Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 4 MEI 1929
No. 3909
J ~~'?' i ? n --?"^-^^?«-??«^?««^^^^?«^^^^^^^^?«^-«^^^^^^^?^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^«^??^^^^^^?^?^^?i^^^Mii^HH^VH^^^W^^Hi^^^H^^^^^^^^H^^HHHVMMHMHH^HB^HM^MMI
NAAR DUITSCHLAND
Inl. en Proip. van ondintaandt plaatsan «n natelt gratie: N.V. INTERN.VERKEERS-BUREAU, Hoofdkant. A'dam, Damrak 46 en alle andera Ralsbur.
BADEN BADEN
(Schwarzwald)
HOTEL BELLEVUE
Idiaal gel.Rustig en deftig fam. Bot. eigen park.
LichtentalerAlléeb.Park21000Ml. Eig.R. Saur.
KADEN-BADEN
(Schwarzwald)
Pelefs Bad Hotel zom Kirsch",
120 kam. m. str. w. en telef. 20 kam.
m. ineenioopend privéThennalbad. De
beste Kuur-Thermaal-badinrichting. Lift.
Volledig pens. Mark 12?16.
BAUEN-BADEN
(Schwarzwald)
HOTEL ZaHRINGER HOF 100 kam. m.
str. w. privé-badk. m. Thermaolleid. Eig.badh.
v. Kuurgebr. Therm.baden enz. Pens.M. 11?15.
BüHLERHöHE
800 M. b.d. Zee
45 min. v. Baden.
KURHAUS & SANATORIUM
60 bedden. Phys. diëtetische kuurmiddelen.
Tennis-Béunions.
M A HM
flv*!!
BAD EMS
(Rijnland)
FRIEDRICHRODA
(Thürlngen)
meest geliefde Kuuroord v. d. vuik. Eifel. 450 M.
b. d. Z. HOTEL SCHRAMM v. ouds bekend. Vrije
(Eifel) hooge ligging. K. en w. str. w. Pension vanaf M. 7.
~~HOTEL ZUM LöWEN
a/d Kurtuin naast de Staatskuurgebouwen. Voll. pens.
m. uitst. verzorging. M. 8?11.
HOTEL HERZOG ERNST
Kam. m. str. w. en privébad. 100 bedd.
Kam. m. pens. Mk. 9?12.
FRIEDRICHRODA
(Thürlngen)
HOTEL KURHAUS
Eerste Hotel ter pi. m. alle mod. comfort.
Pens. v. a. M. 10.?i Vraagt prosp.
BAD-HARZBURO
HOTEL RHEINISCHER HOP
l B. Fam. Hot. i/h boscn en b/h Kurh.
Mod. kam. m. str. w.M. 3.50?5. Pens. 8?10.
MANDERSCHEID
HOTEL ,,ZENS", deftig,comfortabel,aan
alle eischen voldoend Hotel. Kamers m. str.
(Eifel) w.Autogar.Boxen. Pens. Mk. 7?8.50. Prosp. op aanvr.
REMAGEN
(Rijnland)
RHEIN HOTEL 1. B. a/d Bijn
Kam. M. 3.?6.?Pens. M. 8.?12.?Alle kamers
stroomend water.
ROLANDSECK
a/d Rijn en Zevengebergtc
HOTEL DECKER
opger. 1870. Kamer v/a M. 3.?. Pens. M. 7?9.
Hoogseizoen M. 7.50?9.50. Eig. Jul. Decker.
THALE H9TEL ROSE. Eerste Hot. ter plaatse. Str. w. Kam. m.
? UxmEtfLi kad. Garages. Benzinepomp. Kam. v/a M: 2.50. Pens. v/a
(Harz) M. 8.?Telef. 257. Eig. E. Bose Wwe.
WIESBADEN
HOTEL REICHSPOST.
Goed burgerlijk hotel voor kuur ga sten
passanten.
KENT GIJ ONZE MELOPHONE ?
* \
OOO
f i
DE ARTISTIEKE GELUIDVERSTERKER-.
ORKEST, ZANG, VIOOL EN
HET GESPROKEN WOORD -*
WEERGEEFT ZIJ VOLMAAKT
voor HOTELS, CAFÉ's, RESTAURANTS, DANCINGS,
LUNCHROOMS, BUITENGELEGENHEDEN, ETC.
IS HET INSTRUMENT BIJ UITSTEK GESCHIKT.
De geluidsterkte regelt men naar de grootte der zaal.
PRIJS EENER GECOMBINEERDE MELOPHONE
(RADIO EN QRAMOFOON)
Fl.
1450.ZONDER RADIO WEERGAVE
Fl.
950.WIJ RUILEN UW PIANO OF VLEUGEL IN
NADERE INLICHTINGEN VERSTREKT GAARNE:
CK VAN f* /* B C P1ANOHANDEL
? f m, DER M W BA VAN 1840
L, HOUTSTR. 9 TELEFOON
? DEN HAAG
13689
A*O»»«H op QNZE AARDE
Rp geïllustreerd maandblad
Prfls per jaargang f 10, tr. p,p. f 10.75, Zeepost f 12, Bultenl, 113,50
Proef No: gratis. Uitg, van v. Holkema & Warendorf 's U.-M., Amsterdam
ADRESSEER ALLEEN:
IN DEN SILVEREN
MOLENBEECKER"
KALVCRSTRAAT
AMSTERDAM
HOOGSTRAAT
DEN HAAG
31
KAASSCHAAF
met zilver handvat. Verkrijgbaar in
6 verschillende uitvoeringen,
GLAD,FIL
,PARELRAND,PUNTFILÉ; PUNT-GROEF (1028) EN
PISTOOLHEFT
Prijs ff 6.50
Met IMIT. ANTIEK Handvat \
Prlia ff 7.50
Toezending door ? Nederland met
30 cent verhooging.
MET'RECHT VAN TERUGGAVE
ALS DEZE NIET AAN DE
EISCHEN VOLDOET.
Onmisbaar in het Huishouden.
STEUNZOLEH
MAAR
GIPSVORM
Irutrumenthandel SCHMEINK
Spuistp.?56. Tel.4O2OO. Amsterdam
iiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Adverteert in *» *»
DÉGROENE
aan bereikt u net
beste publiek e* e*
1 * ? ? . ' ? ' ' ' ?
** ALLE STUKKEN
| voor de
aomini
i stratie te riekten
l aan Je N.V. De
Groene Amster
dammer^ Keizers
gracht 333 «» o*
iiiiMUMuiuiiimtuiitMiiiiimiMmitiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiMiri
C. Q. A. CORVEY, AMSTERDAM SïKSB^ÏffiSBS
No. 2909
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 4 MEI 1929
RADIO EN GRAMMOFOON
Eenheid in de omroepwereld
door Mr. J. J. G. R. van der Bilt
DE strijd in de Omroepwereld is wederom fel
ontbrand. Een petitie aan den eenen kant,
felle campagne's van de zich bedreigd voelende
omroepvereenigingen aan den anderen kant, la
waaierige, haatdragende redevoeringen vóór den
microfoon van alle partijen, ophitsende artikelen
in de verschillende radiobladen. Ziedaar wat
bereikt wordt door den Nederlandschen Omroep,
dezen cultureelen factor bij uitnemendheid, zooals
de verschillende omroepvereenigingen zich steeds
noemen.
Al deze stryd, die nu al jaren duurt, toont
duidelijk het groote gebrek, waar de omroep in
ons land aan lijdt. Het gebrek aan eenheid. Door
dit gebrek, door den ouderlingen concurrentiestrijd
tusschen de omroepvereenigingen van verschil
lende richting is er van de vervulling van de cultu
reele taak, waarvoor de radio zoo bij uitstek ge
schikt is, bitter weinig terecht gekomen. ledere
vereeniging, neutraal, godsdienstig of politiek,
moest ter wille van dien concurrentiestrijd zooveel
mogelijk leden verwerven om daarop hare aan
spraken óp uitbreiding van hare zenduren te kunnen
baseeren. Dus moest men zich van de volksgunst
verzekeren, wat met zich bracht een aanpassen aan
den volkssmaak, zoo als die was, in plaats
van dien op te heffen tot een hoogcr niveau.
Men zie slechts naar de programma's: Steeds
uit den treure de zelfde afgezaagde
sentimentoele stukjes, die zoo populair zijn bij Jan en Alle
man; Om zich toch vooral cultureel te kunnen
noemen, wisselt men deze zoo nu en dan af door
een lezing, maar er moet wel voor gezorgd worden,
dat deze voor 90 pCt. niet te serieus zijn, anders
mochten zij eens niet in de smaak van het groote
publiek vallen en de volksgunst zich eens tegen de
uitzendende vereeniging keeren.
Gelukkig, dat de Mengelbergconcerten zich in
de algemeene volksgunst mogen verheugen en zoo'n
naam hebben, dat iedereen die wel mooi moet
vinden. Daardoor kunnen wij tenminste een avond
in de week genieten van goede programma's,
waarop de omroepvereenigingen haar
nivelleerenden invloed niet hebben kunnen doen gelden.
