II ' \ DJ? GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 JULI 1929 Np. 2721 BEURSSPIEGEL Donderdag. £5 Juli ONZE beurs heeft een paar flinke flauwe dagen meegemaakt, waarbij nagenoeg alle fondsen .onder de algemeene ongunstige stemming te lijden hadden. De beweging werd ingezet door Boetons, Accoustiek en Ford. En dat waren juist de papieren waarin zeer omvangrijke speculatieve posities liepen. Voor Boetons is nu al zeer goruimen tijd de tendens neerwaarts gericht. En wanneer niet binnenkort de mededeelingen van het jaarverslag ' de onzekerheid komen wegnemen dan kan men niet veel beters verwachten. De vorige week schreef ik met betrekking tot de Accoustiek-aandeelen, dat de mededeelingen, houdende het productie plan voor het komende seizoen, de scherpe koers reactie van de voorgaande week niet konden doen inhalen. Sedert dien is zelfs wederom een aanmerke lijk koersverlies geboekt. En deze flauwe houding voor de voornaamste speculatiefondsen had ook haar terugslag op den koers der Ford-aandeelen, die flink boven de 400 was gestegen. Trouwens ^door de introductie van een tweetal aandeelen van buitenlandsche Ford-maatschappijen, de Canadeesche en de Deensche is de aandacht wel wat erg verdeeld, hetgeen natuurlijk aan de belang stelling voor onze nationale Ford-aandeelen niet ten goede komt, te meer omdat die zoo hoog zijn gestegen. De heele markt werd door deze koersdalingen meegesleept, tot Philips en Margarine Unie toe. Alleen suikeraandeelen werden niet aangetast. Voor die papieren bleef goede vraag bestaan. De V.I.S.P.-afdeelingen werken nog steeds na, en de mededeelingen van Dr. Prinsen Geerlingsdie in een recent artikel wijst op bijzondere omstanj digheden die dit jaar de Cuba oogst abnormaal groot maken, hebben het opt'm'sme nog wat verhoogd. Ook olie-aandeelen stonden maar in zeer beperkte mate onder den indruk van de koersdalingen. Trouwens de flauwe stemming heeft zich niet lang gehandhaafd. Al spoedig trad een herstel in, waardoor zoowel Boetons als Accoustiek zich konden herstellen. En ook Ford-aandeelen haalden weer een deel van de koersverliezen in, Wat Accou&tiek betreft is het herstel tendeele toe te schrijven aan den bekend geworden uitslag van het in Duitschland door de Tobis-Klangfilmgroep tegen de Western Electric gevoerde proce dure die ten gunste van de eerstgenoemde is be slecht. * * * De geldmarkt vertoont inderdaad oen veel gunstiger aanblik dan eenige maanden geleden. Dat ondervinden wij ook hier. De callrente die in Mei en Juni steeds o a 6% bedroeg, is nu teruggeloopen tot 3^ %, terwijl ook prolongatie geld ruim is aangeboden, en particulier disconto een half procent beneden het banktarief ligt. Maar het is aan twijfel onderhevig of die cijfers niet van te veel optimisme blijk geven. Onze markt is nog steeds betrekkelijk nauw gebonden aan de Londensche (te meer nu ons acceptwezen in de laatste jaren zoo in beteekenis is toegenomen); en daai* ziet het er niet zoo gunstig uit. Nadat de goudafvloeiingen even hebben stilgestaan, zyn in de laatste dagen weer flinke posten van het gele metaal naar Frankrijk verkocht. En de koersstand is nog niet zoo verbeterd dat verdere verschepingen uit gesloten zijn. Integendeel men verwacht verdere goudverkoopen door de Bank of England. En degoudvoorraad is Engelands zwakke punt; vooral nu het bekqnde minimum, aangegeven in het Cunliffe-rapport opgemaakt vóór de wederinvoering: van den gouden standaard, bedenkelijk in zichtkomt. Wellicht zal de beweging tijdig ophouden, zoodat de Bank of England nog een verhooging van haar disconto kan vermijden. Nu overal de rentestand is gedaald is daarvoor trouwens veel minder reden dan voor eenigen tijd. Maar