Iffi ?i DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 DECEMBER 1929 No. 2741 Dr. Schacht BEURSSPIEGEL Donderdag 18 December HET is den Amerikanen tot nu toe niet on aardig gelukt om de markt weer wat op te zotten. Tegen de jaarswisseling is zulk een lichte hoerastemming geen uitzondering; en dat er dit jaar bijzondere aanleiding' was om wat etalage te maken" behoeft wel geen betoog. Het is geen prettig idee om te weten dat op den balansdatum debiteuren niet goed gedekt liggen op basis van de op dien datum geldende koersen. En wat het eigen effectenbezit betreft is ook een wat hoogere koers op de balans geen overbodige weelde. Zoodat men zich allerminst hoeft te verwonderen dat de banken en emissiehuizen met vereende krachten probeeren dékoersen te ,hijschen. En het zou dan ook mis schien geen slechte speculatie zijn om hier en daar wat op te pikken en op een van de laatste dagen van het jaar, liefst den laatsten beursdag, alles te spuien. Schacht heeft weer eens de knuppel in het Duitse hèhoenderhok geslingerd. Dit is do tweede maal dat hij op de bres springt voor de Duitsche financiën en voor den Mark. Een paar jaar geleden keerde hy zich tegen de omvangrijke buitenlandsche leeningen door Duitsche gemeenten aangegaan, en wist gedaan te krijgen dat de Beratungsstelle practisch geen enkele gemeenteleening voor uit gifte in den vreemde meer goedkeurde. En dit keer is het doelwit van zyn critiek: het streven van de herstal-crediteuren om elkaar vliegen af te vangen en elk voor zich, los van het Young-plan, nog een korreltje mee te pikken. Waar Schacht toch het vervallen van de transfer-clause" voor een gedeelte van de annuïteit reeds een zeer liberale concessie vond, is het begrijpelijk dat hu in binden de verplichtingen buiten het Young-plan om een gevaar ziet. Hoewel -Schacht uitdrukkelijk heeft verklaard dat zijn critiek niet in het minst de be doeling heeft de schouders te zetten onder de Hugenberg-stroomingen, is het begrijpelijk dat zijn uitlatirigen in Duitschland onrust gewekt hebben. En elders zijn zij zeker ook niet onopgemerkt gebleven. De Margarine Unie-groep heeft haar heldendaden den volke kond gedaan. Wanneer men de cijfers van kapitalisatie van de beide Unie-maatschappijen en van de gelieerde ondernemingen leest dan kan men niet nalaten bewondering te hebben voor de leiding, die in enkele jaren tijds uit twee concurreerende ondernemingen een combinatie schiep, die zic,h enorm snel heeft uitgebreid en een wijde invloedssfeer zoowel op het stuk van grondstof ver werving als van productie en afzet heeft gecreëerd. Tallooze bedrijven zijn door de Unie opgeslokt en daaronder zyn er van zeer groote beteekenis. De amalgamatie met de Lever-groep spant natuur lijk wel de kroon. Intusschen is wel heel duidelijk gebleken dat het door de Unie toegepaste systeem van betaling van den inbreng met eigen aandeel en aan de marktpositie van het fonds niet ten goede komt. De overgenomen" bedrijven hebben er belang bij, alvorens tot spuien over te gaan, den koers der aandeelen op te schroeven, en het schijnt dat de waanzinnige hausse in dezen zomer voor 10. Schrijfmachinehandel (Alle merke» waf f M.-.) COPIEERINRICHTING TEL.834M Wolvem»tr.»-4 ? Aaurtevdam een deel is bewerkt door uitgekochten". Wat de financieele resultaten betreft moet erkend worden dat deze de verwachtingen, uitgesproken in het prospectus, verre overtreffen. Maar daar voor heef t men dan ook flinke posten aandeelen aanzienlijk boven pari kunnen plaatsen (hoeveel is niet bij benadering na te gaan, tenzij men de vermeerdering der reserven met 65 millioeh als agio moet be schouwen). En al wordt de verwachting uitgespro ken dat de resultaten nog beter zullen worden, men kan wel zeggen dat een koers van 360 pCt (zoo noteerden de aandeelen voor de publicatie der cijfers) bij een winst van ruim 20 pCt. op het kapi taal flink aan de hooge kant is. En de reactie is dan ook verklaarbaar. Maar zoodra de indruk van de ciyfers vervaagd is, zal de phantasie wel weer gaan werken. C. K. N*V* Nederlandse h = Grondbrief bank = van 1906 STELT VERKRIJGBAAR 5O/ Obligaties /O ? AMSTERDAM-C = HEERENGRACHT 495 N*W Amsterdamsche Hypotheekbank HEERENGRACHT 581, AMSTERDAM (C.). OPGERICHT 1882 Geeft uit: 5 pCts. PANDBRIEVEN ZZ^Z in stukken van Z^ZZ f iÓOOvt f 500.