DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 24 AUGUSTUS 1929 No, 272$ Tikblaadjes door Dr. R. Feenstra All »>'/.- VOUH-011 UK Frankfurter had laatst een serie artikelen o vol' do progres sieve rationalisering dor Duitscho nijverheid on kivog toon oen inge zonden stuk vuu oen Oberingenieur, <lie de vraag stelde, of een systeem, dat tienduizenden werkgrage, werkAvillige kwaliteitsmensehen op zij solux f ??en er geen emplooi moor voor luid nog oen goreehtvaardigd en nuttig systeem kon heet en, Hij zelf vertelde dan zijn geschie denis. Hij had hot tot Horr Diroktor gebracht van een fabrieksonderneming, die genaast werd en raakte buiten de rails van don nieuwen aan leg. En nu ondervond hij het misselijke: kleine baantjes dorst of wilde men hem. niet aanbieden: met zijn verleden, zijn arbeidsprestaties -en voor be hoorlijke goedbetaalde baantjes prefe reerde men. . i . jongere krachten. Zoo werd hij provisie agent; en in dien baan leerde hij meerdere lieden kennen. die er feitelijk net zot» tusschen tut geraakt waren als hij. En hij stoldo nu do vraag in do krant: is het ..Bildungskapital". dat in zulke menschen als wij zijn, geïn vesteerd ligt. dan niets meer -?? wan-' lieer men hot meet aan: den loopenden arboidsfiem der rationaliseering. Een lastige kwestie voor de redactie van oen dagblad: want men hooft natuurlijk don volgenden dag hon derd brieven over het onderworp. Deze brieven zijn te droouien. Daar zijn do brieven van veertig tot vijftig jarige bankomployés. die bij de con centratie achter de guichots vandaan zijn gecentrifugeerd. En zij schrijven: wat hooft men er moe gewonnen. dat speciaal on/e jaargangen. er zijn uitgewerkt. De iudi\ idiioelo behande ling'van don bankcliönt is op déflacon: volkomen ! ' .? Jir zijn brieven van geleerden uit fabiiekslaboratoi'ia. die klagen: die joggies waar ik thans moe werken moet, die zijn precies zus eii zoo godrild, je kunt er niets mee beginnen wat buiten de normale arbeidslijn ligt; er zit geen initiatiefin. Daar zijn schampere opstandige brieven, van lieden.'die op het oogellblik der economische botsing, niet op hun quivive waren verkeerd uitstap ten, verkeerd overstapten; eix die nu op de keien liggen. Ist der Vierziger schon Menschen-. schrot? ??????is hun refrein. Is het noodig bij het economisch omsmelt ingsproces dat ditmaal rendement voor het eigen volk, en afdokmillioenen, moet opleveren dat iedei'een boven de veertig zeggen wij: vijf en veertig- tot slak wordt uitgebrand en weggekrabt haar den sintelberg, waar hij van wat steun, of een maatschappelijk parasitair baantje, ver onder zijn stand, ver onder zijn maatschappelijk kunnen, mag liggen wégdooven. . . * * '-???.' ' '* L Als ooit een redactie niet neutraal was, dan wordt zij het wel bij de , .behandeling en na de toelating van een dergelijk onderwerp. LINCOLN démeest volmaakte wagen JAN LIMBACH- Haarlem Die van don Frankfurter erkent, dat do psychotechniek en do pructijk voor veel zemw-wgospaimea werk don leeftijd van '25 tot Veertig als een optimum aanwijst; on het recht der groote werkgevers zich daarnaar te richten. Aan den anderen kant. zegt zij is niet overal volstrekte mechaniseering te bereiken on overal waar die niet, en-'het persoonlijk initiatief wol door slag geeft zal men hot verst soppen met een juiste doseering van jong naast oud. Dat geeft ook aan de ar beidssfeer moer gemoedelijkheid, min der monotonie. Op verantwoordelijke plaatsen hebbon zich