t* i*! i'i; :;(fffi' fe UITBREIDINGSU1TVERKOOP Om te voorzien in het gebrek aan verkoopruimte, ontstaan door de groote toename onzer clientèle, hebben wij de panden der firma Meijer, Koningsplein aangekocht. Een a s. verbouwing beleekent tijdelijk ruimte afstaan aan tim merlieden en metselaars, dus minder bergruimte voor onzen voorraad. Dit is de reden waarom Nieuw-Engeland alle COSTUMES. IASSEN EN HEEREN MODE-ARTIKELEN TEGEN BIJZONDER LAGE PRIJZEN gaat U1TVERKOOPEN. HEEREN OVERJASSEN Normale prijs ... 44.?54.?68.?80. Opruimingsprijs . . 29? 39? 49*> 59? HEEREN COSTUMES Normale prijs . . . 42.?52.?64.?74. optuimingspriis . . 2952 39^0 4912 5952 JONGENS COSTUMES Leeftijden circa 1 1 jaar 1 4 jaar 1 7 jaar Normale prijs ........ 1850 20.50 34. Opruimingsprijs ....... IZ-?14 l / JONGENS ULSTERS Normale prijs ........ 26.50 28.75 31. 13^ 14^ Opruimingsprijs ....... Wij geven op alle na l December ontvangen HEEREN- EN JONGEHEEREN KLEEDING EN HEEREN MODE- ARTIKELEN 10 o/0 KORTING Op alle DAMES-BONTMANTELS 20 o/o KORTING Op modellen DAMESMANTELS 33T°/o KORTING NIEUW-ENGELAND KONINGSPLEIN AMSTERDAM No. 2743 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 28 DECEMBER 1929 Zwarte voeten door Lou in de sneeuw Lichtveld een Neger-kermt 1 1 erf O N LA N C! S, bij hot bestudoeren van onzo Oude Nederlandsche Kerstliederen, en weer ingeleefd in hun laat-middeleeuwsche atmosfeer, in hun huiselijke gevoeligheid en hun kinderlijk piëtisme, werd ik opnieuw getroffen door de hoogst merkwaar dige overeenkomst in mentaliteit, in gevoelstoon, in muzikale conceptie, tusschen het West-Europeesche middeleeuwsche lied en de geestelijke gezangen der negers, de spirituals; een overeenkomst waar ik reeds eerder de aandacht op mocht ves tigen. Die liederen, waarvan de meeste van ruim een eeuw geleden dateeren, zijn de voornaamste, zoo niet de eenige producten welke een monument vormen van de Neger-middeleeuwen. Wie vertrouwd is met de Noord- en Zuid- Amerikaansche rasproblemen , vindt het heel natuurlijk, dat de Abolitie voor het getransplanteerde neger ras tegelijkertijd het inluiden van de Zwarte Renaissance beteekende. Al leen wie eenzijdig de Amerikaansche neger nog beschouwt met de oogen van den ex-slavenbezitt«r uit de Zuidelijke Staten, of omgekeerd het neger ras alleen leert kennen uit Europeesch-beïnvloede uitingen als jazz-muziek en literatuur, zal moeite hebben Siegfrieds prachtig motto: ,, America comes of age" a fortiori bewaarheid te zien ten opzichte van den Amerikaanschen neger. De neger-ïenaissance is begonnen, en haast van dag tot dag kunnen \vij de ontwikkeling volgen van de zwarte collectiviteit tot een saamhoorigheid van sterke persoonlijkheden, die een maal Amerika's beste en krachtigste cultuurdragers zullen zijn. * * * Maar nu is ook het oogenblik ge komen, dat wij oude toeschouwers die in onze oude, grijze wereld nog slechts tot bespiegeling, in staat zijn, de voorbije neger-middeleeuwen in hun cohaerentie leeren zien, en in staat zijn aan de weinige monumenten welke zij ons. uit dit afgesloten tijd perk nalieten, hun juiste betookenis toe te kennen. Do spirituals zijn «muit put t «'lij k»1 bronnen voor.di> kindhcidsgoschicdonis van het nit'U\vt> negorvolk. /ooals ze ook een onuitputtelijke bron van scluKjiiheidsgenot zijn, voor wie /.e eenmaal heeft leeren verstaan. En nu onze eigen llollandsche kerstlie deren aanleiding werden om over de negers te spreken, nu wilde ik hier wel even aandacht vragen voor een der weinige neger-kerstliederen die er zijn. * * Deio's a star in do Eas' on Christmas