als het goud maar blijft wegstroomen ! De laatste maanden hebben zooveel goudverschepingen plaats gevonden, dat het nut van meer overleg in deze door de be trokken centrale banken wel duidelijk is gebleken. Of de Internationale Bank hier de oplossing zal brengen? Met de uitwerking van de plannen voor dat instituut schijnt men overigens niet al te veel haast te maken; op 15 Juli zou de [voorbereidende commissie, in het Young-plan bedoeld, reeds zijn bijeengekomen. Zou Engeland, dat bezwaar heeft gemaakt tegen de bijeenkomst van die commissie vóór de oorlogsliquidatie-conferentie, zijn zin krijgen? r. Koopt Toor Belegging: P ANDBRIEVEN Bataafsohe Hypotheekbank AMSTERDAM STAND AA R D HYPOTHEEKBANK t* ROTTERDAM Directie: Mr. H. H. C. CASTBNDIJk *n ?. MOSSELMAN D?Bank geeft onder controle vmn het Algem. Administratie- en Truatlumtooe 5 en 4 & % Pandbr. tegen beurskoert uti. De HolL Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70, De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zake lijk onderpand en onder borgtocht, met In pandjeving eener polls van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5% schuldbrieven ia stukken vanf 1000.?. 500.- en f 100.- tegen Beurskoers. N. V. Rotterd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht in 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000, waarvan geplaatst f 6.000.000 Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot bet kantoor der Bank. Ged. Bierhaven 25 te R'dam of tot hare Agenten. De Directie t Mr. Th, Reepmake* Mr. N. P. C. v. WQk, Mr. B. van Rossen. N,V. Insulaire Hypotheekbank ZIERIKZEE stelt verkrijgbaar: 4% % PAKDBRIEVEN a 38% en tot een beperkt bedrag 5% PANDBRIEVEK i 100 % DEGROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 2.70 per kwartaal of 10.?per |aar bij vooruitbetaling .V* Residentie Hypotheekbank VGRAVENHAGE Anna Panlownastraat 97 TRUSTBB'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE Hypotheekbrieven in circulatie ? 13.820.000.?. 5 pCf* Hypotheekbrieven tegen 100 pCt. Directie: K. B. ABBING. D. VAN QORDT H.V. DE HURLEMSGHE HYPOTHEEKBANK . Leden der Directie: ^S&T&Sr Mr. A. S. MIEDEMA, P. H. GRAAN DIJK en A. E. TH1ERRY DE BYE DOLLEMAN Hypotkeken f 36.001.6*2,.- PandlmWe* f ^JO.SOO,?'^ Reserve* . . f 1.005.Q87. 4\ en 5 pa*»ANDBRIEVEN tegen LAATSTEN AMSTERD. BEURSKOERS Nederlandsche Handel-Maatschappij, N. v. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements, '? Britsch-Indic, China, Japan en Arabië~~ ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. K OFFER KL UI S. lEVEHSVERZEKERING MAATSCHAPPIJ Gunstige polisvoorwaarden Tl C? KI LI CT AA Zeer billijke premiën* iaaiarafiüi^^ N.V. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland N,V, Maastrichtsche Hypotheekbank voor Nederland Verkrijgbaar 3 . 41/s % PANDBRIEVEN tegen Beursnoteering Deze Pandbrieven zijn aflosbaat door ttitloting binnen 25 jaar. ROTTERDAMSCHE SCHEEPSHYPOTHEEKBANK HARINGVLIET 98 UITGIFTE van 5°/o Pandbrieven De Directeur: Mr. W* C MEES No. 3731 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 27 JULI Labour en de werkloosheid door C. A. Klaasse EEN nieuwe regeering.... een nieuw geluid l i Verkiezingscampagnes bieden steeds een wel kome gelegenheid om beloften te doen, om pro gramma's te ontvouwen die het stoffelijk heil van den kiezer ten goede zullen komen.... wanneer hij door het uitbrengen van zijn stem medewerkt tot de uitvoering der plannen. En hoe meer dus «Ie welvaart van een land te wenschen overlaat tenslotte is toch ook in de politiek het stoffelijke belang overwegend, althans waar het geldt belang rijke verschuivingen in de samenstelling der regeeving teweeg te brengen -?? hoe meer aanleiding