f U-i.DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 51 AUGUSTUS 1929 No. 2736 INCASSO-BANK N.V. Volgtttort Kapitaal f JO.OMJM.- KtMrvc f 8.400.0M. Heerengracht 531*?537 ADVIEZEN VOOR BELEGGING INLICHTINGEN OMTRENT FONDSEN Effecten-af d. voor particulieren (INGANG t SAFE-DEPOSIT) GEMEENTE GRONINGEN. UITGIFTE van f 1000.000 4/2 pCt Obligaticn verdeeld in stukken van f 1000.-, f 500.- of f 100.-. Ondergeteekenden berichten, dat de inschrijving op bovengenoemde leening is opengesteld op MAANDAG 2 SEPTEMBER 1929 a.s. van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur tegen den koers van 983/4 pCt. te Amsterdam ten Kantoren van ondergeteekenden, te 's-Gravenhage l en te Rotterdam f te Groningen ten Kantore van de B ANK-ASSOCIATIE ten Kantore van de BANK-ASSOCIATIE ten Kantore van den GEMEENTE-ONT VANGER Prospectus en inschrij^ingsbiljetten zijn bij de inschrJijvingskantoten verkrijgbaar. , BANK ASSOCIATIE WERTHEIM 6 GOMPERTZ 1834 en CREDIETVEREENIGING 1853 N.V. J. FREDERIK BANGERT Co. * JONAS & KRUSEMAN LEEMBRUGGEN, GUÉPIN 6 MUYSKEN H. OYENS 6 ZONEN Amsterdam, 23 Augustus 1020. Nederlandsche Handel-Maatschappij, N.v. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM eo 's-GRAVENHAGB Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements, Britsch-Indië, China» Japan en Arabic ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. LEVENSVERZEKERING MAATSCHAPPIJ Gunstige polisvoorwaarden Q p? M W F AA Zeer billijke premiën* Voor polishouders is van groot belang, dat} de levensverzekering niet buiten hun voorkennis kan worden geroteerd. De Amsterdamsche, N. Spiegelstraat 17, Amsterdam, is krachtens haar polisvoorwaarden ver plicht alvorens de verzekering te roieeren. de polis houders schriftelijk te waarschuwen en hun de gelegen heid te geven de premie alsnog te betalen. De HolL Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70, Oe Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum VBO f 1000.-" op zakeQk onderpand en onder borgtocht met o paadceving eener polis van levensvercekerlng van gelijk bedrag, en verkoop» 5 % schuldbrieven in stukken van f 1000.?. >00 - en f 100.- teaen Beurskoers. HOOFDKANTOORi KEIZERSGRACHT 670. AMSTERDAM* De VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ MERCURIUS" , verzekert behalve tegen INBRAAKSCHADE, cok tegen: BRAND-, ZEE- en TRANS PORT-, ONGEVALLEN- en WATERLEIDINGSCHADE. N. V. Rotterd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht in 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000, waarvan geplaatst f 6.000.000 Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het kantoor der Bank, Ged. Bierhaven 25 te R'dam of tot hare Agenten. De Directie t Mr. Th. Reepmaker, Mr.N.P.C. v. Wflk. B. van Rossen». STANDAARD HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directie t Mw. H. H. C. CASTBNDIJk. mn L MOSSELMAN De Bank geeft onder controle v*n het Algem. Adödnittratie-en Troffkantoor 5rn4|%Pandbr.repen beortkoert uit. Abonneert U op De Vrouw en haar HO i a" Prijs per Jaar f 10 Franco p.p. f 10.75 Proefnr. op aanvraag t Mei begon de ,24e jaargang Uitgave Van Holk 6 Warendorfs Uitg. Mij. A'dam No. 3726 DB GROENE AMSTERDAMMER VAN 31 AUGUSTUS 1929 DE SUIKER-ACCIJNZEN door C. A. Klaasse Hoe het evenwicht herstellen TTT ANNEER het niet uit de lengte gaat dan moet W het uit de breedte komen l Dat is in het kort en populair uitgedrukt de slotsom geweest, waartoe de nu reeds eenige jaren hangende kwestie van de suiker-overproductie heeft geleid. En tot die conclusie is ook de commissie gekomen, welke door de economische afdeeling van den Volkenbond destijds tot bestudeering van'dit vraagstuk was ingesteld. Wanneer in een bedrijfstak overproductie is, dan zijn er twee mogelijkheden, maar dan ook geen enkele meer of minder dan juist twee, om aan zulk een ongewenschten toestand een eind te maken. Overproductie beteekent: grooter voortbrenging dan verbruik. Welnu: ziehier de twee alternatieven. Of de productie moet worden ingekrompen, restrictie noemt men dat tegenwoor dig met een modewoord. Of het verbruik moet worden opgevoerd, hetzij door propaganda voor een grootere consumptie van het overgeproduceerde" artikel, door prijsverlaging, of door andere middelen. En daarmee zijn de geneesmiddelen uitgeput. En het ligt voor de hand, dat, wanneer men begint te denken aan een herstel van het evenwicht tusschen vraag en aanbod het allereerst het oog wordt gericht op het aanbod, op den om vang der productie. Omdat de consumptie niet te organiseeren valt, en voornamelijk omdat het directe belang niet bij den verbruiker maar bij de producten berust. En ook is het begrijpelijk, dat de zwakste voortbrengers de plannen het eerst smeden. Maar sedert de eerste pogingen in die richting door de Cubanen werden ingeluid is wel gebleken dat men op restrictie"-maatregelen in gemeen overleg niet te veel moet rekenen. En zoo kwam men vanzelf tot de andere oplossing. Waar men het in de lengte niet kon vinden, moest men in de breedte zoeken. Het standpunt van de Industrie En tot op zekere hoogte heeft men daarbij veine gehad. Men hoefde niet zijn toevlucht te nemen tot algemeenheden als propaganda voor suikerverbruik e.d., die meer wenschen, dan gedachten inhouden; om nog te zwijgen van de oplossing: de overtuiging" te hebben dat de consumptie zich wel zal aanpassen". Neen, er was wel degelijk een steunpunt, waaraan de plannen om het suikerverbruik op te drijven konden worden vastgeknoopt. De overheid werd tot zondebok gepromoveerd; de fiscus had zijn grijpvingeren ook al uitgestrekt naar de welvaart van de suikeraijverheid. In de meeste landen is de suiker met meer of minder zware accijnzen belast. Welnu, de oplossing van het suiker-vraagstuk ligt voor het grijpen. Wanneer maar de door de verbruiksbelasting kunstmatig opgeschroefde suikerprijs weer wordt gereduceerd tot het natuurlijke" peil, dan zal de consumptie stijgen, en de ellende is voorbij. Simple comme bonjour. " , ; ,. ». * ; Wat is er nu juist aan dat standpunt der pro ducenten. Ik noem de hierboven vermelde argu menteering het standpunt der producenten. Geheel waar is dat niet; want de volkenbonds-commissie was een onafhankelijk college dat het vraagstuk objectief had te bestudeeren en dat ook ongetwij feld gedaan heeft. Maar over het algemeen mag toch wel worden aangenomen dat de suiker ondernemingen de voorgestelde oplossing in groote trekken onderschrijven. Al kan men zich indenken, dat krachtige groepen als bijv. onze Java-industrie er niet afkeerig van zou zijn om de genezing veel eer te zoeken in het laten afsterven van de zwakste mededingers op de markt. Maar die opvatting zou toch de nationale" stroomingen in de zwakke productiegebieden miskennen I De argumentatie vóór de omschreven geneeswijze is economisch volkomen duidelijk: Het welvaartastreven richt zich op- een zoo goed mogelijke besteding van de productieve krachten. Gegeven een bepaalde hoeveelheid kapitaal en arbeid, moeten wij trachten to make the best of it." Dat wil zeggen dat men steeds die goederen moet voortbrengen die het meeste nut afwerpen. En in onze maatschappij wordt de productie in over eenstemming met dien stelregel geleid eenvoudig door het mechaniek van de prijzen. Wanneer een ieder plotseling verzot is op een radio-apparaat, dan kan menvoorzulk hoogen prys bedingen dat op die producten een extra hooge winst is te behalen. Hetgeen voor de fabrikanten aanleiding zal zijn om de productie van die artikelen uit te breiden. En daarmee wordt dan ook juist aan de behoefte voldaan. Zoolang in een bepaalde bedrijfstak nog een groote marge tusschen kosten en opbrengst bestaat, is dat een bewijs dat het nuttig is (economisch nuttig; de sociale nuttigheid moet ik natuurlijk