Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 4 JANUARI i93o
No.
De toekomst van Indi
door Dr. Jan Romein
5CHAKCI.
1 MEILIGEU/EG 11-1?«AMSTEQDAM
rhemden naar maat
Swarnj of Dominion-Status?
DE bomaanslag op den trein, waarmoe Lord
Irwin, Britsch onderkoning van Indië, op weg
was naar het nieuwe, voor hem gebouwde paleis,
heeft opnieuw de aandacht der geheele wereld
op het Indische nationalisme gevestigd, onderdeel,
zij het niet-organisch onderdeel van de grootste
beweging van onzen tijd, de herleving van Aziëals
politieke en cultureele macht, keerzijde, als men
wil, van den relatieven achteruitgang van Europa
als het wereldbeheerschende vasteland. Uo aan
dacht van de heele wereld, want in Indiëzelf en
in Engeland staat de nationalistische beweging
sinds jaren op de dagorde en in de kringen, die de
internationale verhoudingen volgen, rekent ieder
sinds jaar en dag een met deze beweging.
Maar zooals dat gewoonlijk gaat, geeft ook in
dit geval dit plotselinge, dramatische tooneellicht
allerminst een juist beeld van de situatie. Het
historisch en menschelijk merkwaardige van deze
beweging is mul. juist niet haar altijd met geweld
weerstaanbaar geweld, maar haar
onweerstaanbaren passieven weerstand. We herinneren ons
daarvan drie treffende voorbeelden, maar het zou
een kenner van Indische zaken stellig niet moeilijk
vallen, ze met tallooze andere aan te vullen. Het
parool van Satyagraha lijdelijk verzet gaf
Gandhi uit, als antwoord op de Rowlatt Act, een
wet op scherpe en korte justitie, waarmee Indi
kort na den wereldoorlog gelukkig gemaakt werd,
in plaats van de verzachte wetten, die het, als
belooning voor de in den oorlog aan het Rijk
bewezen diensten, had verwacht. Hoe diep die
voor den actieven, Westerschen geest zoo onbe
grijpelijke strijdmethode in het zachtmoedige volk
van Indiëwortel schoot, leert het eerste voorbeeld,
waarop wij doelden, dat bij de arrestatie van
Gandhi in 1922. Iedereen, die de aanhankelijkheid
van de massa aan Gandhi kende, in wien zij immers
niets minder dan den tienden avatar incarnatie
van Vishnoe zag, verwachtte opstootjes en erger.
Er gebeurde niets van dien aard; zelfs geen winkel
werd er gesloten eerste teeken anders van
beginnenden onrust. En waarom niet? De Mahatma
had alle geweld, mocht hij gearresteerd worden,
en zelfs elke uiting van bedroefdheid, verboden
en Indiëbleef stil.
Het tweede voorbeeld is misschien nog tref
fender. Enkele jaren geleden zou er, bij Mulshi
Peth, ergens bij Bombay, een dam gelegd worden,
om electrische kracht op te wekken, noodig voor
een goedkoopere productie van de katoenspinne
rijen in die stad. Voortreffelijk plan uit
algemeeneconomisch opzicht, maar een goddeloos plan in de
oogen der honderden Maratha-boeren, die er hun
land en woningen voor zouden moeten ontruimen
en het vooruitzicht hadden in handen der, in Indi
meest Afghaansche, woekeraars te vallen, die van
een leening van 60 ropijen in ongeveer vijf jaar
tijds een schuld van 70.000 ropijen weten te maken.
En wat deden zij ? Zij organiseerden elkaar afwisse
lende groepen vrijwilligers die op de ondermijnde
rotsen gingen liggen, waaruit de ingenieurs de
fundeering voor den dam wilden opblazen.
Het derde voorbeeld van Ahimsa, geweldloos
heid, is de beroemde petitie van Vykoin. Het ging
hier om de buiten het kastenstelsel gestooten
Onreinen, die het recht voor zich opeischten
ook binnen de Indische maatschappij zijn onver
mijdelijke groote verschuivingen en vervormingen
aan den gang om zich van de teekenen hunner
vernedering te ontslaan. Zij wilden niet langer
den tak achter zich aansleepen, waarmee zij hun
onreine voetsporen behooren uit te wisschen;
zij wilden niet langer den nap om hun nek dragen,
waarin zij hun onrein speeksel moeten spuwen
om den heiligen grond van Indiëniet te bevlekken :
zij wilden toegang tot de openbare wegen en de
Hindoe-tempels maar zij vochten niet, zij
stonden in smeekende houding tegenover het
politiecordon, dat hun den weg naar de
menschelijkheidafsneed. Zijstonden er, elkaar afwisselend,
zestien lange maanden en zij gingen niet weg,
ook niet toen de overstroomingen kwamen en zij
ziek werden van het water, dat hun tot de schou
ders stond, stonden tegenover het politiecordon
in bootjes. En ten slotte bezweek het goevernement
en gaf hun de bescheiden rechten, die zij eischten."
