r ; DE GROENE AMSTERDAMMER VAN u MEI 1929 No. 2910 OPEN HEM DE DEUR r 5. l' - , l NILLMIJ LEVENSVERZ.MIJ j sCRAVENHAGE I | AMSTERDAM-UTRECHT | SlUIINmilimUmilHIJimillllllllllllimillMlllllllllllimilllllllHllllllln Rott Hypotheekbank v* Nederland Opgericht in 1864 VottcckcMl f 54004004 Verstrekt geld op eertte hypotheek Voor Inlichtingen wende men xtoh tot het kantoor der Bank, Ged. Bierhaven 25 te R'dua of tot hare Agenten. De Directie t Vlr. Th. Retpaaker, Mr. N. P. C. v. WQk. Mr. B. van Rouetn. STANDAARD HYPO T H EEK BAN K ie ROTTERDAM Direetiet Mr. H. H. C. CASTBNDI/l *n /. MOSSELMAN De Btutk geeft onder controle van het Algem. Administratie-en Tnstkantoót tt%Pandbrieven tegen beortkoer» tut. Amsterdamsche Hypotheekbank HEERENGRACHT 581, AMSTERDAM OPGERICHT 1882 Geeft uit: .*'/, pCts. PANDBRIEVEN mm in stukken van ZIIZZ f lOOOv-, f 500.- en f 100.en sluit Leeningen onder Ie Hypothecair verband op zeer billijke conditiën. DE DIRECTIE. miaaianiafiaaii^^ N.V. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland N.V, Maastrichtsche Hypotheekbank voor Nederland Verkrijgbaar: 41/2 % PANDBRIEVEN tegen Beursnoteering Deze Pandbrieven zijn afosbaar door uitloting binnen 25 jaar. liRfaamiiaiaiaiiUi^^ Nederlandsche Handel-Maatschappij, N.v. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGB Vestigingen in Nederlandsch-Indic, Straits-Settlements, Britsch'Indië, China, Japan en Arabi ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. IEVENSVERZEKERIN6 lUTHtfN Gunstige polisvoorwaarden Zeer billijke premiën. RNHEM N. l trecliisctie inotliooklint UTRECHT Pandbrieven pLm, f 49.000*000* De Bank stelt beschikbaar: 5 % PANDBRIEVEN i 100J % 4J % PANDBRIEVEN 98è% in stukken van f 7000.?, ? 500.?en f De Directie: Mr. A. J. S. VAN LIER Mr*P. R. HOORWEG NI Insulaire Hypotheekbank ZIERIKZEE stelt verkrijgbaar: 4% % PANDBRIEVEN i 98% en tot oen beperkt bedrag 5% PANDBRIEVEN a 100 % MOOntKANTÓOMi KEIZERSGRACHT 570, AMSTERDAM. ft» IM4» De VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ MERCURIUS" e i verzekert, behalve tegen v.--.-INBRAAKSCHADE, ook tegen: BRAND-, ZEE- en TRANS PORT-, ONGEVALLEN- en WATERLEIDINGSCHADE. NVZUIDER HYPOTHEEKBANK 5% Pandbrieven a 100i°/ % Pandbrieven a 98| % Directie i Mr.AUG. L. HEIJBROEK Mr. K. A. NEDERLOF De HolL Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70, De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.--op zakeHJk onderpand en onder borgtocht, met in pandseving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% scboidbrieven in stukken van f 1000.?. 500.- es f 100.- tegen Beurskoers. Abonneert U op De Vrouw e n h a a r H n i s" ? i . ? ' ' . Prijs per jaar f 10 Franco p.p. f 10.75 Proefnr. op aanvraag l Mei begon de 24e jaargang Uitgave , Van Holkema 6 Warendorfs Uitg. Mij. A'dam No. 2910 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN u MEI 1929 DE MARK door C. /V. Klaasse EEN oogenblik heeft de Hpeculant kunnen droomen van een herhaling der gebeurtenissen, die eenige jaren geleden nog aan de orde van den ..Karpathen" weer gulden tijden zouden aanbreken en dat de met spinuewebben omrande arbitragetoe stellen weer tot nieuw leven en nieuwe actie gewekt dag waren. De Mark 58, 55....; op 20 April. nadat de dfficieele noteering was vastgesteld op , 58,00 daalde na-beurs de markenkoers tot dit schrikbare peil, dat sedert de stabilisatie in 1924 niet meer werd bereikt. Na de fluctuaties die in begin 1925 nog werden .geregistreerd was het laagste punt 59,02£ geweest. Geen wonder dat het . koersverloop een zenuwachtige stemming onder het Duitsche publiek teweeg bracht. Allerlei om standigheden werkten mee om het vuurtje t der nervositeit aan te wakkeren. Sedert eenige weken ia de goudvoorraad van de Reichsbank zeer snel dalende, terwijl ook belangrijke posten deviezen moesten'worden afgegeven. En