t DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 2 MAART 1929 No. 2700 GRONINGEN Qepl. Maatsch. Kapitaal ff 4.00O.OOO.Reserves ruim 3.62O.OOO. Hypotheken ruim . . . 57.OOO.OOO. Pandbrieven 55.000.000. VERKRIJGBAAR ZIJN: Gelden beschikbaar voor eerste Hypotheek op billijke voorwaarden De Directie: Mr. C. A. KINGMA B. DORHOUT MEES. Rott Hypotheekbank v. Nederland Opgericht in 1864 Voltcckend Maatschappelijk Kapitaal 15.000.000, Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het kantoor der Bank. Ged. Blerhaven 25 te R'dam of tot hare Agenten. De Directie i Mr.Th. Reepmaker, Mr. N. P. C. v. Wflk. Mr. B. van Rossem. STAND AA R D HYPO T HEEK BAN K te ROTTERDAM Directie: Mr. H. H. C. CA3TBNDIJA *n /. MOSSELMAN De Bank geeft onder controle van het Algem, Administratie- en Trostkantoor 4k%Pandbrteven tegen beurskoers alt. aaaaaaaaafi^^ [Maatschappij voor Hypothecair Credict in Nederland! Maastrichtsche Hypotheekbank voor Nederland Verkrijgbaar: 41/2 % PANDBRIEVEN tegen Beursnoteering Deze Pandbrieven zijn aflosbaar door uitloting binnen 25 jaar. Nederlandsche Handel - Maatschappij AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE Vestigingen in Nedcrlandsch-Indië, Straits-Settlements, Britsch-Indië, China* Japan en Arabic ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. N. T. DtrocUscko Hypotheekbank UTRECHT Pandbrieven pLm* f 48*000*000*-* De Bank stelt beschikbaar: 4'h pCt Pandbrieven a 99'ltpCt. in stukken van f lOOG.-*, ? 500?en f 100. De Directie i Mr. A. J. S. VAN LIER Mr. P. R. HOORWEG LEVENSVERZEKERING MAATSCHAPPIJ Gunstige polisvoorwaarden H p7 K l LJ CT KA Zeer billijke premiën, Koopt voor Belegging: PANDBRIEVEN Bataafsohe Hypotheekbank AMSTERDAM De HolL Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70, De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zakeHJk onderpand en onder borgtocht, met tn pandgevlng e ener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% schuldbrieven in stukken van f 1000?. 500,- ea f 100.- tegen Beurskoers. HOOFDKANTOOR» KEIZERSGRACHT 570. AMSTERDAM. OPOERICMT JU. tB»4. De VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ MERCURiÜS" verzekert, behalve tegen INBRAAKSCHADE, ook tegen: BRAND-, ZEE- en TRANS PORT-, ONGEVALLEN- en WATERLEIDINGSCHADE. ZUIDER HYPOTHEEKBANK Pandbrieven a 99 pCt Directie: Mr.AUG. L. HEIJBROEK Mr. K. A, NEDERLOF DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 2.50 per kwartaal of /io,per jaar bij vooruitbetaling' No. 2700 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 2 MAART 1929 Nabetrachting over het Roerconflict BEURSSE!SSS;! door Mr. A. W. Quint Verplichte arbitrage doel loon ADAT dt' door (U- Uuitsirlu! rt-jj wewii bij/,oiuli'i'e schuiilsivehti'i', de mmistoi' van BiniM-nlaiulschi- /aken Sevorinjf. zijn uitspraak had gedaan, m de betrokken partijen xich hieVbij hadden neei'ift'lt'iïd, is het conflict in de metaal industrie van het Roergebied geëindigd en zijn dus de ongeveer 225.000 man, welke erbij betrokken waren, in de diverse hoogovens, staal- en walswerken, weder aan den arbeid gegaan. De scaak waar het hier om ging, benevens de /.eer groote omvang van dit arbeidsgeschil, mot! veeren echter wel, dat, ofschoon de quaestie haar actueele beteekenis verloren heeft, te dezer plaatse toch nog enkele zijden ervan belicht Kullen worden. liaan we in het kort nog even het verloop na der gebeurtenissen. Ueeds einde September hadden de werknemers het bestaande collectieve contract tegen l November opgezegd, en tevens een l'»i»nsver, hooging geëischt van 15 pf. per uur, een paar weken later gevolgd door de aankondiging van de Noordwes telijke groep van de Duitsche ijzer- en staalindustriëelen, aan haar geheele personeel, dat het zich met ingang van. l November ontslagen kon achten. Uitsluiting op groote schaal dus, -waarbij de ineest bekende concerns als Krupp, Vereinigte Stahlwerke A. U. en (Jute Hoffnungshütte betrokken waren. , Temidden van de onderscheidene voorberei dingen voor het groote economische gevecht. dat aanstaande was, zat intusscheii de Overheid niet stil. Nadat reeds een van regeeringswege aangewezen bijzondere scheidsrechter had gepoogd. partijen tot elkaar te brengen, welke poging echter gestrand was op de zeer categorische verklaring der werkgevers, dat hun bedrijven de geëischt e h KHIS verhooging, welke voor hen een verzwaring der lasten met UO mülioen mark jaarlijks^ zou beteekenen, economisch niet konden dragen, werd een z.g. bemiddeliugskamer gevormd. Deze kamer deed uitspraak op 2(5 October, welke scheidsrechterlijke beslissing inhield loonsvcrhoogingen van 2 O pf. per uur. De arbeiders verklaarden zich hiermee voldaan, de werkgevers echter wezen haar om bovenvermelde redenen af. Tenslotte verklaarde 31 October de Rijksrninister van Arbeid de uitspraak bindend, gebruikmakend van de bevoegdheid,, welke de Duitsche arbeidsgeschillenregeling hem verleent. Staan wij hier even bij stil, want deze ministeriëele bevoegdheid stempelt het Duitsche systeem tot een van verplichte arbitrage. Immers, wordt de verbindendverklaring uitgesproken, dan heeft dit hetzelfde effect, alsof de uitspraak der bemid delingskamer door beide partijen was aange nomen, d.w..z. beide partijen worden geacht op deze basis een collectief contract gesloten te hebben. Bij deze beslissing rust dus op den Minister een zeer zware taak. ..De verordening zegt wel is waar zeer nuchter, dat verbindend verklaring mogelijk is, wanneer de arbitrale uitspraak bij nauwkeurige kfweging der wederzijdsche belangen als billijk beschouwd moet worden en tevens hare tenuitvoerlegging uit eco nomische en sociale motieven vereischt is. In de practijk zal echter een Salomonische wijsheid vereischt worden, om hier een rechtvaardig , oor deel te vellen. Immers, in aanmerking genomen dienen téwórden de kosten van levensonderhoud' in het Roergebied, de outillage van de bedrijven in quaestie, de verwachtingen voor den eerstkomenden tijd ten aanzien van de conjunctuur op de ijzer- en staalmarkt, de transportkosten, in n woord de econoiiiisch-technischésituatie van de Westfaalsche staalindustrie dient in vollen om vang onderzocht te worden. Slechts een econoom van den allereersten, rang zou voor deze beslissing competent zijn. Ernstiger, immers in beginsel verkeerd, is, dat hier de Staat optreedt als loon"?? .BIOSCOOP THUIS. Vertoon-apparaat, waarvoor films overal verkrijgbaar lijn, ?ehlttereodo projectie t 84,60, Prospectus op aanvraag. JOS. HARTOG. Hoofgsteeg 17 Rotterdam. Nobelstraat Utrecht. 28 dictator, zonder eenige verantwoordelijkheid voor den gang van, zake'i in de bedrijven te dragen. Al is het volkomen waar, dat de gevolgen van een staking economisch dermate funest kunnen zijn, dat hier voor den Staat, speciaal dan wat betreft het voorkomen ervan, een taak kan zijn weggelegd, tegen bruusk ingrijpen in de maat schappelijke verhoudingen, welke van nature naar een evenwicht streven, dient gewaakt te worden. Vandaar dan ook, dat het stelsel van gedwongen arbitrage in de landen waar het bestaat (Duitschland. Noorwegen, Australië) op steeds meer verzet stuit bij do belanghebbenden. Wij laten hier buiten beschouwing de overigens zeer interessante Italiaansclie regeling, welke van meet af aan iedere staking of uitsluiting strafbaar stelt en slechts in het kader der fascistische Staatstheorie verstaan kan worden. Om nu den draad van het verloop van het Hoerconflict weer op