Historisch Archief 1877-1940
t
?Jl
GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 MAART 1929
No. 2701
Residentie Hypotheekbank
's-GRAVENHAGB Anna Paalownastraat 97
TRUSTBB'S BK ACCOUNTANTSCONTROLE
Gepl. Maatsch. Kap. f 1.400.000.?Reserven f 601.000 __
4' j 2 pCt. Hypotheekbrieven tegen 983J4 pCt.
m _ Directie: K. B. ABBING. D. VAN OORD t
LEVENSVERZEKERING MAATSCHAPPI]
Gunstige polisvoorwaarden
Zeer billijke premiën.
p7 KI LJ C" AA
oiimiiiiiiiiimiimiiiimiiiioiiiiiuiiiiiiimniiiimiiiiHiiiiiiimiiimiiioninffl
Koopt TOOF Belegging:
P ANDBRIEVEN
Bataafsohe
Hypotheekbank
AMSTERDAM
4V2°/o
PanÉieven INSULAIRE
Hypotheekbank te Zierikzoe
99%
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 2.50 per kiaartaal of
\io.per jaar bij vooruitbetaling
Rott Hypotheekbank v* Nederland
Opgericht in 1864
Volteekcad Maatschappelijk Kapitaal
f 5.000.000.
Verstrekt geld op eerste hypotheek,
Voor inlichtingen wende men zich tot
het kantoor der Bank, Ged. Bierhaven 25
te R'dam of tot hare Agenten.
De Directiet
Mr. Th. Reepmaker. Mr. N. F. C. v. W(]k.
Mr. B. van Rossem.
STANDAARD
HYPOTHEEKBANK
te ROTTERDAM
Directie:
Mr. H. H. C. CASTBNDIJti ?«
?. MOSSELMAN
i
De Bank geeft onder controle van het
Algem. Adminlatt&tit- en Trastkantoot
4\%Pandbtieven tegen beotakoer» alt.
De HolL Voorschotbaak
HAARLEM, KRUISWEG 70,
De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag
met een minimum van f 1000.
opzakeHJk onderpand en onder borgtocht, met
ia pandgevlng eener polis van levensver
zekering van gelijk bedrag, en verkoopt
5% schuldbrieven in stukken van f 1000.?.
500,- en f 100;- tegen Beurskoers.
N.V.D E HAARLEMSCHE
HYPOTHEEKBANK
Leden der Directie: >Q£rïS?^ Mr. A. S. MI ED EM A,
P. H. CRAANDIJK en A. E. TH1ERRY DE BYE DOLLEMAN
Kapitaal .. f 4.000.000.?Pandbrieven f SS.109;100
Hypotheken f 35.376.477?Reserves . . f 1.005.087.
pCt. PANDBRIEVEN TEGEN LAATSTEN AMSTERD. BEURSKOERS
DEAM5TEKDAM5CïiE
Voor polishouders is van groot belang, _dat de
' " - ,.?*/'
levensverzekering niet buiten hun voorkennis kan worden
geroieerd. De Amsterdamsche, N. Spiegelstraat 17,
Amsterdam, is krachtens haar polisvoorwaarden ver
plicht alvorens de verzekering te roieeren, dépolis
houders schriftelijk te waarschuwen en hun de gelegen
heid te geven de premie alsnog te betalen.
t
Nederlandsche
Handel - Maatschappij
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGB
Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements,
Britsch-Indië, China» Japan en Arabi
ALLE BANKZAKEN
SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS.
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
KREUGER ft'TOLL
(Aktiebolaget Kreuger & Toll)
te STOCKHOLM.
5 pCt. door onderpand van effecten verzekerde
Sinking Fund Goud Obligatiën, waarvan thans een
bedrag van nominaal 8 50.000.000 Obligatiën tot
uitgifte wordt gebracht,
voorzien van een optierecnt op
A-znerikaansclie Certificaten
voorWlnstdeelende Obliffatiën.
