DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 NOVEMBER 1929 No. 2736 I*-; 'l r P. t r. i i i Ui (? i J. .1 : f i l l ?!? l tl; Reclame-Kunst door Wybo Meyer Opmerkelijk werk vou .13. Aronsou DAT do naam van dozen ontwer per mij nog uiot langer dan een ;jaar bekend is, moot wel komen «loordut'Yhij verbonden was aan een ?j-eeliune-bureau. /.oodat waarschijnlijk veel van '/ijn werk niet gesigneerd is. AYant wat hij maakt is te goed en !?? ?oorspronkelijk van aard om niet dt> belangstelling <>i> te wekken. Dit bleek mij al terstond uit de t w tbiljetten, waardoor ik met /.ijn naam kennis maakt e. het eeixe voor hot advertentiebureau A. de la Mar A/n., het andere voor hot reclame-bureau ..Hemaeo". Heide de/o biljetten bozitteiiTal do eigenschappen die oen wezenlijk goed biljet moet hebhen: ?/.e zijn eenvoudig van voorstelling. friseh van kleur en in sterke mate suggestief. Hot laatste vooral ook dooi' de ongewone wijze waarop het beeld is voorgesteld, mul. alsof _hot van_boveu af werd gezien. Ook al ware do afwerking mi tuier goed geweest, dan had toch die zeer oor spronkelijke opvatting wel getuigd van het persoonlijke talent van deii kunstenaar. * * Niet minder is zulks het geval in de omslagen van het maandblad ..Moor Baot". Dat van hot Mei nummer is niet liet gelukkigste ont werp, liet doet wat onrustig aan, wat n hoofdzaak moet geweten worden aan do kleuren-combinatie; de ver deeling van het vlak in schuingeplaatste rechthoeken.' waarin om de andere met fel roodo letters de naam van hot tijdschrift word go/et. terwijl de overige rookende fabrieks«?n scheepssehoorsteonen vertoonen. is een /eer oorspronkelijke vinding. Gelukkiger acht ik bet Juli-oiitWerp; in goud en groen bp den witten fond is dit veel voornamer dan liet vorige, terwijl het volstrekt niet zwakker suggestief, beter: ..oog-van gend" werkt. Het is zeer zeker niet gemakkelijk <-m het af gegraasde mo tief: Reclame" nog in een nieuw symbool «m te zetten. Aronson slaagde hierin door zijn gedachte: ,.de hand die de trommel slaat", ten volle. Niet onmiddellijk zal menigeen dit beeld ..ontcijferd" hebben, wat geeft het?'de raakheid en de oor spronkelijkheid van dit ontwerp doen hun plicht. , Het beste dezer drie omslagen echter is dat voor September. Waarbij de ontwerper werd geïnspireerd door Sky-writing." Wiéhet ..Persil" schrij vende vliegtuig bezig zag. zal dit niet licht vergeten, hij zal zijn her innering daaraan in dit omslag krach tig verscherpt vinden. De wazigwitte letters op den blauwen achter grond maken dezen omslag tot een beschaafd en tevens ,tot eenj sterk sprekend ding. MIJHHA Bi) Apoth. «n DroflUtta Hosumoorend: (Joon dezer afle veringen van ...Moor Jïaet" zal op een leestafel kunnen liggen zonder de aandacht te trekken, d.i. opgenomen on gelezen te worden. Kn dit op zichzelf is al voldoende om hen te doen be antwoorden aan hun bestemming. * * Dat een goed reclame-kunstenaar voor het bereiken van y.ijn doel het sterke element ..kleuren'' kan ont beren en zich ook weet te redden met do sobere middelen van het zwnrt-enwit, toont Aronson in de reeks adver tenties welke hij ontwierp voor ,.ViSpring" matrassen. Van zwart en wit kan bij deze teekeningen eigenlijk niet gesproken worden. Zij bestaan umi. grootendeels uit filmtoon. Het gevaar, dat reproductie