DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 OCTOBER 1929 No. 2732 Het conflict tusschen China en Sowjet-Rusland door Dr. Jan Romein II. Oorzaken, verloop en mogelijke afloop INDIEN het den schrijver over de internationale. politiek van den dag. die in het beste geval een tusschending tusschen man van de weten schap en journalist is, niet vergund zou zijn, combinaties te maken en gissingen uit te spreken, op gevaar af zelfs A-an zich deerlijk te vergissen, flan zou hij zijn pen wel in zijn zak kunnen hou den; men kan niet mér van hem verwachten, dan dat hij naar zijn beste weten combineert en gist. En de noodzaaklijk.*» selectie uit het over stelpende materiaal te doen zal minder schadelijk zijn, naarmate de lezer er zich meer van bewust is en de schrijver er openlijker voor uitkomt. Zoo ooit, dan geldt dit voor het hier behandelde conflict. De eenige beschouwingen erover, die elkaar niet tegenspreken, zijn de oppervlakkige, die zich met de ..slagwoorden" ..Chineesch nationa lisme" en ..communistische propaganda" tevreden stellen. Met liet eerste daarvan rekenden wij in ons vorig artikel reeds af: ook Tsang-tso-lin, de meest verbitterde vijand der nationalistische regeering. maakte het den K vissen aan den spoorweg voortdurend lastig, en wat het tweede betreft: de propagandistische documenten, die reeds in Mei bij den overval in Charbin gevonden heetten te zijn. wachten nog steeds op publicatie: een veeg toeken ! Want wat had mér vo< >r de hand gelegen dan deze publicatie, die de houding der Chineesche regeering tegenover het heele ..onpartijdige" buitenland onmiddellijk zou hebben gerechtvaardigd? En zou er alsnog iets A-an dien aard voor den dag komen, dan zou de echtheid AVC! zeer dexigdelijk mogen worden beAvezen, want Avaaiom zouden Tsang-kai-sjek of Tsang Sjoe-liang opzien tegen ie1^, waarin zelfs 'de beambten van het Foreign Office in 1924 geen been zagen? Geen Chineesch nationalisme dus althans niet zonder meer, en geen bolsjewistische propa ganda althans niet zonder meer. Maar Avat dan? Wij zullen niettemin uit den overvloed van het materiaal tot een voorstelling moeten trachten tékomen omtrent dit conflict, dnt van de bijkom stige buteekeiü*. diéhet in den aanvang scheen t hebben, er iederen dag meer ren van den eersten rang blijkt te zijn. Beschikten AVJJ uver de notulen van ? de be'ginJuli dus kort voor den overval op den. spoorweg en. zijn Russische beambten van den l Oden dier maand te Peking gehouden conferentie tusschen de Nanking-regeering en de drie, nu zoogenaamd mot .meer onafhankelijke toetsjoeiis uit het'iXoorden. dan zouden AA-ij meen ik het raadsel' spoedig hebben opgelost. Avant dat er' tusschen beide gebeurtenissen verband bestaat, schijnt ' mij onweersprekelijk. l>ie conferentie Adverteert in o*a c^ DE GROENE dan bereikt u net beste publiek <*> «w «w ALLE STUKKEN voor de admini* stratie te riekten aan de N. V. De Groene Amster-* aammer, Keizers gracnt 333 <NS «vs schijnt iniil. te moeten beschouwd als een poging der Nanking-regeering om niet de noordelijke macht hebbers tot een accooul te komen, dat er en dit is A-an belang tot op dezen dag niet is. De Naiikingregeering vroesdo en vreest nog de drie heeren. en daarom kon het haar slechts aangenaam zijn aan den machtigste hunner Tsang-Sjoeliang?een afleiding te bezorgen, opdat hij zich niet tegen haar zou keeren. al».hoedanig zich een grensoorlog of althans een' strubbeling met Sow jet-Rusland over den OosterspoorAveg als A-an 7.elt' aanbood: SoAVJet-HusIand. de eenige buitenlandsche macht, waarvan men gegronde redenen had te veronderstellen, dat zij niet on middellijk en niet hard terug zou slaan. Was Rusland geAVekeix. dan kon men verder zien en het zou intusschen reeds geen klein moreel succes v ooi' de nationalistische regeering zijn waartoe formeel immers ook de belurerscher A-an Moekden nog behoort. Doch, zooals dat wel meer gaat, is ook hier de bom verkeerd gesprongen. Genei aal Blücher, de bevelhebber der .SOAV jet t roepen- die dezelfde moet zijn als generaal Galens, een Duitseher, die nog in het begin A-an dit jaar de vertrouwde mili taire raadgcA'er der Nanking-regeering Avas en op Aviens credit men de militaire successen dier regee ring boekt liet zijn tanden zien. Hij ging en gaat wel niet verder dan de opdracht zijner regeering hem veroorlooft.' maar noch hij noch zijn regeering denken blijkbaar aan Wijken. Vandaar het zonderlinge heen-en-Aveev der Nankingregeering. wier houding in deze zaak A-an den be ginne af aan uiterst onzeker geAveest is wel onderhandelen .niet onderhandelen en dan Aveer AA'el. Evenmin als de SoAVJot-r'-geering.AA'il zij het name lijk tot een oorlog lat «.