er is om den verkiezingsstrijd toe te spitsen op een welvaartsprogram. In Amerika heeft bij de jongste verkiezingen de partij, onder welker bewind de toe stand van handel en bedrijf zeer gunstig was, zich kunnen handhaven. In Engeland, waar de conser vatieven niet opgewassen waren gebleken tegen de malaise in enkele der voornaamste bedrijfstakken, heeft d«» tegenpartij den zegepalm weggedragen. Hoc do wolvaart to liovo'rdoren ? r Want er was inderdaad in Kngeland voldoende reden om verbetering van den economischen toe stand to wenschen. Wanneer men het Engelsche economische leven de revue laat passeeren dan krijgt men geenszins den indruk dat dit land nu de ..workshop of the world" is. welks handel en nijverheid aan de spits staan. Integendeel, Sedert den oorlog verkeeren twee der belangrijkste En.aelsche takken van industrie: de kolen en de ka toennijverheid in zeer moeilijke omstandigheden, terwijl ook de ijzerindustrie te wenschen laat. En do werkloosheid in Engeland is dan ook welhaast ?spreekwoordelijk geworden. Alle andere binnen-' «?n buitonlandsche vraagstukken, zelfs de fiscale on dat zegt bij de drukkende lasten die de Engelschman heeft op te brengen heel veel werden dan < K ik in beteekenis overtroffen door het welvaarts probleem, en het nauw daarmee samenhangende werkloosheidsvraagstuk. Tn de opstelling der ver kiezingsprogramma's vindt men dat ook weer spiegeld. Lloyd (Jeorge had zijn heil gezocht bij xlochts n hobby: de vermindering der werkeloos heid door liet doen verrichten van groote, kostbare publieke werken. Maar de kiezers hebben de oplos sing van de/.e moeilijke kwestie toch blijkbaar niet aan hem willen overlaten. Labour Werd daartoe uitverkoren. En het spreekt wel vanzelf dat de/e partij meer nog dan de andere rechtstreeks haar st reveu richt op de vermindering van het aantal ..unemployod". Indirect moet natuurlijk ook haar politiek de algemeene welvaart, den voorspoed van handel en bedrijf ten goede komen. .-Maar directe begunstiging van de industrie de weg die logi^eherwij/e gekozen was door de conservatieven, die via dezen schakel de werkloosheid, die natuurlijk evenzeer hun. aandacht had. wilden ver/achten ? ligt natuurlijk buiten haar terrein. Nu Ijibour het .stuur ? in-handen heeft genomen wordt dus het zwaartepunt van de welvaartspolitiek verlegd. Op zichzelf'zou dat niet een principieele verande ring of althans Verbetering behoeven te beteekeuen. Of men nu de industrie wil stimuleeren om don arbeider een gunstiger positie te, verschaffen, of om der industrie wille"zelve-maatregelen treft. die tevens den arbeider ten goede komen, kan tot dezelfde resultaten leiden. Maar toch is er een verjschil. en dat kan heel belangrijk zijn. Wanneer men slechts het wel en wee van de industrie voor oogen heeft, dan is men geneigd de belangen van de con sumenten al te vaak uit het oog te verliezen. Wan neer men daarentegen den arbeider wïl helpen, dan moet men de twee zijden van dat hulpvraagstuk bezien: de arbeider is loontrekker, maar tegelijkertijd de voornaamste consument in de inaatschappij. Wanneer men de, industrie steunt MIJNHARDT's Hoofdpijn-Tabletten 6Oct Laxeer-Tabletten. 