De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1929 13 juli pagina 11

13 juli 1929 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

16 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 13 JULI 1929 No. 2719 l TOEGEPASTE KUNST door Otto van Tussenbroek IN de benedenverdieping van het Stedelijk Museum te Amsterdam heeft de Tentoonstellings-Baad van Bouwkunst en Verwante Kunsten eene Tentoonstelling doen inrichten door Anton Kurvers die zich met veel goeden smaak van zijn zoo moeilijke taak heeft gekweten. Natuurlijk: hij moest plaatsen wat de Jury had doorgelaten met dit gevolg dat ook hier een te veel aan voorwerpen den rustigen indruk schaadt. Men zal, naar ik meen, in de naaste toekomst meer dan tot nog toe het geval was (in dit opzicht gaf de Vereeniging van Vrienden der Aziatische Kunst een goed voorbeeld) de selectie moeten door voeren. Het is een onmiskenbaar feit,dat eene uiter ste beperking, waarbij de tentoonstellings-objecten volkomen tot hun recht geraken en welker plaat sing by den beschouwer den indruk wekt van zóó en niet anders te kunnen zyn, mér dan de veelheid aan het eigenlijke doel der uitstalling bevorderlijk is. De in het Stedelijk Museum door tijdelijken inbouw verkregen ruimten vroegen als het ware om een volgen van dit beperkend beginsel. Door eene zeer rustige, eenvoudige wandbespan ning van wit katoen, op een houten raamwerk, door een doorschynend velum afgedekt, heeft men diverse ruimten geschapen welke met blokken, nissen, uitstalkasten enz. eene prachtige gelegen heid boden het beschikbare materiaal aan hedendaagsche kunstnyverheids-voortbrengselen: klein beeldhouwwerk (waar is de grens tusschen klein en groot, getuige een beeld van Raedecker in' de hal?) en architectuur-foto's byeengebracht dooi de V.A.N.K. (Ver. voor Ambachts- en Nyverheidskunst); de K.V.B. (Ned. Kring van Beeldhouwers); A et A (Architectura et Amicitia) en B.N.A. (Bond van Nederlandsche Architecten) op de juiste wyze te toonen. Eerstgenoemde Vereeniging bestaat vijf en twin tig jaar. Voor haar is dus deze tentoonstelling als het ware een wapenschouw. Veel .is er verbeterd sedert de oprichting der V.A.N.K. hoewel, het zy er bij gevoegd, veel idealen als kaf voor den wind vervlogen. Haar ietwat tweeslachtig karakter heeft haar ongetwijfeld soms moeilijkheden gegeven: zij is deels eene vereeniging welke de bevordering der vaderlandsche nyverheidskunst beoogt, deels eene vak-organisatie, wakend voor de belangen harer leden, maar zuiver de grenzen te stellen zy haar by1 dit jubileum in vriendschap aanbevolen. Daarenboven neigt de groote menigte en verkie zen zy die het te zeggen hebben" (o I Heeren in den Haag l!) nog steeds te vaak naar het onbe twistbaar verwerpelijke onschoone in eene kunstloosheid, welke erbarmelijk mag heeten. Er zal veel mér gewerkt moeten worden in de richting van de aesthetische opvoeding van het publiek (de Heeren in den Haag zijn te eigenwys en men late ze voor wat ze zijn !) en pok op deze tentoonstelling zag ik wederom de verdwaasd ronddolenden die het (ver vuld van'?goodwill") zonder eenige deskundige voorlichting stellen moeten.... Ook hier laat men weer een goede kans onbenut voorbijgaan! In bijzonderheden omtrent al wat er bijeenge bracht werd zalik voordezeneenenkeerniettreden, te meer omdat het meestens werken betreft welke reeds eerder in deze rubriek door my" werden be sproken. Het is alles behoudens eene enkele uitzon dering overbekend werk. Daarbij komt dat menige inzending voor den betrokken kunstenaar niet absoluut representatief mag heeten, waartegenover staat dat veel van hetgeen hier aanwezig had kun nen of moeten zyn ontbreekt. De vreugde is hier de jeugd J Een zevental scholen stelt den arbeid harer leerlingen ten toon. Met name dat der Academie van Beeldende Kuns ten en Technische Wetenschappen te Rotterdam welke hier den eerepalm wegdraagt door een ge zond modernisme in het algemeen en meer in het bijzonder door wat op het veelomvattend gebied der nieuwe Reclame-Kunst wordt geboden. Maar Vooral, men ziet hier van jongeren de frissche oorspronkeüjkheid, het zoeken en vinden van nieuwe uitdrukkingsmiddelen welke in vergelijking met wat gevestigde kunstenaren inzonden Weldadig