Historisch Archief 1877-1940
i*:
i
f
rocne Amsterdammer
eekblad voor Nederland
Paaschnummer
ONDER HOOFDREDACTIE VAN Mr. A. C. JOSEPHUS JITTA
Redacteuren: H. BRUGMANS, L. J. JORDAAN, M. KANN EN
TOP NAEFF. ?- Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM
. KEIZERSGRACHT 333, AMSTERDAM C.
Sollditeit ongeëvenaard
OPGERICHT IN 1877
No. 2704
ZATERDAG 30 MAART 1929
Het valt mee!
door Mr. R. H. Dijkstra
De nieuwe wet op de Xaamlooze
Vennootschappen.
OVER de ergste schrik zijn wij al weer heen.
Toen de Eerste Kaïnei' in den vurigen
zomer den volke verraste door hare sanctie te
hechten aan het veel omstreden wetsontwerp hou
dende eene nieuwe regeling van . de iiaamlooze
vennootschap, werd het velen in don lande bang
te moede. Onder den indmk van hot groot rumoer,
rond dit wetsontwerp gemaakt, verwachtte men
niet anders, of wij stonden aan den vooravond van
een revolutie in de ontwikkeling van het voor ons
economische leven zoo belangrijk instituut van de
naamlooze vennootschap, een revolutie, die niets
dan narigheid zou brengen, gelijk iedere andere
revolutie. ,
Met ongekende ijver en weetgierigheid zette
alles wat met eonige X.V. ook maar iets van doen
heeft, zich tot de bestudeering van -..De Nieuwe
Wet". Men onderzoen^ haar van bepaling tot be
paling, men las en herlas eigen en anderer statuten.
men dacht bij gebrek aan vaardigheid in het werken
met wetten niet goed te vatten of te interpreteeron,
men kocht commentaar op commentaar, maai-.. ..
van een omwenteling geen spoor.
Zeker, in ieder stel statuten vindt men een aantal
bepalingen, die niet in overeenstemming zijn met dio
der nieuwe wet, en deze houdt- een serie bepalingen
van aanvullend recht in, die men liever niet van
kracht ziet worden. Ter voorkoming van onaange
name verwikkelingen en verrassingen is het
nood?/akelijk of in ieder geval uitermate gewenscht, dat'
men zijn statuten herziet en aanpast aan de nieuwe
wettelijke regeling. Honderden vennootschappen
hebben de daartoe vereischte stappen reeds
ondernomen of voorbereid, en wie daarin nalatig.
leef, zal goed doen dat verzuim zoo spoedig moge
lijk te herstellen, opdat me.n in de statuten zijner
vennootschap een handleiding voor hare normale
functioneering kan blijven zien, en niet bij allen
wat men doet en laat het voor den leek uittcraard
moeilijk te hanteeren. Wetboek van Koophandel
moet opslaan.
Bij de bestudeering der oude statuten kwam en
komt men veelal tot de ontdekking, dat daarin in
den loop der jaren veel ongerechtigheden, tegen
strijdigheden, n dubia zijn binnengeslopen, en
de gedetailleerde regeling der nieuwe wet dwingt
ons ons rekenschap van vele kwesties en moeilijk
heden, waaraan wij vroeger nauwelijks dachten... ?
Dit voorjaar brengt een hoognoodige groot e
schoonmaak voor tallooze vennootschappen.
:' '*'?-*',.- ?'?'.??
Maar een omwenteling?
Van belangrijke machtsverschuivingen tusschen
de verschillende vennootschapsorganen is geen
sprake;
Weliswaar verklaart de nieuwe wet de algemeene
vergadering van aandeelhouders souverèin. Maai'
deze verklaring is een zuiver platonische, waai* de
wet de statuten geheel vrijlaat om die souvereiniteit
naar believen te knotten, en deze, mits zulks openlijk
geschiedt, praktisch naar de andere vennootschaps
organen te verleggen.
Zelfs de oligarchische en autocratische clausules,
vóór l April bestaande; kunnen zonder muer
gehandhaafd blijven,' en de juristen hebbon ook
voor de nieuw, op te richten vennootschappen reeds
de middelen gevonden otn de regeermacht geheel
te houden in handen van een kleine groep oprichters
en leiders» die van out-sidel's slechts financieele
deelneming verwachten, op grond van goed ver
trouwen in de bestaande leiding.
De bepalingen dor nieuwe wet. waarover het
grootste kabaal is gemaakt, die betreffende de
verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van
directeuren en commissarissen dor Xaamlooze
Venoontschap, blijken bij nadere beschouwing al heel
weinig nieuws te brengen en in hoofdzaak slechts
uitdrukkelijk vast te stellen, wat tot nog toe op
grond'van. meer algemeene rechtsbeginselen onge
twijfeld reeds als geldend recht moest worden
aangenomen en door onze jurisprudentie ook werd
aangenomen.
De eenige nieuwigheden, die de nieuwe Wet ten
deze brengt, zijn' de hoofdelijkheid van de aan
sprakelijkheid van directeuren en commissarissen,
behoudens tegenbewijs, en hunne aansprakelijk
heid tegenover derden in geval van misleidende
voorstellingen omtneiit den toestand tier Vennoot
schap gegeven in hare balansen en winst- en verlies
rekeningen.
Degenen, die door de onderhavige bepalingen
zoozeer waren verontrust, bleken te zijn opgeschrikt,
doordat-zij zich plotseling bewust zijn geworden
van een aansprakelijkheid, die zij reeds jaren ge
dragen hebben, zonder zich daarvan rekenschap
te geven. En nadere overweging van de quaesties
waarom het hier gaat. leidde reeds spoedig tot de
conclusie, dnt de nieuwe wet. wel verre van de
'aansprakelijkheden meer in liet bijzonder van
commissarissen te vergrooteii, integendeel gele
genheid geeft om deze binnen normale en voor
ieder aanvaardbare grenzen terug te brengen.
Wanneer men de oude, vage, en in den regel de
werkelijke functies van commissarissen geenszins.
weergevende, formule, dat zij belast zijn met het
toezicht op do handelingen der bestuurders (direc
teuren) laat vervallen en deze vervangt door een
scherpe,'positieve on limitatieve taakomschrijving,
zal niemand bevreesd behoeven te zijn voor de
aanvaarding van een commissariaat eener Vennoot
schap en zullen de risico's die 'Commissarissen voor
hunne rekening nemen, in den vervolge eer kleiner
dan grooter zijn dan die. welke zij tot nog toe,
zij het dan ook ongeweten, hebben gedragen en zal
ons rechtslevon aan klaarheid on zekerheid hebben
gewonnen.
Op dezelfde wijze blijkt t on aanzien van ver
schillende andere quacstios, die aanvankelijk tot,
ongerustheid aanleiding gaven, doen' meerdere
klaarheid in. formuleering een voor ieder bevredi
gende oplossing te vinden.
''? '.-?' '- ' * * *?"' ?'' - "' ? .' '.. ...
JDe eenige bepalingen, die vóór vele, vooral
kleinere vennootschappen ernstige?en'
gerechtvaardige bezorgdheid bleven geveiii waren die»
betreffende de verpliehe. publicatie van balans
«m , winst- en verliesrekening. Weliswaar hadden
de deskundigen ook te dien aanzien reeds spoedig
velschillende middelen gevonden, om aan de moest
ongewenschte konsekwenties dezer publiciteit te
ontkomen, maar niettemin bleef 'men, en terecht,
zwarigheden voelen.