6O* Zenuw-Tabletten .75 rt Staal-Tabletten..9Oct Maag-Tabletten 7 5ct Bij Apoth. en Drogisten door de te behalen prijzen te verhoogen dan ver groot men inderdaad de winstmogelijkheid van de nijverheid. Maar omdat tegelijkertijd de prjjs voor den consument evenveel wordt verhoogd als de winst voor de industrie, gaat de gemeenschap als zoodanig er niet op vooruit. Hut program De nieuwe, Labour-regeering behoort dus, wil zij consequent zijn, om te zien naar andere middelen om de welvaart te verhoogen (en daarmee dus de werkloosheid te bestrijden) dan die welke door de vorige regeering werden gebezigd. En inderdaad is dan ook haar politiek sterk afwijkend. Hoewel na tuurlijk ten aanzien van een zeer groot aantal pun ten van minder of meer belang de nieuwe regee ring een gewijzigd standpunt inneemt, is de principieelo koersverandering op slechts twee kwestks gericht: Labour wemcht volledig te breken met de protectie; dat is n punt, en het volgende is: Labour wenscht de overheid meer actief te doen int/rijpen in de voortbrenyituj, ter bestrijding van de iccrkelooxheid, door liet doen verrichten vrin publieke werken. Safeguurdlni; P| Ik zeide het reeds: het was onvermijdelijk dat de nieuwe regeering andere opvattingen zou heb ben over- de wijze waarop de welvaart bevorderd kan worden. L>e conservatieven hadden de voor spoed van de industrie als zoodanig op het oog, en meenden die het best te kunnen vergrooten door steun te verleeuen in den vorm van inkomende rechten. Het is kwestieus of. indien de bescher ming algemeen voor bijna alle bedrijfstakken wordt toegepast, du stijging van de kosten niet zelt' voor de beschermde industrieën zelve de gunstige wer king van het tarief grootendeels doet verdwijnen. Maar de consument is er zeker niet bij gebaat. Zoodat Labour dit systeem om indirect den ar beider aan werk te helpen, onvoorwaardelijk af wijst. . . . omdat die arbeider ook verbruiker is. En de regeering schijnt daarbij radicaal te werk te willen gaan. Niet alleen d»- Mc. Keuna-duties wil zij te zijner tijd laten afloopen. maar ook de safeguarding-rechten wil zij geenszins langer bestendi gen dan de voor elk daarvan vastgestelde termij nen (uiterlijk tot Juni JUIW loopend); zij behoudt zich zelfs het recht voor, reeds voor den afloop dier termijnen voor te stellen tot intrekking over te gaan. Naar men weet hebben zelfs de conserva tieven ten' aanzien van de wclvaartspolitiek voor de industrie (de safegiitirding of industries") eeu. zekere gereserveerdheid in acht'genomen, die is te beschouwen als uitvloeisel vun'de Eiigelsche vrij.handelstraditie.' Du sufeguarding-rechten waren n.l. niet protectionistisch tout court. Foei; zij had tien slechts een opvoedend karakter, en waren ihis voorbestemd om te verdwijnen.... Welnu, aldus de' Ijabour-opvatting. laat hen dan verdwijnen, maar dan ook zoo vlug mogelijk. De 3^c. Keunaduties, die.uuur den oorsprong.met protectie in het geheel niets te maken hadden (zij hadden, in den oorlog ten doel? om'het inbeslagnemen Van scheepsruimto door het vervoer vnu luxe-goedereu tegen te gaan) maar sindsdien tot zuivere beschermende tarieven ontaard, zitten natuurlijk de regeedmr eveneens in den weg. Nadat duze rechten ouder de eerste, korte l^bourregeering waren, afgeschaft, heeft C'hurchill ze onmiddellijk weer in eere |\ersteld. In l!)33 komen zij nu weer te _ i Vervallen,. Tenzij intusschen La.bour er aan gaat tornen, waar toe de lust groot schijnt. Of Labour van de afschaffing der tarieven pleizier zal beleven? Zelfs een verwoed voorstander van den vrijhandel kan met grond over het ant woord op die vraag twijfelen..Want elke verschui ving in het economische leven gaat met wrijving en met moeilijkheden gepaard. Gesteld dat op den duur de vrijhandel de eenig gezonde en meest loonende productie zou geven, doordat de meest le vensvatbare industrieën in elk land het winnen, dan nog is het zeer wel mogelijk dat gerekend over een periode van vijf of zelfs tien jaar (hoe lang zal de Engelsche arbeidersrcgeering het uithouden?) de nadeelen door het kwijnen van nu-niet-meergesteunde industrieën, die natuurlijk niet dadelijk door; nieuwe vervangen zijn, grooter zijn dan de voordeelen. Bezoekt de loUche Badplaatsen, ZANDVOORT: HOTEL D'ORANGE «a HOTEL DRIBHUIZEH" WIJK AAN ZE E: BADHOTEL «n ZEE-DEPENDANCE OvorheidHwerken Feitelijk heeft Labom* Lloyd (Jeorge een beetje oneerlijke concurrentie aangedaan door onmiddel lijk op zijn plan te parasiteeren. Het blijkt nu dat de nieuwe regeering hot door hom zoo vol vuur ge propageerde programma, om groute werken door de overheid te doen uitvoeren, om aldus de werkloosïieid te bestrijden, met alle macht wil gaan uitbuiten. Geen wonder trouwens; want wat is meer koren op den molen van een partij, welker toekomt tideaal toch steeds nog de nationalisatie van de industrie is, dan alvast een aanvang te ma ken met het ingrijpen van de overheid in de pro ductie. De l*abour-mannen willen daarbij zelfs zoo hard van stapel dat LJoyd (Jeorge (of is het alleen ijverzucht) hen aanraadt zich Avat te matigen. Intusschen hebben de economen zich al van de kwes tie der overheidswerken meester gemaakt. De be* kende Engelschu econoom Keynes. die werd ge noemd als geestelijk vader van George's verkie zingsstokpaardje (vergeef de ietwat onwaarschijn lijke beeldspraak) meent dat inderdaad in dit sche ma een moeilijke oplrtssing voor het werkloosheids vraagstuk ligt. Onmiddellijk is tegen die opvatting de Zweedsche professen* t'assel. der Geist der stets verneint in de economie, te velde getrokken. Want, aldus zijn betoog, voor het uitvoeren van overheids werken is kapitaal noodig. Dat kapitaal moet onttrokken worden aan andere industrieele bestem mingen. En dus wordt men door die werken niets beter: want de werkgelegenheid in de particuliere industrie '/.al evenveel geringer worden als die bij de 'overheidswerken groot er wordt. Dat moest C'assel wel zeggen: immers zijn crisistheorie houdt in.dat de bron van alle malaise steeds is: gebrek aan kapitaal. En nu'moge dat misschien voer geld kapitaal besparingen -^- tot op zekere hoogte juist zijn (vooral de financiering van de overheid louter met obligatiën is een bezwaar) dat neemt niet weg dat de aanwezigheid van een groot aantal werkloozen. van niet looneml of in het geheel niet geëxploiteerde mijnen, en van gedeeltelijk stil staande katoerifabrieken eeu ongebruikte kapitaal reserve (in den zin van reëel kapitaal) beteekent. En dat kapitaal, dat zonder het uitvoeren van overheidswerken oiiaangewend blijft, kan door in grijpen van de overheid nu in bedrijf worden ge bracht. Hetgeen de voortbrenging en dus de cousumptiemogelijkheicl moet ten goede komen. Trou wens de idee om in slappe tijden de .stant te doen gebruik maken van1 de gelegenheid om ..leeglooperule" productiefactoren te tloen aanwenden voor het tot stand brengen van publieke werken is niet nieuw. Tn Amerika heeft Iloover voor dat plan ge ijverd (al behoeft men daar nog niet tot uitvoering over te gaan). De zwenking in de Engelscho economische poli tiek, die wij venvachten, i? belangrijk genoeg, zondat men het resultaat niet belangstelling tegemoet kan zien. Als Labour zich maar niet te veel op zij paden laat leiden. De regeering heef t meer te doen dan welvaartpolitiek voeren, om de partijleden te, vriend te houden. De verlaging van den arbeidstijd staat op'het programma. Speciaal voor de kolennijverheid wordt deze ''eisen' sterk op den voor grond gebracht. '> En of een bekorting van den werktijd juist in een periode waarin' volgens velen de bron der malaise nergens anders is ge legen, dan in de verhouding van loon tot arbeids tijd, nu wel een goede manier is om de werkloosheid te bestryden is zeker twijfelachtig. Hotel-Pension 'T VELT-H U YS" HATTEM. Eigen dennenbosch van 5 H.A.?Ten nisbaan. Garage. Kamers met stroomend water.?Centrale verwar ming.?Prosp. op aanvrage. Tel. 17.. r M