te vatten, de imhisUï'elen hebben de beslissing van den minister eenvoudig voor kennisgeving aangenomen en zijn'daadwerkelijk tot uitsluiting overgegaan. Naast het voor hen doorslaggevende motief van de economische ontoelaatbaarheid van het ministeriëele besluit, hebben zij hun houding mede gegrond op een door hen beweerde ongeldigheid van de uitspraak der arbiters. Dit zou dan twee punten betreffen; in de eerste plaats had de voorzitter van de bemid delingskamer hier de beslissing gegeven in plaats van de geheele kamer met meerderheid van stem men en tweedens behelsde het bestaande collectieve contract, naar hun opinie, een afwijkende geschil lenregeling. Een op deze twee gronden door de werkgevers ingestelde nietigheidsactie is. na drie verschillende instanties doorloopen te hebben, ten laatste door het Jtijksarbeidsgerechtshof te Leip/,ig toegewezen. Dat is echter slechts een secundair succes. Ten aanzien van de Ivoofdznak heeft de regeering op gevoelige wijze moeten capituleeren. f oen namelijk bleek, dat de werkgevers geen duimbreed wenschten te wijken en tevens de stilstand van een der basis-industrieën in het Roergebied meer en meer over de geheele linie zijn pernicietise ge volgen deed gelden, legde Berlijn in arren moede het hoofd in den schoot en ging over tot de benoe- ' ming (ten tweeden male) van een bijzonderen scheidsrechter, ditmaal den in den aanhef genoem den minister Severing. Door deze daad heeft de Rijksregeering implicite erkend, dat het vigeerende arbitrage-systeem in gevallen als hier practiscli niét te handhaven is. De heer Severing intusschen heeft zich op loffe lijke wijze van zijn taak gekweten. Na ter plaatse met partijen gesproken te hebben, heeft hij in de ' laatste dagen van 1Ü28 zijn beslissing gegeven, waarbij zich de werkgevers terstond neergelegd hebben en de arbeiders, zij het na eenige aarzeling, kort daarop hun voorbeeld hebben gevolgd, De definitieve toonregeling ziet er tamelijk ingewikkeld uit; men heeft namelijk n formule aanvaard, waarbij in op elkaar volgende termijnen de loonen geleidelijk zullen stijgen, cle eindwaarden echter beneden de arbitrale beslissing van Duisburg zullen blijven. .Als pleister bp de wonde heeft men voor de loonberekening^ over December, sinds de hervatting van het werk, deze laatste beslissing nog laten gelden. ? De. les van dit hoogst belangwekkende conflict is wel deze, dat men bij het ontwerpen van de veel besproken Schlichtungsverordnung" in Duitechland een verkeerden weg is ingeslagen. Verplichte arbitrage voor arbeidsgeschillen past niet in ons economische systeem. Hoeveel juister is bijvoorbeeld de Neder landsche regeling, neergelegd in de Arbeidsgeschillenwet, welke het element van dwang alleen uit strekt tot een versehijningsplicht van partijen. Ook in Duitschland zelf is men zich van de feilen der bestaande bepalingen bewust, en wordt met name van werkgeverszijde aangedrongen op be perking van de bevoegdheid van verbindend verklaring tot de conflicten, waarbij vitale belangen van, het Duitsche volk betrokken zijn. Vreemd genoeg schijnt men niet te beseffen, 'dat het hier gaat om een beginselfout. , ' Uontlurdag «H IVhruuri AL een paar weken waren verloopen sedert de jongste verhooging van den koperprijs door het internationale kartell was aangekondigd. Men begon zich al eenigszins ongerust te maken, want men was er aan gewoon geraakt telkenmorgen in de krant een nieuwe prijsstijging geannonceerd te zien. Maar nu heeft het kartell ons dan toch niet langer in het onzekere willen laten, en is de prijs verhoogd met 18| dollarcent, en een officieuze mededeeling voegde daaraan de voorspelling toe, dat men wel niet al te lang zou behoeven wachten alvorens