moi n, NVal suoi-lidor ui glieschii-n, I>a«T K'hy \' schaopkens waort wacht oiido:1" Of uit do vele jongere liederen mot dit bijvoorbeeld: Hordorkons, hoidorkons, sa sa naar Bothloöm; Ku hoort gij niot do hl ij do stom Die voor gewis Verkondigt dat Mossiasnugeboronis". Hot groot o verschil dat or evenwel toch ook is, schuilt vanzelf niet in don inhoud van do negertekst welke im mers ontleend is aan een dooi- Euro peanen goloeraard christendom, maar in do typische Afro-Amerikaansche wijze waarop de refreinzin ,.Kise up Shepherd and foller ( = follow)" telkens na olko afgorondo zin terugkeert. Dit is ook in do melodie hot geval; alloen do eerste on do dorde maal als halfsl«>t-cadens. de tweed<« on de vierde maal als volkomen slot. ~i \ L f"' ? 1 ** ???p fepy £ . J . * u __* * = * M , i 7 / i -j ^ ...... .. . . . _~ i p * i & . i _ j . " DIM n! 4 A. |rV hb^ S fa=] ^ 1 ?.%. &J f .J A b i Af\ v . , . . * --*? i r L* f r ^ / ; v .ij t* >n/l r* fajuu IA f ^ Jk Itise up Shephord and follor, It will leatl t o the. placo -whore do Saviour's born, liisu up JShepherd and follor. Loave yo' flocks and leave vo' lambs Kise up Shepherd and folleiv Foller de star of Bethlehem. Rise up Shepherd and foller. De tekst van dit lied vertoont allo overeenkt>msten met do teksten van de vele horderzangen onder onze ottdo Kei'stliederen. 'Onder do weinige uiiddeleeuweohe mot dit; Segt ons. sofït ons. ghy . herdekens Wat hebdy al ghesien? Te Bethleom opt velt vor\vachtondo, -IJ De des in <tit liod is de zoogenaamde ,,bluo noto", do verlaagde septimewel k o aan do Blues OH aan vele .Spi. rituals do typische onbestemde tona liteit, on daardoor een zoo nostalgiek karakter geeft. De tweede niet gereproduceerde helft van het liod is juist eens zoo lang als het eerste gedeelte, omdat do regels telkens twoe aan twee herhaald worden ? .zoódat het geheele lied diie«feelig is. maar ni"t volgens ons be kende schema a b a, maar vol gons hot voel-ingewikkelder schema: var. 2 li \( 4 var. 2u r 4 var. 2b K Tovons blijkt uit dit schema. v«>l herhalingen echter ook. dat liet ge bruikte molodisclu* materiaal /.o«>ve«-l ^«?ringel' is. Het gohoelc lied is t«-rug to brengen tt>t oen mclodü; van slechts vier maten, en liici-in schuilt viM>ral de primitiviteit van «leze, on do moeste andere spirituals. Doze technische uiteenzetting moge dienon om erop to wijzon, dat ssulku liederen Ui zekeren zin wol primitief, maar daarom nog geenszins simplis tisch zijn. Ze zijn do producten van oen even gecompliceerde scheppings daad als die waaraan wij groot» kunstwerken, golijk sommige van onzo geestelijke liederen zijn, hebbon tu danken. Ook do spirituals yijn anoniem ontstaan, on zijn het gemeengoed geweest van al die slaven wier hete rogene afkomst juist in dozo kunstvorm een collectieve uitings wij ze vond, zoodat wij thans zonder door ethnologische scrupules ge plaagd te worden, mogen sproken van een Amerikaanschen neger-stijl. Het is ton slot t o symbolisch dat bij hot Kerstverhaal altijd gesproken wordt over oen zwarten koning, wiens voetstappen door de nordieke sneeuw óók naar do stal van Bethle hem gaan, geleid door een wonderbare ster. Het Christendom bezorgde ons de neger-spirituals: bij de kerststal begon dit wonderbare slavenlied, dat de geestelijke bevrijding bezong, voor dat de sociale emancipatie er was. Door een ster goloid. . . . hier glijden do symbolen over elkaar, en om deze vluchtige notities »f te ronden wil ik eindigen met n strofe uit hot liod dat de Amerikaanscho nogordichter Lucian Wolkiiis gezongen heeft tot de ..Star of Ethiopia": ..Out in the S'ight. thou art the sim Toward which thy soul-charmod children ruil, The faith-high height wheroon thoy seo The glory, of thoir Day To Be The placo at last wheu all is done". In do synthese van oen blank on kinderlijk christendom en 0011 raad selachtig aet.hiopisch atavisme schuilt hot mysterie van.mijn donkere vrien den on hun prachtige liederen. NIEUWE VERZEN Het Uliddelbaar Onderu'ijs en And<>rc 6'cdichten, door Micn Proost, bij deUemccnschap. Utrecht 1029. Er is rondom dit bundeltje somber gemompeld. Het zou ten eerste niet door eene zeventienjarige en ten tweede.,niet door een meisje geschreven zijn. Het komt mij echter voor. dat het eene on hebbelijkheid is den uitgever Albert Kuyle zonder meer van leugens te betichten en ik heb dus bij het lezen voetstoots aangenomen, dat de schrijfster inderdaad zeventien jaar is. Stelt echter het geval, dat we hier toch tédoen hebben met eene falsificatie, dan breng ik hier hulde aan den vervalscher, want hij heeft dan de jonge meisjesziel met bijna onmogelijk psycho logisch raffinement nagebootst. Kunst zaal Rokin 126 ~ van Lier Amsterdam* Oostersche A Europeesche antiquiteiten Oude en Modarne schilderijen en plastieken Negerkunat A Ethnographlca Ton--eerste do jeugdigheid. Do beste verzen zijn namelijk do zoogenaamde steiumingsbeelden. Daar«mdor verstaat men do beschrijving van die ondor-? doelen dor direct omringondo realiteit, wier waar neming zoo kenmerkend .goloid; word door des dichters -gemoedsbeweging, »lat dozo laatste in do beschrijving dor omgeving zonder moor reeds vol doende uitdrukking vindt. Behoudens 'uitzonde ringen is dat transponoorou van gevoelens op do direct en meestal t«»evallig omgevende, realiteit kenmerkend voor de jonge ziel. aangezien mou op lateron leeftijd meestal de geringe bet eekenis van het verband tusschen gevoelens on omringende realiteit inziet, do gevoelens er van losmaakt en in de vorming van een eigen-ik-voorstolling zijne aan dacht enkel on alleen aan do gevoelens zelf beotsodt. Zooals ik reeds zoi, zijn do stommingsbooldon van Mien Proost het boste, sommige zijn zolfs zoor good. Indien zij echter de gevorderde innerlijke instelling beleeft, hare aandacht'dus enkel en alleen aan hare gevoelens wijdt en deze rechtstreeks uitzegt, dan zijn de gedichten ook aanmerkelijk minder en maken den indruk alsof de dichteres voor tb oud poseert. De zuiver lyrische verzen klinken dan ook zeer ongeloofwaardig en rieken erg naar mys tificatie. De middag is zwart het is herfst. Ik donk: had ik nog .maar óón traan. (Kom. kom, zeventienjarige!-Niet zoo somber.) Hot zien van stoimuingsbooldcn is niet alleen het treken, van jeugd, maar tevens van innerlijke armoe on zwakte. De .zuiver lyrische gedichten zijn dan ook erg dun en schraal on arm van inner lijke inhoud.' Erg overtuigend voor do vrouwelijk heid v'an do maakster is Jeugd-Erotiok Xo. 2. Foei, fooi. jonge damo. weet U wel. wat U daar neerschrijft on had do beroemde meneer Albert Kuyle U daarvoor niet kunnen waarschuwen, of weet die hot ook niet, of is dit gedicht hot scherpste raffinement van den 'vervalscher? Het is niet uit te maken. Woorden als, k«>tson, belazeren-en rotzooi komen mo ook org verdacht voor en niet alleen voor de echtheid der verzen maar ook voor het gemoed van do ovoutueolo maakster. Hoe dan ook, deze onderscheidt ? zich alleen, maar voor zoover van ieder ander meisje, dat zij alledaagsche ge voelens soms raak on zo-'r schoTp weet uit te druk ken. " , ' ' A. DEFRESNE POL ROG ER ,4 CE LE CHAMPAGNE ENVOGUE JAGER-GERLINGS HAARLEM it.