een snelle, omvang, rijke vermindering van den goudvoorraad, hoewel die het gevolg kan zijn van een simpele wijziging in de internationale geldmarktverhoudingen, die door het aandraaien van den discontoschroef in een slag weer kan worden tenietgedaan, heeft nu eenmaal op het publiek steeds een niet te onder schatten psychologisch effect. Daarbij komt dat de obligatiekoersen door de stijging van den rente voet afbrokkelden. Terwijl last not least de onderhandelingea in Parijs over de herstelbetalingen niet erg wilden vlotten. Genoeg om een toch reed» labiel evenwicht uit débalans te slaan ! * * * Wat is er nu eigenlijk gebeurd ? Welnu allerlei omstandigheden hebben samengewerkt om een groot aanbod van marken op de valutamarkt in het leven te roepen. Toen voor eenige maanden de geld koersen in Amerika zoo sterk aantrokken hebben vele banken de in Duitschland uit gezette gelden vandaar teruggetrokken om ze naar de V. S. over te brengen. Daarbij kwam dat Parker Gilbert omvangrijke posten op rekening van de herstelbetaling transfereerde" naar de crediteurlanden. En een der belangrijkste factoren is wel de rentebetaling op de talrijke Duitsche buitenlandsche" leeningen. Tot voor kort werden de deviezen bertoodigd voor rente en aflossing op vroeger gesloten leeningen veelal verkregen door het plaatsen van nieuwe leeningen. Maar overal ligt al geruimcn tijd de bele£gi n gemarkt dood. en schijnt het verzadigingspunt bereikt. Zoodat de, schuldenlast nu eerst recht op de Duitsche munt begon te drukken. Natuurlijk konden de voor al de ze doeleinden bestemde deviezen niot op de open markt worden verkregen, zoodat de Reichsbank moest ingrijpen. En de goudvoorraad moest dus worden aangesproken. Zoodat in enkele weken tijds meer dan l milïard goud en deviezen af vloeiden. Deze ontwikkeling ging gepae,rd met minder gunstig resultaat der besprekingen te Parijs omtrent herziening Van het Dawes-plan. Het schijnt dat de Fransche banken op aanwij zing van hoogerhand een coup de finance hebben willen uitvoeren om Duitscbland tot capituleeren te dwingen. Verscheidene acceptcredieten werden opgezegd, en door sommige banken werd geweigerd van haar clientèle Duitsche handelswissels in disconto te nemen. Daar begon reeds de psycholo gische werking op de mark-koers». De stemmine in Duitschland werd zenuwachtig, en dit manifes. teerde zich in een sterke vraag naar dollar-notes door het Duitsche publiek. Dédaarvoor geboden koersen lagen aanzienlijk hooger dan de Dollar wisselkoers. En de vraag was zooveel grooter dan het beschikbaar quantum dat de noteéring voor dollar-notes moest worden geschrapt. Daarbij beging ide Beichsbank de fout om slechts op de n officieelm beurstijd de koersen te manipuleèren en den Mark op het gewenschte peil te houden. De t nabeurshandel werd aan zijn lot overgelaten,' en zoo kon de liquidatie van de positie van een groot speculant plotseling de maat doen overloopen en bovengenoemde koersreactie teweegbrengen, i 1 ? .' . * * ' . '? 1 ? 'M'' l ? '? ' ( Dat de basis van de munteenheid in debinnen, landsche circulatie gezond is daaraan zal wel door niemand getwijfeld worden. Na de stabilisatie in 1924 is de geldsomloop geheel aangepast aan hl-t prijsniveau. En al is de budgetaire positie nu niet zoo bijster rooskleurig, voor inflatie hoi»ft geen oogenblik gevreesd te worden. Neen het zwakke punt ligt niet in de binnenlandsche munt-positk-, zooals in de markenkrach-periode. Als er een scha kel losraakte dan zou dat in Duitschland's ver houding ten opzichte van het buitenland moeten zijn. Dit is dan ook lang niet alledaa^sch. De po sitie van de circulatiebank ten aanzien van het buitenland is niet abnormaal, was dat althans niet voor de jongste sterke goudafvloeiing. Eind Januari bedroeg de dekking der biljetten nog 03 pC't. Dat dat percentage niet rasse schreden in enkele maanden tijds is teruggegaan tot 43 pCt. zegt op zichzelf ook nou; niets ten aanzien van de ? waarde van den Mark, al gaat er een psychologische invloed van uit. De afvloeiing zelve ia het gevolg van de credietsituatie, waarin Duitschland zich op het oogenblik bevindt, en van de operaties van den generaalagent der herstel-betalingen. En hier schuilen de zwakke plekken, waarop ik zooeven doelde. Duitschland is in de laatste 5 jaar wel de belangrijkste debiteur-staat geworden. Het buiten land heeft vorderingen op Duitschland van meer dere milliardon Mark. En dat zou nu voor de valuta nog niet zulk een gevaar behoeven te zijn, wanneer niet een groot deel van die vorderingen onmiddellijk opvorderbaar zouden zijn, of althans met zeer korten opzeggingstermijn. Wanneer de bij Duitsche banken door buitenlandsche financi eele instellingen geplaatste deposito's zouden wor den1 opgevraagd, dan zou op n slag de.heele dekking van de circulatie kunnen verdwijnen. En wanneer de aan Duitsche handel en industrie versterkte rembours-credieten dan nog werden op gevraagd dan zou Duitschland in gebreke moeten blijven, wanneer niet elders in den vreemde credieten konden worden opgenomen. Abdan zijn schokken in de koers van de Duitsche valuta allerminst uitgesloten. Want niet alleen hangt de dekking van de Reichsbank aan de zijden draad van de buitenlandsche korttermijncredieten, maar sedert de gebeurtenissen in 1920?1924 zit onder het Duitsche publiek de schrik er in. En een verkoopsdrang als men voor kort meemaakte kan op elk moment weer veroorzaakt worden door omstandigheden die overigens met de waarde van den Mark an sieh niets te maken hebben. Want tenslotte staat de waarde van een munt toch maar in verwijderd band tot de dekking. Maar via de angst-psychose van het publiek en de speculatie krijgt dit feit invloed. Hoe nioetnu de Reichsbank dt h Mark verdiniigen': In de allerleerste plaats door aan te toonen. dat voor koersverval geen vrees behoeft te bestaan. en door dus voortdurend 'den koers te controleeren. desverlan&d deviezen af te geven. Mocht het tot. een rush komen dan zou natuurlijk de dekking niet toereikend zijn. maar de internationale samen werking tusschen do circulatiebanken is tegen woordig krachtig genoeg ontwikkeld om zelfs in zulk een geval redding te brengen. En zoodra maar de koers wordt gesteund zal de verkoopdrang verminderen. Want juist het inzinken van de koers roept de beweging in het leven. De Keichsbank heeft in de jongste Aveken inderdaad deviezen afgegeven, maar zooals gezegd niet voortdurend ook na de beursuren den koers in het oog gehouden. En zij heeft meer gedaan: om de aanvraag naar deviezen te verminderen schijnt zij bij het disconteeren van wissels restrictief te zijn opgetreden. De gedachtengang was als volgt: de banken die deviezen koopen verschaffen zich daartoe de middelen door beleggingen speciaal wissels af te .stooten. Wanneer nu maar de Reichsbank bij het disconteeren van die wissels scherp rantsoeneert dan houdt vanzelf do vraag naar deviezen pp. Waarschijnlijk heeft men ; daaraan niet goed gedaan. Allereerst schaadt zulk een politiek, Wanneer zij langer dan eenige dagen als nood maatregel wordt toegepast, in hooge mate Duitschlandf crediet. Zij die gewoon zijn op de Duitsche geldmarkt te beleggen en nu zien dat zij hun geld , niet terug kunnen krijgen wanneer zij dat wenschen, trekken zich terug. Daarbij komt dat de herinner ir g, die deze tactiek wekt aan 1624 psychologisch een verkeerden invloed heeft. In elk geval hebben de gebeurtenissen in de laatste weken bewezen, dat men alles zal moeten doen om de kans dat op de Duitsche valuta een nieuwen druk wordt gelegd te vermijden., En 'al vorens men aan de transfer-clausule in het Dawesplan gaat tornen, zooals in het voornemen