Stellen wjj hiertegenover, wat de omroep in
andere landen bereikt heeft. Voor wie, als schrijver
dezes, die twee jaar lang verbonden was aan het
Office International de Hadiophonie te Oenève,
in de gelegenheud is geweest de omroeptoestanden
in de verschillende landen van nabij te bestudeeren
en met elkander te vergelijken, is het een treurig
feit, te moeten constateeren, hoe jammerlijk
weinig de omroep in Nederland heeft weten te
bereiken in vergelijking met die in de andere
landen van Europa. Ginds een algemeen gewaar
deerd instituut, waaraan de beste krachten in den
lande op artistiek en wetenschappelijk gebied
hunne medewerking verleenen; hier een instelling,
waar het beste gedeelte van de bevolking niet, of
ternauwernood, naar luistert, een instituut, dat
geestelijk niet hooger staat, dan die andere uit1
vinding van deze eeuw, die zoo jammerlijk mis
bruikt is: de bioscoop.
Hoe jammer, dat een instituut als dit, dat uit
zijn aard de groote massa van het volk bereikt,
meer dan welke krant of tijdschrift ook, zoozeer
nalaat de .geestelijke ontwikkeling van dat volk op
hooger peil te brengen. Vergelijk hiermede de
landen als Engeland, Duitachland of Oostenrijk,
waar de uitzendingen volgens een systematisch
opgesteld plan in een combinatie van lezingen en
N.V. J. S. ME U W S E N ' S
Qroots t« k«uz«. . . . STETSONS
muziek bij de massa liefde opwekken voor de
groote meesterwerken op muzikaal gebied.waard
ooihet publiek leert deze te begrijpen en te waardeeren,
waar lezing-cyclussen gehouden worden over
litteraire, technische of algemeeuéonderwerpen,
waai* in regelmatig gehouden voordrachten voor
huismoeders gewezen wordt op hygiënische maat
regelen in het huis, strijd tegen de tuberculose,
opvoeding van de kinderen etc. De lezingen die wij
hier te lande zoo nu en dan over deze onderwerpen
te hooren krijgen, verliezen het grootste deel hunner
cultureele waarde door het gemis aan systeem en
regelmaat.
Radio Volkshochshule" noemt men in
Oostenrijk deze serie voordrachten, die een zeer groot
succes heeft en door duizenden gevolgd wordt.
En inderdaad het is een soort Volksuniversiteit en
wel een, die veel meer het volk bereikt, dan de
Volksuniversiteiten in ons land, die grootendeels
door intellectueelen bezocht wordt, maar waar,
wat men gewoonlijk ,,het volk" noemt, niet ver
schijnt.
Deze voordrachten worden geïllustreerd en
toegelicht door foto's en inleidende artikelen in het
radioblad, orgaan van de Omroep-Maatschappij,
waarin men tevens aantreft de teksten van de te
zingen liederen, besprekingen van de muziek
werken en materiaal voor de lessen in vreemde
talen.
Ook wat de uitzending van tooneelstukken
betreft, heeft men daarginds ingezien, dat het
uitzenden van gewone tooneelstukken door gewone
tooneelgezelschappen, geen succes is. Evenmin als
men een goede film verkrijgt door een opname te
maken van een tooneeelspel, verkrijgt men een
goede radio-uitzenüing door een microfoon te
plaatsen voor een tooneel. Een tooneelstuk is
geschreven om gehoord en gezien te worden, vervalt
n van deze twee factoren, hooren of zien, dan kan
het niet tot zijn recht komen. Terecht heeft men
daarom in verschillende landen de schrijvers aan
gespoord tot het scheppen van speciaal voor de
radio geschreven werken, z.g. Hörspiele". Al
hebben wij hierbij dikwijls te doen met pogingen,
die lang niet altijd van hoog artistiek gehalte zijn,
het streven moet gewaardeerd en aangemoedigd
worden, opdat we op den duur ook op deze wijze
een kunstuiting zullen verkrijgen, waarvan dui
zenden en duizenden zullen kunnen genieten.
* *
*
De oplossing van deze radio-crisis~wyst zich
vanzelf. Dit getwist kan niet lang meer duren. De
eenige mogelijke oplossing is eenheid in het om
roepbedrijf, eenheid, die alle gekibbel en geding
naar de volksgunst in den slechtsten zin des woords,
opzij stelt. Een nationale omroep dus. Men zal
hiertegen inwerpen, dat dit niet mogelijk is, dank
zij de bekende politieke verdeeldheid in ons land.
Vergeet men dan, dat er indertijd een staats
commissie is.geweest onder voorzitterschap van
den tegenwoordigen President der Tweede Kamer,
Jhr. Ch. Euys de Beerenbrouck, die een oplossing
aan de hand gedaan heeft, waarmede alle politieke
partijen zich in hoofdzaak konden vereenigen?
De oplossing ia eenvoudig en ligt voor de hand.
Er zijn in ons land twee zenders. Een gebruike
men voor een algemeen programma, op den
tweeden kunnen dan de politieke en godsdienstige
levensbeschouwingen hun uitdrukking vinden.
Door opname van vooraanstaande mannen uit alle
richtingen in het bestuur van de
ómroepmaatschappij zal men den waarborg vinden, dat elke
richting voldoende gelegenheid tot uiting krijgt
en dat het algemeehe programma zoodanig is
samengesteld, dat het door alle luisteraars zonder
aanstoot gehoord kan worden.
Op deze wijze georganiseerd zal Nederland een
omroep verkregen, die wat ontwikkeling betreft
boven die,der andere landen van Europa staat.
Daar is nog steeds elke uiting op politiek gebied
verboden, hier zal men dan verkrijgen, dat elke
levensbeschouwing voor den microfoon tot
recht zal komen. ? *
Moeilijk Scheren
Als gij U moeilijk scheert omdat Uw huid gauw
stuk gaat en pijn doet, dan kunt gij dit geheel
voorkomen, indien gij vóór het inzeepen de
huid even inwrijft met wat Purol en wel zoo- .
danig dat het geheel in de poriën verdwijnt.
TOEGEPASTE KUNST
door Otto van Tussenbroek
Tentoonstelling Tan liturgisch glaswerk
te Utrecht
De Kunsthandel Wed. J. B. van R o s s u in
te Utrecht heeft eene kleine doch welverzorgde
tentoonstelling ingericht van verschillende arti
kelen voor religieus gebruik bestemd, vervaardigd
en in den handel gebracht door de bekende
Glasfabriek Leerdam" te Leerdam.
Men ziet er ampullen met schenkbord, een
ablutie-vat, een stel vazen van vier stuks, twee grootere
en twee kleinere met op elk der vazen een dei'
woorden: Bonus Odor Christi Sumus; twee ver
schillende hostiedoozen, een wij waterbakje, een
Godslampje, e.d. en al deze voorwerpen zijn tot
stand gekomen naar ontwerpen van A. D. Copier,
die gewerkt heeft onder leiding en naar persoonlijke
aanwijzing van Dom Gregorius de Wit.
De kleur van het glas is blank gehouden of wel
licht- en donker-blauw; licht- en donkerpaars
(z.g. rouwpaars) of groen. De belettering, strak
en duidelijk, is met fluor-waterstofzuur ingeëtst
en daarna verzilverd of verguld.
Liturgisch glaswerk
Leerzaam is een op de tentoonstelling ter inzage
gelegd schetsboek waarin Copier, klaarblijkelijk
tijdens een onderhoud met den kunstzinnigen
geestelijke de Wit (van wien men o.a. eene fraaie
litho van een biddenden monnik ten zeerste waar
deeren kan), zijne eerste vonngevingen op het
voor hem geheel nieuwe terrein van werkzaamheid
noteerde. Merkwaardigerwijze is hij bij de defini
tieve vervaardiging der diverse voorwerpen aan
zijn spontaan neergeschreven schetsen getrouw
gebleven.
Het is intusschen wel zeer verblijdend, dat den
laatsten tijd herhaaldelijk getracht wordt in vele
'dingen op kerkelijk gebied de schoonheid te dienen.
Zoo heeft o.m. de kunsthandel van Bossum
eenige mooie wjjwaterkruiken doen ontwerpen
door Wim A. M. Harzing (van wien ik ook enkele
zeer verdienstelijk gemodelleerde heiligen-beeldjes
ken, treffend door eenvoud en stijl), uitgevoerd
in grès aardewerk met mat grijze glazuur en een
relief in groen.
Eene andere uitgave van dezelfde opdracht
geefster is een tweetal wandborden (uitgevoerd
door Goedwaagen in Gouda) waarop is afgebeeld
de beroemde Sint Pieterskerk te Bome geflan
keerd doqr de wapenschilden van wijlen Paus
Pius IX en den tegenwoordigen Paus Pius XI
met daaronder de profetie: Crux de Crace" en
Fides Intrepida" 1870?1929. ?
'l
.»
*,