Aflosbaar uiterlijk l Maart 1959.
Uitgifte te Amsterdam
van
$ 3.000.000
5 pCt. Verzekerde Sinking Finid Goud Obligatiën
met daaraan verbonden optierecht,
deel uitmakende van de hierboven genoemde
$ 50.000.000 Obligatiën. Van deze $ 3.000.000
'Verzekerde Obligatiën zijn $ 1.000.000 Obligatiën
reeds op inschrijvingsvoorwaarden geplaatst.
De overige $ 47.000.000 Obligatiën worden terzelfder
tijd in de Vereenigde Staten van Noord-Amecika, te
Londen, te Stockholm en in Zwitserland tot
uitgifte gebracht.
De Heeren HOPE & Co., de Heeren GEBR. TE1XEIRA DE MATTOS,
de DEUTSCHE BANK FILIAAL AMSTERDAM en de N.V. HOLLANDSCHE
KOOPMANSBANK berichten, dat zij op
MAANDAG 11 MAART 1929,
van des morgens 9 tot des middags 4 uur,
ten kantore van de Heeren VAN LOON & Co., alhier, de gelegenheid
openstellen tot inschrijving op $ 2.000.000 van bovengenoemde
$ 3.000.000 5 pCt. Verzekerde Sinking Fond Goud Obligatiën, in stukken
van $ 1000 en $ 500, met daaraan verbonden optferechr, tot den
koers van 98 pCt. (de U. S. Dollar .gerekend a ? 2.50).
Prospectussen en Inschrijvingsbrieven zijn ten kantore van
inschrijving Verkrijgbaar. ,
AMSTERDAM, 7 Maart 1929.
ROTTERDAMSCBE
SCHEEPSBYPOTHEEKBANK
HARINGVLIET 98
UITGIFTE van
5 V Pandbrieven teflen ioov, %
De Directeur: Mr. W. C MEES
j
Bet papier ten behoeve van dit blad
wordt geleverd door de firma
G. A. CORVEY, AMSTERDAM
ROTTERDAM?GRONINGEN
UTRECHT ALMELO.
No. 2701
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 MAART 1929
Agrarische crisis
door C. A. Klaasse
ELDERS in dit blad wordt alarm geslagen voor
een op komst zijnde crisis in de
zuivelnijyerheid. *) Of de in dat artikel geu te vrees al dan niet
gemotiveerd is kan ik uit den aard der zaak niet
beoordeelen. Wanneer ik in deze kolommen voort
borduur op de conclusie, waartoe de deskundige
medewerker komt, dan moet ik mij dus voor de
juistheid van zijn gegevens en verwachtingen
geheel aan hem refereeren. Maar ik moet daar
dadelijk aan toevoegen dat de conclusie geenszins
onwaarschijnlijk lijkt. De kern toch van het
betoog komt hierop neer, dat moeilijkheden dreigen,
omdat bij uitstek agrarische landen als Australië,
Argentinië, Nieuw-Zeeland, Rusland e.a. zich meer
en meer gaan toeleggen op de zuivelexport. Zoodat
het aanbod op de wereldmarkt stijgende is, en voor
de Europeesche veehouders de toestand minder
gunstig wordt. L'histoire se répète; ook hier alweer.
'Zoo heel lang is het nog niet geleden'dat do land
bouw in Europa er hachelijk voorstond, en ten
doode scheen opgeschreven. Speciaal de
graanverbouwers hebben tegen het einde der vorige
eeuw zware jaren meegemaakt, toen ook de jonge
landbouwstaten een telken jare stijgend surplus op
de,markt wierpen. Een uiterst extensief cultuur
systeem maakte het mogelijk dat die landen,
ondanks de veelal hopge vrachten, zoowel voor
binnenlandsch als oceaantransport, concurreerend
op de wereldmarkt konden optreden. Voor ruim
een halve eeuw heeft zich toen de economische
verschuiving afgespeeld, die geleid heeft tot een
stijgende industrialiseering van Europa. Een tijd
lang waren nog de Vereenigde Staten ingedeeld bij
de graanschuren" van de industrieele rest van de
, wereld. Maai' langzamerhand kwam ook daar de
klad in het landbouwbedrijf, en moest de
bodemcultuur meer en meer het veld ruimen voor handel
en nijverheid, o.m. tengevolge van den hoogen
loonstandaard.
* »
«
Nu is het altijd erg prettig om te weten dat de
historie een precedent kent van een bepaalde
gebeurtenis, maar daarmede is nog de moeilijkheid
niet opgelost. Wat staat ons te doen wanneer
inderdaad de vrees voor een zuivere crisis gerecht
vaardigd blijkt, en de veeteelt een onvoldoende
rendabel bedrijf zal worden? De oplossingen die
zich opdringen zijn van velerlei aard. Wij leven in
een periode waarin vrij internationaal handels^
verkeer het veelgeprezen ideaal, en hooge tarief
muren de grauwe werkelijkheid zijn. Er komt hier
te lande voortdurend buitenlandsche zuivel ter
markt, en een tarief zou dus op 'de binnenlandsche
markt den Nederlandschen boer kunnen
protegeeren. Maar daarmede zijn do mogelijkheden van
het protectionisme niet uitgeput. Integendeel,
een invoerrecht op vreemde zuivel'zou slechts een
zwak manuaal zijn om den boer de hand te reiken.
Neen, om dékunst van bescherming te leeren
moeten wij in de leer gaan bij de Amerikanen.
Zooals ik hierboven terloops reeds vermeldde is
ook in de Vereenigde Staten de landbouw niet
ontkomen aan concurrentie-iiivloeden. Daar weten
de houders van pandbriéven der Nederlandsche in
Amerika werkende hypotheekbanken van mee te
praten! Maar de regeering heeft daar niet lang
geaarzeld om energiek in te grijpen. Alle vetten,
eetbare of oneetbare, die maar mogelijkerwijze door
eigen farmers zou kunnen worden voortgebracht,
of waarvoor de eigen boeren surrogaten kunnen
leveren, zijn belast met percentages waarvan wij
hier in Europa duizelen. En bij de thans aanhangig
gemaakte tariefswijzigingen zijn in het bijzonder
ook weer diérechten onderhanden genomen en
herzien", zooals het gebruikelijke euphemisme
luidt, welke den farmer ten goede kunnen komen.
*) Zie pag. 3.
ARNHEHSCHE HYPOTHEEKBANK
PANDBRIEVEN BEURSKOERS t
DIRECTIE M? 5.J.VANZU5T-M1? J.F. VERSTEEVEN
En. op die wijze heeft men het resultaat bereikt dat
in het heele gebied der Staten practisch geen
margarine wordt gebruikt. Het Amerikaansche
tarievenstelsel staat thans op zulk een basis dat
met de belangen van den consument geen rekening
wordt gehouden. Slechts de belangen van ver
schillende producenten worden tegen elkaar afge
wogen; de verbruiker is bg de overwegingen
quantiténégligeable. En waar in Nederland volgens
den deskundigen schrijver per hoofd meer marga
rine dan natuurboter wordt gegeten zou er dus nog
een ruim veld open liggen. Maar.... wij zijn geen
Amerikanen. Wij hebben een traditie te handhaven
en die traditie heet: vrijhandel a outrance. Geen
buitensluiten van goedkooper vreemde producten
en bevoordeeling van een bepaalden tak van
bedrijf ten nadeele van een andere l En over het
algemeen is dat traditioneele adagium inderdaad
de verwezenlijking van een gezond principe.
Wanneer een ander mij een product goedkooper
kan leveren dan ik het zelf kan vervaardigen, dan
doe ik goed, dat van hem te betrekken en mij zelf
te werpen op de voortbrenging van een artikel,
waarvoor ik op mijn beurt een gunstige positie
inneem.
En daarmede kom ik tot een volgende oplossing.
Het best is die getypeerd, door een Engelsen
econoom uit de 19de eeuw. Ziende dat Engeland
zijn behoefte aan agrarische producten goedkooper
elderg dan van eigen bodem kon betrekken, stelde
hij voor die ontwikkeling den vrijen loop te laten
en Engeland dan te maken tot: "the workshop of
the wor/rf."
Wanneer dunbevolkte landen met enorme
uitgestrektheden extensief bebouwden grond ons
goedkoop graan en boter kunnen leveren, maar
daarentegen door schaarsche arbeidskrachten en
weinig kapitaalrijkdom niet in staat zijn even goed
geoutilleerde industrieele bedrijven op te bouwen
als wij in Europa dan ligt het voor de hand dat een
verdeeling van arbeid in dien geest wordt tot stand
gebracht. .
* *
Toegegeven dat dit voor de zuivelboeren niet
erg bemoedigend klinkt. Het valt niet te ontkennen,
dat nieuwe industrieën als paddestoelen 'uit
den grond zullen rijzen die ineens emplooi zouden
hebben voor alle overbodig geworden
zuivelwerkkrachten. De omschakeling van veeteelt op
nijverheid zal met schokken gepaard gaan, en een
tijdelijke malaise zal niet te vermijden zijn. Maar
daar is nu eenmaal de conjunctuur die zich tégen
de'zuivel richt. Van de aldus ontstane .kwaden
moet'men het beste kiezen. En bovendien moet men
niet vergeten dat niet in n slag het heele
zuivelbedrijf terneer zal liggen. Het zal een depressie van
sleependen aard worden. En onder die
omstandighden is het ongetwijfeld wel mogelijk dat gelei
delijk die werkkrachten, die er het minst gunstig
aan toe zijn. worden overgeheveld naar een of
ander -industrieel bedrijf. Zulke processen ziet men
zich hier en daar al Voltrekken, ik moge in dit
verband herinneren aan Philips die in enkele jaren
tijds een tienduizend arbeiders absorbeerde.
' " '. ?':' , * * * ' .',
Trouwens zoover is het ,nog niet. Voorloopig
staan er nog andere middelen ten dienste. De
technische verbeteringen als intensiever bemesting
e.a. noemt de schrijver van het crisis-artikel als
factoren,' die de productie opvoeren en dus de
depressie zullen verscherpen. Maar anderzijds zal
de kostprijs van het product daardoor kunnen
dalen en het is maar de vraag welke van beide
elementen het zal winnen: de lagere kosten of de
prijsdaling. De beantwoording van die vraag laat
ik gaarne over aan ter zake kundigen. En tenslotte
is er nog de propaganda, die de schrijver ook
aanhaalt. Meer n mér is men in onze eeuw van
reclame tot dat middel zijn toevlucht gaan
nemen. Zóó wordt in verschillende landen in
verband met de moeilijkheden in de suikercultuur
actieve propaganda gevoerd voor het verbruik
van dit artikel. Op het voor kort gehouden congres'
van internationale kunstzij-producenten werd
besloten te trachten de gerezen
bedrijfsmoeilijkheden uit den weg te ruimen by wege van een
propaganda-campagne, alvorens de mogelijkheid
van een prijsverlaging zou worden overwogen. Dit
systeem zou ook voor de zuivel kunnen worden
toegepast; en blijkbaar heeft het reeds ingang
gevonden. Slechts wanneer die middelen falen zal
men de consequenstiea moeten, trekken, en komt die
hiervoren omschreven oplossing opjiet tapijt.
BEURSSPIEGEL
Donderdag 7 Maart, voorbenra.
ONZE beurs is niet gauw van de wijs gebracht
door factoren, welke op de geldmarkt betrek
king hebben, maar het koersverloop in de laatste
dagen draagt toch kennelijk den stempel van de
vrees, welke ten aanzien van de naaste toekomst
op de geldmarkt wordt gekoesterd. Merkwaardig
is het dat de eenigermate nerveuze stemming uit
dien hoofde eerst nu baan breekt, nu de hoogste
prolougatiekoersen al weer gevolgd, zijn door iets
lagere. Maar het spreekt wel vanzelf dat het hier
niet gaat om het half percent meer of minder dat
nu de prolongatiekoers bedraagt, maar om de
toekomst verwachtingen. En het kan niet ontkend
worden, dat het er niet al te florissant uitziet.
Was de weekstaat van de Nederlandsche Bank
afgesloten per 25 Februari, die ook al met on
geduld werd verbeid, nog geruststellend geweest,
van de balans opgemaakt per 4 Maart kan dat zeker
niet gezegd worden.
Een beslissing tot verhooging der tarieven kan
dan ook elk oogenblik vallen.
Zooals reeds terloops opgemerkt, is over het
algemeen hier te lande de invloed van
geldmarktfactoren op de houding van de beurs uiterst gering.
En het lijkt dan ook waarschijnlijk dat de minder
gunstige stemming uit dien hoofde wel niet al te
lang zal duren. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat
niet om andere redenen de koersbeweging wat
minder vast zal zijn dan in den laatsten tijd.
* *
Voor olieaandeelen zijn er twee feiten, die een
tegengestelde tendens hebben, en waarvan geen
van beide tot nu toe met recht de overhand heeft
kunnen krijgen. Om het accoord met Rusland hangt
nog steeds een nimbus, zooals dat trouwens ook
geruimen tijd het geval is geweest toen de
Koninklijke-She.il-groep en de Standard Oil een jaar
geleden elkaar de hand reikten. Maar voor zoover
men uit de verwarde berichten de waarheid kan
proeven hebben de Russen een behoorlijk quantum
water in hun wijn gedaan. Om kapitaal te kunnen
krijgen moet raeu nu eenmaal bij kapitalisten
terecht, en om van die schavuiten iets gedaan te
krijgen moet men zijn principes wel eens wat ruim
,.iuterpreteereix." En nu de
verdeel-en-heerschpolitiek verleden jaar schipbreuk heeft geleden,
doordat de beide gioote kapitalistische oliegroepen
het op een accoordje gooiden en zich gezamenlijk
keerden tegen de Sovjet, moesten de Russen wel
over een andere boeg wenden. En deze wending is
niet te onderschatten; de Russische concurrentie
werd meer en meer hinderlijk, de productie der
Sovjet-bronnen was voortdurend stijgende. De
berichten uit Amerika blijven nog melding maken
van grooter productie, waaruit inen zou afleiden
dat.de projecten tot beperking van de productie
nog niet zoo heel veel resultaat hebben. Maar
wanneer nu de vrede in de oliewereld weer een
stap verder is, dan zal ook daar wellicht een op
lossing worden gevonden.
'; , . ? ; ' .--** * ' ' , . . .
De Anaconda Copper Mining Company gaat
haar geheele obligatieschuld ad ruim 100
millioen d. delgen uit de opbrengst van een nieuwe aan
deelenemissie. Moet men daaruit niet afleiden,
dat zij de koers van haar aandeelen nu rijkelijk
hoog acht, en wil profiteeren van den gunstigen
beursstand door nu de heele kapitalisatie over
te brengen op aandeelen? Het lijkt er bedenkelijk
veel op. En het lijkt geenszins onverstandig gezien.
De hooge koperprijzen, die inmiddels nog maar
steeds stijgen, zijn hu verdisconteerd in de
aandeelkoersen. Die zal men nog wel eens lager zien !
': ' ' . ?' . ' ' ' C. K. '
Schrijfmachinehandel
(Alle merken vanaf f50.?.)
COPIEERINRICHTING
TEL. 83400
WolvenBtr.8-4 - Anuterdam