Historisch Archief 1877-1940
i
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 SEPTEMBER 1929
No. 2728
Een kwestie van competentie
door Melis Stoke
IX df afgfloopon week hebben
ff n ^bestuurder en eonigo con
ducteurs van tle Haagsehf tram zich
verdienstelijk gemaakt door het
arresteeren van een verdachte. Hier
mede is oou ire vofligf schok toege
bracht aan het standpunt van de in
conservatisme vorst unit; lieden, die
meent'U dat ecu dergelijk optreden
op hot gobiod' li^t van de politie.
YAJ daarentegen, die voorstanders /ij n
van een jrt'/.omle vcrk«\vlirur van
bevoegdheden over de corpsen be
ambten fii uiubtonavfii die. /ij 't dan
in dienst van df gemeente of in die»
van ht>t Kijk. toch allemaal van ons
tïofdf ijold betaald worden, hebben
j-ftlfii tot juichen.
Wat ilc dorre theorie HOIJ maar
steeds niet weet te bereiken wc unit.
bij stukjes en beetjes, door d" practijk
.als uitvoerbaar bf Wf y.f n. ««u. als stoods,
is het de licmoenschap in hare
«nulerstf. woeligste la.ueu. ilie den stout
daartoe geeft. Hoelang immers is hot
niet reeds iu die kriiiüffii gebruikelijk
dat. bij eviistiiro huiselijke Afschillen,
ilf brandweer tiealaruicerd wordt 'f
Teu «mn-clite is herhaaldelijk van
*tar-c«mservatieve /i.jdf ueprutestecni
tenen liet inslaan van een
alarmruitje, Avanneel' «-f n huisvader de
brifl kort en klein slofir of eclie
inwonende schoonmoeder het huis
raad iu ovfimoetl beschadigde. Welnu
de prartijk heeft iu al d'e gevallen
bfWf/.eii. dat het aanrukken van de
brandweer met stoomspuit,
laddcrAvaucns eii/.. «Ie uemoetlfl'en tot
hfilat'fii bracht, '/.uiver en alleen door
Jiet lunrecl et'tect en y.nuder Vf fuif teil
van f f II enkele druppel water.
In 'die t-emeeiiten waar thans
brandweer eu politie in n corps
vereeni^d /i j n heeft nn>u dan «tok
.?ilffhts reden tot te\ redenheid. Xuo b
liet uiet Janiïgeleden te
's-(!ravenliaiff voorgekomen dat de politie ?
een wnestelilisi. dif lllet feu revolver
van /.iju bulcua <ip «Ie voorbij^anuers
vuurde, bestookt t- niét emmers water.
fstrijdmiddel «lus dat /uiver tot het
terrein van de brandweer ir<»rt»keud
mag AV«>r«leii. maar dat. toegepast
door leden van «U» A"«»reonii;do corpsen.
nuttig treWfi-kt heeft. Weliswaar heeft
de politie bij dit» y'fïfgeilheid «H»k
eeltige revolveuschotfii ge-lost, maar
dit' moge beschouwd Avorden als ff n
laatste «>A'frblijlsfl van behoudzucht.
Thans, nu de tram zich op politio
neel terrein .begeA-en heeft.' is lift
?<H)genblik niet vt-r meer, dat de politie
zich in de competent u; A-an de bij dat
bedrijf AVerk/anif beambten /al kun
nen begeven. tei-Avijl voorts de
brandAA-eermanneu zich bij de tram. ik»
trariibeambten zich bij de brandweer
'nuttig kunnen maken, en zoo in alle
?combinaties, al naar het moment
zulks nuttig of AVfuschelijk maakt.
En ten slotte zullen wij dan komen
tot dien. 'door1 velen bij de Ameri
kanen met /ooVeel afgunst gadege
slagen toestand, dat oproeren
metde brandspuit bezworen zullen worden,
parades gehouden door personen
AA-erk
oiu
omBOOTMOTOREN
PA R S O NS
FAY & 80WEN
Prijsc. Gratis en Franco op aanvr.
BINGHAM & LUGT
HARINGVLIET 85 A ROTTERDAM'.
?/aam bij do A-redipe A-ei'kfers
en dranktfflayfiv door tlf pt)lititf.