- en f 100.en sluit Leeningen onder Ie Hypothecair verband op zeer billijke conditiën. E DIRECTIE. N.V. Residentie Hypotheekbank 's-GRAVENHAGE . Anna Paulotonastra&t 97 TRUSTBB'S EN ACCOUNTANTSCONTROLE V Hypotheekbrieven in circulatie f 13.900.000.?. 5 pCt» Hypotheekbrieven tegen 100 pCf. Directe* rt. B. ABBINQ. - D. VAN OORDT laimiaiaiain^^ N,V, Maatschappij voor Hypothecair Krediet in Nederland, gevestigd te's-Gravenhage, Nassaulaan No. 23, waarin opgenomen de Maastrichtsche Hypotheekbank voor Nederland te Maastricht. BIJKANTOREN: Amsterdam, Westermarkt No. 2, ' Utrecht, Boothstraat No. 15. Verkrijgbaar: 5 % en 4£ % pan d b r i v e n tegen beursnoteering, aflosbaar door uitloting binnen 25 jaar. i De Directie. BiaianiaBiuai? Nederlandsche Handel-Maatschappij, N. v AMSTERDAM. AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE Vestigingen in Nederlandsch-Indic, Straits-Settlements, Britsch-Indië, China, Japan en Arabic ~~ ALLE BANKZAKEN SAFE-DEPOSIT. KOFFER KL UI S. LE1ENSÏEIIZEKERIIIE MMTSCHUPPU Gunstige polisvoorwaarden M p? KI l?l F" AA N.V. ROTTERDAMSCHE SCHEEPSHYPOTHEEKBANK HARINGVLIET 98 5 % PAN '» e UITGIFTE van R IE VEN tegen 97% De Directeur: Mr* W* C MBB8 No. 2741 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 14 DECEMBER 1929 Gentlemen prefer bonds door C. A. Klaasse HET vaderschap van deze geestigheid wordt toegeschreven aan Mellon. Toen hem eenigen tijd geleden de beurscrisis was juist uitgebroken aan een diner door zijn tafeldame de vraag werd gesteld: well Mr. Mellon what's the matter with those stocks, zou hy snedig van antwoord gediend hebben: why Mrs. X., gentlemen prefer bonds. * * Menig speculant zal gewenscht hebben, dat hij die voorkeur wat eerder had mogen ontdekken. Intusschen is natuurlijk de stelling slechts ten deele juist. In de achter ons liggende periode van hausse zijn de bonds leeUjk verwaarloosd en hebben zij machteloos moeten toezien op de flirtation met haar frivolere zusters, totdat de heeren der schep ping het wispelturige karakter der stocks moede, en ten deele zelfs door haar spilzucht geruïneerd, terugkeerden tot de meer standvastige, zij het minder coquette en verlokkende obligatiën. On revient toujours a ses premiers amours.... Een van de typische verschijnselen ten aanzien van het koersverloop op de beurs is juist de wisselende voorkeur voor vaste rente gevende en niet vaste rente gevende papieren. Voorspellingen doen voor het toekomstig koersverloop van een bepaald fonds is vrijwel ondoenlijk; wanneer men tien fac toren kent die een koersstijging doen vermoeden, dan zijn er n of meer andere omstandigheden, die men niet kent of uit het oog verliest, doch die tezamen het effect der tien gunstige factoren te niet doen en zelfs overcompenseeren". Voor een heele categorie fondsen: suiker, olie of rubberaandeelen, zijn de moeilijkheden iets minder groot; daar is het niet heelemaal rouge et noir, maar met een schijn van zekerheid iets profeteeren kan men toch ook daar niet. Maar wanneer men de kringen Wijder trekt, en door het groote getal individueele invloeden zooveel mogelijk nivelleert, dan krijgt men een betere kans om raak te slaan. * * * Wanneer men een beleggingschema zou willen opstellen dat de meeste kans op een zoo hoog