Historisch Archief 1877-1940
l
me
niet
??f01-,--? f ? -wj\
Vergeet me niet
Een geslaagde Week-End combinatie.
Biscuits om bij de thee te presenteeren,
Wafels voor het dessert of bij Ijs,
Chocolade Pastilles en Napolitains, dit
alles is gecombineerd in het blikje
Vergeet me niet". - Dit blikje is bij
uitstek geschikt om voor de Week-End
mee naar huis of op reis te nemen,
omdat U er voor iedere gelegenheid
elk wat wils" in kunt vinden. ?
Smaakvol verpakt a f 1.25 per blikje.
'
V E R KAD E 'S
FABRI EKEN
Fabrikanten van Beschuit, Koek, Biscuits, Chocolade, Toffee's, etc.
Reclame en Vernuft
door Gornelis Veth
DAT de reclame
tegenwoordig de
kunst in den arm
neemt, ia een verschijn
sel, dat wij hebben te
aanvaarden, en mis
schien dankbaar, want
het is noodig dat deze
laatste haar .plaats in
de maatschappij her
wint, en deze maat
schappij biedt haar
niet veel andere kan
sen. Toen Ds.
('annegieter hier onlangs over
dit onderwerp schreef.
heeft hij ik zeg
het niet als verwijt
aan hem, maar als
hulde aan de
weidschheid van de gedachte
verkwikkende as
pecten van deze com
binatie ter beschou
wing overgelaten. Om
te beginnen is een
groot e verdienste van
de propaganda voor
een keel-smereiide si
roop, door een reeks
bekende tijdgenoot en
gemaakt,l* hem wellicht ontgaan.
l^aster valt, zegt men, terug op hem
die ,e uit, maar kan niet van een
lof als deze hetzelfde worden gezegd ?
Worden niet in dit geval, de schrijvers,
zangers, tooneelisten en andere figuren
der reeks, door de exploitanten van
het geprezen artikel' als
tegenpraestatie, (en .afgezien van andere goede
gaven die hun te beurt vallen en
die onze zaak niet zijn) bedacht met
een korte maar vriendelijke karakte
ristiek, een bondige .en vleiende
samenvatting van hun verdiensten?
Was in deze stroopsmeerderij om zoo
te zeggen niet een schoóne
wederkeerigheid op te merken? Inderdaad
zou men hier kunnen getuigen (n
propos van stroop): als de eene keel
de ander smeert, worden beide glad.
Wie dit koor van zoete, want gesmeer^
do kelen heeft beluisterd, heeft een
levendig denkbeeld van wat de re
clame thans bezig is met de kunst te
doen.
Recht duidelijk is het mij niet
geworden, waarom de letterkundigen
zich geroepen voelen tot zoo uit
bundige geestdrift voor een middel
tegen keelpjjn en schorheid. Tenzij
dan een vergadering van de Maat
schappij of de \rereeniging nadert.
Eerder zou men van hen aanbever
lingen verwachten van middelen tegen
schrijfkramp, verkoudheid in het
hoofd, of de ziekte der feeleerden.
Maar de zaak is, helaas, dat het der
reclame genoeg 'is, als de kunstenaar
haar zijn naam geeft om zijn
kunst vraagt hij niet. De kunstenaar
geeft zijn naam, iets van^zjjn. ver
wonnen reputatie, aan een product,
zooals een oud-minister als com
missaris zijn naam aan een
Naamlooze Vennootschap geeft. Zijn
kunst is bijzaak. Wij zouden hem
uitlachen als hij trachtte aan zijn
getuigenis in de advertentie- een
litterairen vorm te geven. Speenhoff
heeft versjes gemaakt, als reclame voor
artikelen. Ik vind dit sympathieker,
on ik zou haast zeggen, netter.
Als een schilder een affiche maakt.
dan wel een schrijver dicht of proza
levert, of een tooneelspeler een voor
dracht geeft in opdracht van een of
ander bedrijf, zij zullen er, als er iets
goeds uit voortkomt, om te prijzen
zijn, en als zij niet geïnspireerd blijken
mag het hun niet wor
den aangerekend. Zij
hebben gewerkt, en de
arbeider is zijn loon
waard. Maar deze
botte, zinledige ma
nier van een soort
getuigen" te geven,
die van geen van beide
partijen eenige geeste
lijke praestatie vergt
en alleen maar wil
imponeeren. moge
spoedig in onbruik ge
raken.