Maar .th' taak A'an den
historieschrijver hoiult nift op bij
lu»t c«iustatffi'fii van al tlf /.e dijiircti:
hij moft tevt'us vooruit/Jeu iu «!«?
toekomst en, steentje A'oor steentj«',
uit het A-oovhamleii niatfi'iaal de
construct if «.iptrekkt-n A'au lift
innntschappelijk jjfbouAV. «lat in ffii verre
t ot' komst op spfculaticvf gronden
In» rust t» n /.al. Hij xal , aan <lf hand
\-jin dt'/i» i'fitfii t» n voorts oiidfi- tlfii
iuvlofd A'an df sauifiistfllinu; y.ijner
ftnulsfiiportfffuillf xifh bfijvfi'fii tot
hft outAvikkflfii der maatschappelijke
«MI fi'oiunuischf Vfrluuuliiwn naar
het bffld tint hfin v«u>r «logf
iftlfiv Uf bfurtftiis. t-lk gerucht
treiif fiiiancifflf c<iiiffiitrati«'S,
lotrslifaiidf'itif f u kapjtaalsv
is hfin daarbij ffii Av«-nk. -en /<>«>.
tnfijfAvijd en belan^elotis, /.et hij zich
aan de analyse der feiten.
Yun de llaanschf tramcouducteurs.
«lic ffii A'evdachtf arrcstcfi'cn. dwa
len /ijiif jtfctlachteii af naar mili
tairen die dijken A-f rst e rkf u en krui
end i.js opruimen, naar staatslieden.
«lic <>lielm>nu;Mi «'Nploiteeivu. naar
«»t't'iciereti A'an «Ie landmacht, die oor
logsschepen afbreken, naar politici «lie
aan handels/.aken «l«ien en
handflslicden dif politiek V>e«lrijven. «ipruiers.
«lie het vredesideaal propajift-ren.
anti-iiiilitaristen. die jicwekl predikfn.
AVfi'k»if A'frs. dif «>{) Kf"''jï«uüsei'rd
overleir aaiulrinyen. arbeitlers «lie «Ie dic
tatuur voorstaan. ...
Overal /iju de tffkeiifn aauwcxii;
A-an inaatscliappflijke
structuurwij/i^in,irfn.veranderinifeiv A'an jjivuslijnfii
van helaiiü,' fh bevofiidhfid.
concentratif f n «mtbiutUiiir. «tverhc veliiun-u
van macht «-U ze^wnsehap.
De Haaysche traiucondiu-teurs /iju
pioniers A'an ecu nieuw*.- suciulc «>rde:
/ij 7.ijn oiuler cfn oo^enblikkflijkcn
impuls ovfi'jifl«i«'pfn van df
.bt-stureiulf naar df HitA'oereutlf macht..
eu hft publiek heeft gejuicht. Want.
hef ft ixift f Uiers «lf uitv«)freiidf macht
naar lift stuur gejfif pe n f n is daar
niet. uit «lifii staatsgreep ffii
duur/aam instituut
vtHirt^fkomfti:Jlet ]>ublifk juicht. Araniiffi' lift
zijn A'eilijfhfid b«'scliorm«l /.iet. <»t'
hft nu /ij door prijsA'frlaginjf A-an
margarine, arrestaties' A'an
mot>r(lfnaars, bflastinsjverlaging door '
ontAvapfninK of een yrerevil Avinstkansje
aan do beurs.
Hen. die het ten-fin A-an hun compe
tentie betreden zien d«jor onbf A'oegde n
past geen mokken; AAV leven in fen
feuw A-an snelheid en wie f r het
ee L'st bij is heeft het eerste recht A-an
handt» k* n. en. al naar den uitslag
zal hij gehuldigd worden of- verguisd.
Dit is de natuurlijke regularisatie dei'
dingen.- Een tramconducteur, die
eene arrestatie verricht, een Térpstra,
die kunst/aken behartigt, een socioloog,.
die economie bedrijft, een
gemeenteadministrateur, die mijnwezen, kana
lisatie- en telegrafie bestiert, een
defensie bedrijft. . . . AVJJ
zullen /.e allen eerlijk
beoordèelen. niet door
geA-olgtrekkingen tusschen
hunne competentie en
hun natuurlijken aanleg,
maar naar Yiutiae daden', . .
