Historisch Archief 1877-1940
i
i
tj l ?
?'!'
l
Jan Sluyter*. bij van l, l «.-r ?jju vooral [rood. en. dan geel. het
te Amsterdam
formaat doet meer vierkant aan dan
IV X ci/c r in. de v n «uw die y.it op
een kanapé. is niet alleen hier cf/f
gewoonlijk het doet bij dezen schilder.
Maar dit alles is het wezen niet van
?ifirïjk «-er/.', maar zou dat op elke het schilderij, noch geeft het voldoende
tentoonstelling van Sluyters zijn. De uitleg van zijn belangrijkheid. De
kleuren, die het werk beheerst-hen. belangrijkheid is Jifl grootsche. Het
NEE
ANDS
Jan Sluyters in de
CHILDERS
Kunstzaal van \Jier
J. H. Gosschak bij d'Audretsch
groot e in den vorm. in de kleur, in de
samenstel vanrhet werk is zelden zóó
4»
zwaar en zcker^bij'Sluyters te vinden.
De zware figuur van devrouwlieerscht;
/.ij heerscl it y >J »' deze*t ent«>< >nst elli n g.
De/e Negerin is een der besten, die
Sluyters ooit Haaijliaai. die hem stee»Is
do«ir haar verschijning aa>m-tte.
ma-ikte. liet is een M-hilderij voor een mu
seum, tenminste als dit luchtig be
dekte naakt den museumdirecteuren
en hunnen commissies van te brave
schilders mei in een onpicturalen
angst (ilie^mij voor mij uit ecu
onfrissi'hen geest voorkomt') te onkiesch
lijkt, en een onzuivere .zinnelijkeheid
z»»o doend te keer zou gaan tegen »le
scheppende zinnelijklieid. Ik herhaal:
ilit schilderij met zijn zware en
gr»»otsche figuur hoort ten eerste thuis in
een openbare verzameling of in ' een
collectie waar stoutmoedigheid tegen
over alle benepenheid te vinden
?is. vereenigd met zekere keuze.
Ken ander naakt (No. 1-1) is een
voorbeeld vau de meer pretieu/.e
vrouwefiguren, die .Sluyters een. tijd
heeft geschilderd.' en die ik gaarne
de serie der steriele vrouwen noem
in dien zin. dat door den schilder
in de figuur liet ijdle behagen om
d "eigen ' schoonheid bovenal gegeven
wordt; ge zoudt het Sluyters' stoet
van vrouwelijke Narcissen kunnen
noemen. Ilier is de kleur, dat spreekt
van/elf, veel ijler; het vrouwelijf is
daar geen tooneel voor verlangens en
moeiten, maar alleen een scène voor
onvruchtbare ijdelheid, vóór' schoon
heid zonder mogelijk moederschap.
Van Yle ?'vrouweportretten, . die na
deze figuren kunnen genoemd, worden
(niet te vergeten is het naakt niet witte
kan). is*dat van Mevr. Sluyters (klein
formaat) fijn. dat, van mevrouw KV
Zwart met rozen een goed voorbeeld
van een wei-opgetaste opdracht. Met
de teekeningen naar kinderen, die ik
niet meer te definieeren heb, zijn dan
de figuren etc. vermeld, die deze
tentoonstelling haar fleur geven, wan
neer ge tenminste het schilderijtje van
het V'ierwaldtsattermeer er niet bij
wilt nemen, dat, zuiver, meer land
schap toch is dan figuur. Eigenaardig
doen tusschon de dikwijls felkleurige
Sluyters twee landschappen aan, waar
van vooral^het eene in parelmoeren
grijzen^afzonderlijk is.
Schilderkunstkronik door A. Plasschaert
,? _ _ ,
?\ '
i'
Dan resten nog de bloemstukken
en stillevens. Zeldzaam vol (als vu!
ling n als kleur) is met zijn rood. \..>-v\
oranje en wit het bloemstuk JCo. ?">,
terwijl de magnolia» (No. l) ongew< on1
zijn door verhouding tusschen
acht"igrond en bloemtakken. De
s-Mllevens .bestaan
uit marionetten
van H. v. Tus
senbroek, het
stilleven met het
perzische kleed,
dat met de witte
kan. Die met
de marionetten '
geven deze dingen groot. Vooral dat
met de twee poppen; dat met h«-t
perzisch kleed is ongewoon «'n
heeft een fout, dat het boven niet
eindigt (als bouw het schilderij be
schouwd). De weergave van dat
.kleed, waarvoor een vaas staat, i*
echter als uitdrukking van de stof
??n als kleur fraai en nauwkeurig.
Door dit alles is deze tentoonstel
ling van Sluyters' werken, waarbij er
??en aantal zijn uit den laatsten tijd.
een verzameling om te gaan zien;
gezien moet zij worden echter om het
schilderij der
Xe1 '
gerin.
i
Bij van Lier, op
de tweede ver
dieping van de
nieuwe boven
zalen, die op ge
lukkige w'.js^mjt
Sluyterstentooni
stelling zijn ingewijd, vinden wij een
aantal oude bekenden. Jan van
Herwijnen, Polet, Badecker, Baoul
Hynckes, Willem Schuhmacher, van
Uytvanck, Charley ooróp en
anderen. Deze expositieJop de boven
verdieping h permanent.
De hierbij afgebeelde schil
derijen en tekeningen zijn
reproducties naar werken van
JanSiuyters.
van J. II.
<«ONbij d'Au«lretkcli. Dun
Ueisschetsen zijn zou iets als
causerie<-n: dat zijn de/e ook van (.tosschaik.
Meer niet. mimlei- niet. Dat is dus in
't algemeen, wat y,e zijn. liet /ijti hier
teeketxiligeii, nu en dan met een
kleurtje spruakgrager gemaakt. .Maai'
al zijn het teekeningen. »laii is dadelijk
de opmerking neer te schrijven, dat
ze geschilderd ? hadden moeten zijn.
Dat zit zóó in de geheele geaardhcul
van deze werkjes Aan Oosschalk. Kr
, zijn schilderijen, die gel eekend moes
ten wezen, dat komt ook voor - - maar
ongetwijfeld waren deze caux-rietjcs
over het landschap «-n over liet stads
gezicht meer tot <le volledigheid van
htm wezen geraakt, /.óó ze in oli«-verf.
in kleur, waren uitgedrukt.
(Je kunt bij de/e rciss-chctscn /óó
ge wilt tAVee soorten omlerscheiden:
1°. waar het geheel hoofdzaak.
2*. waar de teekenaar het détail tot
hoofdzaak wou maken. Maar al ziet
ge dat in ze. daarom is toch bij
(!osschalk's teekeningen de détailleering
meer een voornemen om vastheid, en
is de Wat romantische weergave van
het geheel in het licht hem hoofd/aak.
Kn . maar schijnbare tegenspraak
voor wie weet te zien de
teekem'ngen i'iu-t vele détails (maar niet om
die détails gemaakt ) zijn de betere.
want al deze détails, kleine streepjes.
die als puntjes werken, geven het
gevoel van het vullend, levend licht
(vergelijk bijv. zulke teekening eens
met een van Verster).
Het spreekt vervolgens van zeil'.
dat ze niet alle van gelijke waarde zijn :
niet iedre causerie is brillant.
Bij de landschappen zijn twee por
tretten gevoegd. Een altijd weer beves
tigde waarheid: Voor het ras waar
toe («osschal k behoort', en dat in
kunst uit is op expressie, deze twee
portretjes zijn aardig ' tusschen de
overige dingen, ze zijn, ondervonden
en gemaakt.
Tentoonstellingsnfeuws
De tentoonstelling1 van
Hedendaagsche en Duitsche Grafische Kunst
in dézalen van het genootschap
.,Arti et Amicitia" te Amsterdam
is tot des middags 5 uur geopend.
Albert Loots houdt van zijn schil
derijen en teekeningen dit najaar een
Atelier-tentoonstelling" in zijn Ate
lier te Nijmegen, Spoorstraat 2o.
Ter gelegenheid van den
zeventigsten~ ver jaardag^v an_C yrielJLJu ysse
wordt te Antweipen eene tentoon- bekende werken van den schilder
stelling ingericht van het werk van . Aert. de Gelder geëxposeerd. In de
den jubilee renden* schrijver en van lijst van de Gelder's
alle aiiikelen en bijdragen, waarin hij
en zijn werk worden behandeld.
In den kunsthandel ouwes te
Amsterdam is een van de weinig
(in het boek over htm door D.-. Karl
Lilienfeld) staat het als ..D^
Waarzegster" vermeld.
?il '4