bij het elt blootshoofds luisterend
'heb' hooren uitmeten.
BIOSCOOP THUIS.
Vertoon-apparaat, waarvoor films overal verkrijgbaar zijn,
schitterende projectie f 34,50. T- Prospectus op aanvraag.
JOS. HARTOG.
t
No. 2698
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 16 FEBRUARI 1929
Uit de Natuur:
Winter zang
door Dr. Jac. P. Thijsse
D K vragen, waarom d»- vogels zingen en door
welke omstandigheden zij or toe worden aan
gezet zullen ons nog lang 'bezighouden. Do analyse
van een zoo aantrekkelijk natuurverschijnsel is
altijd onbevredigend. Wij doon daarom verstandig
'met niet te streven naar ooii ..ivstlose" verklaring
maar liever de bekoorlijke verschijnselen gade te
slaan met al de bescheidenheid vun den waren
itatuimmderaoekor. Kon wintt-r als <lozo is dtuirvfjoi"
al bijzonder geschikt, vooral <mk omdat hij wer
kelijk begonnen is op don eorsten .Januari of lie.ver
den tweeden. Op Xieuwjaarsdag nol«>erde ik .twee
verschijnselen: de houtduif, zong en de b.onte
specht ivffelde. Dat die hotitduif zong is niets
bij/<»hders; wij weten al lang. dat die op iodoron
dag van het jaar gt-hooi-d kan worden; hij zingt.
om zoo te zeggen, om oon haverklap. Maar het
roffelen van de specht op Nieuwjaarsdag, dat
mocht eigenlijk niet: dat is weer net geschikt, om
onze theorieën in de war te brengen. Wij willen
zoo graag uiidcrachcidon .-n sproken dan van
lokroep en angstkreet. vvi\ tovredenheidszang en
liofdezang, van rivalitoitszang. strijdzang eii
bevrijding-van-angst-lio«l onz. Xu mag ' een bont u
specht op Nieuwejaar wel van tevredenheid, ge
tuigen en dat hooren wij hein op wintei"dagen dan
ook wol doen. b.v. wanneer hij een goeden pluk
heeft van dennekegels on ????n bijzonder geschikt
plekje om ze uit ie pluizon. Hij roept dan zijn
..tjoek, tjoek" als hij do kogels ziet, nog eens als
hij ze gaat plukken, nog (.('ns als hij den eik of
peppel of accacia bereikt, waar hij ze in de diepe
scliórsspleten kan vastzetten om ze te bewerken'.
Het loffelen echter, daarvan zijn we stellig over
tuigd is een liefdesuiting on die lijkt ons op Nieuwe
jaar dan nog al ontijdig, minstens zes weken te vroeg.
Bij andere vogels oordeel*-n We weer andei's.
Wanneer reeds omstreeks Kerstmis de
pimpelmees het mooie geluid laat hooren van drie heldere
stooten gevolgd door een cascade van snelle, da
lende tonen, dan is hij al vergezeld van zijn wijfje
en die zelfde muziek brengt hij voort gedurende den
heelen broedtijd, al moot hot na Xieuwejaar nog
Hoofdsteeg 17
Rotterdam.
NobeUtraat
Utrecht.
28
N.V. KON. KWEEKERIJ MOERHEIM
DEDEMSVAART
TUINARCHITECTUUR
Onze nieuwe beschrijvende catalogus met
Kunstbijlage is zooeven verschenen en
wordt op'verzoek gratis toegezonden.
Orders boven HO.?levering franco station.'
drio maanden duren oor zo aan nestbou\v donkoii.
Hetzelfde is het geval niet de koolmeoZon on
gedurende do hoolo vorstperiode, zelfs gedurende
do enkele dagen dut we de minus tien Celsius
naderden, hebben zo trouw lederen dag gezongen ou
do koolmees hooft zelfs zijn variaties ten gohooro
gebracht, eenmaal zelfs vlak voor het hernieuwd
invallen van den. vorst, daarmede verwarring
brengend in de wuervooi-spelling. De winterkoning
heeft er ook een handje va i om juist luid t o
schetteren, wanneer het harder is gaan vriezen.
Het komt ons voor. dat wij hier ook eens moeten
donken afin liet licht; een zonnetje in don strak
wolkenloozen hemel bij een frisschen pittigon
vorstlucht dat geeft wel opgewektheid. Kn het lied van
de i winterkoning is altijd zoo krachtig en frisch.
