. JK. l f l1! fo j ' 't.--. (ONSUL door A. SCHILL1NGS Teekenin&en voor de Groene Amsterdammer" door E. ten Harmsen van den Beek MONSIEUR Leon Hazan, di recteur van een der Oostersche kantoren der wereldfirma Friedrich Mayer en Co. ia, gezeten in zijn majestueuzen Buick. op weg naar de haven. Naast den met roode fez getooiden Arabischen chauffeur troont de khawass Moustapha, de consulaats politieagent, in eene goudbestikte blauwzijden galabieh en met een vergulde eeresabel, die het respect afdwingt der voorbijgaande Arabische straatjeugd. Want Monsieur Leon Hazan bekleedt tevens de waardigheid van vice-consul, belast met de waarneming der belangen van het Koninkrijk der Nederlanden" zooals de of f iciëele titel luidt. Hij spreekt wel is waar geen woord Hollandsch, noch Engelsen, noch Duitsch, doch het bezit van een voor het oude vader land" warm kloppend hart en van meerdere taalkundige ondergeschikten vergoeden in ruime mate dit oogenschijnlijke gemis. Ieder, dien het voorrecht te beurt viel meer dan eens het privékantoor der firma te mogen betreden, Werd steeds, weer Opnieuw getroffen door des vice-consuls onmis kenbare vaderlandsliefde, zich uitend in de aanwezigheid van tallooze portretten van Hare Majesteit op de schrijftafel en aan alle wanden van het luxueus ingerichte vertrek. Hare Ma jesteit als klein meisje, Hare Majesteit als jonkvrouw, Hare Majesteit bij het bestijgen van den tsoon, Hare Majes teit ter gelegenheid van haar huwelijk, Hare Majesteit bij vele andere gelegen heden en belangrijke gebeurtenissen en de nieuwste portretten van Hare M&Jesteit. Het allerbest kende het kantoorpersoneel des vice-consuls ver knochtheid aan Torstin en Vaderland; had hij niet, op dien gedenkwaardigen morgen dat de mail de of f iciëele bevordering van kanselier tot viceconsul bracht, het geheele personeel in zijn privé-kantoor rondom zich verzameld, voor aller oogen het, de koninklijke handteekening dragende stuk eerbiedig gekust en in eene roerende toespraak hulde gebracht aan de geniale Vorstin, die naast hare tallooze beslommeringen nog den tijd had gevonden zich, aan de hand van de officieële rapporten, op de hoogte te stellen van zijne (Monsieur Leon Hazan's) kwaliteiten als mensch en als onderdaan (zooals het in het stuk heette) en hem de behartiging harer belangen in dit land op te dragen? Allen, van den bejaarden Monsieur Guépin, den correspondent, tot Mo hammed, het koffiejongetje, hadden, toen de vice-consul aan het einde zijner redevoering was gekomen, in vervoering ingestemd met zijn uitroep: Ewiva la Olanda l" en niet nagelaten dit te doen volgen door een daverend: Evviva il Console Hazan!" De vice-consul had bij die gelegen heid zijn voornemen te kennen ge geven binnenkort voor eenigen tijd naar Holland te vertrekken teneinde ,,zich aan de voeten van Hare Majes teit te werpen." Zijn oude vader, die, zooals zoovele in het Oosten geboren Europeanen van den ouden stempel, bij zijne Europeesche kleeren eene fez droeg, had hem toen op het hart gedrukt niet te verzuimen de plaats te bezoeken waar zijne familie oorspron kelijk vandaan kwam. En nu is Monsieur Ie vice-consul, gezeten in zijn majestueuzen Buick, op weg naar déhaven om den nieuw benoemden gezant te begroeten die telegrafisch zijne, aankomst met een ABONNEMENTSPRIJS van ,,De Groene Amsterdammer" per jaar, bij vooruitbetaling franco per post: Voor Nederland ... f 10. Ned-lndiëp/mail . 13.50 ,. ,, .. p/zeepost 10. ,. ab. binnen Europa .. 11.50 uitgezonderd: Engeland-Italië. V -,« n '. f J l II lO'OU Zwitserland e.a. J Amerika . . . . 13.50 Zuid-Afrika. . . ... 11.60' . Belgiëdirect . uit Holland 150 francs , via den Ned. BU.Antwerpen 125 ., ' Postgiro No. 72880 Gemeen,tegiro G. 1000 boot der Messageries Maritimos heeft gemeld. Hij herhaalt zachtjes voor zich heen mompelend den gisteren opgezetten toespraak: Excellence, permettez-moi...." Monsieur Ie vice-consul heeft het warm, zeer warm. Het is ook geene kleinigheid bij eene temperatuur van meer dan. negentig graden in de schaduw met een gekleede jas en haoge hoed door de benauwende atmosfeer der in h.at schelle zonlicht gebaadde Arabische stadswijken te rijden. Daarbij komt dat de vicevormen, ondanks hare'achttmdertig jaren reeds een niet onbe langrijk embonpoint vertoonen. Ontelbare zweetdroppeltjes parelen op zijn voorhoofd, rollen over zijne wangen, over zijne neus en hij heeft de grootste moeite door voortdurende zakdoekveegjes over hals en kin en ooren zijn stijfgesteven boord te beveiligen. Excellence, permettez-moi qu'au nom.'..." maar of hij nu al nerveus aan zijne korte rossige snorhaartjes plukt en al tienmaal eene nieuwe cigaret tusschen zijne lippen duwt, verder dan dit veelbelovend begin komt hij niet. Het is omdat de vice-consul in moeilijkheden verkeert, in financiëele moeilijkheden die beslag leggen op zijn denkvermogen. De vice-consul moet vandaag vierhonderd pond be talen en hij heeft ze niet, ziet ook geene mogelijkheid het bedrag tijdig in zijn bezit te krijgen. Alles is' hem vandaag ook tegengeloopen! De eene onaan gename verrassing volgde op de andere. Eerst met de Europeesche mail, die circulaire van het hoofdkantoor, die inhoudt dat er dadelijk een einde moet worden gemaakt aan het systeem -van voorschotten aan Directie en perso neel. En hij zelf heeft reeds zijn salaris voor de drie komende maanden opge nomen ! Dan had de directie van het hotel dat hij gewoonlijk begunstigt met officieële lunches en diners en familiepartijtjes vanmorgen de verre gaande onbeschaamdheid gehad voor de tweede maal eene rekening ten bedrage van eenige honderden ponden aan te bieden, nu door eene bank instelling. Het ergste is dat hij abso luut op dit hotel is aangewezen om zijne Excellentie den nieuwen gezant straks een lunch aan te bieden voor , diens vertrek naar de hoofdstad. Ellendig dat het juist zoo moest tref f en t En tot overmaat van ramp had Mathilde, madame la vice-consuleuse, hem vanmorgen in een tranen vloed bekend dat zij op een poker avondje honderdvijftig pond had ver loren aan de vrouw van den directeur de Anglo-Eastern Bank; dat geld moet vandaag wórden betaald. Met het oog op zijne positie en naam kan van uitstel geen sprake zijn; Het is ook jammer dat het viceconsulschap honorair is en de inhoud der consulaatskas gewoonlijk in een wijnglas gestort kan worden zonder dat er het. minste gevaar voor overloopen bestaat. De vice-consul moet zelfs uit eigen zak de kosten van het onderhoud der twee consulaatsbe ambten beatrijden en soms zelfs gelden voorschieten aan zijne regee ring voor het repatrieëren van zeelui, voor telegrammen en andere dingen, die hij weliswaar dadelijk weder vergoed krijgt. Doch de vice-consul betaalt met genoegen voor de eer zijne handteekening te mogen zetten onder paspoorten, daklooze stokers en matrozen onderdak en voedsel te mogen verschaffen en nalatige be talers van uit Holland gekochte goederen te manen tot voldoening hunner schulden. De hoofddirectie toch, stelt zijne officieële functie zeer op prijs en verleent zijn kantoor tot heden zonder ernstige bezwaren zeer aanzienlijke oredieten, die Monsieur Ie vice-consul in staat stellen zich in speculaties op groote schaal te be geven, die, hoewel zij voor de firma niets dan belangrijke verliezen op leverden, Monsieur Leon Hazan per soonlijk voortdurend de mogelijkheid blijven openen op eene schitterende financiëele toekomst. En mocht hij door de omstandigheden eens onver hoopt genoodzaakt zijn zijne tegen woordige firma te verlaten dan zouden ongetwijfeld vele andere goedbetaalde directeurzetels in de handelswereld zijner stad wedijveren om hem, Mon sieur Ie vice-consul, in hunne armen op te vangen. .-.Excellence, permettez-moi qu'au nom de la colonie".... Enfin de rest zal hij straks 'wel vinden. Het voor naamste zal het onderhoud tijdens de lunch zijn. Monsieur Ie vice-consul heeft namelijk vast besloten Zijne Excellentie oogenblikkelijk te inte resseeren voor de oprichting in zijne stad van een filiaal eener Hollandsche bankinstelling, die onder de zaakkundige leiding van eene energieke, intelligente, liefst officieële persoon lijkheid de handelsbetrekkingen tus schen de beide landen een ongekende vlucht zou doen nemen. En die en passant het aantal der» bij een even tueel verlaten zijner firma, om hem wedijverende directeurzetels met n zou vermeerderen. De vice-consul haalt een papiertje uit zijne borstzak en laat zijne oogen gaan over enkele vóór het gesprek aan de lunch neergeschreven punten: No. 2704 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 30 MAART 1929 Gebrek aan groote fondsen geen bezwaar Oostersche toestanden voor Europeanen ongekende mogelijk* heden tot verkrijging van het noodige kapitaal r- onbegrensd vertrouwen der Arabische bevolking in Hol landsche onderneming geen sprake van gebrek aan de noodige middelen." Met een nijdig gebaar steekt de vice-consul het papiertje weder weg en vloekt heel even binnensmonds: Sacrénom, van gebrek aan de noodige middelen geen sprake l" mompelt mj. Maar iedereen hier heeft geldgebrek! De correspondent vroeg mij gisteren een voorschot omdat hij de ziekenhuiskosten voor zijne vrouw niet kon betalen en achter was met zijne huur. En de jongelui .van de suikerafdeeling zijn ook reeds door hun salaris heen, op den tienden der maand nog wel! Zelfs dat kleine varken van een Mohammed wilde geld voor eene nieuwe fez voor dat Arabische feest van morgen l" En hijzelf, hg heeft het meest en het dringendst van allen middelen noodig, binnen een uur, hoogstens twee uren. Als die duivelsche Excellentie nu maar niet zoo vroeg aankwam zou hij mlSSthien nog kans hebben gezien het noodige bij elkaar te krijgen op de Beurs van vrienden. Hoewel.... op de Beurs is men ook wel bekend met des vice-consuls financiëele positie. In elk geval is het nu toch te laat. En zijn laatste bron in dergelijke spoedgevallen, de kas der firma, is door de circulaire van het hoofd kantoor drooggelegd. De vice-consul laat zich moedeloos achteroverzinken tegen de kussens van zijn luxueuzen wagen. Dan krijgt hij plotseling eene ingeving. Zijn gezicht klaart op, met een ruk richt hij zich overeind en geeft den chauffeur last stil te houden voor het eerste magazijn dat een telefoon bezit. Eenige oogenblikken later trippelt hij op zijne korte beentjes eene apotheek binnen en vraagt verbinding met het hotel 'dat hem dien morgen met eene nota heeft lastig gevallen. Op h oogen toon verwijt Monsieur Ie vice-consul den gerant de wijze waarop deze hem zijne rekening heeft durven aanbieden. Enfin, hij zal Ie petit compte" straks wel even persoonlijk komen vereffenen. A propos, hij komt lunchen met een, mogelijk twee heeren, een Excellentie en een gezant! Dus iets. zeer gesoigneerds, hèl Be grepen? Bonjour, bon jourre!" Ook Mathilde ,kr|jgt een belletje: ? Hallo, ma petite !" Zij moet om twee uur maar even bij het Savoyhótel aanrijden, hij zal bij den portier eene enveloppe voor haar afgeven. Alles in orde. Bonjour, chérie, au revoir l" ? Een half uur later staat Monsieur Ie vice-consul in gezelschap van ijn collega uit de hoofdstad eene geheelo reeks eerbiedige buigingen te maken voor, een rijzig, zeer aristocratisch uitzienden heer in eene salon der eerste klasse: Excellence, permettez-moi qu'au, nom de la colonie...." Maar Excellence" geeft zijne per missie niet. Excellence" heeft het veel te druk met zijne bedienden, bagage, telegrammen, champagne en meer excellente zaken. Bovendien verlangt hij er vurig naar weder vasten grond' onder de voeten te hebben. Wel zal het hem een eer en een genoegen zijn straks met de beide heeren consuls de lunch te gebruiken in het door Monsieur Ie vice-consul genoemde hotel. ' ? i Na z^jne beide gasten aan de zorgen van het Savoy-hotel toevertrouwd t hebben begeeft de vice-consul zich naar zijn kantoor en laat zich neder in den directeurstoel. Hij drukt op het knopje van oen electrische bel en een Arabische bediende verschijnt, die eerbiedig in de deuropening blijft staan. Vraag mijnheer den kassier hier te komen" beveelt Monsieur Leon Hazan kortaf. De Arabier verdwijnt en een oogenblik later treedt de gevraagde het vertrek binnen. Hij is een jonge man van omstreeks vijfendertig jaren, een typisch Levantijnsche verschijning. voorwaarde meer voorschotten, signor Bomonti, onder geene voorwaarde I Zij die reeds salaris hebben opge nomen, moeten dit op de eene of andere wijze terugbetalen, wy moeten nog eens zien hoe. Ik zelf heb eh.... geloof ik.... ook, eh.... in verband met uitgaven voor het consulaat.... en.... enfin ook een weinig opge nomen, nietwaar? Welnu, ik zal dat ook storten natuurlijk. Als directeur moet ik het goede voorbeeld geven, nietwaar? dat spreekt vanzelf.... Ik zal u eene cheque geven.... LENT E-ZANG 'f Was op den eersten lentedag, na barre tvintertijden. Ik had een diepen zucht geloosd en, met Mathilde en het kroost, was ik gaan autorijden. De zon was warm. Een vogel riep de jubelende tijding van Voorjaar.. en de lucht was blauw. Wij dachten niet meer aan de kou Of débevroren leiding.... De auto zong na lange rust weer opgewekt haar liedje. De kinderen waren exira-zoel. Mathilde droeg haar nieuwe hoed. Ik mijn gekeerd demVtje. Zoo reden wij de wegen langs... . .'. tot w'in een valstrik vielen.... We moesten op commando van een barschen, zwartgekleeden man, met anderen in een file... ? J)e Fiscus was 't, die op dien plek in hinderlaag gelegd was.... en die, bij 't zoeken naar gerij dat in gebreke tcas, bij mij aan 't juwl kantoor terecht was,... Helaas .. helaas .. de zon was warnt. . , .de1 vogels kwinkeleerden.. de lentehtcht icas stralend blauw.. .. Maar ach.. mij leek de were'.d grainv als ge'ver-ba-li-seerde.... W'ij reden voort, .de motorsang klonk plots ala nijdig grommen.... Mathilde zweeg een 'stil verwijt.. Mijn zoontje zei, als aardigheid" . .?Mama., moet Pap nu brommen?" , ' Wie rijdt er op een lentedag nog veilig door deez' landen..? Als in der Middeleeuwen na»-ht ralt hij, die wandelt, onverwacht ? . in grage rooverhanden.... 1 ' j " MELIS STORE l Donkere oogen in een ietwat gebruind, toch bleek gezicht en zorgvuldig volgens de laatste Parijsche mode gekleed. Hij is een Maltezer en Mon sieur Leon Hazan spreekt Italiaansch 'met hem. ' '? ** * ' .