mogelijke. opbrengst (coupon- en dividend-rende ment vermeerderd met koersavans) geeft dan zou het dit zijn: koop in een periode van optimisme aan de beurs zooveel mogelijk goed geclasseerde aandeelen liefst uit industrieën, die tot de typische conjunctuur-bedrijven behooren, gooi ze eruit zoodra de koersstijging eenige maanden heeft stilgestaan, en koop dan obligatiën. Wil men het .onderste uit de kan hebben, dan moet met het aankoopen van obligatiën gewacht worden totdat de koersdaling aan de beurs begonnen is ; gaat die daling gepaard met crisisverschijnselen, met execu ties e. d. dan biedt zich een gelegenheid om de door executieverkooppen mee omlaag gesleurde obligatiën goedkoop op te pikken. Dat er perioden zyn die soms jaren duren waarin de smoothline der aandeelkoersen bijna ononderbroken opwaarts gericht is, kan niet ontkend worden. Evenmin dat juist in die tijden de obligatiekoersen meestal dalen; de sterkte van die daling loopt echter zeer uiteen. Hetzelfde is het geval met de extra-daling bij het begin van de aandeelen baisse. Maar in de daarop volgende periode volgt steeds weer een stijging. De kunst is nu alleen maar om tijdig uit de aandeelbelegging te springen en over te gaan tot obligatiën. Maar wanneer men maar niet tot het allerhoogste punt wil wachten om zijn aandeelen op te ruimen dan zijn er voldoende aanwijzingen als richtsnoer, Wanneer na geruimen tijd van hoogconjunctuur in het bedrijfsleven de aandeelen aanzienlijk boven een normale rende mentsbasis zijn gestegen, en omvangrijke nieuwe emissies zijn gefinancierd met dagelijks opzegbaar leengeld dan kan de koersstijging nog wel verder doorgaan, veel verder misschien maar het is raad zaam dan zijn maatregelen te nemen voor een re traite. Hoe komt het nu dat de obligatiekoersen juist een tegenovergestelde tendens vertoonen als de prijzen der aandeelen? Is dat heel eenvoudig een kwestie van vraag en aanbod: verhoogde vraag naar aandeelen in een' tijd van beursoptimisme gepaard gaand met verhoogd aanbod van obliga tiën, omdat de belegger een deel van zijn obligatiebezit wil omzetten in aandeelen ? En zoo omgekeerd een verhoogde vraag naar obligatiën na de beurs crisis, omdat men het aandeel weer den rug toekeert en de obligatie trouw zweert? Heelemaal onjuist is die verklaring zeker niet. Zooals elke prijsvor ming wordt ook de koersbepaling op de effecten beurs tenslotte door vraag en aanbod geregeld. Maar die invloed doet zich niet zoo direct, niet zoo rechtstreeks gelden als op de warenmarkten. Omdat zoowel aandeelen als obligatiën een afge leide waarde hebben. Voor het aandeel leidt men de waarde af van de verwachte winsten, voor de obligatie wanneer wij even de risicofactor buiten beschouwing laten is slechts n element bepalend voor den koers: de verhouding tusschen nominale rente en de geldende kapitaalrente. En daarom zijn de obligatiekoersen een getrouwe afspiegeling van die verhouding. Stijgt de kapitaal rente dan dalen alle obligatiekoersen, ook al zouden er maar enkele stuks obligatiën op de markt om gaan. Intusschen is er van een principieel verschil tusschen de waardeering van effecten en goederen nauwelijks sprake. Tenslotte wordt de kapitaal rente wel bepaald door vraag en aanbod van kapitaal, zoodat uiteindelyk ook de koersbeweging ontspruit aan die economische oerkrachten. Wat gebeurt er nu in een tyd van hoogconjunc tuur? De industrie ziet ongekende mogelijkheden, breidt zich voortdurend uit, aandeelenemissies vragen voortdurend nieuw kapitaal. En dat kapi taal wordt verstrekt hetzij door hen die het bijeensparen, en die het vroeger aan de obligatiemarkt ter beschikking stelden, hetzij door de banken die voorschot op de nieuwe uitgegeven aandeelen geven. In beide gevallen heeft de rente de neiging tot stijging; in het eerste geval is het de kapitaal rente, de rente die men van obligatiën verlangt, die omhoog gaan, in het tweede geval de geldrente, de rente voor kort crediet. Maar de samenhang tusschen geld- en kapitaalmarkt is van dien aard, dat een zeer hooge geldrente ook noodwendig weerspiegeld wordt door de obligatierente. Groote beleggers als verzekeringsmaatschappijen, spaar banken, e.d. zullen wanneer zij voor liquide prolongatiebelegging 5.5 pCt kunnen maken, geen 4.5 pCt. obligatiën a pari koopen. Grooter kapitaalen geldvraag zijn dus oorzaak van de stijging der rente, die haar reflex vindt in een evenredige daling der obligatiekoersen. In de eerste plaats lijden daar onder obligatiën. die tot op zekere hoogte een specu latief karakter dragen, de zgn. speculatieve beleg gingen." Want juist de speculatief aangelegde belegger zal er het eerst aan denken zijn obligatiën te verkoopen om het provenu in aandeelen te steken. Waaruit blijkt dat zelfs de simpele opvat ting, dat de lage obligatiekoersen eenvoudig het gevolg zijn van grooter aanbod van die fondsen niet zoover van de waarheid is. Zoodat men zich afvraagt of nu de hoogere kapitaalrente slechts wordt gecalculeerd uit de teruggeloopen koersen, die dan primair zouden zijn, dan wel of de verande ring in den rentevoet primair is en de koersen zich eenvoudig daarnaar richten als secundaire factor. Het meest juist zal wel dit zijn: wanneer het gaat om betrekkelijk kleine koersveranderingen als bijv. bij onze inheemsche obligatiën dan moet men die schommelingen beschouwen als gevolg van ver schuivingen in vraag en aanbod van die fondsen. Betreft het fluctuaties van 10 pCt. en meer dan moet men veeleer spreken van een wijziging in den rentestand. * * Maar hoe dit zij: voor de naaste toekomst mag men en niet in de laatste plaats door de daling in de geldrente een vaste stemming voor in heemsche obligatiën verwachten en voor Duitsche, Zuid-Amerikaansche en andere spculatieve be leggingen" een daling van den rentevoet. Want voor de eerste categorie zal de vraag wel toenemen en wat de laatste betreft mag men aannemen dat nieuwe aandeelemissies veel minder van de be sparingen tot zich zullen trekken, zoodat de kapi taalrente kan dalen. H. T. Utnilticli UTREC Pandbrieven pLm* f 50,000,000* Ue Bank stelt beschikbaar t 5 % FANDBRIEVEN 100J % 4f % PANDBRIEVEN & 98 % in stukken van f 1000.?, f 500.?en f , De Directie: Mr. A. f. S. VAN LIER Mr. P. R. HOORWEG -Mij» OnderiL \jias-v erzeKerm< GEVESTIGD TE AMSTERDAM OPGERICHT 1876 Kantoor: KERKSTRAAT No. 69 Telefoon 42163 Directie: Mr. K. F. A. VAN DER BREGGEN Verzekeringen tegen vaste jaarlijkse!» premie, voor schade door breuk aan :-: $-: SPIEGELRUITEN, SPIEGELS of andere RUITEN M 1-1 IJVERIGE VERTEGENWOORDIGERS GEVRAAGD N.V. Insulaire Hypotheekbank te ZIERIKZEE, stelt verkrijgbaar: 4X P C t. Pandbrieven a 98% De HolL Voorschotbank HAARLEM* KRUISWEG 70* De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag meteen minimum» van f 1000. opxakeIQk onderpand en onder borgtocht, met In pandceving eener polls van fcvensverzekering van gelijk bedrag, en verkoopt 5 % schuldbrieven in stukken van (1000.?, 500,- en f 100.- tegen Beurskoers. 5 T A N D'A A-R.D HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directe; Mr. H. H. C. CASTEND!]* en L MOSSELMAN De Bank geeft onder controle van hef Algem. Administratie- en TYtuffcanroor 5 en 4l%Pandbr.tegen beortkoer» «tt. N. V. Rotterd. Hypotheekbank voor Nederland Opgericht in 1864 Maatschappelijk Kapitaal f 10.000.000, ' waanrao geplaatst f 6.000.000 Verstrekt geld op eerste hypotheek. Voor inlichtingen wende men zich tot het. kantoor der Bank/ Schiedamsche Singel 41 te R'dam of tot hare Agenten. De Directie t . Mr. Th. Reepmaker, Mr. N. P. C v. WQk. Mr. B. van Rossem.