«lat je er wol een beweegreden achter moet zoeken.
Dat kunnen wij van het geluid van de i houtduif
niet zeggen, 't i.s net of het hem in don droom
«uitvalt. Hetzelfde geldt o«)k eenigs ins van het
boomkruiportj»'. Die begint ook al t«! zingen
omstreeks Sint-Niklaa.s en ik verdenk hom <-r
eigenlijk van dat hij het heele jaar zingt. Maar. al
is het nog zoo'n aardig geluid, hij brengt hot als
het ware terloops voort; dikwijls terwijl hij voedsel
zookond togen de stammen op kruipt. Ik ben er
niet in geslaagd om te ontdekken of de intensiteit
on de frequentie van dien boomkruiperzang iets
uit te s aan hebben met temperatuur of lichtsterkte
en moet dat geprevel dus houden voor
teVN-deiiheidsbetuiging of voor liefdezang of voor beide.
Hoogstwaarschijnlijk' heb ik het mis. De vinken
geven mij een ander vraagstuk. Ik ziöze al veel
mannetje en wijfje bij elkaar, net als de meeztm.maar
zij verraden, noch door gebaar, noch door geluid.
dat er iets aan do hand is. Hetzelfde gohlt voor
mijn heggemuschjes.
lleggomusch zoowel als roodborst staan bekend
als wintt-rzangers. ma:u- wij mogen er wol eens op
letten, of zij trouw zijn aan hun reputatie,
(ieduren«le do 'vorstperiode hebben ze maar weinig van
zich laton hooroii en ze staan stellig achter bij
winterkoning, boomkruiper on meezen.
Do musschen beginnen na Xieuwejaar zich ook
te roeren. Hedenmiddag, drie Februari, bij vijf
graden Celsius vorst, do drink- on waschvijver
hoelemaal stijf bevroren zaten ze met hun
twintig» n in de groot e rozenstruik, die nu door do
groenvinkon al hoolomaal loeggoplunderd is, luidkeels
«?n allerjoviaalst te zingen. Wat i«;der zanger op
zichzelf ton gehoore brengt is erger dan middel
matig, maar hot geheel is oen der prettigste mani
festaties van het voorjaar. Het tijdstip en «Ie
lichaamstoestand van de vogols geven hier «Ion
doorslag on maken de temperatuur tot een factor
van minder belang, 't Is grappig zooals die
mussehon.zitten te zingen, echt a tue-têto «m «Ie.vrouw
zwijgt hier niet in de gemeente; ze do«;t behoorlijk
mee. Op dozen nii«ldagkoorzang van de musschen
v«>lgt' nu weldra de morgenzang precies bij het
opgaan van de zon. Dat i.s dan r.l lentezang. Ook
«Ie spreeuwen zijn al druk bezig, een uur vo«>r
zonsond«'i'gang zie je ze al in groepjes van een half
dozijn «>f meer in de toppen van do hoornen, jaar in
jaar uit dezelfde boomen eii eenige jaren acht e» e«>n
toch o«)k .stellig dezelfde spreeuwen.. Ze zijn mi al
bezig terug te komen, aanvankelijk nog kleine
troepjes van vlak over zee, de groote zwermen
volgen binnenkort.
* ??». ? '
...?-??? *. ' - .. ? ? ?'
De lijsters zijn er ook al, maar die worden wer
kelijk tegengehouden door délage temperatuur
en zingen nog maar tersluiks op het midden van
den dag. Ik heb in mijn tuin een grooten Port
ugeeschen Ijaurierkers, 'een nog al aartbevolens- ?
waardige heester. Ieder jaar' als het wat 'ang
Tvintert kan ik daar mijn merel er op betrappen
«lat hij stiekum zit te zingen, half luid, en bijztmder
liefelijk, 't Is een oude vogel ..met een sterk .oranje
snavel, niet een jong mannetje, dat nog moet
leeren zingen en als de d«K»i invalt, dan zal hij
meteen wel laten hooren, wat hij kan. De zang
lijster zal hem wel vóór zijn en als het nog wat lang
blijft vivezeii dari wordt de torste onder de zin-,
gcnde lijsters de Groote Lijster óf Mistellijst«>r,
want die kan in geen geval met zingen wachten tot'
eind Februari. Hij was in 1917 ook do eenigo
lijster die in Februari hier. zong. We herinneren ons
nog wel dien laten, strengen winter, die eigenlijk
geduurd heeft tot in de. tw.oedo helft van April,
een abnormaal geval, dat toen aan duizenden en
duizenden vogels het leven heeft gekost. Toen was»
de tcmpe»atuur wel degelijk déoverheerschende
factor. Het is mij ontgaan, hoe de musschen zich
toen hebben gehouden.