- '.': Ik heb u hier verzocht om eene onaangename affaire met u te be spreken, Signor Bomonti" begint hij. U heeft zeker de circulaire van het hoofdkantoor gelezen, nietwaar?" Si signore" knikt de heer Bomonti. Dus van heden af onder geene morgen..... of een anderen dag..... op eh.... wel op de Anglo-Eastern Bank bijvoorbeeld, nietwaar? Dat is dus in orde...." ' Si signore" beaamt de kassier. Dat is dus in orde" herhaalt Monsieur Leon Hazan, met zijne zakdoek de zweepdroppeltjes van zijn voorhoofd vegend, geheel in orde. Maar nu is er nog iets, Signor Bomonti, en dat is, dat het tegenover het per soneel in vele gevallen onmensohelijk zou zijn, plotseling met een systeem waarop de mengchen hun leven hebbén ingericht te breken. U en ik, wij hebben het, Dieu merci, niet noodig" vervolgt Monsieur Hazan, terwijl hij zijne hand op zijn hart legt en heel even zijne oogen naar boven slaat als om de Voorzienigheid te danken voor hare bemoeiingen in dezen, maar daar hebben wij nu bijvoorbeeld dien ouden Guépin, die zijn huishuur moet betalen en wiens vrouw in het zieken huis ligt, de arme I HU moet geholpen worden, Signor Bomonti! En dan die twee jongelui van de suikerafdeeling, la jeunessëdorée van het kantoor, zij hebben ook geld noodig. Zij hebben hard gewerkt, die jongens en zij hebben er zoo op gerekend t En dan die kleine hondenzoon van een Mo hammed, die snakt naar een nieuwe fez, een mooi, nieuw fezje om zijne alleronchristelükste feestdagen mede te vieren. Zou u hem dat kunnen weigeren, Signor Bomonti?" Non signore !" haast deze zich te zeggen. Gelukkig heeft het hoofdkantoor ook deze gevallen voorzien" verklaart Monsieur Hazan en zich op den borst zak kloppend vervolgt hij: Ik heb namelijk een streng per soonlijk schrijven van de hoofd directie ontvangen waarin men goed. keurt dat ik nog eenigen tijd doorga met in enkele gevallen voorschotten te verleenen mits onder de strengste geheimhouding. Nu heb ik zoo ge dacht, Signor Bomonti: ik geef u een bon voor vijfhonderd pond, die ik van u ontvang en hier in mijne kleine safe bewaar. Van dit geld geef ik dan aan die employees voorschotten, wier levensomstandigheden zulks absoluut noodzakelijk' maken, met het verbod er, op straffe van oogenblikkelijk ontslag, met de anderen over te spreken. Officieel weet dus zelfs u niets van deze voorschotten ,af. Hoe vinóTU die regeling, Signot Bomonti?" Prachtig, Signore !" antwoordt de kassier opgetogen, het zou werkelijk te wreed zijn de menschen plotseling zonder eenig gold te laten zitten." Zeer wreed ! Onmenschelijk" be aamt Monsieur Hazan opstaande, dus breng mij nu vlug even dat geld, Signor Bomonti, de arme kerels zitten te wachten, zij willen naar huis voor délunch." De heer Bomonti verdwijnt u komt even later terug met een pakje bankbiljetten, die, na nauwkeurig nageteld te zijn, in zijne tegenwoor digheid zorgvuldig in de kleine brand kast worden weggesleten en na zijn vertrek met groote snelheid verhuizen naar des vice-consuls ledige porte feuille. Voor hij het kantoor verlaat roept i Monsieur Hazan het koffiejongetje binnen, stopt hem met een breed gebaar wat zilvergeld uit zijne broek zak toe en zegt: Met voorschotten geven is hot voorgoed uit, versta je? Kom daar nooit wér om want dan ga je er uit. Hier heb je wat om eene nieuwe fez te koopen. Laat die morgen maar eens aan mijnheer den kassier zien om te toonen dat je er niet cigaretten voor hebt gekocht. Yallah, marsch !" Als, na eene uitstekende lunch, tijdens welke Zijne Excellentie een buitengewoon gunstigen indruk heelt ontvangen van, zijns gastheers kwali teiten als organisator en voortvarend handelsman, de drie heeren in de gemakkelijke fauteuils der hotelhall hunne Turksche koffie gebruiken, wendt Monsieur Ie vice-consul zich opnieuw tot den gezant: Zooals ik daareven reeds gelegen heid had terloops op te merken, Excel lentie, biedt ons land, ook door de mentaliteit der'bevolking, onbegrensde voor den Europeaan moeilijk te begrepen mogelijkheden'tot verkrij ging van hot noodige kapitaal...." l' i!» i'.