DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 5 OCTOBER 1929 2731 N.V* Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland N.V. Maastrichtsche Hypotheekbank voor Nederland Verkrijgbaar l 4Vi % PANDBRIEVEN tegen Beursnoteering Deze Pandbrieven zijn aflosbaar door uitloting binnen 25 jaar. STANDAARD HYPO THEBKBANK (e ROTTERDAM Directie? U,. H. H. C. CASTBNDIJ*. M L MOSSELMAN . De Bank geeft onder controle van het Algem. Administratie- en Trtutkantoor 5en 4±%Pandbr.tegen beutikoet» air. N. V. Rotterd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht In 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000, waarvan geplaatst f 6.000.000 Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het kantoor der Bank, Ged. Bierhaven 25 te R'dam of tot hare Agenten. De Directie t Mr. Th. Reepmaker. Mr. N. P. C. v. Wflk, Mr. B. van Rossem. N.V. Residentie Hypotheekbank 's-GRAVENHAGE Anna Paulownastraat 97 TRUSTEB'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE Hypotheekbrieven in circulatie ? 13.900.000.?. 5 pCt. Hypotheekbrieven tegen 100 pCt. Directie: K. B. ABBING. D. VAN OORDT LEVENSVERZEKERING MAATSCHAPPIJ Gunstige polisvoorwaarden PJ p? M LJ CT KA Zeer billijke premiën. Nederlandsche Handel-Maatschappij, N, v. AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en VGRAVENHAGE Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements, Britsch-Indië, China» Japan en Arabic ~~ ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFERKLUIS. ROTTERDAMSCRE | SCHEEPSHYPOTHEEKBANK HARINGVLIET 99 5 S1/ l UITGIFTE van PANDBRIEVEN tegen 98 PANDBRIEVEN tegen 100 Oe Directeur: Mr. W. C MBBS o' /o t»' /o o/ /o J N.V. Insulaire Hypotheekbank ZIERIKZEE stelt verkrijgbaar: f/, % NINIimi a 98% en tot een beperkt bedrag 50|oPANDBRI£VEHalD01/2°/u De HolL Voorschotbank HAARLEM. KRUISWEG 70, De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zake» Ityk onderpand en onder borgtocht, met In pandgeving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5 % schuldbrieven in stukken van f 1000.?. 500,- en f 100.- tegen Beurskoers. H'! y HOOFDKANTOOR: KEIZERSGRACHT 570, AMSTERDAM. OPGERICHT A<? 1894 >1 \A -L * P. VI (J '. T R i/n V I : v; DE M v VERZEKERING-MA ATSCHAPPU MERCUmUS" f 77 VERZEKERT, BEHALVE TEGEN l N BRAAKSCH ADE,ooK TEGEN BRAM Dr ONGEVALLEN-EN WATERLEIDINGSCHADE. No. DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 5 OCTOBER 1929 Duitschland betaalt door G. <\. Klaasse En houwt fabrieken HET is werkelijk heel merkwaardig hoezeer het .,alles sal reg kom" ook in de economische liistorie zich openbaart. Wanneer men van bepaalde gebeurtenissen ernstige ontwrichting van de wel vaart vreest dan vraagt men zich achteraf steeds af hoe het toch mogelijk is. dat de catastrophe is uitgebleven. Telkens weer denkt men nu dan toch eindelijk eens de groote kladderadatsch mee te maken, maar de afloop is steeds weer dezelfde als die van den ouderwetschen roman, waarin de held on heldin onvermijdelijk elkaar kregen," of van het middeleeuwsch blij-einde drama. De bijgeloovige econoom is dan ook geneigd om aan te nemen dat ..meta-economische" machten bevreesd voor zijn zieleheil hem al te groote emoties willen besparen, en onophoudelijk elk naderend onweer iloen overdrijven. Nemen wij als voorbeeld eens de Duitsche oorlogs-schadevergoeding bij de kop. In den beginne waren de niet-bevooroordeelde deskundigen het er -vrij eenparig over eens dat betaling van dergelijke enorme bedragen onmogelijk zou zijn zonder verwoestingen onder de wisselkoersen aan te richten. Duitschland betaalt nu al eenige jaren. en de positie van den Mark en van de Beichsbank is veel sterker dan in 1025. Ja maar, hebben de destijds zoo zwartziende economen tegengeworpen. Duitschland betaalt feitelijk heelemaal niet. Of juister, het betaalt met geld dat het in den vreemde, hoofdzakelijk in Amerika leent. Feitelijk betaalt dus Duitschland de oorlogsschuld met het geld «lat de Amerikaansche en Nederlandsche obligatie houders aan Duitsche gemeenten en industrieën leenen. Goed. maar daaruit blijkt juist dat wonde plekken in de economische organisatie als vanzelf geheeld worden. Dat de geschiedenis haar eigen kwalen geneest, en dat een vacuüm steeds wel op fen of andere wijze .wordt gevuld. Maar wederom kwam de beurt aan de finantieele deskundige, die op den loer bleef liggen om op het geschikte moment de rotte plek in het systeem aan te wijzen. De kapitaalmarkten in. Amerika. .Engeland en Nederland, raakten verzadigd met de Duitsche, fondsen. Eerst alleen een verzadiging niet Duitsch papier, daarna een algeheele indigestie. Kn dan te weten dat Duitschland anderhalf tot twee milltard per jaar in den vreemde moest opne men, wilde de betalingsbalans sluiten ! Nu moest het toch werkelijk spaak I.oopen nietwaar? rit tweeërlei hoofde: eenerzij ds wat de markenkoers en de positie van de Heichsbank betreft, en ver volgens uit hoofde van de kapitaalbehoefte. DiDuitsche industrie kon de toch nog nijpende kapitaalnood slechts eenigermate lenigen met behulp van de dollars van den Anierikaanscheii belegger. De ineenstorting van d*> Duitsche Wirtschaft". moest nu dan toch wel voor de deur staan. In Februari van dit jaar ontstond plotseling een mini aanbod van Marken. De Jteichsbank moest f Ie markt in ruime mate steunen, en voor eenige honderd millioenen goud. naar Amerika sturen. waar alle import over de steile tolmuren moet heenklauteren, behalve het gele metaal dat met gejuich door de poort wordt binnengehaald. De zie-je-wel's/ en .,daar-heb-je-het-nou's" gingen van mond tot mond. Maar ziet: na enkele maanden i* de toestand weer geheel hersteld. De,tijdelijke angst-neurose had niets uit te staan met de gewij zigde verhoudingen op de buitèiilandsche kapitaal markten. En nu is al geruimen tijd de Mark een van de hoogstgenoteerde valuta's. En het bolwerk van financieele kracht. Londen, heeft zich door Duitschland flinke posten goud afhandig zien maken. Ba. ra ! Wat is er nu gebeurd? Hebben plotseling de ?ooiiogscrediteimm, inzonderheid Amerika, het VAM HELLE15 TABAK IS hoofd gfhogen voor den drang van Professor ('assel, die gt-/,egd heeft dat op den duur Duitsch land alleen maar kan betalen wanneer de Yereenigde Staten hun grenzen wijd openstellen voor de Duitsche producten:' Neen. integendeel, die ..economische noodzaak'' willen do Yankees nog steeds niet inzien. Maar zij hebben een andere oplossing gevonden, en wellicht een betere. Men begrijpe wel: die andere oplossing is niet gevonden'' als resultaat van langdurige overpeinzing, van doelbewusten arbeid. Maar zij is zonder opzet logisch gegroeid uit de bestaande toestanden. En die oplossing is deze: de Amerikaansche indus trie zoekt aansluiting bij groote Duitsche onder nemingen. Amerika koppt niet meer Duitsche obligatiën. maai Duitsche aandeelen. En niet alleen de soort fondsen is andere, maar ook de koopers. Vroeger waren het individueele beleggers die Duitsche obligatiëii kochten, nu zijn het groote bedrijven die aandeelen van verwante Duitsche ondernemingen koopen. Ik zei dat deze wijze van verrekenen misschien nog beter is dan het openstel'len van de grenzen voor. Duitsche producten. Immers het resultaat op de Duitsche afzet is gelijk. Verlaagt Amerika de tarieven dan zal Duitschland zijn kunstzij of zijn machines aan de Yankees verkoopen. Maar hij kan dan met recht zeggen: neem uw hoed af. Gij zult ze niet weerzien. Amerika heeft de gekochte goederen opgeslokt, en daarmee i s de transactie afgeloopen. En wat gebeurt er nu. Amerika stelt Duitsche bedrijven in staat door aandeeluitgifte hun installaties en productie uit te breiden, of bouwt zelf op Duitschen bodem fa brieken. Ook in deze beide gevallen verkoopt Duitschland zijn machines, hetzij aan een door Amerikaansch kapitaal gefinancierde Duitsche fabriek, hetzij aan een Amerikaansche fabriek in Duitschland. Maar nu kan de Duitscher zijn hoed rustig op het hoofd houden, en indien hij dien al afneemt dan is dat uit respect voor het bereikte resultaat. Immers de geleverde goederen zijn nu niet verloren: zij zijn in Duitschland gebleven. hebben het kapitaal waarmee de Duitsche volks huishouding werkt vergroot. En al gaan dan *tle opbrengsten, do dividenden naar Amerika, de Duitsche arbeiders vinden werk in de Ameri kaansche of mot Amerikaansch kapitaal gefinan cierde ondernemingen. Hoe heel anders wordt dus het beeld dan vroeger, toen Duitschland de beta lingsbalans sluitend maakte door de Gemeenten in het buitenland obligatieleningen te laten plaat sen, en met de opbrengst luxueust» overheidsge bouwen te laten neerzetten. Xat uurlij k is de nationaal-denkende Duitscher tegen dit proces, waartegen overigens weinig te doen is. in opstand gekomen. De industrie wordt ..üb'erfremdet". Duitschland wordt niet huid OH haar opgekocht door de Amerikanen. Inderdaad kan men uit sentimentsoverwegingen voor die. -argumenten iets voelen. Maar wanneer nu uit den ?t reu re de uitgifte van Duit§cho obligatieleningen in. den vreemde was voortgegaan, wat dan. Was dan niet Duitschland als debiteur veel meer in de macht van de financiers. Nu hebben do vreemde lingen, de indringers, eenzelfde belang als de ,. Duitschers. En Duitschland heeft niet de. drukken de last. telkenjare groote sommen te moeten af lossen. In den loop van 30 jaar meer dan tienmilliard te moeten aflossen ia een niet te onderschatten verplichting. En daarbij komt dan nog dat de beschreven '..industrieel»-, penetratie'' wellicht ook 'op den duur een remedie brengt voor de handelsbeweging. Want er blijft voor de zwartkijkers, die nog hard nekkig hopen, dat het te zijner tijd nog wel eens misloopt met die betalingen, n verwachting over. Eens zal toch de Duitsche kapitaalhonger ook wel gestild zijn. En als dan Amerika zijn tariefmuren nog niet slecht !.-..'. dan zal misschien aan den anderen kant.de oplossing al gevonden zijn. \Vant door vermindering van den invoer kan het gat evengoed gestopt worden als door ver grooting van den export. Wanneer de Duitsche industrie met behulp van Amerikaansch kapitaal verder is gegroeid zal zij wellicht minder import behoeven. En ten slotte zal de Amerikaansche nijverheid door haar belaag bij de Duitsche veeleer het Duitsche afzetgebied aan débevriende maat schappijen ter, plaatse overlaten dan indirect zich zelf te gaan beconcurreepen. BEURSSPIEGEL Donderdag, 3 Oetober, voor beurs. D K stormaehtiKo da^i-n. schijnen nu weer achter ons te UKKOU. Maar de barometer wijst nog op de aanwezigheid van depressies in de buurt. Trouwens de pessimisten kunnen voorloopig te vreden zijn, en de verstokte haussiers hebben even tijd om te bekomen van den schrik. Want kocrsbuitelingen in l'hilips-aandeelen van bijna twee honderd procent in n enkele week maken toch op den meest geharden beursrot, wel indruk. Wat de oorzaak van die groote koerssprongen is geweest? Het is achteraf altijd makkelijk verklaringen te vinden voor het koersverloop. Maar veel waarde kan men aan zulke argumenten niet hechten. Kerst komt de koersdaling of stijging en daarna de moti veering. En een ieder die tevoren nog geen oogenblik aan een koerssschommeling had gedacht, vindt dan plotseling dat het toch ook wel te voorzien was. De scherpe koersval in Philips van verleden week Maandag werd een gevolg genoemd van het op de beurs gelanceerde bericht dat geen aandeelemissie te verwachten was, maar toen bekend was dat wel was besloten tot uitgifte van aandeelen mét de veelgeprezen claim, en de koers toch nog bleef dalen moest weer een andere oplossing gezocht worden. Toen heette het dat het publiek teleurgesteld was, omdat het claimrecht n op drie zal zijn, en niet n op twee zooals in Mei j.l. of zelfs n op n, zooals door sommigen zou zijn verwacht. En als nu de aandeelen nog verder dalen dan zal men wel ontdekken dat toch eigenlijk de aandeelhouders, die voortdurende claims wel een beetje verdacht vinden. Intusscheii moet het voor die claim wel een groote teleurstelling zijn; men was er zoo langzamerhand aan gewend geraakt dat na het aankondigen van een emissie het aandeel onmid dellijk naar boven sprong en dat precies de waarde van de claim op" den koers werd gelegd. En nu dit treurige resultaat! Om bij de verklaringen van den Philips-koers te blijven. Dat te eeniger tijd bij een uitgesproken weifelende houding van de beurs de twee favorites van onze beurs. Margarine Unie en Philips, die in het afgeloopen jaar onophoudelijk sterk zijn ge stegen, ver boven de ..normale" rendements verhouding (dus de verhouding van koers tot uit gekeerde winst), in do eerste plaats in aanmerking zullen komen voor koersdruk. behoeft geen bij zondere verklaring. Zwakke plekken zijn nu.een maal het meest wondbaar. En' wanneer een fonds dat over het laatste boekjaar 10 pCt. dividend heeft gegeven tot ver boven de 500 is gestegen en een aandeel dat 21 pCt uitkeerde tot bijna 1000 is geklommen, dan zijn dat toch zwakke plekken. Alle stille reserves, afschrijvingen, en claims ten , spijt! Zelfs wanneer' men aanneemt dat op den duur de koers gemotiveerd is door de winstkansen, en dat Philips niet 21 pCt. maar SO pCt. op zijn kapitaal verdient, dan nog is op hot oogenblik zulk een hooge koers'een zwak punt. Want zoodra de stemming aan. de beui-s nerveus wordt, en men van alle kanten, een gebrek aan .kooplust waarneemt dan is het psychologische moment aangebroken voor de bats*<>. Dat de Philips-daling toen zij eenmaal kwam zulk een omvang aannam zal dan ook wel niemand verwonderen. Hoogstens het feit dat in September 1!)28 de hausse werd onderbroken, en niet pas in heb volgende jaar. kaïi een reden tot bevreemding zijn. Hoewel de herfst stemming''die wij de vorige week beschreven wel het geschikte sentiment voor een baisse kon verwekken. Of na het ingetreden herstel opnieuw een reactie volgen zal? Vraagteeken ! Watmeer men de winstrekening over 1028 als basis neemt dan komt men tot de volgende ruwe berekening. Extra gereserveerd werd bijna evenveel als aan dividend en tantième uitgekeerd. De winst op het kapitaal was dus niet 21, maar ? 42'pCfc (de ..gewone" afschrijvingen, hoewel die abnormaal hoog lijken, zullen wij als normaal aannemen). In Mei werd het kapitaal met de helft verhoogd. Aannemend dat op dejmjs van uitgifte weer 21 pCt. wordt verdiend (op*250 pCt. zou dat een winst van 8 pCt. moeten zijn), dan kan op hét huidige kapitaal ongeveer 30 pCt. worden verdiend. Bij een rendementsbasis van O pCt. is dus de koers waarop men gerust de markt kan steunen.... 500 pCt. Want dat is %de koers, ontdaan van franje die men anticipatie op toe komstige winstkansen" noemt. Maar voorloopig zal de beurs die franje nog wel op twee tot drie honderd percent waardeeren. En elk rechtgeaard beursman zal de bovenstaande .,berekening" wel met schouderophalen, bezien. C, K. i. i'.