aandoet.. No. 2719 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 13 JULI 1929 DOOR IEDERE VROUW GEPREZEN ALS DE BESTE omdil ie : DE HUID VERNIEUWEN Ponfi Cold Crtara bevordert den weefselgroei det zich telkens vernieuwende opper* huid. die daardoor sterk en jeugdig blijft Ponj's Cold Cream bevordert den groei der fijne weefsels, die zich onder de opperhuid bevinden, waardoor de huid soepel blijft en het ontstaan van nmpels voorkomen Wordt Pond'» Cold Cream reinigt beter dan water en zeep. Water en zeep maken de huid schraal, waardoor de ponen zich samentrekken Pond's Cold Cream reinigt de huid tot in de poriën. Pond't yanlshing Cream wordt door d meeste dames gebruikt, voordat ze uitgaan. omdat deze Cream de huid beschermt tegen den nadeeligen invloed van ons grillig klimaat Porto"} Vanishtng Crcarn geefl een bekoor lijke, matte teint en vormt een ideale basis voor poeder, waardoor deze meer gelijkmatig verspreid wordt en tevens ook beter houdt. PonJ'i Crtams worden door ontelbare dames in alle landen gebruikt, omdat ze absoluut zuiver zijn en vervaardigd worden uit de beste beslanddeelen volgens een speciaal procédé. PonJ'i Creama zijn heerlijk zacht geparfu meerd met een gedistingeerde odeur, die de natuurlijke charme van elke dame verhoogt. POyVD'S COLD- & VANISHING* CREAM worden door de meest beroemde actrices onmisbaar geacht op haar tolteltafel, zooals Se spontaan (n interoieios hebben verklaard. VERZORGT UW TEINT RIMPELS VOORKOMEN DE HUID REINIGEN DE HUID BESCHERMEN EEN MATTE TEINT GEVEN ABSOLUUT ZUIVER ZIJN DE CHARME VERHOOGEN Pon f s Creams tyn verkrijgbaar in tule goede taken in potten oan/1.?«n ? 9. ea in tuben ton ? OM en f OM »????»??????????? Monsters - Ptmfi Extract Co., AmUerda*, zendt U i tutten Cofd ff Vanaiung Cream na intendiny non 10 et. forti Vanishinq J S Cold De T. T" in Drenthe door Barbarossa IK beken het ootmoedig en schuld bewust: tot verleden week Zater dag wist ik niet wat T. T. was. Maai; nu ben ik er achter: Tóurist Trophy". En deze wetenschap dank ik aan ,,Arm Drenthe" waar, wij normale menschen, ons een totaal verkeerde voorstelling van maken. Wat weten wij hier in het Westen eigenlijk van dit gewest anders dan dat het be'rüuid is, dat Emmen, gelijk zoovelen onzer, altijd geld te kort komt, dat 3e turf er groeit en de heer Smeenge er een geit heeft loopen die als je roept: Harm I Harm !", naar je toe komt gehuppeld? Aan Drenthe dank ik de kennis omtrent de T. T., aan de T. T. mijn kennis van Drenthe. Zoudt u voor de Groene" naai de T, T. willen gaan? vroeg de Becretaris me de vorige week en daar ik meende dat het een congres van teatotaler's gold, was ik onmiddellijk bereid want, het moge parodoxaal klinken, maar nergens smaakt een glas bier of wat anders pittigs zoo goed als in de nabijheid van een geheelonthouder, net zooals ik eens uen dienstmeisje gehad heb dat mij verklapte dat nergens zulke aardige jongens rondliepen als op een zendingsfeest. Ik ging dus met eenige vrienden den langen weg naar Assen op en een iege lijk die van zijn vacantie nog wat tijd over heeft om .een dag of wat in onze binnenlanden te zwerven, zou ik willen aanraden dezen weg op zijn gemak te rijden en hier en daar een half dagje te verblijven. Daar is allereerst het oude Amersfoort met zijn keit zijn hoofdstraat waarin heel de bevolking zich op Zaterdag avond rendez-vous geeft alsof het een Spaansch stadje ware misschien hebben de Amersfoorters dat nog over gehouden uit den tijd van Maar ten van Rossum, zyn bouwvallig poortje waar Teen auto net door heen kan slippen en zijn singel met de eer waarde huizen zoo als wij ze vroeger op onze grachten ook hadden vó£r de invasie der moderne architectuur. De weg naar Nijkerk is landelijk en de klinkers liggen er goed, wat nog belangrijker is, en wij draaien het stadje aan de Zuiderzee binnen, een nog dooder dan doode ville morte", waar geen bioscoop de vrome over peinzingen der inwoners stoort en waar over elk horretje een dominee Kersten-gezicht je onwereldsch toe lacht. Nykerk glimt als een spiegel, de keien zijn er glad, de vlondertjes over de slootjes wit geschuurd en de torenklok; is er achter. Maar men verzorgt er zijn ouden, vari dagen voor beeldig, want er is een geriefelijk tehuis voor ze, waar ze genoegelyk wonen en tevreden in den tuin zitten peultje? af te halen Voor de moeder". De weg voert langs ouderwetsehe landhuizen, met waterpartijen om een heel volk van vrouwen in te kunnen spiegelen, met lanen die men allées" heet en met drijvende witte zwanen op zwart, gerimpeld water. Bewoner* hebben deze ,kasteelen niet, want God noch goed mensch ziet men er. Zij zullen ergens op een bergmeer naar forellen hengelen of een baccarratje maken in een mondaine speelzaal. Harderwijk en Elburg lijken op Nijkerk, zijn wat vrooUJker en grooter en Harderwijk is zelfs levendig, maaj daar ligt ook veel militair en waar militair ligt, staan de meiskens op de hoeken van de straten met lichtjes in hun oogen en overgrootmoeders kralen om den vol-slanken hals. Men maakt in die stadjes grillige bochten, maar de belooning blijft niet uit want telkens wordt het oog ge troffen door een mooie gevel, een aardigen doorkijk, een oud vergeten torentje dat, scheef boven deze scheeve tijden uit, 7.ich in evenwicht houdt. Wij naderen nu Zwolle. In de verte ligt Hattem en wij zien dat aan de Voermanluchten die boven den IJsel zweven en weer constateeren wij hoe goed toch alles op deez' aarde ia ingericht, want gesteld eens dat Voerlangs den weg had mij dit al reed» geleerd, niets met toatotal-ing te maken hadden, doch verwoede motor rijders waren die er in hun leeren jassen en onder hun leeren kappen als roofridders uitzagen en met de teedere maagden achter hen op de duo geheel het uiterlijk hadden van maagdenroovers. Zwolle lijkt mij een welvarende, zelfs een rijke stad. De spiegelruiten glimmen je tegen, overal voorbeeldig verzorgde tuinen en goedgekleede vrouwen en ik zou mij kunnen voor stellen dat een op zijn stad verliefd Zwollenaar, in Parijs zijnde, Frankrijk»' hoofdstad een?kleinZwol" zou noemen. Kan de, bynaam blauwvinger" misschien zijn ontstaan te danken hebben aan het feit dat de Zwollenaar Het bruidspaar van den dag.. Het knippend glazen oog der fotografen dat nimmer slaapt, loert achter elk gordijn in dienst van grêtigaarda en psychopathen die als gezichte- en werkkring 't ioe zou laten liefst zelf atom-aanwezig zouden zijn. De plaatjes in de kranten doen ons denken hoe het in tante Bet je's dagen was, toen 't veld van 't spiedend oog geconcentreerd trns op 't stukje wereld dat gereflecteerd icaa in haar spionnetje" van spiegelglas.. Het objectief der openbare meening, dat rapporteert van alles icat het zag, op elk gebied, rampzalig, blij of treurig, richt zijn cydopenoog thans star-nauwkeur'm op 't ongelukkig bruidspaar van den dag" En of we bruid en bruigom al niet kennen, we weiden graag ons krantentezend oog op 't beeld van twee die elkaar trouw bexwoeren... . En de moderne tante Bet's ontroeren en slaan deti blik verteederd naar omhoog.... Naar 't protocol van de gedwongen staatsie, des feestdags, grijnst de jonge bruidegom, de hooge hoed wat stuntelig in de handen, en in de jas met weggesneden panden, en nauwe, nieuwe schoenen, en een blom.... Daarnaast de bruid, nog gisteren kort van rokken, en jazzend bij een saxophone en trom, bij cocktails, nicotine inhaleerend.... thans blank, etherisch, vrouwelijk... .poseerend naar de traditie van het dichterdom.... i Het starend glazen oog der fotografen geeft uitteraard een objectief verslag, maar 'k noem (en is de lief de niet een blinde ? ? het subjectief en leugenachtig in de ver'beeld'ing van het bruidspaar tan den dag" ... MELIS STOK E man in Nubiëgeboren ware, wie zou dan die mooie, stille, dreigende luchten hebben moeten schilderen? Vlak bij het Katerveer staren wij naar een soort nieuwerwetsche pyramidê. Het is de Pyramide-van-Vander-Vegte, het is de nieuwe IJselbrug de eerste der twaalf groote .bruggen die deze minister over onze groote rivieren zou geworpen hebben als hij maar tijd van. leven hadde gehad. Dat is toch maar een kranig stuk werk van den veel besprongene, zeg ik. Jawel, zegt een door de politiek geverfde stem achter nüj, maar ver geet niet dat hij Gedeputeerde van Overijsel is geweest en zijn kiezen» zijn eerste zorg hadden. HmUeg ik en uit verbouwereerd heid over zooveel politiek bederf, was ik by'na in een kluitje T. T.-feest gangers gereden die, elke uitspanning sinds onheuglijke tijden zich de vingers blauw hebben geteld aan het geld dat zij aan ons, Hollanders en WestFriezen, verdienden? Wij trekken thans door het meest calvinistische gedeelte van ons land als ik het wel heb. En toch en toch gij zult zeggen dat ik ophak, dat ik dronken was, dat ik scheel keek, dat ik verliefd was, maar ik verzeker u op mijn woord van waarachtig als eerbaar journalist, dat ik in het vrome Staphorst aan een drooglyn op dien Zaterdagavond een rose directoire heb zien hangen. Ik had geen foto graaf bij de hand, anders had ik hém het stuk van overtuiging en van ergerlijk zedenverval op slag laten kieken.' Een rose directoire en ik weet ook wie haar draagt.... Dat kwam Zondagmiddag door een windvlaagje die een rokje opsloeg. Doch dat is weer een ander geachiedenisje. ' Arm Drenthe" is langs de Smildevaart niet arm. Overal liggen ont gonnen landerijen waar de rogge prachtig staat, er is drukke scheep vaart door het kanaal en de boeren besteden er blijkbaar meer zorg aan hun paarden dan aan hun vrouwen, want zoo doorvoed als de rossen zijn, zoo mager en afgewerkt zien de vrouwlui er uit. Behalve in de oasen, de herbergjes, waar roodwangige, blonde deerntjes de dorstige motorrijders is er n sport die zoo dorstig maakt? laven met velerlei soort vocht. Het vaderlandsche hart dat Assen binnenrijdt, voelt zich terstond op zijn gemak, want men rijdt langs een model-kazerne, vele honderden metera lang en de schildwachten die het gebouw bewaken, zijn ook model en blijkbaar gereed tot den laatsten druppel vol te houden. Volgens de aardrijkskundige boekjes heeft Assen, dertigduizend inwoners. Dien Zaterdag had er minstens zeven%tig duizend en het is een wonder van organisatie geweest dat er niemand in die vier en twintig uur dat de T. T. duurde, omgekomen is van den honger noch een enkele Verdorst is. Maar er geschieden meer wonderen by deze vriendelijke provinciale hoofd stad, want wie ter wereld is er op de gedachte gekomen om in de nabijheid van dit stadje, op deze eenzame hei waartoe een driemeter breede weg de eenige toegang is, wedstrijden te houden die een internationalen roep hebben' en die een gebeurtenis zijn in onze aan gebeurtenissen" toch al te rijke sport? Deze T. T. wedstrijden zijn een Mekka geworden voor den motor rijder en wie het zand niet geslikt heeft van de Hooghaler en Kolder hei die is even bekocht als de hadji die Mekka bezocht en de Kaaba niet gekust heeft. De wedstrijd zelf.... Een duivelswerk. De weg is smal, zoo breed ais een zijkamertje in de Pijp", niet al te glad en met een stuk of wat bochten waarin een niet te 'standvastig voet ganger zou kunnen slippen. En stel u nu voor tien, twintig Marsianen", want daar lijken deze rijders op met hun fantastische helmhoeden, hun leeren gordels, hun mica-oogbescher mers en hun hel- en duivel-brakende machines, met een vaart van, op sommige oogenblikken, meer dan 160 kilometer per uur, op u af stuivend, want als goedgeori nteerd toeschouwer ligt gij natuurlijk bij de bochten in de hoop dat gij waar voor uw centen zult krijgen en minstens een half dozijn armen en boenen en hoofden door de lucht zal zien vliegen als er drie of vier tegelijk de bocht instuiven en er blijkbaar alles op zetten om er nooit meer uit te komen. Hoe deze baarlijke duivels het klaar spelen om op dat speelgoed te blijven zitten met die razende vaart, hoe zij door zoo'n bocht heeusturen met slechts een geringe vaartvermindering, hoe het mogelijk is dat er vyf en dertig tegelijk af gaan en weg stormen het niet" en de eeuwigheid in zonder dat zij elkaar tot pap en gruis rijden, ziedaar een der andere vele wonderen die ik dien Zaterdag aanschouwde. En wat voor mij het grootste wonder was.... dat waren de vele bevallige, bekoorlijke vrouwtjes die met bloed dorstige oogjes' naar de bocht tuurden en die van genot rilden telkens als er weer een paar van die windvlagen op Rudge-WMtworth, op Motosacoche of hoe die helsche machines heeten, op hen afstormden. Ik weet nu wat de T. T. is maar ik voor mij drink liever met een t. t.'er een borreltje dan dat ik met T. T.'er er een baanrondetje tusschen Hooghalen en Assen zou maken.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl