r .sp i DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 17 AUGUSTUS 1929 Droomerij van een Anarchiste door Anatole Anine ZOOALS steeds, stond zijn beeld voor haar; zijn wonderbaarlijke. liefkoozende blik. die haar smach ten deed, vervulde thans haar Kiel met lijden en wanhopige smart. O. liefelijk vizioen! Waar zijn de teedere omarmingen, hartstochtelijke kussen. tranen? Zijn ridderlijke edele blik is niet meer te zien, zijn machtige stem wordt niet meer gehoord. En hare bleeke sidderende lippen fluisterden de woorden des geliefden dichters Nadson: Wat kan ik nog vernachten, waar voor zal ik nog leven? Waarvoor inspannen mij en worste len nog ? Te minnen heb ik niemand meer. Tot niemand kan ik bidden meer! De deur werd geruischloos geopend en men hoorde voorzichtige schreden het was de dokter, een oude vriend van Lize's vader, die haar als zijne eigene dochter liefhad. Hij wist, dat haar dagen geteld waren en de dood zich niet lang meer kon laten wachten, maar hij had toch nog eene vage hoop. Misschien leeft zij wel weer op en wordt beter, sprak hij zich zelf moed in. ,,Goeden avond, lieve vriendin. waar denkt gij aan?" vroeg hij vrien delijk, glimlachend. Dokter, U?" Treur je nog altijd, Lize? Waarom vermoordt U uwe zwakke gezondheid ?" ..Dokter, vader, zeg mij. zal het spoedig zijn. ja?" ,,Wat bedoelt U?" vroeg de dokter verward. Altijd hetzelfde, dokter, is het einde spoedig te verwachten, wanneer zal ik sterven, bij hem komen?" Lize!" ..Neen, neen: ik kan niet meer. ik kan niet meer leven, ben liever dood !" Zij wierp zich op den divan, legde het hoofd op de knieën des grijzen dokters en zacht snikkend, fluisterde zij: Wat zal ik me gelukkig voelen. daar met hem...." Mijn kind, waartoe dat vergeefsche lijden, waarom pijnigt gij U zelven?" ,,De gelukkige, gelukkige, niet wederkeerende dagen zijn voorbij, voor altijd voorbij j dokter, zij komen nooit .terug, nooit komt voor mij dat leven in deze wereld terug. Ik moet aan hem terugdenken, mijne herinneringen aan hem koesteren en het is of zij mijne ziel verteederen, haar oneindig verheffen. Ik kende hem vier jaar en die vier jaren waren voor mij eene bron van opgetogen genot. Telken male als hy ten strijde trok of zich openlijk verzette tegen het régime van tirannie, doorleefde ik heerlijke minu ten en ik was oneindig gelukkig in het gevoel, dat ik hem behulpzaam was. zijne, helpster kon zijn. Hij was mijn leidende ster, en met zijn dood stierf ook ik eerst slechts mijne ziel. maar spoedig ook mijn lichaam. want, gelukkig, ik ben tuberculeus en de ziekte heeft een ernstige wending genomen". Lize, U is erg bewogen, wat scheelt U, waarom die tranen?" Dat zijn tranen van geestvervoe- ring en liefde voor hem ? tranen van mijne smart en kwelling". , Ergens in de buurt, werd de Elegie van Chopin gespeeld, men hoorde'de muziek duidelijk. Lize zei ,met dieptreurig gelaat: Loos dokter, lees, daar op do tafel ligt hij" De dokter ging naar de tafel en nam een dikken brief op. van eene energieke, vrouwelijke hand. Hij ging naar den kant van het terras en in een leunstoel zittend las hij: ..Ik heb uw wensch vervuld en was tot het laatste minuut bij den vorst schreef Lize's vriendin. Tot aan de laatste minuut sprak hij slechts over U en liet een briefje na, dat hij met de grootste moeite kort voor zijn dood schreef. Men veroordeelde hem na eene plechtige vertooning, als eerlijken" politieken misdadiger. De elf onder de ontzettende toestanden in de gevan genis doorgebrachte maanden, en de voorloopige verhooren, die gedurende acht dagen bijna dagelijks werden afgenomen, hadden zijn gezondheid ondermijnd en veroorzaakten zijn natuurlyken dood vóór de tenuitvoer legging van het vonnis. Gedurende de uitspraak hield hij zich fier, uit dagend en toonde in het geheel geen spijt over de door hem bedreven terro ristische daden, betuigde met trots, dat hij zich schuldig bekende aan moord op eeri allerhoogste persoon lijkheid en keizerlijk agent, in volle bewustheid begaan en dat hij het betreurde, dat zijne gevangenneming hem de mogelijkheid benam, de heilige zaak der bevrijding van het volk van het, despotieke regime, voort te zetten. De rechtbank veroordeelde hem zonder te weifelen ter dood. maar. helaas, te laat. Reeds vier dagen voor de uitspraak lag hij op sterven in het ziekenhuis, en de doktoren waren verbaasd, dat hij in staat was in de zitting te spreken, ofschoon hij den vorgen dag nauwelijks de eenvoudigste woorden had kunnen uitbrengen. Na het vonnis werd hij naar het zieken* huis teruggebracht, waar men mij. na de grootste inspanning en dank zij invloedrijke protectie, tot hem toe liet. Ik bleef den ganschen tijd bij hem en hij stierf in mijne armen. zeggende: Hoe jammer, dat ik een natuurlijken dood moet sterven dat is niet eervol na het uitgesproken vonnis is het mij zelfs onaangenaam tegenover het gerecht. Op dienzelfden dag bracht 's avonds laat een koerier de keizerlijke gratie. maar het was te laat. Zijne be grafenis met inachtneming der gods dienstige plechtigheden vond den volgenden dag plaats, Ik wensch U sterkte, mijne Vriendjn. Wijd uwe krachten aan den dienst van het volk." De dokter gaf den brief terug en vroeg Lize eene wandeling met hem in den tuin te maken. ' ,"" '. ' ? * % ' ' ;'- ' ?' ' Het was koel, oen licht windje bewoog zacht de hoornen. Lizo in haar wamen mantel gehuld schreed zwijgend aan den arm van den dokter voort. . Aan het eerste prieel gekomen tegenover een groote fontein met een Venusbeeld zetten zij zich op eene bank en luisterden zwijgend naar de muziek, die uit het openstaande ven ster der villa klonk de dochter van den ouden professor, die de tweede verdieping bewoonde, was aan het spelen. De dokter stak een sigaret op, , maakte eenige onbepaalde geluiden door zijn neus, hoestte en vroeg: ? Dus, die vorst,1 onze jonge vorst was een koene terrorist?" Lize beefde en antwoordde niets. Zij nnomdtt ..hom" nooit vorst on litul hom in hun" gezelschap nooit zoo hoorcti noemen OH wtuvroui ook. Kn U, lieve vriendin, hooft allos /orgvuldig voor mij verborgen ge houden, voor Uwen tuiden trouwen vriend, Uw papaatjo zooals U mij placht te noemen," zeide de dokter verwijtend. Dat zou Uw doode vader u niet vergeven hebben!" ..Dokter ! mijn dierbaar papaatjo. maak U niet boos, als 't U blieft. Ik kon niet. ik gaf mijn woord, tot den dood te zwijgen. Maar nu, nu ia hij dood." Dit woord ontroerde haar dood? maar kunnen dergelijke mannen ster ven ? . Nu zeg ik U alles, vervolgde zij alleen U en U kunt natuurlijk, zwijgen. Het vorige jaar in eene geheime vergadering der partij viel op .,hem" het lot de terroristische daad tegen den president te volbrengen. Eeu geheele maand werkte hij met mij aan oen plan. Eindelijk besloten wij ge bruik te maken van eene spoedig plaats vindende intieme soiree bij N., waarop de president zou moeten komen. Leonidas...." Zoo noemde men den vorst?" viel de dokter haar in de rede. Ja. Hij was zeer bevriend met N. en onthulde hem ons plan van den aanslag en daar hij ook lid van ons geheim genootschap is, was hij gaarne bereid mede te werken. Op den vastgestelden dag begaven Leonidas en ik ons naar de soiree, beiden ge wapend met een kleinen browning! Er waren weinig genoodigden en allen bewogen zich zeer vrij vooral na middernacht toen men tamelijk veel gedronken had. De president dronk veel on maakte mij den geheelen avond het hof, bracht mij compli menten, vertelde pikante anecdotes, en raakte op liet onverwachts myn hand en knie aan. Ik was in vervoering. Ons uitgedacht plan slaagde. Onge veer vier uur 's morgens begon men afscheid te nemen. De president was in een levendig debat gewikkeld met een groep gasten. Ik trad snel op Leonidas toe. ,.Nu. hoe staat het?" vroeg hij. Alles is gunstig," antwoordde ik zeer over mezelf tevreden. Heb je alles in orde?" ..Alles." ..Kunnen wij beginnen?" Hij knikte bevestigend. Bemerkend, dat de president mij zocht, ging ik op hem af en er begon weder een levendig gesprek tusschen ons, dat bij wijlen tamelijk pikant was. Machinaal, als geheel bij toeval, sloeg ik met hem den weg naar den uitgang in. Bij de deur keek ik om on zag dat Leonidas ons volgde." Lize ademde zwaar, liet het hoofd op de handen rusten en vervolgde met bewogen stem. ..Wij gingen naar beneden entraden den kleinen salon binnen, die tot ontvangkamer diende. Hoe lang ik daar verder met hem sprak, herinner ik mij niet, ik geloof niet zeer lang. De gasten gingen heen en men hoorde de laatste automobiel vertrekken. De president wilde mij overreden naar buiten te rijden, maar ik weigerde en wachtte bevend de komst van Leo nidas. En zie, plotseling weerklonk gedruisch en Leonidas met den brow ning in de hand kwam snel den salon binnen. De deur achter zich sluitend kwam hij vlug op ons af en de pre sident geen gelegenheid gevende zich te bezinnen schoot hij a bout portant. De president slaakte een kreet, greep zich in de zijde (de kogel trof de buik) en zonk neer. Leonidas doodsbleek en bewogen vroeg mij in den salon te blijven." Ik ga do automobiel in gereedheid No. 2724 brengen, blijf jij hier," boval hij kortaf i'ii ging naar buiten. Do president dood grooto moeit «t op to staan maar zonk woor neor. Nu begreep ik onze onervarenheid hij was niet dood, maar zwaar gewond. ..Ver-rader» ellendelingen".. .. steunde hy en deed weer groote moeite op te staan. Mijn (!od ik was geheel verbijs terd en ontzet. Ziende hoe hij zich aan de deur vastklemde, nam ik mij u browning on voor hij zich op mij wei pen kon, schoot ik zonder naar hem te kyken het was mis. Met een wild gehuil keerde hij zich naar mij. ik schoot ten tweede, ten derde male en steunend en vloekend zonk hij neer. doodelijk gewond. Zijn bloed vloeide in stroomen en het groote lichaam lag in een bloodplas toen Leonidas terugkwam. Met groote moeite droegen wij het lijk met behulp van den gastheer naar do automobiel en binnen eenige minuten waren wij buiten de stad. Leonidas zat aan het stuur en ik met het lijk . aan mijne voeten. Aan de rivier gekomen wierpen wij het lijk er in en gingen snel naar huis." Lize stond op, liep eenige malen op en neer en zette zich wede." naast den dokter. En eerst thuis, nadat wij %vat tot ons zelven gekomen waren, begre pen wij hoe onnadenkend wij gehan deld hadden. Het was noodzakelijk do sporen te verbergen, maar dit was onmogelijk, daar het bekend was. dat de president op de soiree bij N. was. Leonidas dacht lang en geconcen treerd na en eischte eindelijk dat ik per eersten trein hierheen zou gaan. naar deze afgelegen stad. Mijn smet»ken mij te veroorloven zijn lot to deelen wees hij beslist af. Indien jij mij lief hebt on acht verklaarde hij mij, moot jij je zonder tegenspraak aan mijn wil onder werpen". En ik onderwierp mij O, noodlottig besluit. Ik vertrok por oorsten ochtendtrein''. En hij. wat deed hij?" vroeg do dokter. Hij? hij?" vroeg Lize. de oogen wijd open. Hij ging denzelfden morgert naar het politiebureau en bekende, dat hij na een intieme soiree samen met den president per automobiel uit rijden ging en hém vermoordde". ..Edele ridder !" riep de dokter uit. En zie. hij was ter dood veroor deeld, maar stierf een natuurlijken dood. En ik droomde er van, samen te sterven. Droomerijen niet to verwezenlijke droomerijen". U is een zeldzaam meisje, Lize, hoe wonderlijk sterven de menschen! Droomerijen; droomden samen een terrorische daad te bedrijven, tegen den vijand en tegen zich zelf. Het leven is vreemd, zonderling". Maar het treurspel ligt hierin, dat U gereed was Uw leven te offeren. niet wetende of dit offer noodig was voor datgene, in welks naam gij het bracht. U streefde dapper naar de hervorming der wereld, van de menschheid en van de beschaving, niet vra gend en niet wetend of dat alles wel noodig was voor het tegenwoordige menschdom". , Het is noodig dokter, het is noodig! Waarom geeft U Uw ideaal thans prijs, waarom zet U den strijd en de ' overwinning niet voort,waaromdroomt U nu van sterven?" Ik kan niet, dokter, ik heb geen kracht meer. Het Valt mij zwaar. Ik kon het, toen hij nog leefde, met mij was maar thans heb ik andere droomen sterven...." U is ziek, mijne vriendin, zwaar ziek zeide de dokter treurig.' Het kan .zijn. papaatje".... No. 2724 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 17 AUGUSTUS 1929 Van de Conferentie door Melis Stoke Uit het kladschrift van Jantje VANMORGEN werd ik terzijde genomen door Raoul des Tén bres, mijn eminente collega van de Petit Tacitume, en een der meest vaardige conferentie-journalisten van Europa. Raoul des Ténèbres is dan ook een man van gezag. Geen gebeurtenis, of hij weet precies te verklaren welke argumenten of beweegredenen hebben gegolden bij de geboorte daarvan, geen staatsman verlaat een vergade ring of hij drukt, onder het geknetter der perscameras Raoul de hand en fluistert hem in het oor: Wat een leehjk weer", of Het heeft lang geduurd, nietwaar.... ?" of iets der gelijks, dat waarschijnlijk eene codee ring is van hoogst belangrijke mededeelingen, want men ziet dan aan stonds Raoul des. Ténèbres naar het telegraaf kantour snellen om een uitvoerig telegram aan zijn blad te verzenden. Bij alle recepties van regeeringen verschijnt hij in onberispelijk avond toilet en kust de dames de hand met een gelaat alsof de verdere politieke carrière harer echtgenooten bij hem veilig of onveilig is naarmate zij hem aangenamer zijn. Enfin, Raoul die natuurlijk niet ontbreekt bij de Haagsche onderlandelingen is een der best geïnfor meerde vertegenwoordigers van de publieke opinie, en toen hij mij dan ook hedenmorgen terzijde nam, en ik achter zijn oogglas iets oolijks glin steren zag begreep ik dat eene zeer belangrijke publicatie op komst was.. Votre papier....?" £nformeerde ik. Hij knikte, en fluisterde mij in het oor dat de Petit Tacitume van hedenavond een uniek interview be vatten zou, een persgesprek met een der meest invloedrijke mannen ter conferentie, wiens kamerdeuren be waakt werden door drommen detectievesen die b ij de journalisten bekend atond als volkomen ongenaakbaar. Ziehier...." zeide hij.... terwille van onze oude relaties sta ik u het publicatierecht van mijn artikel toe voor de Groene.... Maak er ge bruik van.... neen.... neen.... vooral geen. dank.... het is een kleine vriendendienst en.... pardon .... Hij snelde weg om Briand de hand te drukken, en fluisterde deze iets in het oor dat diens groote belang stelling scheen op te 'wekken. Midden op het Binnenhof staande vertaalde ik het hier onder, volgende. In de imposante hall van het Sche veningsche X-hotel, verborgen achter een groepje palmen, vond ik gelegen heid om een evstigen diepgaand gesprek te voeren met Don Ramiro Delmonte, vertrouwensman en gemachtigde van de Latijnsche Unie, bijgenaamd Rami ro de Geheimzinnige. Iedereen kent zijn naam, iedereen weet dat de door hem vertegenwoordigende kapitaalsbelangen een doorslaand argument vormen bij alle besprekingen rondom . .?. ??*>(, -MI -w» ^HOUAND i PRIMA het herstel vraagstuk. Zijn neen is een onherroepelijk neen" voor elk initiatief, zqn ja" beduidt eene sanctie die sterker is dan die van welke groep mogendheden ook. Maar slechts weinigen kennen zijn uiterlijk» Achter dubbele gecapitonneerde deu ren ontvangt hij de leidende staats lieden om hen zijne directieven op te leggen, en een heir van secreta ressen en telefonisten houdt hem in voortdurend contact met alle kansela rijen van de Oude en de Nieuwe Wereld. Tusschen een bezoek van Briand en een van Stresemann, vond Don Ramiro de gelegenheid bij een cock tail onze oude vriendschap te bezege len. In de wachtkamer zag ik de karak teristieke koppen van Venizelos, Zalewski, Henderson en Pirelli naast elkander, wachtend als in de anti chambre van een zeer gezocht medicus. Spreek vrij uit...." zeide Don Ramiro, terwijl hij mij eene sigarette aanbood uit de mij zoo welbekende koker waarin alle staatshoofden van Europa hunne handt eekeningen ge krast hebben.... Zoo kwamen wij in gesprek over de zeer ernstige vraagstukken die de wereld momenteel verdeeld houden, en waarin alleen zeer ernstige en zeer voortreffelijke mannen gelijk mijn gastheer een uitweg vermogen te ontdekken. Onder het spreken trof mij weder het geniale van dit hooge voorhoofd, het diepe en klare van de donkere oogen. Toen hij zich geleidelijk op wond, herkende ik het karakteris tieke gebaar met de linkerhand, eerst betoogend, dan plotseling naar het achterhoofd, strijkend ,over het glan zende haar. Ik sprak hem op enkele punten tegen, en ik had de voldoening dat hij, rekening houdend met mijne argumenten, dan even peinzend met een afhangend palmblad speelde.... Maar dan klaarde plots zijn gelaat op. en, aan de hand van hetgeen ik in het midden had gebracht ontwikkel de hij dan plotseling een geheel nieuwe constructie, zoo helder, zoo afdoende en zoo onaantastbaar dat men on middellijk in hem liet dualisme gevoelt van den scheppenden kunstenaar en den mathematicus. Zoo spraken wy geruimen tijd. Discreet opgestelde detectifs wisten de nieuwsgierigen uit onze omgeving te houden. Eenmaal kwam men hem zeggen dat Macdonald, zooeven ge arriveerd, het aantal der wachtenden was komen vermeerderen.... Goed.... goed...." wenkte hij, ongeduldig door het afbreken van den draad zijner gedachten..... en, terwijl het wolkje van de stoornis snel van zijn voorhoofd trok, boog hij tot mij over om mij deelgenoot te maken van het vernuftig plan waarmede hij naar Den Haag gekomen was. Toen hij mij, na een uur verlaten moest, en mijn hand greep, zeide hij: Het spijt mij dat ik u nu reeds moet verlaten.... Tot wederziens.." En in zijn glimlach las ik eene voor spelling....: tot wederziens.... te Genève, te Rapallo.... te Spa....? Wie zal het zeggen.... P .... Maar ik ging heen met de vaste over tuiging dat dit complex van hoogst gewichtige vraagstukken nog een lange sleep van besprekingen zal vergen..... tot de uiteindelijke op lossing. ... R. de T. De Groene heeft .op deze wijze, de primeur van hetl werk van een der eminentste Europeesche journalisten. (Nadruk verboden). Cft&je &&&*£« Ml m