Iedereen gatit
tegen-woordig buiten zijn boek
je. Het hangt er maar
van af, Avat liij er van
te» recht brengt. ... ? ?
jurist, die
De straat op... !
Om de belangstelling van het publiek aan te
wakkeren, maken de acteurs en actrices van het
Berlijnsche Gérard-baltti overdag wandelingen op
straat in de costumes welke ook in de voorstelling
worden gedragen.
Als rrocoer de dorfien en ntudjett
«?/oor kunnteiHHirii leerden bezoeht.
don trokken a H'tuten tf [>a<trd en te voet
tHt't Nffielletl Cn bO)n>nen IH klftlt'ït/l'H titot't
't rrrlieui/de en niiehende volk teoemoet. . . .
....en zóó teerden de kuurt j CN ccrkocht..
J)f Muze. der hnidii/e fluiten
onteonyt in liet koxlelijk ixdeitt
tltif door de WHitviixrhujf roor huur leet'd ffehpitied,
door houdt se receptie en teaeht en Tcrlrouict
flat de nniMKo htnir hulde biemjt. liefde en (joud.
in bflnutini/ en toeyunyttbeicijx.
JKn dftt de rei-eerder* niet komen,
l>')t(det'r( ze en <i<-ht ~'n)> reri/itiwl.
<l<in iril :e subsidie en jerciniecrt
f ((d de nieniiffe 1ulkien en iilniK prefereert,
en de £êr~fu!tureelc #oirée\* n ;/1 i'/eert
icuttri-oor *?' ~oo duur is bctntlxd.
}\'ut drommel. . . . dun moet ze de fttruut op,
mfl rinkelliootn. punk en klaroen....
l'erknde «lx Hamlet moet Uinnx de euié'n.
in een boom run het }'lii-<ienbo#ch A unie eu» Ken
ulx hef fnietie... de \'rii'n mei icut bloeder!»/ rlectteh
///x Shtfloi-k in '/ Jfemdrundtpluntttoen. .--..'
.Itnt Muwh <its de Kuier per rijieiel.
door (duttende honden omrim/d.
\'un CuHleren <»/.s /VM/I/X de Jood met een kor,
dim ra eliter Kliux'rnn I'r<i<n/ til» de .V"/'
in een («,>?(. ... 7 '-et-keer ruukl tufnut in de icar
u-u n neer hij zijn lieden n .r i/?»//.
]\'e moeten de nierren uunw-hnuu-cn.
De ylu uitruilen moeten op at run t.
Lont Jirolua i/nnn xpreken op 't \\'ulerlooplein
en lludeloeh niet meer zoo huinzitlend zijn.
muur met (.Ujvbrecht de Uum op. ulx Kloitn en Kotrijn
minneer er tjeeii poppenkux! stout.
Al moije hel denkbeeld u tn-hokken.
ik reken 't een eiyi-h vu n den tijd
dut de kunttt de 'hcrnieiim-he tcmpela eerluat
en lokt. .demonstreert, propin/eeit lunux de fttruul
omdut (zie den Volkenbond] ulle* toeh (juut
om di> maeht vu n de p n b l i e i t c i t. .
MELIS &TÖKE'.
Tentoonstellingen
Stedelijk Museum, Amsterdam.
Tentoonstelling de Kunstenaar en
de Economie." Tot 15 Sept.
Kunstzaal van Lier, Bokin 120,
Amsterdam.
Tot en met 27 September exposeert
Jan Sluyters zijn laatste AA'erken en
eeriige vroegere stukken.
Permanent blijft er tentoongesteld
een keuze uit het Averk A'an jonge
Hollandsche Beeldende Kunstenaars
w.o.: Jan van Henvijnen, Haoul
Hynckes, Jphan Polet, John Radccker,
W. Schuhmacher, Charley
Toorop en anderen.
Kunstkring Heemste
de," Heemstede, hitho's
Aart van Dobbenburgh,'
Hoütsneden Andrév. d.
Vossen/Pot l O September.
Kunstzalen d'Audretscli,
?Don Haag. Teekcningen
van Jos. Ilenri (iosschalk.
,Tot 2U September.
Huize van Hasselt. Wer
ken van Adr. van der
Plas. Tot l October.
...Vi-ti ft Amicitiae" te Amsterdam.
Duitsche grafische Kunst. Verzameling
A-au prof. Curt Claser. directeur der
Kunstbibliothek" te Berlijn. Werken
«*.a.. van Liebermann, Thoina en
Corinth. Tot l October.
De Zuid-Hollandsche Vereeniging
A-O«JI- KunstniJA'erheid heeft in de zaal
van den Rotterdamschen Kunstkring,
in de Witte de Withstraat. een ten
toonstelling georganiseerd van. enkele
meubelen «m gebruiksvoowerpen,
waarvan, praktische bruikbaarheid en
aesthetischen A'orm onverbrekelijk
met elkaar verbonden zijn. Tot l Oc
tober.
W. Mevr.fi.liBRINK
U CORSETIÈRE '|
KEIZERSGRACHT TTMIMSTERDAM
TELEF. 37151
ATELIERS VOOR REPARATIËN
IN DEN HAAG ELKEN VRIJDAG HOTEL CENTRAL
No. 2728
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 SEPTEMBER 1929
UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE
Groquante Groquetjes
door Alida Zevenboom
WAT is dat toch voor een raar
liedje, dat ze tegenwoordig
zingen ? Het acteurt je van
driehoogvoor, die dit seizoen bij meneer
Verbeek hoofdrollen te spelen krijgt,
als hij tenminste niet opsnijdt, zingt
het den' heelen dag. Er is sprake in
van een zekere Jet die medelijden
moet hebben." De rest heb ik ge
lukkig niet verstaan maar welke
Jet" zouden ze er mee bedoelen?
Ik ken eigenlijk gezegd maar een
Jet" en dat is mevrouw Roland-Holst,
'onze dichteres, maar die is tegen
woordig van het tooneel verdwenen,
zij spreekt tenminste niet meer op
vergaderingen en dat vind ik maar
goed ook, want een vrouw als zij,
behoort niet in die omgeving van
allerlei vreemd slag volk. Als ze nu
nog zongen: heb medelijden, Frida,"
dan begreep ik het beter, want dat
moet ik toch zeggen, dat ik het knap
vind voor een vrouw zulk een rol te
spelen als mejuffrouw Frida Katz nu
in onze raadspolitiek speelt. Want
zouden zonder haar niet nog al onze
wethouders hoog en droog op hun
stoelen zitten en dan zou er ook geen
oneenigheid zijn onder de sociaal
democraten, wie wethouder moet
worden, meneer van den Tempel of
meneer Boekman, nu meneer Wibaut
zich eigenlijk een beetje op den achter
grond wil gaan houden. Hoe ik dat
allemaal zoo goed weet? Omdat ik
een nieuwen huurder heb gekregen,
die nog al rood op den graat schijnt
te zijn, maar dat hindert heelemaal
niet, want hij heeft vooruit betaald
en hij is erg netjes van persopa en in
zijn manieren. Hij heeft me zoo een
en ander verteld, maar ik vind toch
maar dat ,,Frida", zal ik maar fami
liaar zeggen, het prachtig heeft klaar
gespeeld voor een vrouw. Zoo zie je
dan toch maar dat een vrouw in de
politiek ook op haar plaats kan zijn
en ik zou het heel ondankbaar van
de heeren vinden als zij, als een
vriendelijke waardeering, voor haar
optreden, haar geen wethouderschap
aanboden. Maar je zult zien ? dat ze
erg lief zullen zijn en vol mooie
woorden, maar dat ze juist dat
zullen vergeten. Zoo zijn de mannen.
Praatjes, altijd meer dan genoeg,
maar daden.... ho maar. en daar
komt het dan toch maar op aan!
* «
Als ik U vertelde wat een praatjes
die knappe wagenbestuurder van lijn 2
er op nahoudt! En dan moet je als
onschuldige vrouw daar naar luiste
ren en er in loopen. Maar ik ken ze
en aan mijn lijf geen polonaise met
zulke heeren. Het zou goed zijn als
de vrouwen daar over eens congressen
hielden en niet over allerlei andere
dingen, die geen verstandige vrouw
interesseeren. Dan zou er heel wat
minder vrouwenleed in de wereld zijn.
Heeft u pas in de krant gelezen van
dat proces in Amersfoort van die
vrouAA'. die haar man heeft trachten
te A'ergiftigen en die dit deed heelemaal
onder den inA-loed van een anderen
man? Zes jaar is tegen haar geeischt,
maar hoeveel zal de man krijgen?
Daar ben ik benieuAvd naar en dat
AVOU ik ook nog AA-el eA-en zeggen,
dat het meer dan tijd wordt dat Arij
ook ATouAvelijke rechters krijgen. Is
er onder die gebefte heeren een. die
de ATOUAV kent, zooals een^vromv de
vrouAv kent ? En kennen zij hun eigen
vrouw wel eens? Bij mevrouw, zaliger
kAA-am veel: een rechter #m> den A-loer,
die voor een oortje thuis lag, maar u
hadt hem eens moeten hooren in de
rechtzaal! Wijlen meneer had het er
dikwijls over en toen hij eindelijk dood
AA-as, hebben zij eens opgeteld hoeA-eel
jaar geA-angenis hij in zijn leven had
opgelegd en nu kwamen ze tot een gros
eeuwen. En thuis at hij uit de hand !
*
En nu is meneer Ben Asscher ook
al zeventig jaar ! Och, och. ik zie hem
nog bij Avijlen meneer komen als jong
advocaat. En nu is hij een van onze
ONTWAKEN
In het maandenlange donker
Van den winter die tot nacht teprdt,
Van den nacht die duurt een icinter,
Kiemt de wanhoop.
Dichte duisternis omyeeft mij,
Felle kou dringt door mij heen en
Nergens vind ik licht of warmte,
Naargeestig.
'k'Houd mijn oogen moeizaam open
Om het eerste'licht te vinden, ,'
Om te speuren een belofte
Van warmte.
En mijn blik die naar het zuiden
Streeft, ziet eindlijk 't zachte gloren
Van de zon die brengt haar eersten
Korten dag.
Wachten teil 'k, geduldig wacJlten:
ledre nacht brengt langer dagen.
Elke dag geeft korter nachten,
Moeilijk, langzaam.
Tot de wisseling der tijden
Brengt den dag die duurt een zomer,
Geeft een zomer van veel dagen
Vol geluk.
HERMIEN MANGER
groote Amsterdammers, al is hij zoo
klein als e**n burgerturf. En een die
altijd den moed had voor zijn geloof
uit te komen en er A'oor te AVt?rken ook !
En kom daar eens tegenwoordig om
met al dat ongel<j<»f n die spot. vooral
onder de A-romven die vroeger toch
maar de steunpilaren AA-aren A-an de
kerk. Dat gaat maar 'uit ? en .danst
en doet aan sport ik A-ond A-an de
AA-eek een circulaire in de bus of ik
niet lid Avilde Worden van een
..damesathletiekclub.'' dan kon ik me dage
lijks oefenen in het kogelstooten en
het hoogspringen! en ik heb er
«jA-er gedacht om toe te treden en ze
eens goed de AA-aarheid te zeggen.
Geeft dat pas voor' jonge meisjes, die
opgeA'oed dienden te AA'orden in Geloof
en Liefde en nu met speeren Averpen
en zich niet schamen om over hinder
nissen te springen. En dat noemt
zich allemaal ..dame !'....
SPREEKZAAL
Ridderorden
Tjl EITELIJK moest het als
vanJD zelf sprekend worden beschouwd
dat iemand met ij ver en toewijding
doet datgene waartoe aanleg en
omstandigheden hem of haar in staat
stellen, zoodat elke speciale onder
scheiding overbodig is.
Wil men toch onderscheiden, dan
doe men dit óp een redelijke basis,
schakelt de beide laatstgenoemde
factoren als onafhankelijk van den
wil des werkers uit en h oude alleen
rekening met de mate waarin iemands
praestaties, onverschillig in welke
rang, stand of werkkring hJg of zij
zich moge bevinden, aan zijn of haar
kunnen" hebben beantwoord.
?D. HOLDEBIKS
(Van redactiewege ,bekort)
i i;
? -i
ij
- f
«l
f