v l l GROENE AMSTERDAMMER VAN 18 MEI 1929 No. 2711 KRONIEK Officieel Legerbeleld een officieel communiqu en tevens een curiosum. 's-ORAVENHAOE. 8 Mei. In antwoord op desbeti effende schriftelijke vragrn van den heer Bljleveld zegt de minister van Defensie dat hem bekend is. dat door lusschenkomsi van het RijkufnVoopbtireau ren hoeveelheid van plusminus 34.000 meter grijs kepilaken uit den legervoorraad Is verkocht De verkoop prijs oedraagt f O 73 per me «e r, de gemiddelde kosten van aanschaffing (In de fa r e n 1917, 19'8 en 1919) bedroegen f 1362 per meter. Deze aankoopen zijn gftchied vóór de In voering van de helmen als hoofdbedekking te velde en bij oefeningen Het laken is ver kocht, otndiit het nlrt in zoodanige conditie verkeerde dat het voor een ander doel kon worden aangewend. Verder merkt de minister op. dat reeds voor eenige jaren het voornemen bentond om de kepl en de veldmut» voor den soldaat door een vouwbaar hoofddeksel te vervangen, dat zoowel in de dagelljtoche tenue gedragen als te velde gevoerd kan worden Tengevolge. van de voorhanden voorraden kepi's en veldmutsen kon daaraan tot nog toe gee uitvoering wor den eegeven Nu de voorraad kepi'* en veldmutsen zoodanig Is verminderd dat binnen afzlenbaren tijd dit nieuw model hoofddeksel moet worden aangemaakt wordt binnenkort van den hoofdintendant, na overleg met de hoogste legeratitorlteiten een voorstel te dien aanzien Ingewacht De minister vertrouwt, dat dit model zal voldoen aan den elsch van netheid en uiter lijk voorkomen aan de Hollandsche militairen te stellen. Dit is eigenlijk een meesterstuk van ambtelijk leuke en onaandoenlijke deftigheid. De Duitschers noemen dit, meen ik. unverfroren. Meer familiaar geformuleerd, staat er het volgende. Wij hebben in de oorlogsjaren duur laken gekocht, dat wij nu voor een kleinigheid weel- van de hand deden, omdat blijkbaar de mot er in kwam. Dat was betrekkelijk jammer, want we zouden het net noodig gehad hebben voor een nieuw model hoofd deksel, waar wij al jaren lang onze hersens op schernen. Dit hoofddeksel zal, in tegenstelling tot alle vroegere, nu eens heel mooi worden. De knapste militaire koppen houden er zich mee bezig en de minister heeft er alle vertrouwen in .... Zou men niet zeggen, dat zorg vuldig eenige der voornaamste be zwaren tegen ,het militairendcjm in dit verwonderlijk communiquébijeen ge bracht waren? Onverstand, zorge loosheid, onverantwoordelijkheid, piet luttigheid en kinderachtig formalisme komen hier broederlijk tezamen en bieden bovendien nog een staal van het procédéin de ambtelijke bureaux aangewend om, eenvoudig gezegd, .,de kluit te beduvelen/" Men wordt daar speciaal afgericht op deze taal van het deftig cynisme, dat nooit iets inerkt en zich om niets bekreunt. En dat heet nu juist bureaucratie. .Geen woord van spijt of zelfs maar verklaring van dat onbehoorlijk mottenbederf, hier ijskoud omschreven als niet in zoodanigen staat, dat het voor een ander doel kan worden aan gewend," Daarentegen vele en ge wichtige woorden om een onbedui dende unifórmverandering tot een legerbelang van het hoogste gewicht te verheffen. En tenslotte het pre matuur welgevallen van den minister in de aanstaande schepping zijner onderhebbenden," dat overigens op niets gebaseerd is, want tot heden waren alle hoofddeksels" altijd foeileelijk. Deze ambtelijke mededeeling komt voor de verkiezingen als geroepen, 1 zou ik meenen.. Zelden zag men wanbeheer, kwakzalverij en onnoozele malligheid in zoo kort bestek bijeen en, als 't ware, een symbool vormen van hetgeen in vredestijd een leger telkens weer bHjkt te zijn: een ietwat hatelijk instituut ten -bate van zeer middelmatige en kinderlijk formalistische geesten. F. 'C. ? ^^M^ LWT LCVEOT WDON-INDKHTINGEN fGANCO HUIS NEDEPUNP Spoor's Mosterd W. A. Spoor Jr., Culemborg1. *ET OPSTAAN D CK HERSTELT .A.MASSING. O.Z.VOQA0URGVVAL GRAND HOTEL", ZaedvoortJel. 203. Pinkster-Arrangementen f 25.?en f 27.?p. p., Zaterdag voor diner tot Dinsdag na ontbijt. Voor-seizoen gereduceerde prijzen f 7.?pens, p. d. p. p. Ne l Juli van af f 8.50. Speciale gelegenheid voor congressen, zalen voor 200 p. r wan COPCS*. fliï)ST£RDflm. KOK i H is. WONINGINRICHTiri6£N ONDER. N.V. Meubelmagazijn Eden" MOLSTEEG ~ AMSTERDAM BOEKENKASTEN b PRINCIPE' <'???' IS STEEDS GEWEEST DE MELANGES ONZER TABAKKEN ZÓÓ SAMEN TE STELLEN, DAT ZE DE VER* BRUIKERS ER VAN ZOUDEN BEVREDIGEN. VAN NU AF AAN ZAL DE FABRICAGE IN DEZE NIEUWE FABRIEK PLAATS VINDEN EN MEER DAN OOIT ZAL HET KENMERK VAN AL ONZE SOORTEN ZIJN GOEDE KWALITEIT IN EEN GOED PAKJE. DE ERVEN DE WED. J. VAN NELLE No. 2711 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN iS MEI 1929 In de Rotterdamsche Diergaarde door Dr. J. Kuiper Teekeningen voor de Groene Amsterdammer" door H. Vcrstijnen X. Zeeleeuwen en Zeehonden HOE maken het uw dieren wel met die vreeselijke kou? Dat was ?de stereotype vraag die ik gedurende den laatsten winter, waar ook in ge zelschap komend, te hooren kreeg. En ?de tweede, die daar in de meeste ge vallen op volgde, was wel deze: maar die .arme zeeleeuwen nebben die er dan niet veel van te lijden? De vorm van ?de tweede vraag impliceert dat het antwoord op de eerste den vrager of vraagstel' verbaasd heeft. Men .heeft zich uit den aard der zaak voor gesteld dat die tropische en subtro pische dieren wel bij tientallen ge sneuveld zouden zijn, gauwer nog dan de vele meeuwen, roerdompen en andere inlandsche vogels, die het slachtoffer werden van honger en koude. Maar het wederwoord was onveranderlijk: een strenge winter is veel minder erg voor onze dieren dan een natte; de enkele verliezen van eenige beteekenis die wij sedert Xieuwjaar te betreuren hadden, waren ?zeker niet een gevolg van de koude. Ja, en die zeeleeuwen en zeehonden hebben het eerst recht niet koud. want ze zijn wel zoo leep om slechts zelden uit hot water te komen en ?daarmee houden zézich in een milieu dat nooit onder 0°daalt. Het is met ? dat al een interessant gezicht, dat bassin, decimeters dik bevroren, de brokken ijs, die dagelijks uit de bijten geschept worden liggen een nieter hooger opgestapeld en daartusschen schieten die nerveus-bewegelijke zee leouwen en de meer placide'zeehonden voortdurend onder het ijsdok door om nu achteraan dan vooraan op te duiken en proestend hun wannen adem in de koude Vrieslucht uit te . «tooien. Lang hebben de beide hon den" die zich graag wat afgezonderd houden een'eigen particulier ademgat open gehouden, liet was niet veel grooter dan n kop en meiv kon dan ook nooit beide exemplaren tegelijk boven zien wat zelfs den oppasser een oogenblik in den waan deed verkeercn dat er n dood en gezonken moest zijn. Maar bij eenigszins nauwkeurige observatie bleek natuurlijk dat de dieren elkaar voort durend afwisselden. Of men deze methode van open houden bij onze zeehonden in de vrije natuur ook heeft toegepast gezien durf ik niet met zekerheid te zeggen, want het komt bijna nooit voor dat de brakke wateren waarin zij voorkomen geheel dichtvriezen, maar van de in het hooge noorden voorkomende1 robben wordt beschreven dat zij ademopeningen in het ijs vrijhouden door voortdurend op dezelfde plaats op te duiken. Nu en dan komen de dieren wel eens uit het water, en als ze dan eëh tijdje op een bepaalde plek óp het ijs, zich hebben liggen zonnen, dan ziet men daar ter plaatse als ze vertrokken zijn.. .. geen spoor van smelting. Daaruit blijkt wel voldoende dat ze een flinke isoleerende laag als huidbekleeding hebben. Die bestaat uit de korte maar zeer dichte beharing en uit een dikke vetlaag. De Ca fornische Zeeleeuw, Zalophus ca fornianus, die toch in mildere streken thuis hoort dan Phoca vitulina onze inlandsche zeehond, doet hierin niet onder. Dat deze . geweldige speklaag het geheim vormt van het bestand zijn tegen koude hebben we allemaal al in onze jeugd geleerd. Dat is duo niets nieuws. >'aast pels en speklaag zijn er nog een derde en vierde factor. die voor de warmteregulatie van het lichaam helpen zorgen. Hot zijn samentrekking der huidbloedvaten. waardoor een kleinere hoeveelheid bloed dan anders door do huid wordt afgekoeld, en ?vermeerderde verbran ding dooi' grooter spierinspanning. De waterzoogdieren, zelfs die van het hooge noorden, verkeeren, zooals ge ^?"?:m^-r;^' ,; "^': v:. ??V*'.': *'?-> ' ??! zegd in een gunstige positie door de gelijkmatige temperatuur van hun omgeving. In dit opzicht zijn de landbewoners er heel wat moeilijker aan toe. Verschillende onderzoekers heb ben het ? temperatuurverschil ge meten tusschen lichaam en lucht bij pooldieren. Algemeen vinden zij de lichaamstemperatuur hoog. mnl. tus schen 38J en 41J (bij zoogdieren, het sneemvhoen kwam tot ruim 43" !) terwijl do buitenlucht tusschenj?30; en 403 -?'varieerde. Kr waren dus verschillen van eventjes 70 a SO^C. te registreert»!!. Dat daar de stofwisselingsmachine on hot isolatiematoriaal puik in orde moeten zijn begrijpen we zoo. en we vooion ons ongelukkige zwakke cultu rschepsplen 'als we onder hot schrijven koude voeten krijgen bij een kamortempo--ratuur die tuch hoogstens 22'C ver schil maakt mot onze lichaamstem peratuur. Maar het don het is waar ook. we zou«*,.. ,.v.~ over zee-leeuwen on zoo honden hebben. Die sterke stofwisse ling dan geeft hun 'n tnurme eetlust. Hebt ge u wel eens op de hoogte gesteld van het dagelij ksch rantsoen visch eens volwassen zeeleeuws? En zoo ja, hebt ge dan wel eens gecalcu leerd voor hoeveel een dergelijk dier per jaar ongeveer consumeert togen een gemiddelden prijs van bijv een dubbeltje per pond? 't Is een een.voudig rekensommetje, een kind kan het zeggen aïs ge maar weet wat 15 pond in 3(15 dagen is. Zoo in den zomer dan lijkt het wel eens wat overdreven veel, maar als je 's winters ziet hoe die ruggen lekker rond zijn en glimmen en hoe ze dan nog gulziger zijn dan anders, dan herinner je je in eens dat die dieren vijfjjaar terug toen ze nog veel kleiner maar natuurlijk ook in de.» groei waren tien pond daags kregen en hoe er toen n klaarblijkelijk niet vol. doende vet heeft kunnen opleggenVmi den winter behoorlijk dpurte komen ! Daar duiken ze dan weer niet hun spoelvormig torpedolichaam onder het ijs door, ze springen niet< hun korte, tot een soort vin vervormde pooten tegunfdc kant op en beginnen hun vervaarlijk'?en door de omwonenden, verfoeid-?blafconcert. Ze hebbon don man niet hot blauwe jasje en do emmer herkend. Hij heeft de haring, pracht voer in den winter, eerst in de warmte van het reptielengebouw ontdooid en zal ze nu gaan opdienen. Bij open water komen er dan allerlei kunstjes on gewoontetjes te voorschijn, waar door het eene dier de verdienstelijk nagebootste rotsen van de Cliffs be klimt, het andere steevast op den top van het eilandje zich'posteert om daar met de zekerheid van een goeden ?wicketkeeper alle visch te stoppen, die in zijn omgeving langs komt. Levendige, intelligente dieren zijn ze die zich. mits jong gevangen, gemakke lijk aan don mensch hechten on zich lootten voor koddige dressuur, vooral op hot gebied van balanceeren met groot e ballon op de punt van hun snuit.. (Je moot dan ook niet al tt.' vreemd opkijken als go op het Reinbraiidploin o«»n ..artist" mot zijn lu'yelmgsrob voor oen caféziet zitten. Kon tijd geleden heb ik dat tenminste op een plaat jo in oen krant vereeuwigd .gezien. Dergelijke vrijheden mag een 7.oeleeu\v wel. (ie herinnert u misschien on/o. uitbreker nog Maar daar wil ik het m\ niet meer over hebben; De mortiis nil nisi bene: het was juist degene die don volgenden winter niet dik genoeg bleek. NIEUWE > &AMENYOEC.BARE MEUBELEN 5 BOEKENKASTEN MET DEUR EN VERST: .. 5UMONISCH EIKEN GRAND-WS6AM MAHCV O Aft.' MET t*1-1* NIEMET F* 9ff\ ZO3:SANDER LISSANDER 33Q