ligt, moest men 'de jongste gebeurtenissen maar eens goed overpeinzen. Wanneer men overtuigd is dat Schrijfmachinchaodel (Alle merken vmmmt t M.?.) COPIEERINRICHTING TBIi. 8MO» WolTemvtr.S-4 BEURSSPIEGEL Woensdag 8 Mei DE koers van Philips-aandeelen, die in de laatste weken, na du scherpe koersstijging, die volgde op het bericht van de nieuwe emissie, een deel van het avans hadden moeten prijs geven, hebben na het detacheeren van den claim weer een sprong naar boven gemaakt. Telt men den koers en den claimprijs bijeen dan komt men boven de 1000 pCt., zoodat het record na het aankondigen van de emissie al weer ruim geslagen is. Wanneer men eens nagaat welk profijt de belegger, die in 1913 een aandeel Philips heeft gekocht van dat bezit heeft getrok ken dan komt men tot verrassende cijfers. Moge een beknopte becijfering deze stelling staven: Aankoopprijs in 1913 .. i ? 1220. Sindsdien genoten' dividenden, tot op heden uitgezet a 5 pCt ? 7(500. Realisatiewaarde van claims, eveneens met rente vermeerderd .. . .? ,, 5750. Huidige koerswaarde ... ,, 7600. Totaal kapitaal dat de houder van een aandeel thans heeft vergaard uit een in 1913 gekocht stuk / 20.950. Wanneer onze gelukkige belegger inmiddels telken jare een normale rente, bijv. 5 pCt. van zyn oorspronkelijk belegde kapitaal heeft geconsu meerd, dan rest hem een netto-kapitaalsaanwas van / 18.290 per aandeel. Zoodat de lof, die in de laatste jaren over dit fonds is gezongen, alleszins gemo^ tiveerd is. Wat nu het koersverloop betreft willen ? Wij nog releveereii, dat thans in verhouding tot het rendement de prijs wel erg hoog is. In 1920 werd ook een topkoers van 1025 pCt. bereikt, maar over 1919 was dan ook 151 pCt. dividend uitge keerd en over de voorgaande jaren 30,41, 41 en 51 pCt. Maar electriciteit en radio zijn nu eenmaal thans de conjunctuurobjecten 'bij uitnemendheid, en ongetwijfeld wordt de winstcapaciteit van hetbedrijf in het uitkeeringspercentage nog lang niet weerspiegeld. De U.S. Steel heeft het voor kort door de Ana conda Topper gegeven voorbeeld gevolgd en de aflossing van ile geheele uitstaande gefundeerde schuld aangekondigd. Het gaat hier om niet minder dan ruim een kwart milliard dollar; geen kleinig heid dus. Eji die worden nu afgelost uit middelen. die worden verkregen uit emissie van nieuwe aandeelen. Blijkbaar overweegt het bestuur dat de bereikte bedrijfscoëfficient 100 heel moeilijk te overschrijden is en dat het goed visschen is op een willige beurs, die het koerspeil flink omhoog heeft gedreven. De Anaconda heeft ook de hooge koper-prijzen te 'baat genomen om zich van de obligatielast te ontdoen. De beleggingsmarkt is weer een kleinigheid ver beterd. De koersen van 4^'obligatiën Amsterdam en Ijotterdf m, waarvan enkele soorten een oogenblik zelfs beneden 97 pCt. noteerden, zijn weer boven de 98 pCt. geklommen. En de Groninger boeren hebben de obligatiën van hun stad weer flink boven de 99 doen monteeren; zelfs werd al weer een enkel stuk op 100 pCt. gedaan. Voor zoover Groningen betreft zijn pachtbetaHngen natuurlijk niet vreemd aan het koersverloop, en wat de andere leeningen aangaat doen de uit rente en aflossing op l Mei vrijgekomen middelen hun invloed gelden. Maar do hooge rente die op de geldmarkt blijft aanhouden houden een blijvende verbetering waarschijnlijk tegen. Daarbij komt dat verscheidene gemeenten al tijdelijk geld hebben opgenomen om zoo spoedig mogelijk tot emissie over te gaan. Zuid- en Noord Holland maken beide trouwens ook plannen voor een groote leening. C. K. in the long run de Duitsche financieele positie gezond is en ik meen dat nog .reden te over is om dat aan te nemen dan nog moet men de factoren niet uit het oog verliezen die tijdelijke discloraties kunnen teweegbrengen. En die moeten zooveel mogelijk vermeden worden ! : i i * . *; S: r