Xi tod at ik maar zeg
gen wil. van impo
neeren gesproken, dat
ook hier de geest des
tjjds zich kenbaar
maakt, en de eene helft
van de menschheid
bij elke gelegenheid
de andere tracht te
imponeeren en viue
versit; Daarop berust
meer en meel' de re
clame, en ik ben er niet
/oker van, dat de kunst
en de kunstenaar er
op den duur wel bij
elke toespeling op hun producten
buiten dun redactioiieelen tekst te
houden. Dit is misschien niot altijd
mogelijk, maar het andere uiterste,
dat door het reclame-tijdschrift voor
een stokerij wordt geleverd, liet welk
zoo vol staat van sterken drank,
dat het met permissie uit zijn adem
schijnt te rieken, is zeker niet aanbe
velenswaardig; liet zou iemand in de
verzoeking brengen afschaffer te wor
den, waardoor het zijn doel ontegen
zeggelijk voorbij zou streven.
, Zou het ook kunnen zijn, dat de.
reclame door overdrijving vervelen
kan; dat ook op haar het: Trete frisch
auf, tue's Ma lauf, höre bald auf !
van toepassing kan blijken?
Xu verbeelden wij ons in dezen tijd,
waarin het leven zoo
vol reclame is,wel eens.
dat wij van dit artikel
zooveel verstand heb
ben, er wordt zwaar
over geredeneerd, ze
wordt zoowaar een
wetenschap, maar
heeft men vroeger niet
weieens beter begre
pen, dat een beetje
fantasie en geest nog
meel' uitwerken dan
al die eigen lof (met
de bekendeeigenschap)
al die drukte en al
die» stroop?
Zou men hier niet
willen, dat de kunsten.
die der letteren en
de beeldende, of Welke
ook, op een andere
wijze aan liet werk
gezet Werden, op een
wijze die van
gehoonheidszin.. Keest, fanta
sie, vernuft iets Vergt'.
iets anders eu iets
meer dan betuigingen
die een ieder kan geveü,
>
Het boek voor een
kleed ingmagazijn,
waarin Couperus zulk
een gracelijk
ironisch».causerie schreef, de
geestig geteekende.
prent verhalen van Ko
Doncker voor fietsen
(Piet Pelle op zijn
Gazelle). voor koffers,
voor Cor.ona de
kloekbedachte advertentie
vignetten, van
Itaemaekers voor
ijzerwaren, .het waren re
clames waarin men
zich niet uitsloofde
om door lawaai te
ovt-rtuigen-uiaar waar
in do fantasie van den
kunstenaar zich liet
inspireei'en door het
onderwerp, dat immers
z<«o goed was als een
ander. Maai het schijnt
wel alsof men
thansovereengekomen is het
publiek zoo laag mo
gelijk te taxeeivn. Is dit noodig? Zijn
er geen goede verstaanders meer'voor
wie een half woord, mits het de goede
helft is. genoeg is. of zulken die h«4
willen leereil veistaan?
'zullen varen, als zij voor^het aan
wenden van dit middel worden geprest.
Er zijn thans ettelijke, door behaalde
industrieën of andere ondernemingen
als reclame uitgegeven tijdschriften;
i sommige hebben den goeden smaak
complimentjes over en weer, (met
portret) in n woord stroop?
Hoe komt het, 'dat de werkelijk
aardige vondsten op reclamegebied
waarbij kunst en vernuft meewerkten,
alweer van zoo lang geleden dateeren ?
Ik heb vóór mij dat wonderlijke
erootèboek van Sein ..Le Vrai et Ie
Faux Chic". Het is een album met,
de extravagantste en overmoedigste
mode-caricatureii. aanvallen op den
..valschen chic'' van den tijd (1914).
kwaadaardig soms. maar dan met
zwier. De teekenaar, een meester in
de malice, heeft de dames, die zich
?naar zijn idee slecht kleedden eii
hij deelde het vleiend oordeel van ve
len over de Farisiemïes blijkbaar niet
.?' een. 'lachspiegel voorgehouden,
waarin zij zich zien als kevers* als
aapj-skoetsiers niet afgezakte
pellerienjas,, als lampekap-poppen, als
Uhlanen, als slakken, tamboer-ma
joors en ander
wangedruehtelijkheden, zooals enkele reproducties
hierbij ' doen zien. Een waagstuk,
de mode, of althans de overdrijving
daarvan bespottelijk te maken in een
reclamc;boek. van die mode zelf,
dat eindigt niet een aanbeveling vah
modistés.
Brengen wij een saluut, in onzen'
tijd van onvernuft, saaie hei ha'ing
en wansmaak op dit gebied, aan
den1 geest van Sem, en aan den
durf en den humor van hen die hém
zijn overmoedigen gang lieten gaan,
in die reclame-uitgaaf.
'i
i
i-.4 .
t
l