Historisch Archief 1877-1940
i*
l
l
J
./
i
l
.'.j.
8
DE GROENE AMSTRRDAMMER VAN 18 MEI 1929
No
J. D. STRUIJS 6 Zn.
Prinsengracht 837 Telefoon 37906
Begrafenissen - Crematie - Transporten
VEILINGGEBOUW DE ZON"
L. GIJSELMAN & ZOON GEVESTIGD 1823
Singel 118?120 en Blauwburgwal 15, Amsterdam (C.)
DINSDAG 28 MEI 1929
en vele volgende dagen
BELANGRIJKE VEILING
van zeer goed onderhouden
INBOEDELS, enz.
KI JKDAGEN: 25,26 en 27 Mei u. van 10-3 uur
Catalogus ik 25 ccntt* verkrijgbaar vu nuf 84 31 el.
BEGRAFENISVEREENIGING
N. SAX Jt.
P.G. Rooftttnat 38 AMSTERDAM T«l«f.ï30341, 342öt
REGELING VAN BEGRAFENISSEN EN
CREMATIES VAN UIT ALLE PLAATSEN
EIGEN LIJKKOETSAUTOMOBIELEN
Illllllllllllllllllllllluillllllllllllllllllllllllllllllllllll
LIPS & PETERS
Vraagt Catalogus
OORDT
nillllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllUlllllllllllllllllllllllMI'''"!!!!"!!!!!!!!!!!!!!»!!»!!!»»!!!!!^
y
zoowel eenvoudige als betere uitvoering:
G. J. DE KONING 6 ZOON
Keizersgracht 447, A'dam
Tel. 43688. Opgericht Ao. 1739
Droste'a plaatjes
Indië" worden ge
voegd bij al onze
verpakte Chocolade,
Bonbons en Toffees
en kunnen door in
ruilen van eventueel
dubbele ex. worden
gecompleteerd.
Na een langdurige voorbereiding is een fraai
gebonden boekwerk ontstaan van circa 175
pagina's, formaat 34 x 25 cM.
Het is in den tekst rijk geïllustreerd in kleur
en wordt volledig door het verzamelen en
inplakken van 144 plaatjes en 6 grootere
platen, die alle in kleuren zijn uitgevoerd.
Het Album Indië", samengesteld door den
heer J. Q. Lamster, Conservator aan het Kolo
niaal Instituut te A'dam, bevat een schat van
wetenswaardigheden over de gewoonten,
leefwijze, beschaving, woningen enz. der
bevolking van den Oost-Indischen Archipel.
Het Album Indië" wordt na ontvangst van
90 cents, franco toegezonden door Droste's
Cacao-enChocoladefabrieken,Afd.MAlbum",
Haarlem. Uw leverancier onzer artikelen kan
U op wensch eveneens ons Album bezorgen.
_?_ '? ? '
(Droste p&afe
l *
Firma KRONER
Nieowcndijk 167» Amsterdam
MANUFACTUREN EN
WITTE GOEDEREN
Speciaal adres voor Uitzetten
en Huishoudgoederen
TRICOT ONDERGOEDEREN
ASPERGES.
Fijnste, dik, blank, frisch, franco buis».
postw. kistjes stevig verpakt 4 pd.
l 4.?: 6 pd, f6.?: 8 pd. f 8.-?.
Slierasp. 26% meer. Lengte steril. 75%.
juiste glasmaat. .
FIRMA ISIDORUS,
Bergen op Zoom. Tel. Interc. 119»
jlllflll.
k *^^r W^B -^^r-M ??*-^^r -^^^^
Voor alle doeleinden
jOieiaKunatinrichtifig
DirkScimabei
*, Amsterdam* <*
DEGROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 2,70 pet kwartaal of
10." per Jaar bij vooruitbetaling
Voornaamste Kleedinqinrichtin
op elk gebied
Afo.