uitschakelen) meer van die goederen te maken. En het ideaal van een uitgebalanceerde" productie wordt be reikt (alweer in onze maatschappij) wanneer overal kosten en opbrengst ongeveer in evenwicht zijn. De fiscus als wan-econoom En nu steekt de fiscus een spaak in dat rustig voortrollende rad van (economisch) fortuin". Want wanneer van een bepaald product een accijns wordt geheven, dan is de prijs voor den verbruiker niet meer gelijk aan de opbrengst voor den producent. In zulk een geval kan men met recht spreken van een verstoring van het economisch evenwicht." Vraag en aanbod van suiker zijn in evenwicht bij een kostprijs van 21 cent, en een winkelprijs van 48 cent per Kilo. Wanneer de fiscus er" niet tusschen was gekomen dan zou gebleken z^n, dat bij een prijs van 21 cent de consumptie veel grooter zou zijn, en de voortbrenging zou zich hebben uitgebreid om aan die wenschen van den verbruiker te voldoen. Zoolang tot de kostprijs en de marktprijs in over eenstemming met elkaar zouden zijn. Welnu, zegt de producent, laat de regeering het vrije spel van economisch krachten" weer in werking laten treden. Dan pas zal de verbruiker zooveel suiker krijgen en tot zulk een prijs als bij den huldigen stand van de cultuur mogelijk is. Geen revolutionnaire ideeën dus; geen bede aan den Staat om een in de misère geraakte industrie te steunen. Slechts een eisch om geen belemmeringen in den weg te leggen aan een cultuur, die evenals alle andere bedrijfstakken recht heeft op^vrije ontplooiing. ^ Wat zullen de regeeringen zeegen? Welke argumenten kan de accijns-heffende overheid nu daartegenover stellen. In de eerste plaats dit: zoolang nog de indirecte belasting hier meer daar minder een plaats inneemt in het fiscale systeem, zal immer de bedoelde ver storing" van het economisch evenwicht plaats vinden. Bezwaren tegen zulk een welvaartsver krachting kunnen echter alleen gemaakt worden door de consumenten; zij slechts worden erdoor benadeeld. Zoodra eenmaal een accijns eenigen tijd bestaat, en dus de producent ervan op de hoogte is, kan nimmer een overproductie het gevolg zyn. van zulk een belastüig. Dat het evenwicht tusschen vraag en aanbod' is verbroken ligt niet aan de accijnzen, maar aan de stijging der productie. En wanneer nu de regeering zou helpen het even wicht te herstellen door de belasting te verlagen of af te schaffen dan kan over eenigen tijd dezelfde misère ontstaan. Ja, de regeering zou zelfs kunnen tegenwerpen: evengoed zou men een bedrijfstak kunnen subsidieeren dan ten gerieve van een bepaalde industrie een acijns opheffen. Want het budget moet nu eenmaal sluiten. En wanneer er gens een bate wegvalt moet die van elders worden aangevuld. Zulk een redeneering ware wel verre van juist, maar zoodra de economie in de politiek haar intree doet moet men op kromme argumenten voorbereid zijn.' Daarbij komt dat er wel krachtiger argumenten zyn 'aan te voeren. Wanneer men ervan uitgaat, dat men wenscht, de inkomsten die men dooi» ver laging van een accijns laat vallen, aan te vullen ook uit indirecte belastingen (en dat is toch alleszins te motiveeren) dan voert dat tot een zonderlinge consequentie. En wel deze: dat het euvel dat men bij de suiker wegneemt elders ontstaat. En dan is daar tenslotte nog de fiscale tactiek. De regeering moet alle krachten inspannen om de eindjes bij elkaar te krijgen. Het zoeken van nieuwe inkomsten eischt alle vindingrijkheid. Om nu in die omstandigheden hét gat nog grooter te maken door een inkomst» te laten wegvallen, is wel te veel verlangd. Zoodat men zich voorloopig niet te veel voor moet stellen van de vergrooting derjniiker-consumptie niet steun der regeeringen. BEURSSPIEGEL Donderdag» 89 Angnatu» MEN gunt ons dezen zomer al een bijzonder korte rust; de afgeloopen week ia althans niet van emoties vrij gebleven. De beurs had zich er reeds over verheugd, dat onze geldmarkt de verhooging van het New-Yorksche disconto zoo rustig langs zich heen had laten gigden. En nu zijn. wij toch in enkele dagen tg'ds van een particulier disconto van 4f pCt. gesprongen op 6£ pCt. En de prolongatiekoers heeft zich al heel spoedig aangepast; de speculant moet thans voor geld op de beurs 5£ pCt. betalen. De voornaamste oorzaak van althans de directe aanleiding tot de vastere houding van de geldmarkt moet ongetwij feld gezocht worden in de operaties van 's Rijks schatkist. Heeft het rechtstreeks bij de Nederlandsche Bank plaatsen van eenige tientallen millioenen schatkistpromessen gevoegd bij het opnemen van een groot deel van het toegestane rentclooze voorschot voor eenigen tijd het aanbod van geld flink uitgebreid, thans vindt het tegen overgestelde plaats. Met het gevolg, dat de markt ruim 40 millioen moet opbrengen, die voor een belangrijk deel in de kas van de Nederlandsche Bank verdwijnen. De toewyzingsprgs van het papier was dan ook bijzonder laag. En dadelijk na het bekend worden van het resultaat der uit gifte maakte de particuliere discoutonoteerüxg een flinke opwaartschen sprong. En daarmede is de wanverhouding die langzamerhand tusschen de geldrente hier en elders was ontstaan uit den weg geruimd. Trouwens ook de valutatermijnkoersen, waarvan de stand een voorwaarde was voor het lage rentepeil hier, hebben zich eenigermate gewijzigd. ' De beurs heeft zich althans wat de activiteit op de effectenmarkt betreft niet veel aangetrokken van de gestegen prolongatierente. Hetgeen trouwens gewoonlijk hier te lande het geval is. Feitelijk waren er drie fondsen, die in het centrum der belangstelling stonden. Dat waren aandeelen Margarine Unie, Philips, en Koninklijke. Als haussefactor werd natuurlijk voor al die drie fondsen weer genoemd: geruchten omtrent kapitaalsvergrooting. Een op handen zijnde emissie heeft altijd op de beurs een fascineerendën invloed gehad en die factor neemt natuurlijk in beteekenis toe, hoe meer de koersen zijn gestegen. Immers, de claimwaarde wordt dan evenredig grooter. Voor Philips schijnt er inderdaad wel weer een emissie in de lucht te hangen; bij zulk een snel uitbreidend bedrijf is er ondanks het feit dat de winsten voortdurend omvangrijke liquide midde len binnenbrengen constant behoefte aan nieuw geld, en practisch is er onophoudelijk een nieuwe kapitaalsuitgifte ,;op komst". Voor Philips klinkt dit des te meer aannemelijk, omdat het niet uit gesloten schijnt, dat het bedrijf zelve de financie ring van den afbetalings"-afzet gedeeltelijk zal moeten ter hand nemen. Evenals van Berkel dat reeds lang doet. Tot nu toe hebben de disconteeringsmaatschappijen voor Philips dat werk nog verricht. Maar in de laatste maanden is de gang van* zaken in die ondernemingen niet van dien aard geweest dat zij er op het oogenblik aan kunnen denken bij het publiek nieuwe middelen op te nemen. Als inderdaad Philips die zaken terband zal moeten nemen dan zal echter op het nieuwe kapitaal de spoeling wel heel wat dunner worden. Maar enfin; de claim die zal komen was natuurlijk in den gelden den koors nog juist niet verdisconteerd l Ook voor de Margarine-Unie loopen emissiegeruchten. Waarom ook niet; ook van dit bedrijf breiden de belangen zich bijna dagelijks uit. En daarbij kwam nog een nieuw hausse-element. , Reeds lang geleden verluidde dat met het groote Engelsche vet- en zeepconcern Lever Bros een qüasi-belangengemeenschap was gesloten. En die geruchten hebben nu veel vaster vorm aange nomen. Terwijl ook over een overeenkomst met de Amerik. Proctor Gamble-groep wordt gesproken. Voor Koninklijke waren geen speciale berichten aanwezig. Maar beter dan wat ook was de plotse linge koersstijging te New-York op den 27sten. O. K. Schrijfmachinehandel (Alle merken vsuutf f M.?.) COPIEERINRICHTING TEL. 99499 WolTen*tr.*-4- A t i 'y ; *