-u komen; of althans: zij durft het niet. Want verloor China hem. dan zou daarmee het prestige der Xanking-regeering ten zeerste geschokt zijn. won China hem echter, dan zou dit niet aan haar. maar aan Tsang-Sjoeliang ten goede komen en. die heimelijke vijand, dien zij in het Noorden had Avillen bezighouden en afleiden, zou door zijn succes ??en nog wel een ..nationalis tisch" succes des tt» gevaarlijker A'ooi* haar geworden zijn. Maar evenmin, kan de Xankingregeering het pleit ruiterlijk gewonnen geven. Daarvoor ontbreekt het haar ten eenenmale aan het noodige gezag. Een regeeiing moet sterk staan om den schijn van sterk te staan te kunnen ontberni. Het Avil'mij voorkomen, dat deze verklaring A-an de oorzaken van het conflict, zoo niet de juiste, dan. toch. een alleszins aannemelijke is tot zoo lang er geen betere is. die Avaai-schijnlijk echt er pas na langen tijd en broksgeAvijs te bereiken zal zijn. *?*'?? " ? . * , En hoe zal het conflict afloopen? Deze vraag, stellig belangwekkender' dan die naar zijn oorzaken is echter tevens A*eel moeilijker te 'beantwoorden. Hadden AA-IJ inderdaad alleen te doen met den schijn een conflict tusschen China en SoWjet-Rusland dan zou de oplossing ook A*an die A-raag mogelijk zijn. De gestolen koe toch blijkt geen melk meer te géA-en. Sinds de Russische beambten óf ter dood veroordeeld- óf weggetrokken zijn en vooral sinds de Russen, zooAvel bij Mantsjoelials bij Pogranitsnaja?do beide stations AA-aar, reep. in het Westen en'het Oosten de spoorweg de Chineésch-Russisbhe grens kruist de grens gesloten hebben, .levert do spoorweg niets meer op en hoe een gevoelig verlies dit ook vóór'Rusland moge zijn, voor China, dat zijn buitenlandsche leeningen nog aan zijn hals heeft, moet het veel z\A*aarder drukken, vooral omdat Rusland n nog de omWeg, iets noordelijker, oATer Siberisch'territoir tot zijn. be schikking heeft n omdat de Russische regeering Veel A*aster geworteld' is. Tenslotte zou dus, gelooven Avij, indien er zich geen complicaties voor deden, China hebben moeten toegeven. Maai' die complicaties zijn er wel. Achter de Nankiug-regeering staat Amerika; Amerika, dat vrijwel van het begin af aan als zijnde het minst geïnteresseerd bij het behoud van'de exterritoriale rechten, de . oplossing van de Chineesche kAvestie in de vesti ging van, een centrale, nationalistische regeering Zenuwstillend en zenuwsterkend is de werking van MIJNHARDT'S zenuwtabletten Glazen Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten een andere keus Avas er riu eenmaal niet heeft gezocht en welks politiek dan ook, zoodra dift regeering een eeuigszins tastbare mogelijkheid werd, haar heeft gesteund. Het ligt derhalve iii de lijn der Amerikaansche politiek, de oplossing van het huidige conflict waarbij wij in het midden willen laten of Amerika van den aanvang af de Nanking-regeeriiig bij haar manoeuvre tegen Tsang-tsoeliang gestijfd heeft, al zijn. wij geneigd deze vraag bevetigend te beantwoorden het ligt in die lijn der Amerikaansche politiek her halen wij de oplossing te zoeken ten koste der Sowjet-Unie. Gebeurde dit: het zou althans opgelost zijn; de Sowjet-Unie is erger rampen te boven gekomen. Maar de mogelijkheid eener zoodanige oplos sing wordt sterk verminderd door Japan, dat daarin onmogelijk iets anders zon kunnen zien dan een voorproefje van wat het zelf te «-achten stond. Indien de Chineesche Oosterspoonveg met rails en personeel'* Chineesch moet AVezen, waarom dan de Zuid-Mantsjoerijsche niet ? Een tweede oplossing zou deze zijn (maar zij is niets andei's dan een bedenksel van den redacteur' der Amerikaansche .,Nation"): dat de mogendheden China dwingen het contract van 1924 met de SoAvjet-t'nie na te leven, in ruil voor het opgeven der exterritoriale rechten door de mogendheden. Helaas: zij schijnt te redelijk. Hebben niet nog onlangs de mogendheden, Amerika en vriend Hendersoii namens Zijner Majesteit s regeering incluis, beleefd maar beslist aan Nanking op diens desbe treffende vraag te verstaan gegeven, dat er voorloopig van een afschaffing dier rechten niets kon komen? Zoo zien wij dan het zij eerlijk bekend geen oplossing. Wél, als 'onze pissing juist is, een toenemende scherpte. Weliswaar is een oorlog nog steeds niet waarschijnlijk, maar een onop gelost conflict tusschen China en de Sowjet-Unie is al gevaarlijk genoeg. CHAKEL 1 EWEG 11-1?* AMSTEQDAM ?hemden naar maat Bi) ons verkrijgbaar N. R. V. MONTA SCHOENEN Aanvulling Naar aanleiding A*an onze noot onder het artikel A-an den heer Dr. Hendrik Willem.'van. Loon in ons nummer A-an 28 September, schrijft ons de heer Alexander Coheii: Mijn boer''-schap, ons boerschap, heeft, sedert een jaar of twaalf, bestaan in het zèlf-beboÜAveii van een moestuin, waarin AVJJ, zonder hulp A-an anderen, mensch of dier, onze groenten teelen. Hij beeft de journalistiek nooit, v vaarwel gezegd,"" noch er aan gedacht dit ooit te doen l BERGT UWEN INBOEDEL BIJ VOORGENOMEN VESTIGING IN DEN HAAG OF IN HET BUITENLAND BIJ DB PIBMA BATENBURG & FOLMER TE 'S-GRAVENHAGE,HuiJGKN8PABK22 TE L E F O O N 11030 EIGEN GEBOUWEN. Bespreking kosteloos BPEC. BlNNENIi. JSN INTEBM. No. 2732 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 OCTOBER 1929 Kunstzaal van Lier Rokin 126 Amsterdam» Oostertche 6 Europemhe antiquiteiten Oude en Modarne schilderijen en plastieken Negerkunst 6 Ethnographlci Giessen-Nieuwkerk (Slot van pag. i) Wat aan de Tweede Kamer te doen staat, is in de eerste plaats over dit punt het volle licht te ontsteken. Art. 24 Wet Rechterlijke Organisatie A-erbiedt immers den rechters eenig onofficieel en particulier geschrift A-an partijen aan te nemen en in strafzaken is het O.M. zeker partij. In de tweede plaats blijkt thans weder, dat de pressie, herhaaldelijk op de regeering uitgeoefend om toch te waken voor stipte naleA'ing van de bepalingen omtrent preventieve hechtenis en andere voorschriften van het Wetboek van XtrafA'ordering, allerminst misplaatst is. In de derde plaats wachten nog steeds enkele artikelen A*an het nieuwe Wetboek, A'an Straf vordering op invoering. Zoo bijv. de aparte plaat sing van het O.M. in de rechtzaal, ten einde te verduidelijken, dat O.M. en rechterlijke macht niet vereenzelvigd moeten worden. Dit artikel is nog steeds niet ingevoerd, omdat de gelden voor twee tafelpooten meer per -zittingzaal plus de kosten van verandering der tafels niet konden worden gevonden. Niet alleen in Indiëheeft men soms te kampen met iets, Avat men aldaar ..stille kracht" pleegt te noemen ! De betrokken bewindsman kan. althans practisch, niet aansprakelijk gesteld '.worden voor alle handelingen van zelfstandig \verkende ambtena ren. Maar hij is. wat dit. punt aangaat. AVP! verantAvoordelijk voor zijn benoemingen in de rechterlijke macht. Nog onlangs moedigde een rechterlijk ambte naar vriJA-vel openlijk . (Juristenblad 15 Juni 1929) zijn collega's aan de A-oorschriften van het Avetboek van Straf A-ordering te verwringen, ten bate van de objectiA'iteit A*an het onderzoek, hetgeen voor hem identiek bleek met ..ten nadeele der verdediging". Oefent de Kamer op de benoemingen genoeg invloed uit? Wij bedoelen ,,openbare" invloed! A bon entendeur demi mot suffit. Ten slotte zal thans ook meer aandacht geAVijd moeten worden aan het reeds in de A-akpers aan de orde gestelde onderwerp A-an specialiseering A'an den strafrechter. Men kan een uitnemend rechtsgeleerde zijn en toch volmaakt ongeschikt voor rechter-commissaris in strafzaken. En ook het omgekeerde is mogelijk. ' Van het algemeene terugkeerend tot het onderhaA'ige geA*al, zij het ons ten slotte A'ergund hulde t«' brengen aan de A-erdedigers. Hoewel, zooals, gebleken is, Avij niet met al hun woorden ace-oord kunnen gaan, zou elke beschoUAving oA'er deze zaak onvolledig zijn, wanneer zij niet teA'ens bewondering uitsprak A'oor de volharding en den iJA^er, Avaarmede de verdedigers in een jarenlangen strijd het recht gediend hebben. A MS T E ft D A M R O T T ER D A REISDEKENS VOETZAKKEN VA C H T E N V EL L E N ZICHTZCNO l NQ K N FRANCO DOOM OIHCEt N E D C R L A N D Domineesdiagnose Teekening voor de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek Ds. T. J. Hagen heeft verklaard, dat ons volk de alastrim, deze roede Gods, verdiend heeft door zich te verlagen tot kafferdansen en kaffergewoonten, waartegenover God ons nu de kafferpokken zendt". BOEKBESPREKING Portretten van Hugo «l o Groot 1) DR. A-an Beresteyn heeft een zoer vi-rdienstelijk Werk verricht door de resultaten te publieoert'U vun zijn onderzoek naar' portretten van Huiio de Groot. Eenige jaren geleden ? benoemde de afdeeling Letterkunde van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen een commissie ter . voorbe reiding van een iconographie van den groot en Hugo. Het omvangrijke werk, daaraan verbonden.' is grootendeels verricht door dr. A-an Beresteyn. zoodat zijn naam met het volste recht dan i/ok op het titelblad staat. Wie Avel eens dergelijk werk bij de hand heeft gehad. AVeet. hoe moeilijk het is en \-oor hoeA-eel stekelige kwesties de onder zoeker dan komt te staan. De idéntificeering A-an bepaalde portretten is even moeilijk als de toe kenning daarA'an aan bepaalde schilders. De traditie is altijd zeer gesteld op groot e namen; zoo ging en gaat ook nog veel voor een portret van Grotius door, wat het in werkelijkheid' vol strekt niet is. En zelfs van de portretten, waarvan de identiteit schijnt vost te staan, iside gelijkenis toch niet steeds bijzonder treffend. Het materiaal, dat dr. van Beresteyn had te behandelen, AVOS zeer omvangrijk. Men oordeele. De lijst van geschilderde portretten telt niet minder dan 83 nummers, die der prenten zelfs 147 nummers. Het is de groote A-erdienste A-an den bewerker in deze groote verzameling orde te hebben gebracht. De geschilderde portretten zijn verdeeld in die, welke zeker rotius voorstellen, die, welke stellig den grooten Delvenoar niet weergeven, en die, welke alleen door vermelding bekend zijn. maar waarvan de tegenwoordige bewaarplaats niet kon worden opgespoord. Bovendien werd de verhouding van verschillende portretten onder zocht. Daardoor is duidelijk gebleken, dat ? van het bekende portret of eigenlijk van de twee be kende portretten van Mierevelt tal A*an kopieën of liever replieken bestaan, die blijkbaar aan ver schillende familieleden van De Groot hebben toebehoord. Ook de prenten zijn gerangschikt en natuurlijk in verband gebracht met de schilderijen. Paviljoen Vondelpark" Tel. 80190-82595 Qroptc en kleine Zalen voor Déjeunerj, Diners, Soupers, Bals en Recepties Huize ZOMERDIJK BUSSINK. Als men dat groote materiaal o verziet, blijkt ten slot te toch. dat het aantal origineele portretten A-au De -Groot' niet zoo heel belangrijk is. In zijn eigen tijd en ivooral daarna is zeer A-eel geko pieerd, en niet altijd eA'en goed. Het is natuurlijk nuttig dat alles te? Aveten. maar werkelijke AA-aarde Voor- de. kennis van de (Jroot heeft alles AA-at na het midden der zeA'entiende eeuAV is A-erschenen. toch Aveinig. Daarom zou men met minder repro ducties hebben kunnen volstaan: AA-at heeft men eigenlijk aan afbeeldingen A*an soms zeer slechte portretten A-an De Groot uit de achttiende en negentiende eeuAV? De volledigheid gaat hier wat te ver. Maar dat daargelaten kunnen wij dankbaar zijn A-oor deii arbeid van dr. van Beresteyn. Het is een, genoegen steeds "Weer kennis te nemen A'an het uiterlijk konterfeilscl A'an een man yaii zoo groote gaven tllfi Hugo de Groot. . H. BRUGMANS l) K. A. ran Berextryn, Ironographie 'ran ffiiyo 'n (iriii'fHhiit/e, Murtinim Xijhoff, 1929. MOTOR- in ZEILJACHTEN Lijsten van aanbiedingen gratis en franco op aanvrage HARINGVLIET 85A - ROTTERDAM. i! r 11