l 8 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 APRIL 1929 No. 2708 l r J. D. STRUIJS & Zn. Prinsengracht 837 Telefoon 37906 Begrafenissen - Crematie - Transporten AMSTERDAM eKOK DEN HAAG JengleSScMt DAME5TA5CH MET NORMALE PARAPLUIE Koldewey & Corbière Leidschestraat 30 - Amsterdam SPECIALITEIT IN: Slaapkamermeubelen Matrassen Dekens I; QJASPgBOMMEL' BOB^BISDER KERKSTRAAT 58 AMSTERDAM GEORGE H. LAGAS AMSTERDAM" Telefoon .24611 - Andreas Bonnstraat 40 ELECTRISCHE LUXE BROODBAKKERIJ Specialiteit in alle Broodsoorten BEGRAFENISVEREENIGING N. SAX ]r. P.O. Hooftstraat 38 AMSTERDAM Teltf.: 30341, 342M REGELING VAN BEGRAFENISSEN EN CREMATIES VAN UIT ALLE PLAATSEN EIGEN UJKKOETSAUTOMOBIELEN W. KL POLMAN TUIN OVERTOOM 526 -* Telefoon 82660 Begrafenissen - Transporten - Crematies STEENHOUWERIJ D, WEEGEWIJS Rapenburg 44 - AMSTERDAM - TcL 42662 MARMERWERKEN GERARD B. RIJKE Jr. BINNEN ARCHITECTUUR KEIZERSGRACHT 559 - Telef. 30559 Complete Meubileering zoowel eenvoudige als betere uitvoering G. J. DE KONING 8 ZOON Keizersgracht 447, A'dam Tel. 43688. Opgericht Ao. 1739 Pendules, Horloges, Stijlklokken, Wekkers, Barometers, Gouden en Zilveren Werken Grootste Sorteering Goedkoopste Prijzen N.V. v/h. Gebr. BREEN NI E UWENDIJ K 172 HAARLEMMERSTRAAT 64 R O ZENG R ACH T 53 Ateliers voor reparatiën aan Uurwerken. Goud en Zilver Firma RRÖNER Nieawendijk 167» Amsterdam MANUFACTUREN EN WITTE GOEDEREN Speciaal adres voor Uitzetten en Huishoudgoederen TRICOT ONDERGOEDEREN Musiceer! Musiceer zelf en laat 't ook Uw kinderen doen. Kinderen zijn meestal erg musicaal en in hun jeugd leeren ze mak kelijk. Elk instrument. Piano, Orgel of Vleu gel, is door óns huur koopsysteem b i n n e a Uw bereik. Vraag nog heden .onzen catalogus No. 57 ' WEES tC2 DELFT W ^ l Voornaamste Kleedinginrichtin op elk gebied 2708 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 APRIL 1929 Iets over Montessori Een poging om misverstand uit den weg te ruimen door L. Sirks-Harmeijer IEDER, die Montessori's leer belijdt, heeft zich wel eens de ietwat wonderlijk aandoende vraag Gooren stellen : Montessori, o is dat van die school, waar de kinderen alles mogen doen?" óf ,,Bent u vóór Mentessori-opvoeding 'i o, dan mogen uw kinderen dus doen wat ze maar willen. hè?" Neen, de naam van Montessori wijst niet heen noch naar een school, noch naar een gezin, waar de kinderen ,,alles mogen doen" niet naar een plaats, waar bandeloosheid als een deugd en luiheid als een verdienste wordt aangezien, maar ? wél naar een omgeving, zóó gekozen en ingericht, dat het normale kind er de mogelijkheden vindt, waaraan hij zijn gezond verlangen naar bezigheid vervullen kan, waar hij vrij is in zijn keuze, maar gebonden aan de plicht niemand te hinderen in. diens arbeid waar hij werken mag zóó en zoolang of zoo kort als hij dat verlangt, en ongestoord door verbod of bevel het oord, waar, voorzoover 't,,school" is, de kinderwereld, of liever nog de , kindermaatschappij, zichzelf opbouwen kan langs zuivere lijnen, zonder de breuk van na-ijver en persoonlijke eerzucht en waar, voorzoover het ..gezin" is, de kinderen veilig zijn voor vernielend. ongeduldig ingrijpen in hun ontwikkeling, veilig, - omdat hun ouders de gouden les hebben geleerd van de eerbied en het vertrouwen. Of een Montessori-kind dan nooit verboden wordt? Op de van oudsher bekende wijze van ..Laat dat ..Blijf af", of Zwijg" zeer zeker niet. Misschien zou ik 't zoo kunnen formuleeren, dat de oude paedagogie 't zoo noodig vond, steeds het accent op het verbodene" te leggen, het negatieve naar voren te brengen, terwijl wie Montessori volgt. weet, dat we het kind, dat het verkeerde doetH(en zelfs dat is vaak niet zoo eenvoudig uit te maken en vast te stellen en menigmaal zal 't zoo kunnen wezen, dat wat op 't eerste gezicht fout leek. bij dieper vorsching bleek voorbereiding te zijn tot het heel-goede) dat we dus het falende kind met zijn aandacht niet moeten i-afttkl(itken aan 't eigen tekort, maar integendeel duidelijk hem zullen voorleggen wat wél kan, wél mag ? het accent dus verleggen naar 't positieve binnen den kring van zijn mogelijkheden. Maar let wel, dat ik van accent spreek, van een graduatie-in-klem dus. want 't is niet zoo, dat het Montessori-kind nooit zou gewezen mogen worden op eigen fouten, die immers in diepte van belang rijkheid varieeren kunnen tusschen de oppervlak kigste mistasting en een den levenskern rakende misdaad. Zeer zeker zal het Montessori-kind moeten weten van eigen struikeling en val. juist hij, omdat hem ook zélf de verantwoordelijkheid van het opstaan en verdergaan wordt toevertrouwd. Maar zijn zijn gedachten ns bereid gevonden de eigen schuld in zich op te nemen, dan mogen zij niet in voortgezette boetpredikaties of verontwaardigingauitingen verder misbruikt en opge bruikt worden ' Wij, wij hebben in 't paedagogisch verband geen andere taak dan achtergrond" te zijn zij staan op den voorgrond, het volle Licht valt op hun gestalten, hun daden en hun gedrag, en op het Levenstoqneél zullen zij ook hun spel zelfstandig moeten spelen. Het is duidelijk, hoe bij deze opvatting van de - verhouding tusschen ouders en kinderen (en in liet (TOOSEN^WAGEBIIAN TELEF-13' algemeen tusschen wie opvoedt en wie opgevoed wordt), 't probleem van de gehoorzaamheid niet, zooals onze tegenstanders beweren, uitgeschakeld wordt, dat allerminst maar wel sterk umgewcrtet": waar de Montessori-opvoeding met haar vér-strekkende consequenties doorgedrongen is in de harten, is de scherpe scheidingslijn tusschen ouders en kinderen als tusschen wie 't wél en wie 't niét weten of als tusschen machthebbenden en onderworpenen, weggevallen. Een waarachtige Montessori-ouder voelt' de onhoudbaarheid der oude stelling, dat hij 't te zeggen heeft, en het kind hum heeft te gehoorzamen. Neen, beiden, ouder n kind dragen als een onafwendbare noodzakelijkheid de plicht der gróóte gehoorzaamheid aan de eischen, die voor ieder mensch uit de levensverhoudingen zélf oprijzen. Ze is een zware opgaaf, deze gehoor zaamheid, die in zich sluit de kracht en kunde van het onderscheidingsvermogen en voor het kind is ze daarom zonder hulp nauwelijks te vol brengen. Die hulp nu mogen wij zijn, maar ook niet mér en vooral in eigen oogen niet mér. Wij mogen ons kind helpen zijn Levenseischen te herkennen en daaraan te gehoorzamen, wij mogen naast hem staan in de zware geestelijke arbeid, die dit vereischt krachtiger hulp naar mate we zélf sterker, dat wil hier zeggen: zélf gehoorzamer zijn, maar altijd naast hem, nooit tet/enover hem. Gehoorzaamt het kind dan niet, dan dragen wij mét hem de schuld van zijn tekort. «lat ook ons tekort bet eekent en ongeschonden blijft de trouw van ons verbond. Omgezet in de praktijk van het dagelijksch leven moet deze theorie niet leiden tot omslachtiggemotiveerde of angstvallig-omsehreven raad gevingen daar waar de oudenvetsehe terminologie kort en bondig zou zeggen: ..Doe die deur dicht" b.v. of ..kom eten". Wij nemen graag de een voudige, kernachtige vorm over en die schendt ook zeker niets, als er innerlijk, door ouder n kind. maar geicetcn wordt, dat liet nooit is: ..iA- wil het zoo en jij hebt mij te gehoorzamen", maar: ..«A; eisch niets van je ik breng je alleen als wave het de boodschap over van.. .. het Leven, dat op dit moment van je vraagt om deze daad te doen." ..Deze daad" zal de eene maal misschien 't sluiten van een deur of 't op-tijd-aan-tafel komen inhouden en een andermaal beteekenen een zware gang van zelf-verloochening de noodzakelijkheid van hare verrichting is .steeds even klemmend: de gehoorzaamheid steeds e v on streng geboden mits maar gén persoonlijke willekeur de Mjcnlijkc achtergrond vormt. Ik bedoel niet. dat er' nooit persoonlijke elemen ten bij in betrokken mogen wezen ??het heele Leven haast is opgebouwd uit persoonlijk-gefmideerde factoren en die hoeven allerminst daarom onzuiver te zijn zij moeten alleen aansluiten aan algemeene menschelijkhcidseischen om gehoorzaam heid te mogen opvorderen. Xu nog n andere, zeer bekende formuleering van de bezwaren tegen onze methode. Deze luidt dan zoo: ,.De Montessori-op voeding kweekt egoïsten in zich-zelf verloren hyper-individualisten; alle/ gemeenschapszin wordt door haar toepassing gedood." Voor mij is dit haast de meest onbegrijpelijke van alle verwijten, die ons gedaan worden, omdat ik de grootste en allerbelangrijkste waarde van heel déMontessori-opvoeding in school n huis juist hierin zie, dat zóó, meer dan op eenige andere mij bekende wijze, de kinderen opgroeien kunnen tot bewuste leden van een levende gemeenschap. ? En dit in te zien,lijkt me zóó simpel, dat ik nauwelijks met de gewichtigheid van een soort bewijsvoering durf aan te komen. , Stelt u zich maar even deze geweldige contrasten voort.de gewone school met als uitvloeisel, van haar klassikaal stelsel 't verbod van voorzeggen en de zonde van het afkijken, en de Montessori school met haar van-zelfsprekendheid van onder linge hulp n steun. ? Wie hier verdwaald is geraakt in het duister van een of ander probleem, gaat, als de natuurlijkste '/aak ter wereld, zijn licht opsteken bij een kame raad, die hem soms nog beter den weg kan wijzen dan leider of leidster. Ik weet 't wel, op de gewone school wordt het hulp-principe als zoodanig niet miskend, maar gedurende de ondurwijs-uren moet het toch een voudig uitgeschakeld worden, wil in dit systeem beoordeeling der leerlingen mogelijk zijn en met dat al neemt de kinderziel dag aan dag de indrukken op van veroordeeld, ja bestraft hulpbetoon en vari oneerlijkheids-qualificaties, waar alleen maar, menschelijk, gezocht werd naar wat steun bij den naaste". En daarnaast leeft op de Montessori-school het elkaar-helpen", overal, met huishoudelijk zoo goed als met intellectueel werk, en zonder schade aan de zelfstandigheid, die hier alleen niet, als een bespotting van haar ware beteekenis, tot geestelijke gierigheid is geworden. Ik zag eens in 'een Montessori-klasse hoe een klein meisje een bakje met keurig gepunte kleurpotlooden liet vallen: gén verontwaardigd verwijt van de leidster, gén consternatie ook onder de kinderen, noch een onbeheerscht, ongeordend zich-er-allemaal-mee-bemoeien, maar wél dadelijk een paar helpende handen en een samen-beseffen van hoe jammer" en ..nét allemaal zulke nieuwe fijne punten" en dan een ander stemmetje weer: ..geef maar gauw hier mijn werk kan wel een oogenblikje wachten ik zal ze wel meteen in de slijpmachine even doen dan heb jij ze zóó weer." Ken schijnbaar onbeteekenend voorvalletje: het vallen van wat potlooden en wat openbaarde 't niet aan geestelijke schatten ! Collectieve rust en bezonnenheid, eerlijke critiek en eerlijke spijt. eerbied voor 't materiaal en hulpvaardigheid! En een omgeving, waar dit alles groeien en bloeien mag, zou het .verwijt kunnen treffen, dat gezonde gemeenschapszin er niet tot ontwikkeling komt? Misschien geeft het volgende verhaaltje er nog afdoende antwoord op. Het werd mij eens door de leidster, die "t in hare klasse had waargenomen. verteld, en altijd is 't me bijgebleven, omdat er zoo typeerend duidelijk de onbewuste overgang uit sprak, die het heel kleine kind-voert van de daad-uit-eigen-lust-geboren. naar de nog ? onbe grepen, maar daarom niet minder wezenlijke daad-van-hulpbetoon, de gouden schakel leggend tusschen de groote levenswaarden der eigen on middellijke levensbevrediging en de op hooger plan liggende daad-van-hulp. 't Was een klein meisje, dat dol was op water en wat men gewoonlijk ..knoeien" noemt; op 't schooltje had ze haar vreugde mogen houden voor déhint was echter de baan gevonden, waarop deze zich tot arbeid kon louteren: het kindje had vrijheid om wat te morsen en kreeg een dweilt je om de plasjes mee op te nemen. Dagen lang was ,zij hiermee volkomen tevreden en dacht aan geen uitbreiding-van-mogelijkhedeh tot op een morgen, op een tafeltje vlak in haar buurt, 't vaasje met bloemetjes van een ander kind omviel en een plasje water zich vertoonde op 't glan zend hout. Een plasje water, daar hoorde haar dweilt je bij dit was haar werk en haar blijde recht - en zoo deed ze. onbewust van eigen voort gang, toch haar rste daad, die, zoo al niet uit sluitend, dan toch ook mee een ander" aanging. Na dit schoon en stil begin breidde de kring van haar deelende belangstelling zich steeds uit en'had zij voorgoed den weg gevonden naar het bevrijdend besef, dat wij n i et gevangen zijn in onszelf, maar mét elkaar deel hebben aan het groote Leven. De voeding van een zuigeling met KARNEMELK van OUD BUSSEM ~tf kost 30 cent per dag ~t~ Kerkstraat 67 - Telefoon 37344] j;