De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1929 6 juli pagina 7

6 juli 1929 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

OUDE Sebastiano Mainardi DEZE tentoonstelling is - een ma nifestatie. De Vereeniging van handelaren in Oude Kunst wil kunst laten zien, maar zij wil tevens toonen tot welk een hoogte het bedrijf harer leden zich in de latere jaren ontwikkeld heeft. Zij wil getuigen van de bevre digende wijze waarop haar leden bun cliënten hebben bediend, in een tijd, waarin een brochure. van meei? dan 100 bladzijden noodig is'om do knoeierijen in den kunsthandel be knopt te bespreken. Haar expositie is ook een betrouwbaarheidstentoonstelling. De Vereeniging heeft van den Minister van Onderwijs de beschik king gekregen over .de .westelijke binnenplaats van het Rijksmu seum; zij heeft den heer Schmidt Degener bereid gevonden om de Madonna met kind opstelling der vele «n verscheidene. objecten te dirigeeren; do ganscho museumstaf heeft daaraan meege werkt; Jhr. D. C. Roëll hoofdzakelijk heeft den dikken catalogus voor treffelijk samengesteld: velo verza melaars zijn gul geweest niet het beschikbaar stellen van wat zij door bemiddeling der- handelaars verwier ven. En zelfs zy die bezwaar hadden in het tijdelijk afstaan hunner stukken hebben, zooals d^ Voorzitter der Vereoniging de Heer Jacques Goudstikker fijntjes zei. do handelaren een compliment gemaakt. Hun in genomenheid met hun schatten bleek zoo groot, dat zij ook voor een maand het gemis ervan niet aandorsten. Deze aanhankelijkheid heeft noch het peil, noch den omvang der ten toonstelling merkbaar kwaad gedaan. Aart van der Neer IJsvermaak u N S-.T ET Tentoonstelling van de Vereeniging van Handelaren in Oude Kunst in Nederland v, door Mr. M. F, HENNUS Eerder staat men verbaasd over den overdaad die de ruime binnenplaats vult en over den smaak en de kennis waarmede de verscheidenheid van zaken werd geschikt en ingedeeld'tot «?en ordelijk en overzichtelijk geheel. Nog meer zou slechts geschaad hebben. ?By -het beschouwen van do schilderyen, teekeningen ' HU prenten treft in de eerste plaat* de veelzijdigheid van het ten toongestelde. Het verheugende in de evolutie van den XederJandschen kunsthandel is zeker de aandacht die hij is gaan be steden aan de kwaliteit van iyn bezit. Maar meer waar deering verdienen misschien nog de durf en de vrijmoedig heid, waarmee hij het terrein van zijn werkzaamheid heeft uitgebreid. Men moet de arbeid en de energie die hiertoe noodig waren niet onderschatten. Do kunsthistorische studie in ons land heeft zich sedert haar herleving' byna uitsluitend be wogen op het gebied der vaderlandsche kunst en dan nog vooral op dat der 17e eeuwsche. Voor een Hollandsch schilderij, voor een Hollandsche teekening, waarmee hij fjeen weg wist kon de handelaar in het eigen land de beste en de se cuurste voorlichting vinden. Gold het een schilderstuk dei' Italiaansche renaissance, een Goya of een El Greco, een fransch pastei uit de 18e eeuw, een zeldzame Engelsche prent, een vroeg-duitsche gravure, dan moest hij door eigen onder zoek of door een beroep op de kennis van een buitenlandsch geleerde de leemte in eigen wetenschap aanvullen. Onze musea en prentenkabinetten boden hem. zelden voldoende vergelijkingsmateriaal; de toe nemende veilingen van buitenlandsche. universeeler gesor teerde collecties dan de onze. verruimden te fragmentarisch zyn blik. Alleen de'studie van buitenlandsche verzamelingen, de ervaring opgedaan op buitenlandsch veilingen, de gesprekken met en de voorlichting van buitenlandsche collega's, de ad viezen ten. slotte van buitenlandsche geleerden hebben onze handelaars het inzicht en het zelfvertrouwen kunnen geven om hun cliënten te winnen voor andere uitingen dan de welbekende vaderlandsche. Dat zy daarbij de rich ting die de mode aanwees gevolgd heb ben ligt voor de. hand. De fransche zaal" die deze tentoonstelling rijk is met een schildery en teekeningen van Boucher, een schilderij van Aubry, met teekeningen van Watteau en Rubens Diana in het Bad Fragonard, met een pastei van La Tour, met prachtige Guardi's, be wijst wel naar welken kant en naar welken tyd de publieke voorkeur, gesteund door die aan de overzijde van den Oceaan, zich wendt. En het is in dit verband misschien niet toevallig dat een,latere zeventiende-eeuwsche Hollander als de vrij zeldzame Jan van der Heijden hier zoo uitstekend vertegenwoordigd is; men zou