Zóó is het wezen der nationalistische beweging
in Indië, sinds zij in 1905 duidelijk aan het licht
trad, als middellijk gevolg van den
RussischJapanschen oorlog, waarbij een Aziatische mogend
heid zeer wel in staat bleek, het tegen een
Europeesche op te nemen, en als onmiddellijk gevolg
van de willekeurige verdeeling van Bengalen
het meest bewuste en vooruitstrevendste gewest
waarvan een deel bij Assam gevoegd werd. Het
antwoord was de swddesha-beweging, (d.w.z. het
land-zolf) en boycot van Engelsche goederen, de
stichting van een nationale Universiteit. Maar het
nationalisme leefde reeds te voren, gewekt dooi- den
grooten leider Vivekananda, (±1902), den voor
ganger van Aurobindo Ghose, van Lajpat Rai,
wiens deportatie in 1907 zelfs dit volk naar de
wapenen deed grijpen, den voorganger ook van
Ghandi, van de beide Nehroe's, vader en zoon, van
wien de laatste nu op het pas gehouden Congres
niet alleen als Ghandi ook voor volkomen
onafhankelijkheid opkomt, maar ook voor onmid
dellijke onafhankelijkheid en een socialistischen
staat. Een merkwaardig getuigenis van den geest
van Vivekananda is in een van zijn toespraken
te Colombo en Madras bewaard, te vinden in een
artikel van Romain Rolland Le Réveil National
de Pinde et les Réveilleurs," in het
Novembernummer van ,,L'Europe"
Het geloof, het geloof, het gelooi in ons ! Te paard op
dat geloot. Laat alle goden uit onzen geest verdwijnen l De
eenige god, die ontwaakt, is ons eigen ras Overal zijn handen,
zijn voeten, zijn ledematen, zijn lichaam. Hij bedekt alles.
Alle andere goden slapen. De eerste eeredienst is die voor de
menschen om ons heen. Dit zijn al onze goden: de menschen,
de levenden l En de eerste goden, die wij dienen moeten, zijn
onze landgenooten...."
We hopen in deze weinige regels duidelijk ge
maakt te hebben, dat de geest van het Indische
nationalisme onweerstaanbaar is.
En hoe heeft Engeland er op gereageerd ^ Het
antwoord: alleen met machine-geweren, arres
taties en deportaties, zou onbillijk zijn, al is Indi
het bloedbad van Amritsar uit 1919?honderd
jaar na dat van Peterloo, en treffend eender, naar
John S. Hoyland in zijn pas-verscheiien The
Case for India" heeft opgemerkt waarbij 379
Indiërs gedood en waarschijnlijk driemaal zooveel
gewond werden, nog niet vergeten en zal het dat
ook niet vergeten. Er zijn reeds lang in Engeland
concessies gedaan en er zijn er heel wat, die grootere
concessies wilden doen. De
Montagu-Chelmsfordhervormingen van 1918, wet sinds 1919, onver
mijdelijk geworden door den prikkel, die de iri Indi
met diepe verachting aanschouwde wereldoorlog
aan het Indische nationalisme gegeven had
waren een eerste stap naar binnenlandsch zelf
bestuur met een uitzicht op ruimer onafhankelijk
heid. En onlangs is een tweedon stap gezet, of juis
ter: hoeft men 0011 tweeden stap willen zotten: do
verklaring van den tegenwoordigen oiiderkoning
dat ,,het natuurlijk einde van Irulië's
coiistitutioneelo ontwikkeling de Dominion-status was.'' Do
verklaring is afgekondigd in overleg met do
MacDonald-rogeering on hot schijnt in do bedoeling
gelegen te hebben, dat do regeering zelf op het
zelfde oogonblik dezelfde verklaring in het Par
lement zou hebben afgelegd. Maar de liberale 011
conservatieve pers hebben toen zoo'n gehuil
aangeheven, dat do regeering is teruggekrabbcld
on alleen verklaard heeft, dat deze nieuwe ver
klaring mots anders inhield, dan wat reeds in do
Montagu-Cholnisford-horvomiingcn dus tien
jaar geloden was beloofd. Al te waai' eigenlijk:
tegenover den oiscli dor Indische nationalisten bij
monde van hun congres gouit dat por l Januari 1930
don Dominion-status verleend moest worden, *)
Bij ons verkrijgbaar N. R. V. MONTA SCHOENEN
Word niet oen anderen datum, word geen onkolon
datum genoemd. Lord Passfiold (Sydnov Wobb)
.jSecretary of State fortho Dominions and Colonies"
eerzaam geleerde, zwijgt in alle talon en in hot
bijzonder in hot Ilindostani. Do zoogen.
Simoncommissio een uitvloeisel van do wet van 1919.
die om de tien jaar non onderzoek naar don voor
uitgang in zelfbestuur oisoht maai' don
Indischen nationalisten oen aanl'luiting. omdat or niet
n Indiër zitting in heeft, hooft do
l.abourrogeering gehandhaafd 0,11 zelfs niet alsnog mot
Indische leden uitgebreid.
En zoo blijft ludiönaar liet schijnt vooralsnog
onder Engelsche voogdij -- zoo althans schijnt
hot de bedoeling dor Hngelseho regeering to y.ijn,
die wol weten zal, evenals do onderkoning dat weet,
dat zij hoog spol speelt, maai' die haar toch al
wankelo en van de liberalen afhankelijke positie in
Engeland zelf blijkbaar niet wil wagen aan wat
althans op dit oogonblik voor Engeland nog
do eenige uitkomst schijnt *): de onmiddellijke
verloening van don Dominion-status. Zou blijft Indië,
zoo groot als Europa zonder Rusland, met zijn
319 millioen-bevolking. waarvan 72 milliooii
2/5 van hot land?onder inlamlscho vorsten, mot
zijn 122 talen, waarvan 7 schrift talon, mot
zijn l stemgerechtigde op do 10 bewoners, gedwon
gen de zegeningen dor Labour-Pax-Hriüunifa"
genieten.
Natuurlijk zijn er bezwaren on govaren aan don
Dominion-status verbonden elke vernieuwing
hoeft gevaren on bezwaren -?maar gevaren en
bezwaren bestonden ook in do Itide eeuw.
toon de Nederlanden zich onafhankelijk maakten
Van Spanje, ook toon do jonge Amorikaanscho
republiek zich in do achttiende eeuw van Kngeland
losschcurdo on nog in 1921, toon Ierland vrij kwam.
geloofden zoo wat niemand in Engeland, dat het
zichzelf zou kunnen besturen. Do kwestie is. dat
do kracht tot zelfbestuur zich ook alleen ontwikke
len kan, zoodra do noodzakelijkheid tot zelfbestuur
aanwezig is maar, dat zij zich. zoodra die nood
zakelijkheid or is, ook steeds ontwikkelt. IV Indiërs
/elf zullen het kindorhuwolijk moeten opruimen
Sen-Goepta on Motilal Xohroe zijn or niet
minder tegen dan Kalhorino Majo; /.ij zelf /uilen
do kasten moeten opheffen, zij zei!' zullen de wan
toestanden in de industriecle gebieden moeten
hervormen -- do 0(i(i por 1000 sterfgeval Ion van
kinderen in hot eerste levensjaar, de soms
21urigen arbeidsdag enz. enz. maar or is geen enkele
Kegrondo reden om aan to nonion, dat zij hot
niet zouden kunnen. Indiëhooft do hand op haar
duizendjarige erfenis gelogd en wil haar zelf
beheoi'on. Geen macht' tor wereld, die hot zal kunnen
tegenhouden.
*) Di' jon'jxle i,iitwikkeHn<i heeft dit :.'/-A'/?-'_'?'/
'jpHchri'rrti tn'tilcel (ichterhuiild. Ook de </ein<ili</tle
vleugel der n.fiti<»i(iHnti'>< nc.li i jut met den l>onii
niiniutaliiN ypr» i/enoei/en meer te. nemen.
Nieuwe Uitgaven
l'itgavo .1. .B. Woltors. Groningen.
il. I,. (,'. Kok. Hvlcntii>ii'. l'itircrkhiiicii (Ier <>in/iiri'n
voorkomende in IfonilelureL'cncn rnnr In'/
y/i/o/x/i/K/,1-lijL'-diplomu en M.O. li<ick/mndc>i. Tweede deel.
Dooi' de Maatschappij tot Kxploitatio van do
Vietoria-Hron to Oberlahnstein wordt voor hot jaar
1930 weder een zeer praot isoho II' cekkalcnder
Verspreid, versierd mot oen penteekeiiing, be
trekking bobbende, op het gebruik van het zoo
bekende V iet oria- water.
Deze goed uitgevoerde kalender zal ongetwijfeld
in elk huisgezin gaarne worden geplaatst.