t i ,ii: GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 APRIL 1929 No. 2708 THANS KUNT U DRINKEN ZOOVEEL ALS U MAAR WENSCHT. Maakt u gerust een einde aan den ouden strijd. De heerlijkste aller dranken behoeft ook door u niet meer gemeden te worden. U behoeft ook geen uitkomst W »] te" zoeken in een meerder gebruik vait thee en daardoor uw spijsvertering nadeelig beïnvloeden. Als alle anderen kunt u thans genieten van uw kopje troost". U kunt ook twee of drie kopjes gebruiken, zooveel als u belieft, maar het moet Koffie Hag zijn! Alleen deze koffie is coffeïne-vrij overeenkom stig de voorschriften der wet! Ze staat onder voortdurende chem.-med. controle van med. Dr. F. Basenau, Amsterdam. Slapeloosheid, nerveuse verschijnselen, hartkloppingen, zullen dan tot het ver leden behooren, want uit Koffie Hag is gegarandeerd 97 pCt. van het schade lijke bestanddeel verwijderd. Koffie Hag is een keur uit de edelste koffieboonen, welke Zuid- en Centraal-Amerika, Java en Arabic" voortbrengen. Niets is daaraan toegevoegd, niets is daaruit verwijderd, behalve de schade lijke coffeïne, ten gerieve van de meeste koffieliefhebbers. Vergeet u niet, dat het niet de coffeïne is, die smaak en aroma aan de koffieboonen geeft. De smaak- en aroma-gevende stoffen ont staan eerst bij het branden, terwijl de coffeïne den ruwen koffieboonen wordt ontnomen. Koffie Hag verschaft u alle genoegens van een lekker kopje koffie, alleen de schadelijke uitwerking ontbreekt. 10.000 Geneesheeren in binnen- en buitenland bevelen Koffie Hag aan en zijn met hun gezinnen verbruiker, overtuigd, dat Koffie Hag in n woord beter is en gezonder. WEIFELAARS EN TWIJFELAARSKUNNEN EERST PROEVEN. Tegen inzending van onderstaanden bon met / 0.40 in postzegels leveren wij tijdelijk rechtstreeks over de post, , een proefpakje Koffie. Hag, gemalen of boonen. BON in gesloten enveloppe te verzen den aan KOFFIE HAQ MIJ,, AMSTERDAM. Hierbij 40 cent* In postzegels waarvoor ik wensch te ontvangen: ? , proefpaKje Koffie Hag (doorhalen wat niet verlangd wordt.) NAAM: , PLAAtS: ;.. STRAAT: Gr. Amsttrd No. JO MILLMIJ LEVENSVEPZ.MU sGRAVENHAGE AMSTERDAM-UTRECHT De HolL Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70, De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000. opzakeIflk onderpand en onder borgtocht, met in paadgeving eencr polls vaa levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% schuldbrieven in stukken van f 1000.?. 500,- en f 100.- tegen Beurskoers. Rott Hypotheekbank v. Nederland Opgericht in 1864 Voltcckcnd Maatschappelijk Kapitaal f 5.000*000* Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het kantoor der Bank. Ged. Bierhavèa 25 te R'dam of tot hare Agenten. De Directie t Mr. Th. Reepmaker. Mr. N. P. C. v. Wflk, Mr. B. vattj Rossem. STANDAARD HYPO T HEEK B ANK tt ROTTERDAM Directie: Mr. H. H. C. CASTBNDIJK. en ?. MOSSELMAN De Bank geeft onder controle van het Algem. Administratie' en Trtutkantoor 4k%Pandbtievtn tegen beurskoers uit. Abonneert U op «De Vrouw en haar Huis*' Prijs per jaar f 10 Franco p.p. f 10.75 Proefnr. op aanvraag l Mei begint de 24e jaargang Uitgave Van Holkema 6 Warendorfs Uitg. Mi}. A'dam N. T. Utrecltsclie Inotlietlut UTREC Pandbrieven pl.m. f 49.000*000.