TUYNENBURG MUY.S
KRONIEK
!>*?
WIJ zijn h ier eigenlijk niet op zooveel kou i
steld. Dat brengt het klimaat nk-t m«.v en dat
brengt onze aard hoolemaal niet me.-, /oodra w««
bij Celsius moeten gaan rekenen en de m»-er
gemoedelijkf1 Fahrenheit niet mér voldoend.- is, be
gint het leven hier umheimlich" t»« worden.
Ziondertiog schromp< It het in en daarmen ook onze
levensmogelijkheden. Hot
gebrek aan centrale ver
warming maakt, dat wij
op enkele kamers /.ijn
aangewezen »-n meest aan
sleehtverwarmdf slaap
vertrekken lijden,
hetgeen bij 't naar bed gaan.
maar vooral bij het opstaan tot een aanwen
ding en verspilling van energie voert. die. y.ifh den
ganschen verderen dag wreekt. Maar het is nog
het allermeest de vijandigheid, de grimmige levens
bedreiging van zulke vrieskou, die. mot*>el<en
materieel het bestaan beklemt, een positieve aan
slag, een telkens weer angstig beseffen, dat ons
voege lijf van ettelijke emmers kolen afhanut, wat
do warmte betreft en van gas en onbevroivn water
leiding voor do rost. Alleen do lucht is dan nog vrij.
voorzoove'- zij ons geen longontsteking bezorgt en
aldus don winter gelegenheid verschaft ons oj» de/.n
wijze te vernietigen.
* *
*
Want daarop schijnt het aangelegd: wij.
me.nschen, moeten van de aarde verdwijnen. Wat wij
/.elf. onvoor/.ichtiylijk. in het bepin van d.-u winter
/eygen. dat een beetje k«m goed is voor den land
bouw, wijl alle, ongedierte des Veld s er vuil doo«l
gaat. dat geldt mi ook voor ons bij eeuigi; tien
tallen graden vorst meer. Kn. net als de kevers
??n mollen, voeren wij een wanhopitren strijd met
onze /.wakke verweermiddelen tegen een
uenadeloo/.e. onpersoonlijke Macht, die ei- zi<-h
voorloopig toe' behaalt enkel de zwakken en ouden
te vermoorden, maar. met wat meer inspanning,
evengoed het heele ras. kon uitroeien. Kn intussohen
ons al vast het lev«m tot eon last muukt door
winterhaiiden en -voeten als een 'rood knolgewti*
te laten ontbloeien on bijna'persoonlijk
kwaa«laardig in onze mouwen te blazen, tot wij in on/.e
«lieren verkild zijn.
Het allerergst is dan'wel de 'ellende \ an wie en
wat' buiten aan de'i kost moeten komen. va:i
«Ie m sschen tot ? i p 'l i i .
«Ie hedelaai-s, J met ^j^ f' i^^j' i ; A
brievenbestellers. «Ie
metselaars en
glazenwasschers daar
tus, sch'én. Dezen zijn d«*
Hehh'n van de Voi-st.
tt>t welken wij vol
eerbi»*! dienen op te
zien en jeg«His wien
wij onze ziel met
oneindig -modelijden behooren te bewaren .'..,'.??
Tot, in eens. de' kou over gedreven is eil wij
bevrijd opademeh |n de meer nationale motregen,
met de bijbehoorende traditioneéle mo«l«lei«straten
n wij weer de parapluie, het nationale wapen,
kunnen hanteeren. -' .
-. '.' :'- ' ' ' '' . ? . - : P. C. '
MIJNHARDrs
Hoofdpijn-Tabletten 6Öct
Laxeer-Tabletten. 60ct
Zenuw-Tabletten. 75ct
Staal-Tabletten.. 90ct
Maag-Tab'etten 75ct
Bij Apoth. en Drogisten
1
ft . '
?-Ir
i