veertig, vijftig en zestigjarigeii .,the right men" betoond; en zij betoonon. zich nog dagelijks als zoodanig. * * Intusschon een redact ie moot allen te vriend houden; degenen, die pas aan het stuur van een nieuwen auto werden toegelaten; on zij die op bochten van sleotsche zittingen vlogen. Want allen 'hebben nog wel gold voor een abonne ment ; allen hebben zij familieleden en vrienden, die abonnees zijn of het kunnen worden. * * * Maar voor don socioloog is hot oudortusschon een probleem. Eenerzijds verlengt do hygiëne don ouder dom; andeiszijds verkort do rationa liseering in do industrie de werktermijn' r speciaal vau do hoogere n en gemiddelden; do hoogston cousorveoron zichzelf, zij hot op commissarisstoelon. Zoo ontstaat er een ..gaping'' vau 25 tot dertig riistjaren: on nu moge er voeding on luxe. ouderdomspen sioen en steun plenty worden opge bracht door do ingespannen werkende jongeren de laatste jaren van het loven zijn ..sowieso" niet de beste: de Weihnachtsbaum vol glmsterliehtjes en geschenken raakt opgebrand het gaat' niet aan daarnaast nog de leegte.' do hiaatschappelijke ..afge zaagdheid" te bevolen. Dit klemt te'meer omdat op de polytechnische studie en navolgende rijping zooveel door de gemeen schap wordt bijgepast, dat dit niet in een zwak twintigjarig arbeidsleven voldoende rendeert. De sociologen schrijven daarom heele lange brieven, zoo lang en zoo taai, dat niemand ze haast leest; en men wordt er helaas geen steek wijzer door. Maar wol wijzer wordt men door de zakelijke", zeitgemasze Offerte van een dezer'uit zijn baan gecentrifugeerden?F.C. voorzag het lichtelijk verleden week! die bescheiden aan vraagt bij de redactie van zijn lijfblad: ,.die Hedaktion sulle ihm eine auslandische Filmgesellschaft namhaft machen, die gogen ein an seine zurückgebliebene Familie auszuzahlendes -Honorar seinen Sebstmord ver filmt mul dein ? l'ublikum vorführt. Er ist, so schreibt er weiter, bereit, .f(ir Bezahlung ian Frau und Kinder die selten naturgetreue Aufnahmo eines gewaltsamen Todes f rKinozwecke zu liefern und er habe bereits aus scharfen Mannlicherpatronen und Dynamit eine Höllenmaschine konstruiert.'.um'zich damit in die Luft zu sprengen." ' ? ' ' , Wanneer er reeds voor iemand, die zoo nuchteflijk ontzettend zijn tijd be grijpt, geen plaats tu vinden is. ... LOV OO3TCRBCCK GttfïDESKUNDIG AWItS WM UWE \W0NINCIOniNG STEUNZOLENii MCTOPSTAANDCM HERSTELT J.A. O.Z.1 HUWELIJK Dame 39 j. onbem., maar flinke huisvrouw, wenscht kennism. met beschaafd Heer. Br. No. 2725 Bureau van dit blad. Spoor's Mosterd W. A. Spoor Jr., Culemborcp Hier is de Kachel! 11 een vulkachel, U kent toch het nieuwe systeem CENTRALE VERWARMING. Zoo niet, vraagt nog heden onze brochure: IN DEN WINTER.... DE ZOMER IN UW HUIS HERINGA & WUTHRICH, HAARLEM. Tel. 11966 Voor den Haag: C. OLDENBURO Jr., Rijswijk. Tel. Den Haag 18970 Voor Amsterdam J. 8ROODMAN, Tel. 23092. OND£R:DÊM.STJ)flflafflErE N. V. Meubelmagazijn Eden" MOLSTEEG-- AMSTERDAM BOEKENKASTEN ? ?ton Clichés Voor alte doeleinden Chem.KijnMinrichting DirKSchnobel Amsterdam. * zoowel eenvoudige als betere uitvoering G. J. DE KONING 6 ZOON Keizersgracht 447, A'dam Tel. 43688. Opgericht Ao. 1739 No. 2725 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 24 AUGUSTUS 1929 Zeist als Woonplaats. BOUWTEIlllEIX TE KOOP in liet centrum van Zeist, aan den verkeersweg Utrecht Arnhem, in de onmiddellijke nabij held van het Kaarthuis, de Hotels Hermitage en Figi en het Slot van Zeist. Prachtig opgaand geboomte, stofvrije wegen, voorzien van rlolccring, gas, water en elcctrlcltcit. Xadcre gegevens worden verstrekt door de N.V. PAUK KEKSItKItGEX, Montaubanstraat 4, Zeist. Uit de Natuur: De Inventarisatie door Dr. Jac. P. Thijsse DE vacantietijd loopt helaas ten eindo. Ik hoop dat mijn lezers er evenveel genoegen van beleefd hebben als ik. liet buitenland heeft dezen keer geen beurt gehad, wij hebben de handen vol aan eigen land en naar liet verkeer op de wegen en de bevolking van de hotels te oordeelen hebben honderden en duizenden erover gedacht, zooals wij.. Kn dank zij het mooie weer hebben al die duizenden. ieder op zijn manier, kunnen genieten van ons mooie la*nd, van zijn prachtige, levenskrachtige groote steden, de kleine niuseumachtige stadjes. de schilderachtige dorpen, de heerlijke lamlouwen. Ieder heeft in geheugen, dagboek, schetsboek, foto album de herinnering meegebracht van wat hem of haar het levendigst trof. het liefste was; de breede stranden, de bloemrijke duinvalleien, de z'l veren Waddenzee met de breede strook van «Ie Zuiderzeewerkeii: Wieringen, Breezand. Kormverderzand in n oogopslag te overzien, wel het meest intense beeld van de groote veranderingen, die ons landschap tegenwoordig ondergaat. ])an de wijde heiden, maar ook daar verandering. De rulle viersporige zandweg, waar de mooie witte parelsnoeren van het brèukkruid Illecebrum uitgespreid lagen en het karrespoor is vervangen door een smallen klinkerweg met aan weerskanten halfdoode eikesprieten of bladerrijke berkjes. 'die het beter doen. Het ven, dat wij verleden jaar bewonderden. om de mooie regelmatige begroeiing van zijn oevers: donker A-eenmos.spichtig buntgras.Avitte snaveUncs. oranje cipelgras.blauwe gentianen en rose dophet.i* drooggegreppeld, volgekruid. en-met de omliggende hei veranderd in effen grasland. Daarentegen vinden we een nieuw fietspad, dnt langs vroeger weinig bezochte, thans bebosehte zandverstuivingen ons brengt naar een andere plas. waarvan wohetbostaan slechts vermoedden en die ons thans schadeloos stelt voor het verloren paradijsje. Boven dien kunnen we er gerust op zijn. dat deze blijft, want het is een staat^natuurmonument. Er zijn overal Veel jonge boomen bijgekomen en menig nieuw bosch begint de ondankbare jaren to boven'te komen en er is nieuw bosch van middel baren leeftijd* dat door gunst i gen samenloop «van omstandigheden op de eerste tage (die'van-de: boschbessen) en op de tweede ta.ge (die van de lijsterbcsscn) een begroeiing heeft gekregen, dieden rijkdom van de oude bosschen begint te eve naren en in sommige opzichten zelfs overtreft. lieden tot verheugenis, maar (Ie groote eik in het weiland bij de wegbocht, de eenzame reus. die al tientallen van jaren de voorbijgangers heeft ge prikkeld tot avontuurlijke vermoedens omtrent zijn herkomst en beteekenis. heeft een groote witte streep oA%er zijn "bast gekregen en wordt eerstdaags publiek Verkocht. Hij zou nog vele tientallen van jaren kunnen groeien n toenemen in waarde, ook N.V. J. S. ME U W S E N 'S Grootste keuze. . . . STETSONS in houtwaarde, maar hij zit in een te verdeeleu boedel en er zijn hooge successierechten te- betalen. Zoo gaat het overal iix ons mooie land. Overal vinden we schoonheid, ieder jaar zelfs nieuwe ver rassingen, maar ook ieder jaar veel verdriet over veel dat verdwijnt en erger nog onvervang baar of 'onherstelbaar verloren gaat. Du klacht wordt lederen dag geuit, de kranten staan er vol van en meestal is het dan al te laat, om nog in tu grijpen. * * De Vereeniging tot Behoud van Natuurmonu menten strijdt onverdroten om te redden, wat nog te redden is, het Utrechtsch landschap en het (ieldersch landschap helpen dapper mee en ook de Staat doet nuttig werk door een van haar organen: het Staatsboschbeheer. Maar alle actie wordt belemmerd doordat wij nog altijd wachten op een goede wet op het Behoud van Natuurschouri en ter bescherming van onze Flora en Fauna. De/o wet is ons beloofd in de Troonrede van het jaar 1928 en er wordt aan gewerkt, zelfs aan drie de partementen. Het is te begrijpen, dat een wet van een zoo ingrijpenden aard niet in korten tijd kan worden ontworpen, behandeld, aangenomen, be krachtigd en in werking gesteld. Daarom is het wel goed, om reeds nu er voor te zorgen, dat wij gereed zijn om haar uit te voeren zoodra zij in het Staatsblad verschijnt. Het komt er vooral op aan om te weten welke landschappen, groot of klein, bewaard moeten blijven en nu heeft onder de vorige regeering Minister Kan aan het Staatsboschbeheer, op verzoek van de Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten en den Hijwielbond, de op dracht gegeven, om het natuurschoon van Neder land te inventariseeren. Ik reken, dat er met het totstandkomen van de wet nog twee jaren gemoeid gaan. Met de inventarisatie is nu reeds begonnen. Dat wordt natuurlijk een lange lijst, met soms fc ituitvoeiige beschrijvingen en gegevens .omtrent uit gestrektheid, eigenaars, waarde, mogelijkheid van bestendiging of aankoop, enz. Nu kunnen de natuurvrienden en nat uw-kenners in ons land uitmuntende diensten bewijzen door aan de Directie van het Staatsboschbel e -r te V t recht onder het motto Inventarisatie mede te deelen welke terreinen, groot of klein, naar hun meeniug in aanmerking komen voor bescherming of behoud, ledereen kan gemakkelijk al dadelijk een paar dozijn van dergelijke landschappen noe men, maar ik weet uil eigen ervaring dat er overal in ons land nog prachtige en rijke plekjes liggen. waarvan het bestaan zelfs door deskundigen niet wordt vermoed. l*aat u niet weerhouden door de gedachte: ..dat weten ze wel." want ze weten het dikwijls niet. Kii laat u vooral ni»-t \Veorhoudeu door de mismoedige vrees, dat er toch niets van komt. want dat kan geweldig meevallen. Benige jaren geleden h.-b ik reeds e<-n verzoek in liezen zin gedaan eii u gevraagd, om inlichtiniri-n te zenden aan. het Secretariaat tier Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten. Slechts .zeer enkelen hebbon daaraan gevolg gegeven, velen hebben zich denkelijk laten -weerhouden door .beide bovengenoemde overwegingen en gedacht. dat het toch geen ineetieus was. Maar het' is wel degelijk meenens. vooral nu wij duidelijk ga'an gevoelen, dat het behoud van yaderlandsrh natuurschoon een daad is van internationale beteekenis. Ovci-stelp daarom de Directie van het Staats boschbeheer met uw missives en toon. uw goede. gezindheid door wv inlichtingen zoo .volledig en duidelijk mogelijk te maken. Tentoonstellingen Rijksmuseum, Amsterdam. Tentoonstelling van Oude Kunst. Tot l September. Buffa en 7nim, Amsterdam. Schilderijen van Fransche meesters. Tot l September. Kunstzaal van Lier, Eokin, Amsterdam. Ten toonstelling van schilderijen en negerkunst. Tot l September. , Kunstzaal Kleykainp, den Haag. Tentoon stelling schilderijen van oude meesters. Tot l Sept. R. W. P. de Vries, Amsterdam. Oude teekeningen eit schilderijen. Tot l Hept. Stedelijk Museum, Amsterdam. Tentoonstelling ,,de Kunstenaar en de Economie." Tot ] o Sept. idiJiuiiiiiutiiiiiiiiiiiiiHniiininiiiinn D DinninnniiinirnirnTiiiiiiiiiiiiiiiiuui J. B. BENNER & ZOON PIANOHANOFT OBVK*T1Q" »?" JTirVlNWn/\lNl-/E,L, HuU.fcVbitAM.ifcKs DBN HAAG 97 NOORDEINDE iiaiuüiuuiLiiiiuit'iiiiiiiiiiiiiüiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii/iiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiuiiiuiiiuiuniuuii KRONIEK Aiiti-milftarlKten K Internationale Am i-militaristische Ver. eeniging, die eigenlijk en in wezen anarchistisch en syndicalistisch is, werkt op hare wijze mee om den oorlog tegen te gaan, en wel voornamelijk» tot nog toe, door dienstweigering. Maar de animo is. blijkbaar niet groot meer in deze vredesjaren, getuige de zeer geringe opkomst op jubileumsvergaderingen, ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan der Vereeniging belegd. Vele leden zijn niet .naar de jarige komen kijken, al belette dat natuurlijk niet, dat er vele groote woorden ge zegd en vele geweldige plannen beraamd werden. Het ijverigste en meest doortastend betoonde zich een Afdeeling, die de vereeniging wilde doen beslui ten ..tot het bijeenbrengen van personen, die bereid zijn hen, die den oorlog hebben veroor zaakt, uit den weg te ruimen en de fabrieken, waar oorlogstuig wordt vervaardigd te vernielen."' Wat zou er in die lucht van Bergen?? het was de afd. van die plaats 7.ijn. dat zoo prikkelend werkt ? Men ziet al zoo'n achtbare schaar van Hollandschc brave .,bvavi"met almaviva's. punt hoeden en dolken, somber gereed om onze ministers te mollen, zoodra zij den oorlog, aan België, ver klaren. De vergadering gevoelde blijkbaar toch niet veel voor dit geduchte opera-comique-plan en wilde liever de krijgstucht ..ondermijnen". /oodat het leger onbetrouwbaar werd. Wat dan al tot de oprichting van de militaire politie geleid heeft, en vooral niet te vergeten van landstorm en Burgerwacht. Immers, het ..kapitaal'' is in het onzekere of zulke vereenigüip-n als deze het op een revolutie, dan wel op dea vrede t eleggen. en acht haar vredesbedoeling ietwat verdacht. Fluttorige gezelschappen als do ..Xooit-meer-oorlogfede ratie" echter hindert dat niet. Die zijn al blij wan neer zij het woord vrede liooivn en zij werken gaarne samen. Waaraan, blijft twijfelachtig on ook of die anti-militaristen aan die hulp iets zullen hebben. Vruchtbaarder lijkt Int de dienstweige ring of staking in munitiefabrieken te propageeren. tegen den tijd. dat er weer oorlog op handen is. Doch dit wordt meer een zaak der vakveroenitringeïi. van wie. blijkens veler overtuiging, voor de bestrij ding des oorlogs niet veel te verwachten is. Terwijl de.indiyidueele dienstweigering, t'ot nog toe vooral aanbevolen, toch haast niet loont. Zoodat het er. maar slecht uit/.iet. als wij vau het proletariaat'' het behoud van don. vredemoeten .hopen. En de bourgeoisie" vormt ethische Vereenigingen voor Volkenbond en Vrede", en. wat dios meer /ij. die phrasen maken en dineeren. . Ten slot t e komt het er, gelukkig, heel niet op aan wat de Ncderlandsche natie, syndicalisten en ahti-militaristen incluis, propageert, besluit, onder mijnt of organiseert. Van haar /al de oorlog niet komen en zij zal hem niet verhinderen. En ook. do wereldrevolutie zal van en door haar Met komen. Daar zorgen gewis onze wakkere Burgerwachten voor. ???''.. ?? ? ' , ' .' ? ?' F. C. . i!' i! fi i