ook Wouwerman rijker en veelzijdiger ge representeerd verwacht hebben. Maar deze voorkeur verhindert niet dat een teekening van Durer uit 1505 tot een der hoogtepunten van het gebodene behoort, zoo goed als een Antonius van fra Angelico, een onbevlekte ont vangenis van KI Greco, een keuken meid" van Velasquez. Opmerkelijk en teekenend" is ook de overvloed en het gehalte der teekeningen op deze expositie. De voorkeur voor de 18e eeuw is hier zeker geen toeval. By Rembrandt, van wien zeer mooie teekeningen aanwezig zijn en bij van Goyen, die op dat gebied karig ver tegenwoordigd is, zyn de teekeningen artistiek gelijkwaardig aan de schil derijen. Maar de 18e eeuwsche Franschen en ook Guardi enTiepolo hebben wellicht het meest typische van hun aanleg in teekeningen geopenbaard en daarom behooren die van Watteau het is merkwaardig dat hij even rijk als Rembrandt vertegenwoordigd is van Boucher, van Fragunard, van Hubert Robert, van Moreau, van Gabriel de SaintAubin, van Guardi. van Tiepolo, tot de bekoorlijkste zaken der tentoonstelling. Wat voor de Franschen geldt is ook op de Hollanders der 18e eeuw toepasselijk. De teekeningen van H. P. .Schouten, .die de twaalf maanden symboliseeren, zijn poen Wonderen van diopo i»f innige expressie en vooral niet de uiting eener groote persoonlijkheid maar wel van uitvoerigen. charmanten on naïeven verhaaltrant. En tot de teekeningen zou men bijna willen rekenen de dun en luchtig geschilderde schets voor oon plafond van Jacob de Wit, artistiek van veel hooger gehalte en blijkbaar een derrie ..fraaie blaffondstuk'jes op ren raampje" die in grooten getale in zijn nalaten schap voorkwamen «in dio thans nagenoeg verdwenen zijn. Sterker nog dan do' teeke ningen markeeren de prenten een achttiende-eeuwscho tendenz. Geen ets van Rem brandt df Ostado, gmi por tret van Nanteuil, geen gravuro van Durer. Uitsluitend Engelsche drukken in kleur en fransche gravures in aller lei manieren. Onder de laatste prachtige Debucourts, die meest volledige en meest petillante uiting van den franschen geest' in druk, en ,,ramour et la folie" van Janinet toppunten van den meest gesoigneerden druk . in kleur; onder de eersten de beminnelijke miss Fartvn en oen ^complete Laeticia-serie, summum van J tot inoraliseerende kunst verwerkte sen timentaliteit. Intusschen mogen wij om de verlokkingen der 18e eeuw de 17de niet voorbyzien. kracht en levensvolheid koin Rubens' bad van Diana een der schitterende pronk stukken van de expositie op do mees1<, plastische wijze tot uiting en eigenlijk niet minder in een levendige n kleurige teekening van Jordaëus, ook eenDiana met nymphen; haar smijdige portretteerkunst s waardig ver tegenwoordigd door R embrandts por tret van Martin Looten, dóór een vrouwenportretje van Frans Hals en door een vrouwenportret van Van Dijck, voornaam, huiselijk en aan doenlijk tegelijk; haar landschappe lijke veelzijdigheid culmineert in een klein vergezicht van Rembrandt, in een groot van Philips Koninck, in een Haai* men USEUM Fr. Boucher strandgezicht' van Van de T'apelle in oen zomer van Avercamp. De ..voornamo vrijage," van Buytewtgk, reprosenteert volledig het vroege gonre.st uk; oen sterke Willem Kalff bij uitstek het stilleven. Onder de vroegere meesters blijven do Maria van Simon Marmion on do beide vleugels van Hieronymus Bosch .,011 prisaillo" niot onvermeld. Van do genoemde schilderijen waren er meer dan een ook in Londen te. zien. Vergelijkingen zijn uit don boozo maar ze zijn misschien juist daarom verleidelijk. Do Londensche expositie was een langdurig, een grandioos on oen misschien wat overladen banket: deze tentoonstelling is een rijk voor zien, een streelend, oen fijn, een on eindig gevarieerd souper. Zij is vol schoonheid, vol geest on vol verrasLe Printemps . De Vereeniging van handolaron kon moeilijk eclalantor . voor den dag gekomen zijn. Nieuwe uitgaven 2.5e Jaarverslag va» de vereeniging ..Boddaeri?Terhinscn" 1928. ..Kinabu". Vcrslau der handelingen over het jaar 1928 van de Centrale Commissie foor uitzending van Xcdfrlandsche Kinderen naar Buiten. Dr. P. A- Diepenhorst. Onze Strijd in den Statcu'Gencraal. N. V. Dagblad on Drukkerij De Standaard. J. W, Eaiser, Iniroduciion io fhr Drama. X.V. Swots en Zeitlinger Amsterdam. Dr. J. Mendos da Costa. Het A.B.C. vfiH den Anttiterrfamsehcn Effeete\\handel. S, van Ruysdael Rivierlandschap

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl