No. 2744 DE GROENE AMSTERDAMMER VAN 4 JANUARI 1930 Het Al-Indisch Congres Teekening voor de Groene Amsterdammer" door L. J. Jordaan MUZIEK door Constant van Wessem Walter Gicseking A LWEEB jaren geleden trad de pianist X\. Walter Gieseking hier voor het eerst op en zijn piano-recital liet toen gemengde indrukken achter, die ons zijn roem niet geheel gerechtvaar digd deden schijnen. Onlangs heeft men hem opnieuw kunnen hooren, op een abonnementsconcert van het Concert gebouw. Hij speelde toen het c-dur concert van Mozart en de Burleske van Kichard Strauss. Het was thans een andere Walter (iieseking, dan dien wij ons herinnerden. Leek zijn spel ons in het pianoconcert van Mozart wat al te koel, klaar, wat al te nuchter Mozart is een verrader lijke toetsteen voor veel pianisten , in de bekende Burleske van Strauss ontpopte Gieseking zich opeens als een reusachtig pianist, die van dat stuk een vertolking gaf, waarvan wij haar weerga niet kennen. Dat was wel volmaakt de soort grandiose, kleurige en tegelijk Wienerisch-sentimenteele voordracht die deze muziek noodig heeft om tot haar recht te komen en zoo werkte zij ook meesleepend. Het geweld van dit formidabele, opgewonden spelen voer als een storm door de zaal en bezielde ook het orkest, dat in de begelei ding eveneens excelleerde.Het enthousiaste publiek dwong tot een toegift, een deel uit een partita van Bach. De laatste concerten voor het einde van het jaar brachten in het Concertgebouw eenige gasten: Prokofieff, Hindemith, Milhauu*. Zij waren zelf aan het woord als vertolker, Hindemith in zijn eigen alt-concert en een nieuw alt-concert van Milhaud, en Milhaud begeleidde in de Kleine Zaal de zangeres Berthe Seroeri in haar voordracht van zijn Hebreeuwsche volksgezangen. De keuze uit bet werk van Prokofieff op zijn concert in het Concertgebouw verwonderde vooral hen, die het latere werk van dezen buiten Kus land levenden Rus kennen. Waarom de Symphonie Classique, wanneer de merkwaardige 3e symphonie bestaat, die dat meer dan tien jaar ouder werk zoo glansrijk verslaat? Waarom dat tweede piano concert wanneer er betere van dien componist aanwezig zijn? Vraagteekens. Vrees voor moder nisme ? Het heeft er iets van of het Concertgebouw zijn abonnees niet meer al te zeer wil verschrik ken. Men kan zich toch niet storen aan de mogelijkheid een paar ouden van dagen uit hun rustige rust op te schudden? Of de mogelijkheid het publiek lachbuien te bezorgen, als onder de stukken van Anton von Webern? Onder Sch nberg's muziek werd indertijd ook gelachen ijn zelfs onder Debussy, jaren geleden. Toen dacht het Concertgebouw er volstrekt niet aan Sehönberg en Debussy uit te sluiten van de programma's. Hindemith speelde zijn eigen alt-concert, en er waren onder de toehoorders een paar, wier ooreu alleen ouderwetsche muziek kunnen uithouden en die reeds na het eerste deel de /.aal verlieten. Waarom ook niet? Het is geen compliment, v ooiden componist, maai- componisten als Hindemith en zelfs Milhaud, van wien Hindemith daarna het nieuwe, weinig choqueerende en nog duidelijk melodische alt-concert uitvoerde, zijn aan zulke teekenen van afkeur gewend. Br Mm. 6. i.t BRINK V CORSETIÈRE KEIZERSGRACHT 772, AMSTERDAM TELEF. 37151 ATELIERS VOOR REPARATIËN IN DEN HAAG ELKEN VRIJDAG HOTEL CENTRAL John Buil: .?Wat is dat voor een spektakel daar beneden?' De Kornak Gandhi: .?Dat is. . .. eh .... het ontwakende Oosten, Sahib." Nieuwe Uitgaven l'diiail [«truti. Ki/rii Ky rail nu. Vcrt. il. A. 37. de Jon;/. Amsterdam,'.!. lrit</. .l/V/ Ik hel) 1 wee andere boeken van de'/.en auteur gelezen, en over n daarvan. ..Xerrantsoula". heb ik in dit blad geschreven. Ik uitte in die be spreking mijn waardeering voor dezen merkwaardigen, Kranseh-schrijvenden Kocincen. maar sprak tevens mijn bezwaren uit. waarvan ik als het voornaamste noteerde, dat het werk van dezen schrijver m.i. niet vrij is van ongare romantiek. van allerlei Wonderlijke bijmengsels, die de ove rigens wel zuivere kern van zijn kunstenaarschap verd< H-zelen. In dit boek vertoont zich het talent vanl'anait istrati zuiverder dan in ..Oom Anghel" en Xerrantsoula". Ik weet van den ontwikkelingsgang van dezen schrijver nagenoeg niets, maai' het zou mij niet \erwoiideren als dit werk na de beide an dere was ontstaan. Het is beheerschter en sterker. Zonderlinge figuren schept deze schrijve]-, ineen merkwaardige Wereld leidt hij ons binnen. In dit boek is Stavro. de limonade-verkooper, de hoofd persoon, lii een geniaal uitgewerkte samenstellint; van den roman laat de auteur Mtavro zijn vrienden het tragische verhaal van zijn leven doen. IK-y.e samenstelling verdient o]) zichzelf de aandacht: een compositie als deze. waarbij het eene verhaal het andere als het ware uitlokt, herinnert aan menig verhaal uit het Oosten: het vermogen om te ver tellen, bij ons in dezen tijd van litteraire o ververfijning' niet geacht, maakt Panait Istrati tot een buiten-Westersche merkwaardigheid. een phenomeen dat' geheel uit den toon valt van de heerschende litteraire opvattingen. Het succes van den M-hrijver is zeker voor een deel daaruit te verklaren, l >e litterair-lezenden zijn altijd in de minderheid. Maar ook deze zullen door een boek als ..Kyra Kyralina" bevredigd worden. Dit boek is echt en natuurlijk; deze Stavro vertelt van zijn leven met een intensiteit en een waarachtigheid. die de meest excessieve uit loopers van zijn gemoeds leven aannemelijk maakt. Kn die uitloopers zijn niet voor de poes. Zij, die opgaan in den llollandschen familieroman, moeten dit boek maar niet lezen. . . . De vertaling van De- Jong is weer uitmuntend. 1IKHMAN" MIDDKNDOHI'. H. RAHR MUZIEKHANDEL Violen © Snaren Achter S t. Piet er 1 Ur recht © Tel. -H3 PIANO'S