het niveau van lüets. zal zijn bereikt. Men kan dus weer gerust zijn. Trouwens over de positie van het product had men zich eigenlijk geen oogenblik zorg gemaakt. De voorraden wel ttverstaan de zichtbare voorraden, die door of vanwege de producentenkartellleden worden aangehouden nemen voortdurend af. De aan houdende prijsverhooging is dus een' wijs beleid van de verkoopsorganisatie, niet waar".' Dat be vordert een economisch gebruik Van het schijntje koper dat er dan nog is. En inmiddels staan haussiers en baissiers tegenover elkaar. De eersten baseeren hun gunstige verwachtingen <>p de inder daad sterk stijgende kopercon.sumptie (hoofd zakelijk veroorzaakt door de uitbreiding d«-r clectrische nijverheid en de auto-industrie)', en op het gebrekkige cijfermateriaal dat men ,.statisti sche positie" pleegt te noemen. De pessimisten steunen hun opvatting op nieuwe kopervindplaat sen, het weer openen van verlaten mijnen, die nu weer rendabel worden, op de aanwending van allumiuium als ersatz, en tenslotte op de over weging dat na elke plotselinge scherpe prijsstijging ook weer een terugslag volgt. Wie van deze beide groepen in de naaste toekomst gelijk zal krijgen valt moeilijk te voorzien. Het is heel goed mogelijk dat de reactie spoedig komt. maar eveneens !:??staat de kans dat de prijsopdrijving nog geruimen tijd voortduurt. Inmiddels schijnt de effectenbeurs te meenoii.. dat elke stijging van den koperprijs evenredig in de aandeelkoersen der betrokken ondernem'ingen moet worden verdisconteerd. Alsof er geen prin cipieel verschil is tusschen de waardeering van een product dat morgen of overmorgen gebruikt moet worden, en een aandeel, dat zijn waarde ontleent aan de winsten en dus de koperprijzeu van tien tallen jaren iu de toekomst. Voor den leek. die niet dagelijks ter beurze verkeert of liet verloop volgt. klinkt het als een anomalie, dat de effectenbeurs voor dagelijksche schommelingen in productsprijzen zoo fijngevoelig is. alsof zij onverbrekelijk met de productenmarkt verbonden ware. Dezelfde opmerking geldt trouwens voor rubberaandeelen. Nu in de laatste weken weer w&t be weging in de rubberprijzen is gekomen, hebben de koersen der rubberaandeelen daarvan dadelijk de reflex getoond. En te meer valt dat bij deze pa pieren op omdat het koerspeil zich ongetwijfeld nog niet geheel had aangepast bij de scherpe prijs daling van 1027 en 1928. '.#''» . '* - ' Nog steeds hangen geldmarktruoeilijkheden in de lucht, en ook onze beurs heeft daar wel eenigszins van te lijden, hoewel de stemming over het alge meen niet onbevredigend is. Moet men déberichten uit Wallstreet gelooyen dan zou opnieuw een stijging van de caltrente, en nu een langduriger. verwacht worden. Maar waarom zouden Wij dat eigenlijk gelooven. Dat is al maanden lang voor speld, en de Federal Reserve Board heeft zijn doel op dat punt nooit kunnen bereiken. Steeds bleken er weer nieuwe bronnen voor beursleengeld te worden 'aangeboord. Maar nu heeft de Reserve Board weer een nieuwe aan valscampagne voor bereid. Door .verschillende reservebanken is reeds aan de memberbanks mededeeling gedaan, dat geen papier meer in disconto genomen zal worden dat direct of indirect betrekking heeft op beurs-. credieten. Er wordt dus aan alle kanten gerukt en getrokken aan de positie van déNew-Yorksche beurs. Of zij zich er evea weinig van aan zal trekken als in het verleden? Intusschen is ook hier het geld aanzienlijk krapper, geworden. De kans dat het zal moeten komen tot een verhooging van óje Batiktorieven wordt weer grooter. Al was op de laatste wcekbalans van de Nederlandsche Bonk de positie nogal bevredigend, C. K VAN DER HELST SIGAREN GOEDE SIGABEK IN EEN BESCHAAFDE VERPAKKING