~ De Bank stelt beschikbaar: 5% PANDBRIEVEN 100* % 4J % PANDBRIEVEN 99 % in st.ukken van f 1000.?. f 500.?en f 100. De Directie: Mr. A. J. S. VAN LIER Mr. P. R. HOORWEG Nederlandsche Handel-Maatschappij, N.v. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE i *.* Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements, Britsch-Indiê, China» Japan en Arabi ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. lEVEHSVERZEKERING MAATSCHAPPIJ Gunstige polisvoorwaarden H H7 M LJ ET AA Zeer billijke premiën. Abonneert U op QNZE AARDE Rijk geïllustreerd maandblad '',.(? ' . ' Prijs per jaargang f 10, f r. p.p. f 10.75, Zeepost !12, BuitenU ! 13.50 Proef No. gratis. Uitg.vanv. Holkema & Warendort's U.-M.,Amsterdam aaiaiaiaiiaajaiaiBB^ N.V. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland N.V. Maastrichtsche Hypotheekbank voor Nederland Verkrijgbaar: 41/8 % PANDBRIEVEN tegen Beursnoteering Deze Pandbrieven zijn aflosbaar door uitloting binnen 25 jaar. Zsfo. 2708 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 APRIL 1929 BEURSSPIEGEL Donderdag, «3 April UK olie-kwestie is nu reeds eenige weken gehuld in een waas van wij-kunnen-nietverder - komen-zoolang-er-een-kink-in-den-kabel-is. Wonderlijk hoe er in alles een zekere Schablone is t" onderkennen. Toen de Schotsche conferentie voor ruim een jaar feitelijk principieele overeen stemming had gebracht terzake van een samen werking tusschen Koninklijke-Shell en Standard Oil heeft, men precies hetzelfde recept afgewerkt. Ook toen volgde op de fatale besprekingen een periode van stilzwijgen, van schijnbare stagnatie. Totdat plotseling de kogel door de kerk bleek te 7.iju. De Russische aangelegenheid vertoonde een nagenoeg ifelijk verloop. En nu schijnt het weer tienzelfden kant uit tégaan. Van de Amerikaansche i'i^göerinp en haar bezwaren tegen restrictieplannen hoort men al niet veel meer. Wel zou zij. naar de laatste berichten, te kennen hebben gegeven, dat t'oriserveerhiK van olievoorraden natuurlijk wel mogelijk zou zijn. Ik wees er de vorige keer reeds tip flat tlit. waarschijnlijk de wijde achterdeur zou zijn waardoor men kon retireeren. Oil-conservation U een maatschappelijk belang en vindt als zoodanig in ik- V.S. veel aanhangers, maar restrictie. . . . foei ti'-en. Toch voelt de regeering zich blijkbaar niet U 'ivohtigd zot» maar ineens volte face tó maken, maar ook hier is een oplossing spoedig gevonden. Krg makkelijk in een statenïederatie: De federale wetten voorzien in deze kwestie niet, zij valt onder u-- auspiciën der individueel» staten. En die staten zullen wel weten wat hun belang is ! Trouwens zelfs waixueor onverhoopt en onverwacht toch nog wettelijke obstakels in den weg zouden komen, 7A\ er toch wel een weg gevonden worden om het «o«»l te bereiken. Da staatsinmenging is nog niet 7.' n i ver dat een fabrikant, wanneer hij zijn fabrieken wil .sluiten of half-tinie wil werken, gedwongen kan worden om met volle kracht door te werken. IV' Amerikaansche (quasi-) bezwaren gingen tegen tl Ie beperking zelve. En aan vindingrijkheid om een agi'i'ement te maken dat niet door de wet is aantet asten zal het de olie-maatschappijen niet ontbreken w.mneer liet haar belang betreft. D.' beide Indische cultures: rubber en. suiker ?v.org.m' nog steeds niet voor eeti opleving aan d" Amsterdamsche beurs; integendeel beide fond-? .SMtisoorten hebben in de laatste weken nog voort durende, soms gevoelige, koersverliezen moeten boeken. Ondanks record-productie van automo bielen bij alle voornaamste fabrieken over- de iS-'hefle wereld en groote vraag naar autobanden blijft de marktpositie van het artikel rubber on verminderd ongunstig. Natuurlijk heef t men wel weer verklaringen voor de exceptioneel hoogt' productlefijfers en uitvoeren uit Malakka. maar het_publiek h-M-ht aan voorspellingen te dien aanzien heel weinig wa.irdémeer. Men realiseert, dat in de HH/iste toekomst toch de auto-industrie eerder een lichte reactie dan een nog verdere stijging zal vert«ionen. Dit tle beide groote Amerikaansche pro ducenten Ford en Ueneral Motors zich niet meer energie dun ooit naar Europa en '.andere niet' Aiueriknanseho markten wenden, wordt opgevat .?tls een teeken, dat in de V.S. de markt langza merhand verzadigd raakt. En de uitbreiding van tl«-/,e nijverheid in tle laatste jaren is' te sterk gew.-.'st dati d&t'dt* capaciteiten vooreen belangrijk «It-el zou kunnen worden bezet door orders ter ver-' Vittigmn van oude Wagens. Maar dat alles zijn filos.ifii-n met betrekkelijk weinig ondergrond. Om dat men van 'de werkelijke rubber-positie nog < v.nii bedroefd weinig afweet. 'Men kent de officieele cijfers der ..publieke" voorraden:,maar tle ..particuliere"' kent'men niet. De Amerikaansche pool houdt zijn geheimen. ;en wanneer mocht blij ken dat op zulk een wijze, door intering j(»p voor raden, de vraag eenigen tijd kunstmatig laag is gehouden. dan kan dat soms plotseling een ople ving teweegbrengen. DJ speculatie is steeds op haar hoede, dat hebben wij een paar maanden geleden nog kunnen waarnemen, toen. zonder eenige evldwnte reden, plotseling een koppbeweging ont stond. ' . ? -.....'.. Onze Obligatiemarkt door G. A.. Klaasse De koerHdullng WIJ waren hier te lande in de laatste jaren gewend geraakt aan heel weinig koers fluctuaties in tle voornaamste inhcemsche obligatiën. Men kon zich langzamerhand een gemeenteobligatic of -pandbrief niet anders meer voorstellen dan met een rentetype van 4.5 pCt.; alle andere fondsen waren reminiscensen van langvervlogen tijden. En eensklaps dreigt nu de rust tip onze beleggingsmarkt te worden verstoord. Sedert het begin van dit jaar zijn de koersen van staats- en gemeentepapieren geleidelijk afgebrokkeld; de hypotheekbanken kunnen haar 4.5 % pandbrievcn heel moeilijk plaatsen. liet rendement van de voornaamste geniecntepapieren is van rond 4.5 pCt. opgeloopen tot circa 4.7 pCt* Emissies van prima inheemsche vaste rentegevende fondsen zijn reeds geruimen tijd niet meer voorgekomen. Eenerzijds omdat de emissiehuizen weten dat het belegRund publiek een 4.5 pCt. leening geenszins een gun stig onthaal zou bereiden. En anderzijds omdat de aspirant-geldleeners er nog niet toe kunnen besluiten o n tle eerste te zijn, die zich een hoogor rentetype laat aanleunen. Te meer niet omdat verschillende omstandigheden erop zouden kunnen wijzen, tlat tle thans hee.rschentle flauwe stemming voor oblii^atiën binnen enkele maanden wellicht weer tot liet verleden behoort. * * En dat is de vraag die wij hier nader willen be kijken. Ciaat het om een tijdelijk verschijnsel, of 'moeten wij voor langen tijd op een verhoogd rente niveau voor bcloggingswaarden rekenen:1 Stellen wij op tle voorgrond dat ook iu de laatste jaren, waarin het gemiddelde koerspeil zich zoo stabiel heeft betoond, wel fluctuaties zijn voorgekomen, al is het thans bereikte peil wel een laagterecord. Ook toen heeft men bij tijdelijke inzinkingen dikwijls» zich ertoe laten verleiden om aantenemen dat een definitieve ommekeer was ingeluid. De ruime af vloeiing vaii kapitaal naar het buitenland had bij velen tle verwachting in het leven geroepen tlat de rente voor inheemsche beleggingen hier persémoest stijgen. Eu elke reactie werd weer als de langver beide ..nivollet'riiig van onze rente met die in het buitenland" beschouwd. Maar telkens weer trad na korten tijd een herstel in. Bijna elk jaar kwamen fluctuaties mot een marge van ruim 2 pt't. voor. Emissie-1 nrtigesstie Htaan wij thans op het langtcpunt van zulke een golflijn, aanschouwen wij dus slechts een herhaling van het spelletje, dat zich bijna elk jaar vertoont, of moeten wij nu werkelijk gelooven aan een defi nitief gcwijzigdcn toestand van de kapitaalmarkt 't Er zijn verschillende argumenten, dit; pleiten voor tle eerste suppositie. In de eerste plaats is tle markt overvoerd. Voor enkele maanden, toen toch reeds het absorbt ie Vermogen uiterst-.gering was gebleken. zijn eenige gemeenteleemiiiien tot voor Hollnndsche begrippen vrij groote bedragen (tezamen circa / :*5 miliioen) aan tle markt gekomen tegen \iitgiftekoerseti die onder <lie omstandigheden veel te hoog waren. Hetgeen natuurlijk ten gevolge had tlat alle uitgiften volmaakt mislukten. AVanneer dat zich eenige malen niet korte tusschenpoozeix af speelt'is het volkomen -begrijpelijk dat tle belegger terughoudend wordt.' De inschrijver.- ziet kort nadat hij de emissieprijs heeft betaald zijn fonds tegen lagere prijs aangeboden. De belegger wacht liever even af totdat hij na tle emissie goedkooper . terecht kan, en' aldus gooien de emittenten hun eigen glazen in-voor de volgende, uitgifte. Dit geldt natuurlijk in hoofdzaak voor den ..grootbe legger," spaarbank A'erzekering-maatschappi.i e.d., veel meer dan voor den man in the street, die niet op een kwart of half percentje kijkt. Maar juist de groote beleggers zijn in de laatste jaren debelangrijke afnemers van binnenlandsch bcleggingsmateriaal geworden! Ware dit de eenige of althans voornaamste oorzaak van de koersdaling, een tijdelijk over vloedig aanbod dus, dan kon binnen afzienbaren tijd een koersherstel worden verwacht. Duur geld Er is nog een tweede factor, die vooral in de laatste maand de obligatiekoersen heeft gedrukt. T.w. de hooge geldrente. Ik wil hier niet in bij zonderheden treden omtrent de verhouding tusschen de geld- en de kapitaalmarkt. Maar het is ook zonder diepgaande beschouwing duidelijk dat het constant heerschen van een 5.5 tot O pCt. rentetype op de geldmarkt aan den koers van 4.5 pCt. obligatiën geen goed kan doen. Al hebben geld- en kapitaal markt afzonderlijke bronnen, en al is het karakter van de vraag verschillend, zulke flagrante rente marges moeten tot wederzijdscho influenceering leiden. En zoo geschiedde: de belegger ? alweer hoofdzakelijk de ..groote" greep de gelegenheid, om vrijkomende middelen tijdelijk tegen hooge rente uittezetten. gretig aan. En zoolang de hooge geldrente aanhoudt zal ook dit verschijnsel zich voordoen. De vraag is dus: is het dure geld een voor bijgaande' factor. Ddt het voornamelijk Amerika is, dat ons Europeanen hier de das aandoet weten wij allen, maar of de hooge rente daarginds lang zal duren weten wij niet. Do angstkoersen schijnen weer tot het verleden te behooren. maar men biedt er voor driemaands-gold toch nog grif S pC't. En of nu de beursspeculatie voor dien toestand grootendeelg aansprakelijk is dan wel of handel on bedrijf zwaar op do geldmarkt hebben geteerd, doet er eigenlijk niet zoo veel toe. De hooge rente is «laar, en al brengt het «omerseizoen misschien wat verlichting, de , hoogconjunctuur zal haar eischen blijven stellen. Of zal déKeserve Board den teugel weer wat laten vieren, en eindelijk eens gaan proficteéren van de groote voorraden goud. Conjunctuur En er blijft toch de mogelijkheid dat de boven genoemde oorzaken, dit» van tijdelijkeii aard kunnen zijn. slechts toevallig zijn samengevallen niet een beginnende daling der obligatiekoersen. Znodat die koersen toch ook zonder' die factoren. '/ouden zijn U-ruggeloopen. Mogelijk isdat ongetwij feld. Afgezien nog van den kapitaalexport opruimen schaal die Nederland sedert 1024 heeft vertoond, is . ook uit anderen hoofde de vraag naar kapitaal groot geweest. De gemeenten zijn erg kwistig met loeningen. geweest, en hebben in de laatste jaren circa f 1(10 miliioen rsf jaars meer opgenomen dan afge lost. Het bouwbedrijf heeft heel groote bedragen als hypotheekgelden verbruikt. Al staat daartegen over dat de staat op de crisisleeningen sterk heeft afgelost. Tenslotte heeft de algemeen betere bedrijfsconcjunctuur ons in do afgeloopen jaren ver schillende aandeeleneinissies gebracht, die tezamen flinke bedragen aan de markt onttrokken hebben. 'En in zooverre zou een samengaan vau dalende ? >bligat ieprij/en en stijgende'geld rent e hél logisch zijn, onulut beide symptomen van' hoogconjunc tuur zijn. De nieuwe 'hilips-emissie zal weer eenige tientallen millioeiien nieuw kapitaal, opeist-hen. En zoo zouden wij de kapitanlrente hier to lande wel eens- kunnen zien stijgen tot 5 pt't. Van alle omringende lauden staan wij trouwens reeds gerui men tijd op nagenoeg het laagste punt. En de tendens-tot nivelleering wordt steeds sterker. . ? ' ' ?"?**? ? ''.'.'? * ' Over enkele m'aahden zal er wellicht wat meer perspectief in de marktverhoudingen zijn. Maar intusschen zal de belegger waarschijnlijk het best doen zijn beschikbare middelen tijdelijk op de geldmarkt uittezetten en de hooge rente aldaar te savoureeren. Tenzij hem een vroegrijpe 3 pCt. leening wordt voorgehouden.- Dan zon Ipt toehippen te verleidelijk zijn. ?'.? . DJ suiker-prijzen in New-York. die voor een paar weken plotseling naar boven gingen en in enkele dagen tijds met 15 punten kon monteren is weer even snel teruggeloppen. DJ Cubaansche productie zal dit jaar aanzienlijk grooter worden dan het vorige jaar toen nog de restrictie van kracht was. Omtrent de plannen tot afzet, van een quantum >(!ubaansche suiker in Europa hoort men niet veel meer, maar het moet daartoe, ongetwijfeld komen. tenzij men Java in. het Verre Oosten op de eigen markt gaat bevechten. De Volkenbondsbesprekin gen hebben heel weinig positief resultaat opgele verd, hoewel de gevolgen natuurlijk nog niet geheel te overzien zijn. Onze tweede kamer heef t door het suikerwetje aan te nemen de besprekingen onge twijfeld niet makkelijker gemaakt. (l K.' « ^