DJ? GROENE AMSTERDAMMER VAN 18 MEI 1929
Het onderwijs aan de Vrije School
door Jo van Dullemen-de Wit
EEN ding zien wij uilen: er gist iets in ons
onderwijs, men is mot de bestaande t oen tand en
JÜet geheel meer tevreden, er rijzen klachten, men
erkent fouten. Men ziet vooruitstrevende onder
wijzers en leeraren in hun beperkten kring trachten
de gesloten stugheid, van het leerprogramma wat
soepeler te maken; er zijn ontevreden ouders in
ouders die wel zien dat het kind zich lichamelijk
en geestelijk minder harmonisch ontwikkelt dan
zij gehoopt hebben, doch dio hun vertwijfeling
smoren, in een eenigszins gemakzuchtige onder
werping aan wat mi' eenmaal in de maatschappelij
ke orde ligt. Hervormingen komen tot stand,
nieuwe systemen en richtingen ontstaan: aan dit
«.Hes ligt tot grondslag het kind in zijn natuurlijken
groei beter te begrijpen, het onderwijs meer doel
treffend te maken, de kinderen tot meer harmo
nischer mensehen op te voeden.
Het is uu maar de vraag wie ons den weg zal
wijzen, welke richting de beste waarboi-gen biedt
voor een betere opvoeding, een beter onderwijs.
Want het gaat er t<en slotte niet om een kind met
een overweldigende hoeveelheid feitenmateriaal
vol te stoppen (waarvan men na de school met
een ongeloofelijke snelheid een ongehoord kwantum
verliest!) doch liet moet het doel van elk
waarachtig onderricht zijn, kinderen te kweeken,
die als zij volwassen zijn, over den vollen rijkdom
van hun innerlijke krachten beschikken Zóó
zou het onderwijs moeten zijn, dat het kind in
later jaren in gedachte tot zijn opvoeders nog ,.ja"
?MUI kunnen zeggen en wij weten hoe het met de
meesten onzer op dat punt gesteld is ! Wanneer
door «en herboren onderwijs de innerlijke krachten
en bekwaamheden van den mensch Worden opge
roepen en bruikbaar worden gemaakt, dan eerst
zal het beantwoorden aan den eisch van de
toekomst. Wij voelen allen reeds heimelijk dat het
kind met zuivor-intellectueele kennis allén niet
gebaat kan zijn. Het kind moet eigenlijk toch zoo
worden opgevoed en onderwezen, dat het zich
«fon actievo denkkracht verwerft en dit verkrijgt
het juist niet door een vroegtijdig en al te intellec
tueel gericht onderwijs. Hoe treurig het met die
actieve denkkracht onzer volwassen jeugd gesteld
is, bewijst wel het oordeel onzer hoogleeraren:
.,Het wordt ieder jaar minder," zoo klagen zij, de
jongelui die wij krijgen kunnen niet meer denken,
zij hebben geen ideeën meer, er schijnen geen
oorspronkelijke geesten meer onder hen. te bestaan"
En wat leert ons de uitroep van een erkend.
onderwijsautoriteit, rector van een gymnasium.
die zijn gemoed plotseling lucht gaf in den kreet:
als er met het onderwijs niet iets gebeurt, ia het
tot ondergang gedoemd". Ik heb deze woorden zelf
hooren uitspreken..
' . ? *, * ?
En als wij nu zoeken naar verbetering, naar een
horizont, dan weten wij allen na eenig nadenken,
dat de hervorming van het onderwijs uit zal
moeten gaan van kennis van den mensch (en
van het kind dus) n gedragen zal moeten worden
door inzicht in dezen tijd. Zonder dat is geen
vruchtbaar streven mogelijk, zonder die factoren
hangt alles in de lucht. In details kunnen misschien
vrij goede verbeteringen uit de praktijk voort
komen, de groote lijn echter voor het nieuwe
onderwijs moeten aangegeven worden door een
die dezen tijd overziet, die den mensch kent. Want
opvoedkunst moet rekening houden met den gang
der monschelijke beschaving, met de veranderingen
dio de tijden in de ziel dei4 ménschen bewerken.
W Mm. t . BRINK
U CORSETIÈRE ' N
lEIZimiUiniZ, AMSTERDAM
TELEF. 37151
ATELIERS VOOR REPARATIËN
IN DEN HAAG ELKEN VRIJDAG HOTEL CENTRAL
Wij moeten niet vergeten dat ons onderwijs voor
een groot deel op traditie in gebouwd en daaren
boven, dat er voor een goede honderd jaar nog
een overweldigende massa analphabeten in Kuropa
waren.
Het peil waarop het onderwijs staat is dus uit
een oogpunt van volksgezondheid (in lichamölijken
en geestelijken zin) van een oneindig grooter
betéekenis" dan een of twee eeuwen geleden
praktisch gesproken kroeg toen slet hts een klein
proeent van het volk onderwijs. Bij dit alles komt
dat de geest geweldig is veranderd en dat het
onderwijs /ach niet voldoende heeft mee omge
vormd of aangepast. ,,Aanpassen" is misschien
niet de juiste term, opvoeding moet niet achteraan
koruen maar y,ij moet vooruit zien. want in
d*scholen krijgt men do mensehen der toekomst. Zij
zijn het die in een volgend decenniurii den .strijd
van het leven op bevredigende wijze moeten
strijden, die in staat moeten zijn hun menseh-zijii
als een waardevol bezit te dragen !
Meer en meer is een mechanische wijze van
leeren in de scholen doorgedrongen, dit ontkent men
niet door te wijzen op allerlei goed- bedoelde ver
beteringen als: meer bloemen en planten, smake
lijker leermiddelen, mooie scholen deze dingen
betreffen den uiterlijken kant.
Ons onderwijs gaat te veel uit van een specu
latie op onze zinnen, men dweept met het aan
schouwelijk onderwijs." Langzamerhand is het actie
ve denken uitgeschakeld, men kan in 't algemeen
zeggen, dat de leerling moet denken zooals de
leeraar denkt, weten wat de leeraar weet.
Trouwens de niensch zelf is eenigzins in een
stadium beland dat hij zich gaarne overgeeft aan
opeenvolgende' reeksen van gebeurtenissen om
dan die opeenvolgende gebeurtenissen met zijn
gedachten, na te loopen.
?Passief wil men zijn in het denken. En .toch
en dit wordt vergeten, is liet denken een zeer
innerlijke en menschelijke kracht. Allerlei ziekten
en kwalen ontstaan door een verkeerd ontwikkeld
denken en door een te Sterke mechaniseering in
de opvoeding. Deze inzinkingen openbaren zich
niet dadelijk en worden meestal als zoodanig niet
onderkend, toch zijn zij er niet minder reëel om.
Al deze bezwaren zijn gevoeld dóór den grooten
paedagoog lludolf Steiner; aan zijn diepe kennis
van den mensch en het kind verbond hij zeer veel
practische ervaring en toen hem in 1919 door een
Duitsch groot-industrieel verzocht werd de leiding
van een volksschool op zich te nemen, werd dat
voorstel door Dr. Steiner met vreugde aangegre
pen. De Freie Waldorf Schule" ontwikkelde zich
onder zijn leiding zeer snel (er zijn nu meer dan
1200 leerlingen van alle klassen en standen).
Het was hem gegeven, datgene wat in zijn tijd om
ging, wat in nog onbewuste diepte als ideaal in de
menschheid aanwezig ia, te voorzien, te
doorschouwen. Hij beseft namelijk ten volle dat het
oude eenzijdige ideaal van geleerdheid (zooals wij
hierboven bespraken .betrof ,het onderwijs maar
een zeer klein gedeelte van het volk) in de harten
der menschen heeft afgedaan. Dr. Steiner sprak
zolfs over het dokter-ideaal, dat heeft plaats
gemaakt voor het menschelijkheidsideaal."
Dit alles wil niet zeggen dat de kinderen de Freie
Waldorfschule met minder kennis verlaten dan
een andere school, integendeel ,doch kennis wordt
hun op andere wijze gegeven, langs andere lijnen,
en het leeraren-collegium dat onder Dr. SteiherV
leiding stond, ondervond spoedig de bezielende
lovende waarheid, dio in. Dr. Steiner's aanwijzingen
waren gegeven, het onderwijs kon al spoedig
op du meest gelukkige resultaten bogen. Sinds dien
zijn vele scholen naar het voorbeeld van de Freie
Waldorfschuló opgericht, Hamburg, Essen,
Londeny den Haag, Bazel, Lissabon en anderen volgden.
De vrije school in den Haag telt in de zes jaren
van haat* bestaan 350 leerlingen, zij is nu nog geves
tigd van JSpoykstraat 44, doch zij betrekt,dit
jaar een nieuw gebouw aandenWaalsdoi-ps-chenwefc-.
Kn op de Vrije School wordt gewerkt met
zooveel kennis en -inzicht, liefde en blijdschap.
dat ieder die zich rekenschap geeft v«w hetgeen,
zich hier afspeelt, een blijde ontroering; door zieli
Voelt gaim.
SPECERIJEN
jElMPORTEERD, GEMALEN
NVERPAKT IN BUSJES
DOOR:
ALBERTOADERSdZ
DEN HAAG
RECEPTEN
Kaascrnq netten.
500 gram kaas (liefst zachte, witte kaas), 125
gram bloem, 2 eierdooiers, l ei. 00 gram boter, l
ectlepel.-zure room, zout, frituurvet.
Hoer de boter tot room. Voeg de geklopte
dooiers, het ei. wat zout, de room en vervolgens
de fijngewreven, of geraspte kaas en d<* gezeefde
bloem toe. Maak er daarna, met - eet lepels, lang
werpige rolletjes van. Fatsoeneer ze nog ecnigszins
met de hand na. Bak de rroquetjes een paai"
minuten in fritmirvet. (dat zoo heet moet zijn, dat
er een blauwe dam]) afkomt). t«>t '/-<? lichtbruin
zijn geworden, l^aat ze na het bakken op grauw
papier even uitdruipen en stapel ze in den vorm
van een niet te hoogt; pyramid»; op een schotel,
die met een gevouwen vingerdoekje bedekt is.
Gameer de schotel met takjes peterselie.
of:
Kaascroquetten.
100 gram boter. 2 a 53 eidooiers. 2 a 3 eieren,
125 gram kaas (zachte, witte). 250 gram bloem,
wat zout.
Hoer de boter tot room. Voeg de geklopte ei
dooiers en eieren en de fijn gewreven kaas toe en
verwerk er het gezeefde meel langzamerhand
doorheen, en zoo noodig wat zout. Maak er (zie
vorig recept), langwerpige rolletjes van. die men
gepaneerd, of ongepaneerd, kan bakken. Wentel
ze, bij paneeren, vqor het bakken in paneermeeJ.
Haal ze door even losgeklopt eiwit, dat met iets
water verdund is en wentel ze tenslotte in zeer fijn
paneermeel. (Zie verder bovenstaand recept.)
De Vrije School (zij omvat lager en middelbaar
onderwijs) ontkent geenszins in haar programma
wat de natuurwetenschappen ons hebben gebracht.
Zij leert het kind vooral vóór de puberteitsjaren
op meer kunstzinnige wijze, zoodat, wat het
kind leert, ook werkelijk voor hem léft. Het.
onderwijs is doortrokken van een muzikaal rhyth^
misch en beeldend element -r- zelfs rekenen en
grammatica, het geheele onderwijs is doortrokken
van schoonheid. Dit wekt een lovende belangstel
ling in hot kind. zoodat het er lichamelijk en gees
telijk gezond bij blijft. Dr. Steiner heeft n zoo
uitgebreide schat van gegevens en kennis op
paedagogiach gebied nagelaten, dat het ondoen
lijk is in enkele woorden zijn opvoedkunst te
karakteriseeren. Deze? regelen zijn dan ook slechts
bedoeld als een inleiding; in mijn volgend artikel
hoop ik dan nog iets to vertellen over de
practische inrichting van de school. Dit is van des te
meer belang, omdat men in verschillende groote
plaatsen van zins is eon Vrije Schot)!, als
zusterschool van die in den Haag, op te richten.
DRINK WEINIG MELK
maar goede melk, van betrouwbaar
G EZ O N D V E E.
HOFSTEDE OUD-BUSSEM.
KFRKSTRAAT 67 TELEFOON 37344
l
? l
\
1t
.{'..j
'? H
» ;
\ \
\
i ;