op kranten papier een aldus uitgevoerde teekening schaadt, belangrijk schaadt menigmaal, is bier wel op zeer bekwa me wijze ontloopen. Het werd een reeks van pittige teekeningen. goed van verdeelinp; en van uitdrukking. Dit laatste bedoel ik dan vooral ook wat betreft hot dool van het onder werp: den beschouwer te suggereeren, hoe 'n verkwikkende rust de slaper o]) een Yi-spring matras geniet. De suggestieve werking van het beeld van den slapenden vader is opmerkelijk sterk ! hij ligt zoo heerlijk te slapen, dat men het volkomen begrijpelijk vindt, wanneer hij ..Klkeii avond om 10 uur" zijn gemakkelijken luien stoel verlaat um in zijn bed mot de Vi-spring matras ..Nog groot er comfort" te vinden. De uitvoering in film was voorts zeer bevorderlijk om de zwarte letters der ..head-lines" te sterker te doen uitkomen. De/e knappe teekeningen hadden een beter lot verdiend dan hun nu, bij de plaatsing in de bladen, ten deel viel. Voor de erbij gezette tekst was nml. een goede typografische op lossing ontworpen, zoodat tekst en teekening n geheel zouden vormen.. Men heeft zich er echter toe bepaald om alleen teekeningen en ,,head-lines" to clicheeren. en de teksten in gewonen courantendruk er bij te laten zetten ! Dat y.ijn van die bittere pillen die de ontwerper zoo dikwijls te slikken krijgt, Geheel afgezien van do tee keningen, schuilt er m.i. in deze ad vertenties n gevaar. De verschil lende ..head-lines" nml. luiden o.m.: ..Vader is al naar bed, Vader heeft nog grooter comfort gevonden," In n der teksten heet het voorts: ,,'t Is nauwelijks 10 uur, of Vador legt boek en pijp op zij." Ik weet het natuurlijk: de bedoeling is om duidelijk te maken dat de rust op z'ri Vi-spring matras hem zóó aanlokt, dat hij al om 10 uur 's avonds de ?verleiding niet langer weerstaan kan. Maar een ..head-line" stelt ook eischen van psychologisch inzicht. En daarin schoot hier de ontwerper m.i. een weinig te kort. Want de kans is tamelijk groot, dat iemand zeggen zal: Wat een saaie-ongozellige vader is dat!" Wel zal zoo'n opmerking geen nadeel bezorgen aan de belanghebben de firma, en zij heeft, naar mij bekend is, met flt'Sa advertenties in Holland meer succes gehad dan ooit te voren met andere werd bereikt. Maar de criticus zit er nu eenmaal voor om zijn onderworp van alle -kanten t belichten. Kn. daarom meende ik deze opmerking even'te moeten maken. Naar eigen ontwerpen in onze werkplaatsen te Oosterbeek vervaardigd EUDELEN STEUNZOLENw HERSTELT U. A. az.vo No. 2736 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 9 NOVEMBER 1929 Hier is de Kachel 111 een vulkachel, U kent toch het nieuwe systeem CENTRALE VERWARMING. Zoo niet, vraagt nog heden onze brochure: fN DEN WINTER.... DE ZOMER IN UW HUIS HERINGA & WUTHRICH, HAARLEM. Tel. 11966 Voor den Haag: C. OLDENBURO Jr., Rijswijk. Tel. Den Haag 18970 Voor Amsterdam J. BROODMAN. Tel. 23092. JUWEELEN OCCASIONS P l a t i n a horloge, bezet met saphicren en diamanten, met parelarmband, schitterend byou f 775.?. Camébroche bezet met oude diamanten f 325.?. S. SPIJER, Juwelier, Kalverstraat 222, Amsterdam, Plaats 5, Den Haag. Inkoop, Ruiling, Expertise van Juweelen. Zichtzendingen door het geheele land, OVERHEMDEN NAAR MAAT FiuSINEMUS 20 Lddflchestraat 22 * Amsterdam HUIZE KLIM-OP" RUST- EN HERSTELLINGSOORD HOOGTEZON AANWEZIG PRIJS f 2.50 PER DAG. WASSENAAR CENTRALE VERWARMING N. TIMMERS, Ged. Verpl. TELEF.76125 Cerises au Kirsch DE kersen - Betuwsche Meikersen - op kirsch. Een Droste" Bonbon l* toe. dat ge "Droste* krijgt-. DEIN AARTCNI IMEUBELE DEN HAAG LAAN cor-- -? HAAR__ , MACHTEN VAN l MCCMSKCRKSThAATl N. V. Mcubclmagazijn Eden" MOLSTEEG - AMSTERDAM BOEKENKASTEN VICTORIA-WATER Reeus meer dan 40 jaren OBERLAMMSTEIM in Nederland ingevoerd Volgerweg in de Beemster. DE ZUIDERZEEPOLDERS door Dr. Jac. P. Thijsse Het toekomstig landschap der Zulderzcepolders. Fl^ OEN, nu ruim tien jaar geleden, de Zuiderzee-l^wetrwas aangenomen meenden^ommige goede _ vaderlanders dat de nationale belangstelling in een zoo belangrijk werk wel een Tijdschrift van noode zou hebben, zoowel om zich te uiten, als om bevredigd te worden. Daarom richtten zij het maandblad Flevo op met de bedoeling dat inge nieurs en economen, biologen en folkloristen, land bouwers, boschbouwers, kunstenaars en industriëelen, geestelijken en paedagogen, staatslieden en wie weet wie allemaal meer met elkander de duizend en n aspecten van het titanemverk zouden bestudeeren, toelichten, en de vraagstukken eraan verbonden, oplossen. Dat is toen niet meegevallen, Flevo heeft de crisisjaren niet overleefd. Helaas werd een groot deel van den eersten jaargang al in beslag genomen door polemieken met défaitisten, die het naxiwelijks begonnen werk al meteen wilden stopzetten en niet durfden aannemen, dat een werk van zoo grooten omvang wel een zeer grondige voorbe reiding veneischt, maar toch bovenal een /.aak is van Genialiteit en Geloof. De kwaliteiten hebben bij Lely nooit ontbroken en toen hij ook Lorentz naast zich had.konden wij toch vel goed vertrouwen hebben in het verloop der onderneming, die nu oen 'onwrikbaar wetenschappelijke!! grondslag kreeg. De publieke belangstelling bleef tamelijk flauw, de groote dagbladen verzuimden prachtige jour nalistieke buitenkansjes, de beste en uitvoerigste artikelen over het werk verschenen het eerst in buitenlandsche tijdschriften. Eerst bij gelegenheid van de afsluiting van liet Amsteldiep komt er wat leven in fle brouwerij, de spanning voor hot dichten van het sluitgat, de verbluffende gemakke lijkheid van de laatste oogenblikken, het feit dat nu 'Wielingen alvast geen eiland'meer was. dat alles maakte het publiek wat wakkerder. Inmiddels had de Dierkundige Vereeniging haar prachtig Zuïdèraeeboek uitgegeven, zoölogische en bota nische commissies hernieuwden het biologisch onderzoek van de zee en haar oevers en pogen thans gelijken tred te houden met de snelle vorderingen van den grooten afsluitdijk. , Toen nu eenmaal Kornwerderzand, Oude Zeug en Breezarid als eilanden verrezen uit den schoot der wateren, elk met zijn havens en werkplaatsen en omgeving met rusteloos wer kende keileembaggermolens. zandzuigers, oplossers, onderlossers, ' grijpkranen, transporteurs, zinkstukken enz. enz. alles even schil-1 derachtig en indrukwekkend, ja, toen werden excursies georgani seerd, films opgenomen en op 'het oogenblik is de belangstelling dan ook vrij redelijk. Zelfs is heb te verwachten, dat de dichting van het laatste sluitgat, waarschijnlijk in Juli 1031 metteestelijkheid of plechtigheid vergezeld zou zijn. Maar reeds voor dien dag is wellicht de Wieringermeer drooggemalen en zal beslist moeten zijn, hoe die zal worden bevolkt, be woond, bewerkt. Het Andijker proefpoldertje heeft al gezorgd voor een weinig ervaring en de Commissie Lovink heeft oen uit gebreid rappoi-t uitgebracht over het gebruik van den bodem, du wijze van verkaveling, methoden van drainage, aanlog van wegen en vaarten, enz. Het ligt voor de hand, dat deze commissie er op uit is geweest, om de nieuwe polders zoo voordeelig mogelijk te exploiteeren, om iedere vier kante centimeter oen zoo boog mogelijk nuttig effect te doen sorteeren. Hoe moot dat? Hoe zullen die polders bewoond wor den door een welvarende bevol king, niot verstoken van bescha ving en levensvreugd? De beant woording van deze vraag verdient minstens even veel belangstelling als de voltooiing van den af sluitdijk. \Vij mogen ons gelukkig achten, dat deze belangstelling niet ontbreekt en alvast geleid heeft tot de publicatie van het rapport, welks titel het opschrift vormt van dit artikel. .,Het Toekomstig Landschap der Zuiderzeepolders" is een mooi kwarto boekwerk, rijk geïl lustreerd met foto's en kaarten, op uitmuntend papier gedrukt in fraaie, goed leesbare letter, een boek dat je met pleaier ter hand neemt. Het is uitgegeven door de N .V. Scheltema en Holkema's Boekhandel te Amsterdam, in opdracht van het ^Nederlandsen Instituut voor Volkshuisvesting en Stedebouw en samengesteld door een commissie van den Stedebouwkundigen Baad met als rap porteur den heer D. Hudig, secretaris-directeur van het Instituut. De bedoeling van het werk blijkt al'dadelijk uit de Inleiding. Een nieuw land van groote uitgestrektheid. een nieuwe provincie, grooter dan Zeeland, staat aan Nederland te worden toegevoegd. Zullen we straks op dit nieuwe gewest met denzelfden trots mogen wijzen als op ous ,.overige land? Rijk zal het zijn. Op uitnemenden grond zullen gezonde bedrijven zich vestigen, , ,die onze bevolking van voedingsmiddelen zullen voorzien, onze export zullen helpen vermeerAderen. Zal ook het landschap de vergelijking met ..onze duinen, onze weien, onze hei. onze wateren ..kunnen doorstaan?' Aan de Haarlemmermeer hebben wij een exem..pel; op grooter schaal tot uitvoering gekomen, zal zulk een inpoldering onduldbaar van. ver,.veling zijn. ..Mag oen dergelijke vloek over een aanmerkelijk deel vart onze'bevolking worden gebracht?" Het is wol goed, dit sterk en duidelijk uit te drukken, al is - de Haarlemmermeer nog lang niet de ergste van onze polders. Meestal heeft men zich weinig bekomnu-rd om het toekomstig landschapsbeold en was men karig met alles wat naar versiering of veroangenaming zweemde. Ken uitzondering maakt de Beemster, maar daar aaten dan ook de Amsterdamsche rijke heereix achter. Ge kunt nog in 'Hooft's Brieven nalezen hoe hij voor de wallen van zijn Muider Slot nergens plantsoen'kou krijgen, omdat''alles was opgekocht voor het beplanten van do Boomster. In den schat van illustraties in ons boek'vinden wij dan ook leerzame tegenstellingen tusschen den polder van Leeghwater n dien van Criujuius. (Wordt vcrrolyilj In de Haarleinmermeer* loninkl. Boomkwiekarij lilkiliiu," Charles van Qinneken ft Zoon, Zondert, N.Br Het van ouds gunstig bekende adres voor: Dennen, ter bebossching(altslnitend Inheemsch zaad) Exotische Dennen- en Sparrensoorten, Bosch- en Haagplantsoen, Hoornen en Heesters. Catalogi op aanvraag gratis en franco. fel Interc. No.l. Telegr.-Adr.: Wilhelmina.Zunderi. KRONIEK De Deugdzame Wurger IN een, overigens nogal mal, artikel las ik," hotvolhandig Me^ Hotterdampche politie het gehad hoeft, oor zij den waren schuldige te pakken had. die. .'. ? misschien toch niet do ware schuldige zal blijken. Er warei> niet minder dan vijf en zeventig (75) andere verdachten te volgen, altemaailieden, die, naar luid van welwillende aangiften uit h n publiek, ook de misdaad konden begaan hebbjr Vijf en zeventig menschen alleen in de buurt van Rotterdam, op dat tijdstip, die door hun liefheb bende verwanten en vrienden best capabel werden geacht tienjarige meisjes te verkrachten Geeft dat niet te denken? Ik bedoel niet zoozeer over de liefhebbendheid dezer vrienden en ver wanten, als wel daarover, dat er op een willkeurige plek op een willekeurig tijdstip zoovelen waren, die men met eenigen grond verdenküirtonT En dan beweert men nog, dat misdaden, als die Rotterdamsche, betrekkelijk zeldzaam zijn en door uit zonderlijke menschen begaan worden. Maar hoevelen zullen dan bij hun vriendenkring in aan merking komen, als er maar een ordinaire moord of een gewone diefstal of veryalsching of verduis tering gepleegd is. Practisch gesproken, vallen wij dan allen onder verdenking en zal de vriend voor den vriend niet te vertrouwen zijn. En het pijnlijke is, dat men" gelijk heeft en dat wij ook niet te vertrouwen zijn. Behalve dan misschien ..Moord met voorbedachten rade", (waartoe men een vasten wil en sterke zenuwen behoeft) behooren. eigenlijk alle misdrijven tegen het gemeene recht" tot onze mogelijkheden, zal ik maar zc-ggen. Wie meent, dat zijn eerlijkheid en zelfrespect bestand zijn tegen bijv. zoo gemoene practijken als diefstal of verduistering, vermenigvuldige do som. die hij wol eens had kunnen inpikken, niet tien. en vrage zich af of lüj. bij gegarandeerde straffeloosheid, ook dan het geld bad laten liggen. Of vermenigvuldige met twintig <?!' met honderd. Op^het principe komt het aan en niet op de toe vallige omstandigheden. Helaas. »n* aller deugd berust op gebrek aan gelegenheid, en het is de maatschappij mot haar justitie en de .straat met onze buren, die zorgen, dat de gelegenheden schaarse!» en vluchtig en hachelijk zijn. Eerlijk duurt nog alt ij d het langst, en do meesten onzer 7.ijn niet gok genoeg hun betrekkelijkon welstand in gevaar t e brengen ' voor een kans op rijkdom, die, haar de ervarinu, leert, bijna altijd falikant uitloopt. Daartoe moet men'wel gek genoeg zijn, of niets te verliezen of bet slechte om zijn zelfswil lief hebben on moedig zijn. Wat hél zelden voorkomt. Zoo blijven wij braaf iu het gareel, of begaan, half tegen onzon wil, zeer stumperige misdrijven, die dadelijk uitkomeu' en alle grootheid ontberen. En het merkwaardige i*. dat wij elkaar allen verdenken, als 't zoo te pa* komt. omdat wij donker vermoeden, dat onz«> zélftucbt en \vaardigheid toch eigenlijk maar go'dwongen (raaiJgheden zijn, en de primitieve luensch bij ons los komt. zoodra hij maar even een, niet eens goede, kans krijgt.. F.C. v' Mevr, G. v.d. BRINK CORSETIÈRE KEIIERSfiüCHMTUMSTERDJIM TELEF. 371St ATELIERS VOOR REPARATIËN IN DEN HAAB ELKEN VRIJDAG HOTEL CENTRAL il' \>