Hier was het echter de Kegeo.ring zelve, die blijde
uitkomst bracht. Xa dienaangaande hot'ad vies te
hebben ingewonnen1 van eene commissie van des
kundigen, kwam zij ons reeds vóór de invoering dor
wet verrassen niet no novelle, dio aan alle
gerechtvaardigde bezwaren, tegemoet koiiit. en in een
diiiDE GROENE AMSTERDAMMER
Prijs per jaargang ? 10.?bij vooruitbetaling.
Per No. 25 Cent. AdvertentiCn ?0.75 per regel.
Postglro 72880, Gem.-Oiro O 1000.
INHOUD:
tl. Mr. R. H. Dijkstra, Het valt mfe!
2. Air. H. Scholte, Spaansclie indrukken.
3. Joh, Braakensiek, Engelsche verkiezingen.
Dr. E. van Raalte, De stemming in België.
4. Dr. B. Raptschinsky, Russische migrés.
CM. J. F. Karaten Jr., Het Lcidsche Stadhuis.
6. Dr. A. Perdeck, Amerik. litteratuur.
7. Dr. Jac. P. Thijsse, Groenende Paschen.
9. A. Wiesebron?Spier, Egyptisch vlechtwerk.
11. L. J. Jordaan, Paschen »<>-><,. A\r. Frans
Coenen, Kroniek.
13. K. Araguez, De peren of het moment.
15. G. de Wit, Vreemde geschiedenissen. Radio.
16-17. Dr. A. J. O. Sunier, S ie uwe lerenvtrblijven
in Art is.
19-21. Dr. W. van Bemmelen, Golven'.
22-23. C. A. Klaas«e, Economische weef kaart.
25. Uit het Kladschrift van Jantje. Alida
Zevenboom's Croquante Croquetjes.
27. Melis Stoke, Aanschouwelijke geschiedenis.
28 Charivaria.
29. Dr. Singels, Tytoler Huisspreuken.
30-31. A. Schillings, Een consul in moe i lijkheden
.32. Cel 2, Telefoontje. Nessuno, Intervie'w.
Bijvoegsel: Joh. Braakensiek, De plannen van
Waterstaat.
beschaaFde smaak
Vraagt Bonbons
Let op c/en naam
tal zeer verdienstelijk geredigeerde artikelen eene
alle: zins bevredigende oplossing voor alle moeilijk
heden op dit stuk brengt. ,
P«;zo. novolle geeft ter vervanging van hut'
i:<ite<jorisclt publicatie-voorschrift van het berucht
veworden nieuwe art. '12e' van het Wetboek van
Koophandel, eene limitatieve opsomming van enkoio
groepen van vennootschappen, wier .'structuur ot'
bedrijf van dnsdanigeu aard zijn, dat daardoor
oen verplichte openbaarht id in de uitkomsten van
haar financieel beleid alleszins gerechtvaardigd en
geboden is, on stolt alle andere vennootschappen
vrij van de publicatieplicht. Zij houdt voorts in een
aantal scherp omschreven eieclien, waaraan de
Wel te. publicecren jaarstukken hebben te voldoen,
en waardoor hot onmogelijk wordt-gemaakt aan
de publicatie-voor&cimften hunne beteekenis
praetisch geheel te ontnemen door een zoo eenvoudig
middel als do samentrekking van de balansen o.d.
in twee of drie. posten. Een zeer 'royaal gei edigeerde
overgangsbepaling geeft ons vijf jaren den tijd om
on? aan de nieuwe regeling aan te passen, do in
wezen besloten vennootschappen zich de wette
lijke kenmerken dei beslotenheid te doen
assumeeren.
Wanneer, waaraan overigens eigenlijk niemand
twijfelt, de Staten-Generaal hunne medewerking
veiloenen om deze novelle tot .wet te doen worden,
zal op deze wijze hot laatste restje vrees voor
schokkende gebeurtenissen verdwenen zijn.
it het
,lwedaarde
j
vol
utorien de
issing
jf, hij
aii de
rland, 1930
a van
at op
arland
>t zou
verte
n, zal
iVende
5
be