De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1929 16 november pagina 7

16 november 1929 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

H. E. Van den Pauwert I>e A.B.B. Stedelijk Museum Ik had als eerste artikel over deze tentoonstelling, waar vele schilders enz. tentoonstellen, die ik waardeer om ki'acht, om zwier, om hardnekkig~heid of-om-diepon zin, om ruot on om ~" ~ * andere aangename zaken, een theoretiseerend artikel willen schrijven, maar ik bedacht, dat dit hier onnoodig zou wezen, want strak op het doel afgaan kan gemakkelijker lijken, maar is inderdaad getuigenis van meer bezinning zelfs als deze bezinning speelsch galoppeert over den akker der schoonheid. Daarna ik bezon mij steeds, blijkt nu, denkend over deze A. S, B. t?had ik een ironisch opstel willen wijden aan de geval len van bremmeritis, die zich, naar ik bevond, hadden voorgedaan. Ik moet u bekennen, dat' daar van af te zien,mij moeilijker was,want de koddigFlatwoningen heid van toestanden is in Holland in groote mate en in grooten getale aanwezig, zóó ge daar voor tenminste waaksch blijft en er de geruststellende kriebeling van bhjft ondervinden; geruststellend immers, want bewijs» dat de meeningen en de bijgelooven in u niet tot onverteerbare koeken stolden, maar de noodzakelijke vlietende na tuur behielden (ik moet u bekennen, dat ik andere meeningen heb over sommiger schilderkunst dan toen ik twee jaar was!). Het was mij dus niet gemakkelijk daarvan afstand te doen, evenmin als het Mondriaan makkelijk is afstand te doen, in geestelijken zin,van. zijn Composities" en van het tegelijk met kunstschil ders" ten-toon-te-stellen. Want eigen lijk is zijn dicpzinnigheid van andere geaardheid, en tienmaal zoo diep zinnig als bijv. van die van Huszar, Heinrich Kozia Vliegtuigenloods EU Z A K E L IJ K Tentoonstelling A. S. B. in het Stedelijk Museum bebouwing PJlebémein en Minervaplein "'T" ARCHITECTUUR die het werk van Mondriaan, spontaan, zoo maar uit zijn eigen, weer en net eender her vond. Ik begrijp het niet, dat Mondriaan zich nog wil laten métzijn gekleurde, een voudige plan ken tusschen een verzameling van zoo veel realisten, als hem hier omge ven. Ik vraag mij dan ook steeds af, waar om Mondriaan (de Parijsche) niet liever zich koele weelde, veroorlooft om ern stiger eerlijk te zijn (dat kan nog!) en niet liever een aantal zalen vult van het Stedelijk Museum met zijne Composities alleen! Dat zou laten zien hoe vol subtiliteit dit werk is; hoe vele schakeeringen het bezit, en dat het onovertrefbaar is (behalve door een Bus werd het door niemand overtroffen!); het zou een aantal weerstanders als lieden die tot hun verstand kwamen hun bestaande verzamelingen doen verkoopen, omdat zij dan zouden begrijpen, hoe eindeloos veel keeren talrijker de associaties bij hen voor den dag zouden komen, bij het bezit van een honderdtal Mondriaans dan bij alle realistische schildergen, die zij, armen van geest, kort te voor nog de hunne noemden en als de hunne prezen. En iets zou Mondriaan hun nog verplicht wezen: hij zou zoo toch hun geluk volmaken ! Hij moest als een hoon aan de kunstschilders, die hem met hun schrale voorstellingen, realisten dat zij zijn, omgeven; als een -laatste hoon moest hij hun zijn waren wezen kortaf openbaren in twee woorden en geen zou hem meer versmallen: ik kunstverver. A. PLASSCHAERT Ingezonden : Allebéplein en bet plein dat gevormd wordt door de krat, Hing vanden Stadionwegmetde Mlnervalaan (Minervaplein)S De ingezonden ontwerpen voor de bebouwing van het Allebéplein en het plein bij de kruising van den Stadionweg met de Minervalaan, zijn onlangs gepubliceerd; Hierbij een ontwerp van de architec ten B. Merkelbach en Ch. J. F. Karaten, dat niet ter mededinging in aanmerking mocht komen, wijl het volgens oordeel van Burgemeester en Wethouders van Amsterdam, niet te verwachten was, dat deze archi tecten, die zoover hun bekend was, nog geen bouwwerken van eenig be lang hebben .tot stand gebracht.MbeSCHILDERKUNST ^v ^Avë^v \*/V* Mu !<?».: Ir. vvn Wattm 2 'ijk Merkt Karstoi, M 'm lluvesteyn ( ,roir >/'<?»! : K» h en \ rbépJeh ?i:;>lcin de weelde, de vredigende plannen zouden onteer pen. Het is niet de bedoeling de qual'tftl van dit werk te beoordeelen oi t vergelijken met de ontwerpen, die wel in aanmerking kwamen. Daar echter is uitgegaan van uitgesproken meeningen omtrent bebouwing (hier in 't bijzonder bezonning) en verkeer, meeningen, die niet onaanvechtbaar zijn, maar di > in ieder geval ook elders aan de orde van den dag zijn, zou het mijns inziens belangrijk geweest zijn, als men ten opzichte van dit plan, dat thans oj> 2e tentoonstelling A.S.B, in hetl opzichte van de zon, is de belangrijkste factor, welke deze woonwijk moet beheerschen, niet alleen om sociaalhygiënische, maar ook om psycho logische redenen. ''?'? ?*?-??? ' bebouwing te schaden. vertrekken op het westen lig gen (middag zon). Deze situ eering is voor een hoogbouw gunstiger dan een Oost-West ligging, daar een aanzienlijk ge ringe noord«wandwordt ver kregen, welke mindere afkoe ling van het bouwblok beteekent. Tevens is zorg vuldig rekening gehouden met. de schaduw val ling, welke een hoogbouw on verbiddelijk op zijn naaste omgeving werpt, en wel zoodanig, dat steeds zorg is gedragen, dat déze schaduw op een plein valt, zonder de omringende De laagbouw, dat wil zeggen de normale bouw van vier woonlagens is Oost-^-West gesitueerd, zoodanig lat de woonkamer op het Zuiden ligt, ?en orienteering die in de eerste plaats i u aanmerking komt, vooral wanneer liet door ruime balcons mogelijk wordt gemaakt, in de buitenlucht te verkeeren, zonder de woning te verlaten. Het gebruikelijke systeem van zgn. blokbebouwing (het aan vier ^ iMore Situatie Publieke Werken Stedelijk Museum geëxposeerd wordt gelijke rechten had doen gelden. **?' De algenieene situatie is, evenai dit geschiedde met de pleinen vtf vroeger tijden, dienstbaar gemaald aan het doel van het plein, dit zeggen, dat de hoofdfactoren, iconen en daarnaast het verkeer, v zoover dit in het gegeven plan mogeli was, tot uitdrukking zijn gebracht De zonnestand der woning, of lie de gunstige ligging der woning Situatie Merkelbach en Korsten n bebouwde terrein) is hier om slecht geventileerde en zonlooze binnentuinen niet meer toegepast. Steeds is een open bebouwing gemaakt waarbij consequent elke woonkamer op het zuiden. is georiënteerd, en waarbij de tusschenliggende tuinen, als openbaar plantsoen, alle uitzicht geven op de pleinen. De hoogbouw, een bebouwing van tien woonlagen, is Noord-Zuid gesi tueerd, dat wil zeggen, dat de slaap kamers en bij vertrekken op' het oosten liggen (morgenzon), terwijl de woonHet verkeer is de tweede belang rijke factor, welke deze woonwijk moet beheerschen. Daar in de toekomst over beide pleinen een intens verkeer te verwachten is, zijn de kruispunten steeds in de assen der verkeerswegen geprojecteerd, waardoor, oen goed overzichtelijk verkeer ontstaat, ter wijl rekening is gehouden, dat bij een intensiveering van het verkeer, verkeerscirkels kunnen worden aange legd, met een middellijn van 35 meter, waaromheen voldoende rijbreedte is, teneinde het samenvoegen van het verkeer mogelijk te maken. Arch. G. RIETVELD Werken van Jaap Gid«ling Te Rotterdam aan den Coolsingel is door Joop Giddinf/ een Bodega, Windsor House" geheeten, geheel aesthetisch verzorgd en hij deed dit met veel goeden smaak. Maar ook deed het mij recht veel genoegen te mogen merken dat de ontwerper, die vaak naar een te veel aan ornament neigde, zijn in het leven meegekregen talenten als sierder heeft ingetoomd, want in dit nieuwe werkstuk (in .tegenstelling bijv. met wat Gidding te Amsterdam in het bekende Bios coop-Theater van Tuschinsky gaf) blijkt uit alles een met opzet zich beperken en ziet, nu is het merkwaar dige dat in dit zich binden tot stilleren tooi meer rijkdom schuilt, dan in een zich. geheel en vrij uitleven in het aangeboren verlangen tot d coreeren! Ook heeft Gidding leeren inzien dat juist in de samengang en afwis seling van vlak of effen gehouden (dus onversierde) en versierde (dus beschil derde) wand- en plafondpartijen het ornament als zoodanig veel sterker tot zijn recht komt. Men vindt hier geen ultra-moderne H. Trayssinet bar zooals bijv D)o Bouryeolx deze in Parijs schiep, veeleer treft men hier oen Weensch accent, waartoe niet het minst de uiterst teêre, haast brooze kleursamenstellingen als ook de uit de vrije hand opgezette Zeppelinhal lijn-araboskon?medewerken?e»?zoo te verlagen van een gang van het naburige Tivoli-Cafó werd plaats gewonnen, welke Gidding benutte, om een drie tal door lage schutten van elkander gescheiden box es" te maken en ook door het plafond bij het buffet kon h yj ftls punt kon Gidding naar hartelust met een cirkeltje hier en een sterretje daar, met wat goud en wat zilver, met een strak lijntje dat op zijn onverwachtst buitelingen maakt als van een Fokker-jagertje. zijn verlangen uitleven naar een rijk aspect dat vooral het karakter draagt van intimiteit en wie deze laatste zoekt vindt hier een evenzeer stemmig als beschaafd milieu. De beschikbare ruimte welke ver beterd moest worden was lang en smal. Ken echte ,.pijpe-la" maar door het bijtrekken van een deel een cirkelronden koepel inbouwen. Ook door de wandbekleeding wist Gidding ruimte te suggereeren, zoo is er bij den ingang een donker mahoniehouten betimmering aange bracht in tegeustellingmet het middenachtergedeelte der Bodega, waar de lambriseering van hetzelfde materiaal opzettelijk laag gehouden is, terwijl aan het einde der zaal eene verhooging is aangebracht, een open vertrek vormend. OTTO VAN TUSSENBROEK Irs. Duiker en Wiébenga Woonhuis '

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl