Historisch Archief 1877-1940
8
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 OCTOBER 1929
No. 2732
J. D. STRUIJS 6 Zn.
Prinsengracht 837 Telefoon 37906
BEGRAFENISSEN (naar VERKIEZING met RIJTUIGEN of AUTO'S)
CREMATIE. - TRANSPORTEN.
AUG. KAUPMANN
P. C. Hooftstraat 113, Amsterdam Telefoon 23308
ONTVANGEN NIEUWE COLLECTIE
BED- EN
TAPELGOEDEREN
ZIJDEN TRIOOT
EN GEKLEURDE
DAMESLINGERIE
\ ?
t
BJASPSBOMMEL:
BOEKBINDER
KERKSTRAAT 58
AMSTERDAM
VERWEEGEN KOK
AMSTERDAM
Kalverstr. 86?90
DEN HAAG
' Noordeinde 64c
MSTKOFFERS
PLAIDS
QEÏEHMKEH
AUTO-OVERSCHOENEN
.DB;
BEGRAFENISVEREENIGING
N. SAX Jr.
P43. Hooftrtnttt S» - AMSTERDAM Tttof.t 2MM1, M3St
REGELING VAN BEGRAFENISSEN EN
CREMATIES VAN UIT ALLE PLAATSEN
EIGEN UJKKOBTSAUTOMOBffiLBN
W. HL POLMAN TUIN
OVERTOOM 526 * Telefoon 82660
Begrafenissen - Transpotten - Crematies
STEENHOUWERIJ D, WEEGEWIJS
Rapenburg 44 ~ AMSTERDAM - TeL 42662
MARMERWERKEN
GERARD B. Rif K E Jr<
BINNEN ARCHITECTUUR
KEIZERSGRACHT 559 ~ Telef. 30559
Complete Meubileering
Moccaboontjes
De geuren van de
koffie van Java in
een bonbon van
Droste".
/iel toe.
dat ge Drosfes
Koldewey 8 Corbière
Leidschcstraat 30 - Amsterdam
SPECIALITEIT IN
Kinderbadkuipen Badtafels ~~~ Baby basculcs
<?~- Linncnmanden '???.??'
Firma RRÖNER
Nieowendijk 167, Amsterdam
MANUFACTUREN EN
WITTE GOEDEREN
Speciaal adres voor Uitzetten
en Huishoudgoederen
TRICOT ONDERGOEDEREN
G. J. DE KONING 6 ZOON
Keizersgracht 447,
Opgericht Ao. 1739
CENTRALE VERWARMING,
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kott slechts ? 3.50 per knartaai of
/ro.per jaar bij vooruitbetaling
r ?«
l
Voornaamste Kleedinqinrichtin
op elk gebied
No. 2732
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 12 OCTOBER 1929
Montessori-vertrouwen
door S. de Vries Jzn.
Directeur der Wilhelmina-Catharineutchoo1t A'dant
Lu rrltlquc ee»t alsée, l'éduoatlon «Ufficile
HET is een eenvoudig verhaal, mijn verhaal
van vertrouwen.
Het steunt niet op de uitspraken van do tien
beroemdste psychologen en paedagogen.
Het is gegroeid in den huiselijken kring met
zes zeer uiteenloopende en toch in n nestje
geboren spruiten, en vindt zijn grond in do er
varingen als onderwijzer aan en hoofd van ver
schillende Amsterdamsche scholen.
In den huiselijken kring. Daar zit 't
droomertje: op 't klavier, o zonde; knietjes opge
trokken en voetjes op de vensterbank, 2e zonde;
duimpje in den mond, 3e zonde; in zalig
nietsdoen. Pas op ! Waarschuwt Dr. Mohtesorri;
laat u door die uiterlijke onbewogenheid niet
misleiden tot een voorbarig, oppervlakkig oordeel.
En de al volmaakter teekeningen van paardjes
en karretjes bewijzen, hoe scherp de kleine baas
de voorwerpen van zjjn interesse heeft geobserveerd.
Van zijn interesse; niet die, waarop men zijn aan
dacht beveelt zich te richten.
Nog een snap-shot uit
de huiskamer. No. 2 is
pas op school, goed 5J
jaar oud, wil voor zijn
kameraadjes wat mee
brengen. Hij zal een hert
teekenen, een hert met
wijdvertakt gewei. Geen
gemakkelijke opgave!
Maar zelfgekozen. Doch
de huiskamer van een
groot gezin is vol stoornis.
Geen nood, kleine! Al
merk je me niet, Vader is
er om je voor overlaat ie
behqeden. De pmgeving
valt voor den kleinen
werker .weg; hij en zijn
werk zijn er alleen. In
absolute overgave, in
heerlijke
aandachtsconcentratie, tegen brekende
interventie beschermd, is na weinige minuten een
bewonderenswaardig hert ontstaan.
O, gouden wet der Montessorischool, die ons,
naast de vrije arbeidskeuze der leerlingen door
eigen interesse geleid, eerbiediging der innerlijke
concentratie voorschrijft, ons een hands off"
toeroept, als een kind intens in zijn arbeid verdiept
is.
Hoe juist heeft onze gevierde Nederlandsche
paedagoog, Prof. Gunning, de groote waarde dezer
psychische wet aangevoeld. Niet storen," zegt
hij, in Dr. Maria Montessori; Een schets" pag. 105,
de ontlading der psychische energie te storen is
gevaarlijk; maakt kribbig en ongehoorzam. Het
groote-menschenmilieu is al vol belemmeringen;
vermijd de onnoodige, de overbodige." En pag.
110: De Montessorischool is een voortreffelijk
sanatorium voor zenüwachtigheid, dat evengoed
preventief als repressief werkt." En hij slaakt de
verzuchting, dat er heel wat mulder psychische
afwijkingen zouden voorkomen, als door ouders
en opvoeders deze wet wat meer geëerbiedigd werd.
Gegrond op mijn onderwijservaringen. In de
gewone school. De bel is gegaan: rekenen. En 't
zelfde stelletje sommen wordt behandeld voor de
?geheele klas, of A ze uit zijn mouw kan schudden
zonder explicatie en B 't na de derde uitlegging
nog niet snapt: een klas is een klas. Volgt taal.
Dezelfde taaioefening passeert voor allen de revue,
of C hoogstens een slordigheidsfoutje maakt en bij
D, ondanks alle uiteenrafeling toch teg. ttfd, verl.
tijd en deelwoord een hopelooze warwinkel blijven:
een klas is een klas, met een klassenorm. Hoelang
zal de Nederlandsche onderwijzer nog doorgaan
met 't vereeren van dat Procrustusbed. Moeten nog
langer de begaafde leerlingen ineengedeukt worden,
tot ze erin passen? Moetende geestelijke stumperds,
totdat ze aan 't einde van 't leerjaar zitten blijven,
nog langer daarin uitgerekt worden, ipelkens weer,
tot'hun geestelijke botjes kraken en dag aan dag
alle jeugd vreugd gedurende de schooluren hun
wordt ontnomen? Ware het menschenkind een
automaat en 't geestelijk gebeuren een mechanisch
verloop, dan zou een klas door een electrisch
klokkenstelsel het best getypeerd zijn: elke seconde;
die do moederklok, de onderwyzer, verspringt,
zou een gelijke voortschrijding der kleine klokjes,
de leerlingen, tengevolge hebben en het klassikale
onderwijs ware het summum bonum. Dat is,
goddank, niet zoo. Maar dan is ook de stoutmoedige
daad van Dr. Montessori om met het klassikale
systeem te breken wellicht de grootste dienst,
welken zy ons, onderwijzers, heeft bewezen. Haar
volgend, kunnen we onze leerlingen als levende
organismen met eigen mogelijkheden en tempo,
leiden, en er zelf mensen bij blijven, zonder een
recrutendresseur te worden.
In de Montessorischool. De bel is gegaan. Maar
dat is vrijwel overbodig voor de leerlingen, daar ze,
als regel, al thuis, of met elkaar vóór de school,
hun arbeid, waar ze mee zullen beginnen, hebben
vastgesteld. En daar een Montessoriklas een
arbeidsgroep van 3 leeftijden uitmaakt, is 't door
uiteenloopcnd interesse en ontwikkelingspeil uit
zondering, dat juist 2 hetzelfde materiaal begeeren.
Gebeurt dit toch, dan is 't vaak aandoenlijk te zien,
hoe de kleine concurrenten 't conflict oplossen.
Neem jij 't maar, ik kan wel eerst wat anders
gaan doen, "besluit n der 2, en als een volwassene,
die graag een tooneelvoorstelling zou bijwonen,
maar voor een uitverkochten schouwburg komt,
richt hij zijn zinnen op wat anders. Een kleine
vooroefening voor 't latere leven in de groote
societas, een vooroefening, in den loop der school
jaren in de Montessoriklas telkens gevarieerd
herhaald, doordat de
vrije arbeidskeus, de
vrije beweging, het
elPECERIJEN
Gemalen in
\nofec? dan
LBERTÖDERS
DEN HAAG
Streeploopen. Beheersching
Cylinderbhk* Afmetingen herkennen op het
oog. Inleg figuren. Tastzin
kaai1 helpen, het
met elkaar in groep
jes samenwerken,
als zuivere afspiegeling van de groote maatschappij
ook een afspiegeling is van haai' conflicten. Een
societas in kinderformaat.
En over dat alles waakt de waakzame leidster,
zich onthoudend van ingrijpen, zoolang gezonde
tendenzen het klasseleven typeeren, gereed wel
in te grijpen bij 't eerste symptoom, dat naar ver
wording heenwijst;' den arbeidzame zijn arbeids
vreugde ongestoord latend; wetend, waar haar
discipelen aan toe zijn, zoodat zij den
besluitelooze het materiaal kan presenteeren, waarin hij
zal happen"; tijd over hebbend om .,uit den
knoop" te halen, wie momenteel niet verder kan,
omdat 't gros haai- hulp niet van noode heeft,
doordat ze zichzelf kunnen helpen.
En over deze school der naaste toekomst heeft
de geachte criticus de vorige week den staf gebroken.
Het aantal bewonderaars wordt hoe langer
hoe kleiner.'' Jammer, dat hij 't Congres der New
Education Fellowship te Elseneur dit jaar niet
meegemaakt heeft, Want dan had hij deze bewering
niet kunnen plaatsen. Geen bijeenkomst in de
groote zaal van Gronborg-castle toch was zoo
crowded,als die, waarin Dr. Montessori heeft gespro
ken, en de verstopte gangpaden werden pas wat
ontruimd, toen de presidente, Mrs. Ensor,inén
nevenzaal een Engelsche, in een tweede nevenzaal
een Duitsche vertaling had toegezegd. De presi
dente nam zelf de Engelsche overzetting voor haar
rekening. En geen der kopstukken van het Congres,
waar 1800 congressisten van 52 nationaliteiten
waren samengekomen, heeft, als Dr. Montessori,
de vereerende uitnoodiging ontvangen om een
afzonderlijken avond in Kopenhagen te geven.
Nog een klein aantal (Montessoriklassen)
is blijven bestaan." De opleiding van gewone".
onderwijzers te Deventer laat den geachten criticus
; blijkbaar geen tijd om by" te blijven. Hij vrage
eens het in den zomer van '29, vóór de groote
vacant ie, gepubliceerde overzicht, waaruit blijkt,
dat in 101 klassen aan 3100 kinderen Montessori
Voorbereidend en in 71 klassen aan 1776 kinderen
Montessori Lager Onderwijs werd gegeven.
Van de opening der 4e Openbare Montessori
Lagere School door de Gemeente Amsterdam heeft
hy niet gehoord, evenmin als van de opening der
Middelbare Montessorischool in 1930. Et tutti
quanti!
Dat echter nog in geen enkel opzicht bewezen
heeft, betere resultaten te hebben, dan de gewone
scholen." Jammer, dat de geachte criticus nog geen
kennis heeft kunnen nemen van de desbetreffende
enquête, inmiddels in dédagbladen besproken.
Misschien, dat hij dan ook deze bewering had
achtergehouden, Want terwijl het gemiddeld aantal
zittenblijvers in 't Ie jaar der o-j. H.B.S. te Am- '
sterdam 20.1 pCt., van 't Gymnasium 21 pCt. be
draagt, is dat over 41 Montessori-leerlingen 10 pCt.,
ofschoon deze leerlingen moeten overstappen in
een Middelbare school, die 't onderwijssysteem
der gewone school, niet van hun school, voortzet.
Kerschenateiner be
weert, dat Montessori
niet werkelijk en ernstig
in de paedagogiek heeft
'gestudeerd." "Misschien
heeft dat haar behoed,
om de platgetreden paden
te begaan, waar langs al
zooveel heele en halve
paedagogen hebben ge
grasduind.
Geboren
natuuronderzoekster 't is Prof.
Gunning, die haai- zoo
typeert'?die zij is, heeft
zij nu gelukkig haar
genialen blik gericht, niet
op de boeken, maar op
't eenige object, harer
waardig, het zich in
vrijheid openbarende
kind; heeft zij ons de
phenomena, \raarin zich de zich ontplooiende
psyche aan ons openbaart, leeren verstaan, zelf er
haar lessen uitgetrokken. Wie héft vóór haar,
aangevoeld en aangeduid, dat er. als in de
biolugische ontwikkeling van het individu, ook in de psy
chische, perioden van groote gevoeligheid voor
bepaalde functies optreden, die, eenmaal veron
achtzaamd, ons dwingen om later kunstmatig
on met groote moeite en met vaak onbevredigend
resultaat een ontwikkeling bij te brengen, die van
nature had kunnen zijn verkregen ?
In Italiëis t met de Montessorischolen droevig
verloopen." Berichten uit Italiëniet de nieuw
ste schijnen deze bewering van den geachten
criticus te staven, ofschoon ik een Itaiïaansche
school nog dit jaar bezocht, waar, in allerarmste
omstandigheden, in een allergebrekkigste omgeving
een Montessorigeest van arbeidslust en arbeids
vreugde en bewonderenswaardige resultaten vielen
te constateeren, die onze beste ,Nederlandschu
kweekschool tot eer zouden strekken. Maar de*
nieuwste berichten, ook den criticus natuurlijk niet
onbekend, brengen een ander geluid: Moge dan al
een te haastig van stal loopen in Italiëeen terug
slag hebben opgeleverd,' de fout is ingezien en
hersteld. Het gouvernement heeft een kweekschool
tot' opleiding van Montessorileerkrachten opge
richt en in 1930 wordt te Rome onder auspiciën
yan, den staat een internationale Montessoricursus
van 6 maanden georganiseerd.
KENNERS
KOOPEN BOTER
VAN OUD-BUSSEM
i?.'
?vl: